Περίπου 800 άτομα σκοτώθηκαν από την αστυνομία στη βραζιλιάνικη πολιτεία του Ρίο ντε Τζανέιρο τους τελευταίους εννέα μήνες, καθώς οι επιδρομές των αστυνομικών αρχών εξακολουθούν να είναι μέρος της τρομακτικής καθημερινότητας των οικογενειών στις φαβέλες – παρά την απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου της χώρας για να σταματήσουν οι επιδρομές κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού.

 Νέα στοιχεία δείχνουν ότι το διάστημα μεταξύ Ιουνίου 2020 και Μαρτίου 2021, 797 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην πολιτεία του Ρίο, το 85% στην πόλη του Ρίο και στις γύρω μητροπολιτικές περιοχές.

Το δικαστήριο αποφάσισε να αναστείλει τις αστυνομικές επιδρομές στις βραζιλιάνικες φαβέλες τον Ιούνιο του 2020, εν μέσω δημόσιας κατακραυγής μετά το θάνατο του 14χρονου João Pedro Matos Pinto, ο οποίος πυροβολήθηκε στην πλάτη κατά τη διάρκεια αστυνομικής εισβολής.

Μία έφοδος της αστυνομίας την ημέρα…

Μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου, οι επιδρομές της αστυνομίας μειώθηκαν κατά 64% σε σύγκριση με τον μέσο όρο για την ίδια περίοδο των προηγούμενων ετών, σύμφωνα με έκθεση της Geni, μιας ερευνητικής ομάδας στο Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο Fluminense (UFF).

Ωστόσο, οι έφοδοι της αστυνομίας συνεχίστηκαν τον Οκτώβριο, ένα μήνα αφού ανέλαβε την εξουσία ο αναπληρωτής κυβερνήτης, Cláudio Castro και διπλασιάστηκαν γρήγορα τον Οκτώβριο, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα.

Τους επόμενους εννέα μήνες, οι κοινότητες του Greater Rio είδαν κατά μέσο όρο σχεδόν μία έφοδο της αστυνομίας κάθε μέρα, σύμφωνα με την έκθεση.

«Είναι παράλογο», δήλωσε ο συγγραφέας της έκθεσης και καθηγητής κοινωνιολογίας στο UFF, Daniel Hirata. «Το ανώτατο δικαστήριο λαμβάνει απόφαση και οι πολιτικές αρχές δεν τη σέβονται, την παραβιάζουν σκόπιμα. Αυτό αποτελεί κίνδυνο για το κράτος δικαίου στη Βραζιλία» πρόσθεσε.

Οι δολοφονίες

Το ανώτατο δικαστήριο της χώρας ξεκίνησε διήμερη δημόσια ακρόαση για τις επιδρομές για να καταρτίσει ένα νέο σχέδιο για τη μείωση των δολοφονιών της αστυνομίας και των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η αστυνομία στην πολιτεία του Ρίο ντε Τζανέιρο σκοτώνει σχεδόν τον διπλάσιο αριθμό ανθρώπων κάθε χρόνο από ό, τι η αστυνομία στις ΗΠΑ.

Εκπρόσωπος της αστυνομίας υποστήριξε ότι οι επιδρομές ξεκίνησαν ως απάντηση σε βίαιες διαμάχες μεταξύ αντίπαλων συμμοριών και ισχυρίστηκε ότι επικεντρώνονται στη «διατήρηση των ανθρώπινων ζωών και σε αυστηρές νομικές αρχές».

Ωστόσο, ο καθηγητής Daniel Hirata επισήμανε ότι «οι επιδρομές της αστυνομίας, εκτός από θανατηφόρες, είναι και αναποτελεσματικές ενάντια στο έγκλημα» και η έκθεση δείχνει ότι τέτοιες ενέργειες δεν συνδέονται με οποιαδήποτε μείωση της εγκληματικής δραστηριότητας.

Η αύξηση της αστυνομικής βίας άρχισε να καταγράφεται μετά τις εκλογές του 2018, καθώς ο κυβερνήτης του Ρίο του Wilson Witzel είχε κάνει προεκλογική καμπάνια βασισμένη στην υπόσχεση για «σφαγή» των εγκληματιών. Ο Witzel εξέπεσε από το αξίωμά του στα τέλη Αυγούστου 2020 μετά από ένα σκάνδαλο διαφθοράς, αλλά ο ενεργός διάδοχός του έχει επιδιώξει μια παρόμοια μετωπική επίθεση σε συμμορίες ναρκωτικών, από την οποία δεν γλιτώνουν και οι απλοί πολίτες.

Δυσκολεύουν οι συνθήκες εν μέσω πανδημίας

Η αστυνομική βία έχει επίσης επιδεινώσει τις καταστροφικές επιπτώσεις της πανδημίας στους πιο ευάλωτους της Βραζιλίας.

Μια μελέτη που δημοσίευσε η Lancet έδειξε ότι η ανισότητα ήταν ο μεγαλύτερος παράγοντας στους θανάτους λόγω κορωνοϊού στη Βραζιλία από την ηλικία, την κατάσταση της υγείας και άλλους παράγοντες κινδύνου, όπου περισσότεροι από 355.000 έχουν πεθάνει από την ασθένεια.

Ομάδες που εδρεύουν στις φαβέλες καιπαραδίδουν τρόφιμα και προϊόντα καθαρισμού κατά τη διάρκεια της επιδημίας, λένε ότι συχνά αναγκάστηκαν να αναστείλουν τις προσπάθειές τους λόγω επιδρομών της αστυνομίας.

Η αρχή του κακού

Το τρέχον κύμα βίας ξεκίνησε όταν η αστυνομία ξεκίνησε μια εισβολή για να δημιουργήσει ένα φυλάκιο σε μια κοινότητα στο Belford Roxo, πυροδοτώντας αντίποινα από συμμορίες. Έκτοτε, ο ήχος των ελικοπτέρων της αστυνομίας είναι σταθερός και σημειώνονται πυροβολισμοί μέρα και νύχτα.

Ο επικεφαλής μιας τοπικής ομάδας ακτιβισμού, Fransérgio Goulart, δήλωσε ότι ενώ τα  επίσημα στοιχεία ανέφεραν ότι εννέα άτομα σκοτώθηκαν στην κοινότητα, οι κάτοικοι της περιοχής λένε ότι περισσότερα από 30 άτομα έχουν δεχθεί πυροβολισμούς από τον Ιανουάριο.

«Μία υπόθεση που με συγκλόνισε ήταν αυτή ενός νεαρού άνδρα που σκοτώθηκε όταν πήγαινε σπίτι από τη δουλειά. Η μητέρα του πέρασε ώρες με τον γιο της στην αγκαλιά της περιμένοντας να απομακρυνθεί η σορός του. Όλη η οικογένεια έφυγε από την κοινότητα μετά», είπε.