search
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 12:05
MENU CLOSE

Αντίμετρα στην… ομίχλη

28.08.2017 03:00
xeim.jpg

 

Φορολογική «βαρυχειμωνιά» στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους για τον προϋπολογισμό του 2018

Και από Αύγουστο… χειμώνα. Μπορεί όχι για εκατομμύρια Έλληνες, που ζουν ακόμη την κορύφωση του φετινού καλοκαιριού, αλλά για μια… χούφτα υπηρεσιακών παραγόντων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, που έχουν αναλάβει από τώρα να σχεδιάσουν τον προϋπολογισμό του 2018, η βαρυχειμωνιά είναι ήδη στον ορίζοντα.

Δεν είναι ένας απλός προϋπολογισμός αυτός του 2018. Είναι καθοριστικός για μια σειρά λόγους.

♦ Πρώτον, θα δοκιμάσει ακόμη περισσότερο τις αντοχές των Ελλήνων φορολογουμένων, καθώς ο πήχης των δημοσίων εσόδων – και δη των φορολογικών – ανεβαίνει ακόμη ψηλότερα.

♦Δεύτερον, διότι θα πρέπει να αποδειχθεί πρώτη φορά στην πράξη η δυνατότητα της χώρας να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξεως του 3,5% του ΑΕΠ με στέρεο και μόνιμο τρόπο, χωρίς δηλαδή έκτακτα μέτρα προσωρινού χαρακτήρα.

♦Τρίτον και σημαντικότερο, διότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την πορεία των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές που θα γίνουν σε έναν χρόνο από σήμερα. Μια ικανοποιητική εκτέλεση του προϋπολογισμού θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για ένα, αν όχι καλύτερο, τουλάχιστον όχι πολύ χειρότερο μέλλον για εκατομμύρια Έλληνες.

Νέα μέτρα θα έχουν το 2019 και το 2020 και αυτό είναι δεδομένο. Τουλάχιστον, με την ικανοποιητική εκτέλεση του προϋπολογισμού θα μπορούν να ενεργοποιηθούν και κάποια «αντίμετρα» που θα βοηθήσουν συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες να σηκώσουν λίγο πιο εύκολα τα βάρη. Από την άλλη, η εντός των προβλέψεων εκτέλεση του προϋπολογισμού – σε πείσμα των αρνητικών προβλέψεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου – θα αποτρέψει την πρόωρη μείωση του αφορολογήτου (δηλαδή 650 ευρώ στο… κεφάλι έκαστος) και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε το ενδιαφέρον των διαπραγματεύσεων να εστιαστεί στο τι θα γίνει με το χρέος και όχι στο πώς θα μπορέσει η Ελλάδα να επιτύχει τους δημοσιονομικούς της στόχους.

Τρεις προσδοκίες

Η προετοιμασία του προϋπολογισμού του 2018 έχει αρχίσει με την προσδοκία ότι… όλα θα πάνε καλά το επόμενο χρονικό διάστημα. Και αυτό το «όλα καλά» μεταφράζεται ως εξής:

Ότι οι φορολογούμενοι θα καταφέρουν τελικώς να σηκώσουν τα φετινά φορολογικά βάρη. Στο υπουργείο Οικονομικών έχουν ήδη τα πρώτα στοιχεία σχετικά με το κατά πόσον οι φορολογούμενοι ανταποκρίθηκαν στα φετινά εκκαθαριστικά της εφορίας. Πάνω – κάτω κινούμαστε στα ίδια επίπεδα με πέρυσι.

Από το συνολικό ποσό που βεβαιώθηκε, εισπράχθηκε περίπου το 70%. Mε μια διαφορά όμως εξαιρετικά ανησυχητική: Για φέτος έχει προϋπολογιστεί να εισπραχθούν 1 δισ. ευρώ περισσότερα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων σε σχέση με πέρυσι.

Με την ολοκλήρωση της φετινής εκκαθάρισης, όμως, το ποσό που βεβαιώθηκε στους φορολογούμενους ήταν μικρότερο σε σχέση με πέρυσι παρά τα νέα φορολογικά μέτρα (ενεργοποίηση νέας φορολογικής κλίμακας, υψηλότερη εισφορά αλληλεγγύης, περισσότερη προκαταβολή φόρου για ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες, υψηλότεροι φορολογικοί συντελεστές στα ενοίκια κ.λπ.). Δηλαδή και λιγότερα βεβαιώθηκαν σε σχέση με πέρυσι και ο συντελεστής εισπραξιμότητας φαίνεται να κινείται στα ίδια επίπεδα με πέρυσι. Πώς λοιπόν θα προκύψει το επιπλέον 1 δισ. ευρώ;

Και δεν είναι μόνο ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων. Συνολικά πρέπει να εισπραχθούν μόνο από φόρους περί τα 29 δισ. ευρώ το διάστημα Ιουλίου – Δεκεμβρίου ή περίπου 4,8 δισ. ευρώ ανά μήνα. Αν ήδη έχει αρχίσει να παρατηρείται κόπωση από τον Ιούλιο, τότε τι ακριβώς θα γίνει τον Σεπτέμβριο ή τον Νοέμβριο, οπότε οι φορολογούμενοι θα πρέπει να πληρώνουν ΕΝΦΙΑ και φόρο εισοδήματος ταυτόχρονα;

 Ότι θα επιβεβαιωθούν οι στόχοι για ανάπτυξη – έστω το 1,7%, που αποτελεί την αναθεωρημένη πρόβλεψη της Τράπεζας της Ελλάδος για φέτος – καθώς από αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και η εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού (σ.σ.: π.χ. από την ανάπτυξη εξαρτάται η κατανάλωση, η οποία φέρνει τα έσοδα του ΦΠΑ, τα οποία αντιστοιχούν σε πάνω από 25% των συνολικών φορολογικών εσόδων).

Προς το παρόν τα δείγματα είναι καλά από το μέτωπο του τουρισμού, αλλά και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Μπορεί να μην αναμένεται κάποια εντυπωσιακή αύξηση, αλλά το θετικό πρόσημο θεωρείται περίπου δεδομένο. Η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε προ ημερών ότι δεν θα προχωρεί στο εξής στην ανακοίνωση της πρώτης πρόβλεψης για την πορεία του ΑΕΠ και θα κάνει κατευθείαν τις τελικές ανακοινώσεις όταν θα έχει συλλέξει και περισσότερα στοιχεία. Γι’ αυτό τον λόγο σαφής ένδειξη για την πορεία του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2017 δεν υπήρξε στις 14 Αυγούστου, όπως ήταν αρχικά προγραμματισμένο, αλλά θα υπάρχει την 1η Σεπτεμβρίου.

Ότι δεν θα υπάρξουν νέες καθυστερήσεις  στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, οι οποίες θα επαναφέρουν το κλίμα αβεβαιότητας επηρεάζοντας την πορεία της οικονομίας. Μόνο για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης θα πρέπει να εκπληρωθούν 66 προαπαιτούμενα, ενώ μέχρι το τέλος του χρόνου θα πρέπει να ολοκληρωθούν πάνω από 95 απαιτήσεις των δανειστών από τις συνολικά 113 που απομένουν μέχρι να κλείσει το τρίτο μνημόνιο.

Νέα χαράτσια 1,8 δισ. ευρώ

Τι θα πρέπει να προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2018; Κατ’ αρχάς το βασικό: διπλασιασμό του πρωτογενούς πλεονάσματος. Από το 1,75% του ΑΕΠ που είναι ο στόχος για το 2017, θα πρέπει να φτάσουμε αισίως στο 3,5%. Σε απόλυτους αριθμούς, αυτό σημαίνει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα, από τα περίπου 3,45 δισ. ευρώ φέτος, θα πρέπει να εκτιναχθεί του χρόνου στα 6,625 δισ. ευρώ, δηλαδή πάνω από 3 δισ. ευρώ επιπλέον.

Αυτό, όπως προκύπτει και από το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής, που «μαρτυρά» το περιεχόμενο του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς, θα γίνει τόσο από το σκέλος των εσόδων όσο και από το σκέλος των δαπανών.

Τα φορολογικά έσοδα θα πρέπει να διαμορφωθούν στα 49,5 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας νέα αύξηση της τάξεως του 1 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2017 (έτος κατά το οποίο οι φόροι θα πρέπει να αποδώσουν πάνω από 48,4 δισ. ευρώ). Και στο σκέλος των πρωτογενών δαπανών θα πρέπει να γίνει εξοικονόμηση τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ, η οποία θα εξασφαλιστεί κατά κύριο λόγο από την περικοπή των συντάξεων (βλέπε ΕΚΑΣ) και εν μέρει των λειτουργικών δαπανών.

Για να επιτευχθεί ο στόχος για νέα αύξηση των φορολογικών   εσόδων στα 49,5 δισ. ευρώ, θα πρέπει να επιτευχθούν οι ακόλουθοι στόχοι:

Αύξηση των εσόδων από  την έμμεση φορολογία κατά 742 εκατ. ευρώ. Οι έμμεσοι φόροι θα πρέπει να αποφέρουν 30,714 δισ. ευρώ (σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης) έναντι 29,972 δισ. ευρώ που είναι ο στόχος για το 2017. Στο σκέλος των έμμεσων φόρων το 2018 φέρνει την επιβολή του ειδικού τέλους διαμονής στις διανυκτερεύσεις των ξενοδοχείων και των ενοικιαζόμενων δωματίων, το οποίο προϋπολογίζεται να αποδώσει περί τα 74 εκατ. ευρώ.

Κατά τα λοιπά το υπουργείο Οικονομικών προσβλέπει στην τόνωση της κατανάλωσης (λόγω πρόβλεψης για ακόμη ισχυρότερη ανάπτυξη το 2018 άνω του 2,5%) προκειμένου να αυξηθούν και οι εισπράξεις από τους έμμεσους φόρους, κυρίως από τον ΦΠΑ.

Τα έσοδα από την άμεση φορολογία θα πρέπει να αυξηθούν το 2018 στα 18,898 δισ. ευρώ από 18,438 δισ. ευρώ το 2017. Από την κατάργηση της έκπτωσης των ιατρικών δαπανών προβλέπεται να εξοικονομηθούν 121 εκατ. ευρώ, ενώ με την κατάργηση της έκπτωσης του 1,5% στην παρακράτηση προβλέπεται να υπάρξει περαιτέρω ενίσχυση των εσόδων κατά 68 εκατ. ευρώ.

Οι βουλευτές και οι δικαστικοί θα πληρώσουν 44 εκατ. ευρώ επιπλέον λόγω μείωσης του αφορολογήτου, ενώ 48 εκατ. ευρώ επιπλέον θα πρέπει να αποφέρει και ο νέος νόμος φορολόγησης των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων. Το 2018 θα υπάρξουν απώλειες φορολογικών εσόδων από φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων λόγω των υψηλών προκαταβολών που καταβάλλονται μέσα στο 2017.

Οι επιτηδευματίες – ειδικά αυτοί που εμφανίζουν σημαντικά κέρδη στις φορολογικές τους δηλώσεις άνω των 20.000 ευρώ – γνωρίζουν τι σημαίνει ο φετινός συνδυασμός νέας   φορολογικής   κλίμακας και υπολογισμού της προκαταβολής για το επόμενο έτος με συντελεστή 100% αντί για 75% που ήταν μέχρι πρότινος: εκρηκτική αύξηση στο ποσό βεβαίωσης του φόρου. Του χρόνου όμως ο φόρος θα είναι σαφώς λιγότερος, ειδικά αν παρατηρηθεί μείωση στα βεβαιωθέντα φορολογικά έσοδα.

Οι ασφαλιστικές εισφορές θα πρέπει να εκτιναχθούν από τα 19,850 δισ. ευρώ το 2017, στα 20,218 δισ. ευρώ το 2018. Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει να επιβεβαιωθεί και ο στόχος για μείωση της ανεργίας, αλλά και να αποδώσει τα προβλεπόμενα ο νέος τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών. Ως γνωστόν, μετά το… τρικ που ψηφίστηκε τον Μάιο, οι ασφαλιστικές εισφορές που θα καταβληθούν το 2017 θα συνυπολογιστούν στη βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών του 2018 και δεν θα εκπέσουν.

Οι πρωτογενείς δαπάνες, πάντοτε σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης, θα πρέπει να μειωθούν στα 75,934 δισ. ευρώ έναντι 77,332 δισ. ευρώ το 2017. Πρόκειται για μεγάλη διαφορά, της τάξεως των 1,398 δισ. ευρώ. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα πρέπει να εξαφανιστεί το ΕΚΑΣ (από τα 320 εκατ. ευρώ του 2017 θα απομείνουν ως δαπάνη μόλις 80 εκατ. ευρώ το 2018), να περικοπεί η συνταξιοδοτική δαπάνη από τα 30,2 δισ. ευρώ στα 29,764 δισ. ευρώ και να συμπιεστεί η δαπάνη για αγορά αγαθών και υπηρεσιών από τα 8,876 δισ. ευρώ το 2017 στα 7,974 δισ. ευρώ το 2018.

Η απόδοση των μνημονιακών μέτρων – παλαιών και καινούργιων –, είτε αφορούν το σκέλος των δαπανών είτε το σκέλος των εσόδων, θα πρέπει να φτάσει το 2018 στα 8,282 δισ. ευρώ έναντι 6,479 δισ. ευρώ το 2017, κάτι που σημαίνει ότι η νέα χρόνια θα φέρει πρόσθετες επιβαρύνσεις 1,8 δισ. ευρώ.

Η ουσιαστική κατάργηση του ΕΚΑΣ από την Πρωτοχρονιά θα ανεβάσει το κόστος των συνταξιοδοτικών παρεμβάσεων στα 1,385 δισ. ευρώ (από 727 εκατ. ευρώ το 2017), ενώ τα φορολογικά μέτρα θα πρέπει να αποδώσουν 5,538 δισ. ευρώ έναντι 5,084 δισ. ευρώ το 2017.

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 12:04