Έχουν πει ότι «όποιος θέλει να δει και να καταλάβει τον τρόπο κίνησης της οικονομίας μιας χώρας, δεν έχει παρά να δει τον τρόπο κίνησης, δομής και λειτουργίας του ποδοσφαίρου στη χώρα αυτή».

Έχουν πει – και μάλλον έχουν απόλυτο δίκιο, σε ό,τι αφορά την ελληνική πραγματικότητα τουλάχιστον – ότι «όποιος θέλει να δει και να καταλάβει τον τρόπο κίνησης της οικονομίας μιας χώρας, δεν έχει παρά να δει τον τρόπο κίνησης, δομής και λειτουργίας του ποδοσφαίρου στη χώρα αυτή». Υπ’ αυτήν την έννοια οι… εχθροπραξίες που παρακολουθήσαμε το προηγούμενο διάστημα μεταξύ του προέδρου του Ολυμπιακού Ευάγγελου Μαρινάκη και του ισχυρού άνδρα της ΑΕΚ (και του ΟΠΑΠ) Δημήτρη Μελισσανίδη αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Ανάλογο και ίσως μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχουν και οι παρασκηνιακές – απ’ ό,τι μαθαίνουμε – παραινέσεις του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά προς τους δύο επιχειρηματίες να χαμηλώσουν τους τόνους της αντιπαράθεσης, ώστε να βρεθεί «αθόρυβος» τρόπος διανομής της πίτας και να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος ατυχήματος, το οποίο μπορεί να πολλαπλασιάσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση.
Η παρατήρηση της ελληνικής μνημονιακής ποδοσφαιρικής πραγματικότητας είναι κάτι παραπάνω από αποκαλυπτική του βαθμού της καταστροφής και των αναδιατάξεων που επιχειρούνται βίαια στην ελληνική οικονομία. Είναι αξιοσημείωτο ότι από την άνοιξη του 2010, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου μας οδήγησε στον… σωτήριο δρόμο των μνημονίων, στο ελληνικό ποδόσφαιρο – με μια γρήγορη ματιά – είχαμε:
• Φυλακίσεις προέδρων ομάδων.
• Χρεοκοπίες και «εξαφάνιση» ιστορικών ομάδων (ΑΕΚ, Ηρακλής κ.λπ.) από τη βιτρίνα της Super League.
• Αποχώρηση (λόγω βαρεμάρας, απόγνωσης ή και αηδίας) επιφανών επιχειρηματιών από τα ηνία ιστορικών ομάδων (ΠΑΟ, Ολυμπιακός κ.λπ.).
• Εμφάνιση νεόκοπων στην άγρια αρένα (Αλαφούζος, Μαρινάκης, Σαββίδης).
• Εμφάνιση νέων ομάδων της περιφέρειας στη βιτρίνα.
Σε κάθε περίπτωση, μέσα στα τρία χρόνια των μνημονίων το έτσι κι αλλιώς άθλιο ελληνικό ποδοσφαιρικό τοπίο άλλαξε δραματικά (προς το χειρότερο, λαμβανομένου υπόψη και του θεάματος που παρακολουθούμε) με κύριο και βασικό χαρακτηριστικό την αποδυνάμωση των πολλών και τη γιγάντωση του ενός (Ολυμπιακού).
Με άλλα λόγια, η αναδιάταξη του σκηνικού και η αναδιανομή της πίτας είναι αναμενόμενο να προκαλέσει τριβές και εντάσεις, μέχρι να τακτοποιηθούν και να διαμορφωθούν οι νέες ισορροπίες.

Τζογάρισμα
Στην πορεία προς τη διαμόρφωση των νέων ισορροπιών (της νέας κατεστημένης κατάστασης στον χώρο του ποδοσφαίρου και – προφανώς – όχι μόνο) είναι αυτονόητο ότι ο έλεγχος του εύρωστου ταμείου (ΟΠΑΠ) που δημιουργεί η συμμετοχή μιας ολόκληρης κοινωνίας σε ένα σχεδόν καθημερινό τζογάρισμα ελπίδας είναι ύψιστης σημασίας.
Αυτονόητο είναι επίσης ότι στις δεδομένες μνημονιακές συνθήκες ο έλεγχος του εν λόγω ταμείου δεν θα μπορούσε παρά να προσφερθεί από το Δημόσιο ως δώρο στον ιδιωτικό τομέα, όπως ακριβώς συμβαίνει με το σύνολο της δημόσιας περιουσίας και κάθε κρατικής ευθύνης (Παιδεία, Υγεία, συγκοινωνίες, νερό κ.λπ.) έναντι της κοινωνίας, η οποία αναδιατασσόμενη μπορεί να προσφέρει κέρδη σε ιδιώτες.
Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο, δηλαδή της παράδοσης ενός δημόσιου ταμείου στα χέρια του ιδιωτικού τομέα, αποκτά την πραγματική της διάσταση η φράση του Μπιλ Σάνκλι, του δημιουργού της μεγάλης Λίβερπουλ τη δεκαετία του 1960: «Μερικοί πιστεύουν πως το ποδόσφαιρο είναι ζήτημα ζωής και θανάτου… Θα τους απογοητεύσω. Πρόκειται για κάτι πολύ σοβαρότερο!».
Απ’ όσα έχουμε αναφέρει μέχρι εδώ είναι, νομίζουμε, ολοφάνερο «το ζήτημα ζωής και θανάτου» για το οποίο οι δυο Πειραιώτες (άσπονδοι) φίλοι – Μαρινάκης και Μελισσανίδης – είναι διατεθειμένοι να μονομαχήσουν στα μαρμαρένια ποδοσφαιρικά αλώνια.
Το ποδόσφαιρο, άλλωστε, σύμφωνα με τον «ορισμό» του Κριστιάν Μπόμπερζ, είναι το «σημαντικότερο από τα ασήμαντα πράγματα αυτού του κόσμου», ίσως επειδή προσφέρει τη δυνατότητα να κρύψει και να αποκαθάρει κάτω από το γιγάντιο και θεσπέσιο πέπλο του κάθε μορφή συμφέροντος, ιδιοτέλειας και σκοπιμότητας.
Αν, όπως έχουν πει, ένας άνδρας διαφέρει από ένα παιδί μόνο από το μέγεθος των παιχνιδιών του, τότε το ποδόσφαιρο είναι ίσως ένα από τα μεγαλύτερα παιχνίδια με τα οποία μπορεί να παίξει κανείς. Είναι προφανές ότι το να έχει κάποιος στα χέρια του μια ποδοσφαιρική ομάδα, η οποία με την ιστορία της (και την απόδοσή της) μπορεί να συγκινήσει εκατομμύρια ανθρώπους, του προσφέρει ένα ανυπολόγιστης αξίας κοινωνικό / πολιτικό πλεονέκτημα.
Με άλλα λόγια, όποιο κι αν είναι το οικονομικό κόστος της ενασχόλησης των ανθρώπων που «παίζουν» με τις ομάδες, βρίσκει τον τρόπο να επιστρέψει πολλαπλασιασμένο στον οικονομικό / κοινωνικό / πολιτικό λογαριασμό τους.
Με τα παραπάνω σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούμε να αμφισβητήσουμε ούτε κατ’ ελάχιστο τον οπαδικό πατριωτισμό των προέδρων Μαρινάκη και Μελισσανίδη, ο οποίος, ας σημειώσουμε, υπήρξε ΑΕΚτζής πριν ακόμη αποκτήσει τη σημερινή οικονομική του επιφάνεια.
Αυτό που θέλουμε να υπογραμμίσουμε είναι ότι το να κρατά κάποιος μια ομάδα στα χέρια του είναι κάτι περισσότερο από μια επιχειρηματική δραστηριότητα. Είναι, για να επαναλάβουμε τη διατύπωση του Μπιλ Σάνκλι, κάτι πολύ σοβαρότερο από ένα ζήτημα ζωής και θανάτου! Γι’ αυτό ίσως είναι τόσο δύσκολο για τον ηγέτη του ποδοσφαιρικού κατεστημένου Μαρινάκη να τα βρει με τον Μελισσανίδη, που έρχεται φουριόζος να τον αμφισβητήσει θέλοντας να δημιουργήσει τη δική του (νέα) τάξη με εργαλεία τον ΟΠΑΠ και την ΑΕΚ.
Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», ζήτησε από τους δύο επιχειρηματίες να συνάψουν ειρήνη, όσοι γνωρίζουν την ποδοσφαιρική δυναμική θα παίξουν… Στοίχημα ότι αυτή η κόντρα θα είναι σκληρή, μακρόχρονη και θεαματική. Σκληρή, σαν τα «παλιόπαιδα τα ατίθασα» που μάχονται σήμερα, μακρόχρονη όσο μπορεί να κρατήσει μια μάχη για τη δημιουργία ενός νέου κατεστημένου και θεαματική όσο ένα αμφίρροπο ποδοσφαιρικό παιχνίδι.

Στα σαλόνια με… αλανιάρικα χαρακτηριστικά
 
Το ποδόσφαιρο μπορεί να έχει μπει εδώ και καιρό στα σαλόνια, ωστόσο ακόμη διατηρεί αναλλοίωτα τα… αλανιάρικα χαρακτηριστικά του, τα οποία είναι άλλωστε χαραγμένα στη δομή του ως παιχνιδιού. Είναι άλλωστε ένα παιχνίδι που ξεκίνησε από τις αλάνες των φτωχών για να υπογραμμίσει κάποιους δεσμούς του είδους «εμείς έναντι των άλλων». Όσοι έχουν κάποιου είδους οπαδικούς δεσμούς μπορούν να αναγνωρίσουν αυτήν τη γοητευτική, αν και παρωχημένη, «μάγκικη» και αλανιάρα φυσιογνωμία του και μπορούν ίσως ακόμη και να δικαιολογήσουν (και να ταυτιστούν) τον «μάγκα πρόεδρο», που τα χώνει και βάζει στη θέση του τους εχθρούς.
Υπ’ αυτήν την έννοια τα όσα μεταφέρθηκαν στον Τύπο ως πρόσφατοι διάλογοι μεταξύ Μελισσανίδη και Μαρινάκη μπορεί να σοκάρουν κάποιους (και κάποιες) της καλής κοινωνίας, που ενδεχομένως βρέθηκαν και στο θορυβώδες αποχαιρετιστήριο πάρτι του Μπομπ Τράα. Γέμισαν, ωστόσο, περηφάνια τον καταπονημένο από τα χτυπήματα των τελευταίων ετών ΑΕΚτζή, καθώς θεωρεί ότι βρέθηκε επιτέλους ο άνθρωπος που μπορεί να διασφαλίσει τα οπαδικά του συμφέροντα και να βάλει τέλος στην «αδικία».
Ο Μελισσανίδης δεν θα μπορούσε να εκφράσει καλύτερα τον μέσο ΑΕΚτζή λέγοντας στον Μαρινάκη (σύμφωνα με το «Βήμα»): «Τι έρχεσαι εδώ να συζητήσεις για λεφτά; Εσύ δεν λες ότι έχεις πολλά λεφτά; Βάλε στη φανέλα του Ολυμπιακού ό,τι θέλεις. Βάλε “Μαρινάκης” και παίξε μπάλα».  Ακόμη περισσότερη ικανοποίηση σκόρπισε ο «μάγκας πρόεδρος», που μιλάει τη γλώσσα της εξέδρας, όταν έκανε λόγο για αυτούς (τους «εχθρούς») που ακόμη δεν έχουν καταλάβει ότι άλλαξαν οι εποχές, λέγοντας: «Με τσίου – τσίου και νεροπίστολα νομίζουν ότι θα έρθουν; Αυτά που κάνανε τα τελευταία 15 χρόνια να τα ξεχάσουν. Αυτοί φοράνε φουρό. Τελειώσανε».
Είναι προφανές ότι και η άλλη πλευρά δεν στερείται… επιχειρημάτων, τα οποία συχνά πυκνά διατυπώνει («Έτσι… αγαπάει ο Πειραιάς») η εξέδρα. Μάλιστα προς ικανοποίηση αυτής της εξέδρας «κύκλοι» της ερυθρόλευκης ΠΑΕ κυκλοφόρησαν προ ημερών στην πιάτσα μεταξύ άλλων και τα εξής:
«Το περιεχόμενο των γελοίων δηλώσεων Μελισσανίδη είναι προφανώς ανάξιο σχολιασμού. Ο κ. Μελισσανίδης δεν δικαιούται διά να ομιλεί. Άλλωστε και όταν το κάνει, τα ελληνικά του, που είναι επιπέδου Νηπιαγωγείου, ούτε καν Δημοτικού, δεν τον βοηθούν να γίνει κατανοητός. Προφανώς και δεν θα πέσουμε στο επίπεδο ενός ανθρώπου, του οποίου η ποδοσφαιρική διαδρομή είναι γεμάτη με βρομιά, απειλές, τραμπουκισμούς, ξυλοδαρμούς και νυχτερινές εισβολές σε σπίτια ποδοσφαιριστών, παραγόντων και διαιτητών.
Προφανέστατα δεν θα σχολιάσουμε τα ανερμάτιστα λόγια ενός ανθρώπου, που η επιχειρηματική του διαδρομή είναι στρωμένη με καταδίκες και κατηγορίες για λαθρεμπόριο κατά συρροή, για εκβιασμούς και απειλές κατά ζωής, με κατασχέσεις και φοροδιαφυγή κατ’ εξακολούθηση, αλλά κατά έναν περίεργο τρόπο κυκλοφορεί ακόμα ελεύθερος ανάμεσά μας.
(…) Όσο για το μέλλον; Εδώ είμαστε. Και να είναι σίγουρος ο κύριος Μελισσανίδης ότι από εδώ και στο εξής φώτα σε γήπεδο που παίζει ο Ολυμπιακός δεν θα τον αφήσουμε να ξανακλείσει. Τα μόνα φώτα που ίσως χρειαστεί να κλείσει είναι τα φώτα ενός κελιού…».
Όλα αυτά ένα πράγμα σημαίνουν: ότι θα ζήσουμε μεγάλες στιγμές…
Και θα ζήσουμε μεγάλες στιγμές διότι η ταμπακιέρα – πέρα από τον «αγνό» οπαδικό αιθέρα – κρύβει χρήμα, πολύ χρήμα, και δύναμη.
Μέρος από αυτό το χρήμα, περί τα 2 εκατ. ευρώ, καταβλήθηκαν ήδη ως χορηγία σε μια ομάδα Γ’ Εθνικής (την ΑΕΚ) από τον ΟΠΑΠ τη στιγμή που ανάλογης κατηγορίας ομάδες εισπράττουν γύρω στα 400 χιλιάρικα. Ταυτόχρονα η ΑΕΚ (της Γ’ Εθνικής, αλλά του Μελισσανίδη) υπογράφει σύμβαση με το συνδρομητικό κανάλι με ποσό που αντιστοιχεί σε ομάδα της Super League!
Είναι προφανές ότι οι «τιμές» διαμορφώνονται με τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, στην οποία όμως κάνει κουμάντο αυτός που κρατά το μαχαίρι. Και στην προκειμένη περίπτωση, προς το παρόν τουλάχιστον, αυτό το μαχαίρι (του ΟΠΑΠ) το κρατά ο «Τίγρης» (Μελισσανίδης).