Η επιστροφή στην κανονικότητα, όπως όλα δείχνουν, δεν έγινε μόνο με την άρση των περιοριστικών μέτρων και την εφαρμογή πιο χαλαρών κανόνων, όσο η πανδημία είναι παρούσα και η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού δεν έχει φτάσει στο επιθυμητό επίπεδο. Η επιστροφή στην κανονικότητα για την κυβέρνηση έγινε με βίαιο τρόπο, αναγκάζοντάς την να επιστρέψει – αλλά προς το παρόν σε θέση άμυνας – στην πολιτική «νόμος και τάξη».

Το σοκαριστικό χτύπημα στον Γιώργο Καραϊβάζ, η δολοφονία επιχειρηματία στη Ζάκυνθο έναν χρόνο μετά την απόπειρα δολοφονίας κατά την οποία σκοτώθηκε η γυναίκα του και οι μαφιόζικες εκτελέσεις σε Μεταμόρφωση, Σεπόλια και Βάρη ανθρώπων που είχαν απασχολήσει λιγότερο ή περισσότερο τις αρχές, συνθέτουν ένα σκηνικό σε λιγότερο από δύο μήνες.

Το ερώτημα που αρχίζει να πλανάται είναι εάν η μαφία α λα ελληνικά έχει καταφέρει να εισχωρήσει στους θεσμούς του κράτους. Ενδεχομένως γι’ αυτό η κυβερνητική εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη έσπευσε να δηλώσει, όπως είχε κάνει μία ημέρα πριν ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ότι η Ελλάδα είναι πολύ χαμηλά σε όλους τους σχετικούς δείκτες εγκληματικότητας σε παγκόσμιο επίπεδο και ότι παραμένει μία ασφαλής χώρας και για τους κατοίκους της και για τους τουρίστες.

Εάν, πάντως, οι παραπάνω δολοφονίες συνδυαστούν με τους πυροβολισμούς σε πολυκατοικία στον Άλιμο αμέσως μετά τις εκτελέσεις των συμβολαίων θανάτου σε Σεπόλια και Βάρη, η ίδια η επικαιρότητα δείχνει να επαναφέρει το θέμα της ασφάλειας. Μόνο που αυτή τη φορά τα… ηνία δεν τα έχει η κυβέρνηση στέλνοντας αστυνομικές δυνάμεις να εκκενώσουν καταλήψεις ή κάνοντας εκτεταμένους ελέγχους, για παράδειγμα, αλλά οι ποινικοί.

Και αυτό δυσκολεύει πολύ τα πράγματα και σε επικοινωνιακό επίπεδο, καθώς οι δολοφονίες έγιναν παρουσία μαρτύρων ή σε πολυσύχναστα σημεία. Δείχνουν δηλαδή ένα θράσος που δεν μπορεί να κρυφτεί και προς το παρόν για καμία από αυτές τις ανοιχτές υποθέσεις δεν υπάρχουν δημόσιες απαντήσεις για το ποιος μπορεί να ευθύνεται.

Σε κάθε περίπτωση, με την κατάθεση στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου του φακέλου που σχημάτισε η ΕΛ.ΑΣ. για την… Greek mafia – περιλαμβάνει 500 ονόματα, ανάμεσά τους και αυτό του πυγμάχου που εκτελέστηκε στη Βάρη –, το μπαλάκι περνάει και στο γήπεδο της δικαιοσύνης όσο αυξάνονται ο δημόσιος φόβος και η ανασφάλεια.

Κάπως έτσι επανήλθαν τα θέματα της καθημερινότητας για την κυβέρνηση, που τελικά –συν τοις άλλοις – θέλησε να δείξει ότι δεν κάνει πίσω στο θέμα της φύλαξης των ΑΕΙ. Η ΕΛ.ΑΣ. δημοσίευσε την προκήρυξη για τους ειδικούς φρουρούς των πανεπιστημίων, λίγο μετά το δημοσίευμα που ήθελε το σχέδιο να ναυαγεί.

Αν και η κυβέρνηση έχει δίκιο όταν λέει ότι η πρόσληψη των ειδικών φρουρών δεν σχετίζεται με ζητήματα εγκληματικότητας και ότι αποτελεί μια ψηφισμένη πολιτική και προεκλογική δέσμευση, το τάιμινγκ δημιουργεί προβληματισμό σχετικά με τις προτεραιότητες που θέτει η κυβέρνηση γενικότερα σε ζητήματα ασφάλειας.

Υπό αμφισβήτηση

Δεν μπορεί όμως να μην σημειωθεί ότι ανησυχία, και κυρίως αμηχανία, προκαλούν στην κυβέρνηση τα αυξημένα αυτά περιστατικά βίας και εγκληματικότητας που καταγράφονται το τελευταίο διάστημα και τα οποία έχουν προκαλέσει «συναγερμό» στην πολιτική και φυσική ηγεσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.

Δεδομένου ότι η Ν.Δ. είχε κάνει προεκλογική σημαία της την αρχή «νόμος, τάξη και ασφάλεια» η επικρατούσα κατάσταση με μαφιόζικου τύπου δολοφονίες μέρα μεσημέρι, σκληρά εγκλήματα, όπως αυτό στα Γλυκά Νερά, αλλά και μια γενικότερη ανησυχία σχετικά με την εξέλιξη των πραγμάτων προκαλούν αμήχανες αντιδράσεις στην κυβέρνηση.

Και αυτό γιατί τη φέρνουν σε δύσκολη θέση καθώς μοιάζει ένας, βασικός το δίχως άλλο, πυλώνας της πολιτικής της να δέχεται σοβαρά χτυπήματα και να τίθενται υπό αμφισβήτηση οι προθέσεις και οι προτεραιότητές της.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη κήρυξε τον πόλεμο στο οργανωμένο έγκλημα, παραδίδοντας στον Άρειο Πάγο φάκελο με τα στοιχεία που η αστυνομία διαθέτει σχετικά με τις εγκληματικές οργανώσεις στη χώρα, ούτε ότι στο αρχηγείο της αστυνομίας πραγματοποιήθηκαν πολλές έκτακτες συσκέψεις προκειμένου να αναθεωρηθεί το σχέδιο των διωκτικών αρχών για την καταπολέμηση της σκληρής εγκληματικότητας.

«Με το οργανωμένο έγκλημα, κανείς να μην αμφιβάλλει, θα έχουμε πόλεμο. Όχι της αστυνομίας μόνο, αλλά της δημοκρατίας» τόνισε σε δήλωσή του ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη. Όπως δήλωσε ο Χρυσοχοΐδης «το οργανωμένο έγκλημα δεν έχει ιδεολογικές αναφορές αλλά έχει πολύ χρήμα και έχει αρχίσει εδώ και καιρό να το νομιμοποιεί σε επιχειρηματικές δραστηριότητες. Εάν έτσι εισέλθει στους θεσμούς θα έχουμε ζήτημα κανονικής μαφίας. Η δημοκρατία οφείλει να απαντήσει γρήγορα. Οργανωμένη, ενωμένη, συντονισμένη».

Ωστόσο, η ex post facto αντίδραση της κυβέρνησης αλλά και οι αμήχανες δικαιολογίες για την αυξημένη εγκληματικότητα, που την αποδίδουν στην… άρση των περιοριστικών μέτρων κατά του κορωνοϊού, προδίδουν δυο πράγματα: Πρώτον ότι η κυβέρνηση μοιάζει να αιφνιδιάζεται και δεύτερον ότι δεν έχει ακόμα έναν πειστικό σχεδιασμό σχετικά με την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος και ειδικά των εσωτερικών μαχών ανάμεσα σε συμμορίες για την κυριαρχία στον χώρο της παρανομίας.

Αυτό που φαίνεται να ανησυχεί κυρίως την κυβέρνηση είναι το ενδεχόμενο κλιμάκωσης της βίας ανάμεσα στους εγκληματίες, κάτι που μπορεί να έχει ως συνέπεια και παράπλευρες απώλειες αθώων περαστικών. Ταυτόχρονα, σε πολιτικό επίπεδο η κατάσταση αυτή δίνει «όπλα» στην αντιπολίτευση για πολλαπλά χτυπήματα κατά της κυβέρνησης.

Τόσο για την αυξημένη εγκληματικότητα όσο και για τις προτεραιότητες που θέτει, δεδομένου ότι η κυβέρνηση, τη στιγμή που καταγράφονται δυο μαφιόζικου τύπου δολοφονίες, ανακοινώνει την έναρξη του διαγωνισμού για την πρόσληψη των ειδικών φρουρών που θα αναλάβουν την ασφάλεια στα πανεπιστήμια.

«Θεσμικά οπλισμένη»

Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός πάντως επιθυμούν να καταδείξουν με κάθε τρόπο ότι η επιστροφή στην κανονικότητα έχει πάρει πλέον τον δρόμο της. Σε αυτό το πλαίσιο, επανήλθαν στο τραπέζι οι μεταρρυθμίσεις. Με τον πρωθυπουργό στο τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο να μιλά για το μεταρρυθμιστικό έργο της κυβέρνησής του και με τον Κωστή Χατζηδάκη να μοιράζει… ρεπό αντί για πληρωμένες υπερωρίες και να ξεσηκώνει θύελλα αντιδράσεων από τους επικριτές του εργατικού του νομοσχεδίου, που σημειώνουν ότι η πάλαι ποτέ «γενιά των 700 ευρώ» πλέον γίνεται «γενιά των ρεπό».

Στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι επιμένει στον «μεταρρυθμιστικό και προωθητικό χαρακτήρα της σημερινής μας ατζέντας. Καθώς βαδίζουμε προς την έξοδο από την πανδημία η χώρα θα πρέπει να είναι θεσμικά οπλισμένη ώστε να μπει δυναμικά στη μετα-Covid εποχή. Και γι’ αυτό σας καλώ να υποδεχτούμε το καλοκαίρι με κάτι που αυτή η κυβέρνηση ξέρει να κάνει πολύ καλά: Να σχεδιάζει, να εργάζεται μεθοδικά και να φέρνει αποτελέσματα».

Σε αυτό το πλαίσιο ο ίδιος ο Μητσοτάκης έκανε ειδική αναφορά στην προκήρυξη για τις Ομάδες Προστασίας στα Πανεπιστήμια, κάνοντας πάλι λόγο για μεταρρυθμιστική κίνηση. «Πρέπει όχι μόνο να δρομολογούμε στα Υπουργικά μας Συμβούλια καινούργιες μεταρρυθμιστικές δράσεις, αλλά πρέπει να είμαστε και σίγουροι ότι υλοποιούμε εντός των καθορισμένων χρονοδιαγραμμάτων αυτά τα οποία έχουμε ήδη αποφασίσει» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Μητσοτάκης προς τους υπουργούς.

Και υπενθύμισε ο πρωθυπουργός πως «η προστασία των πανεπιστημίων μέσω της δημιουργίας αυτών των ομάδων, σε συνεννόηση πάντα με τις διοικήσεις των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων αποτέλεσε μία κεντρική δέσμευση της κυβέρνησης, η οποία θα γίνει πράξη χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση».

Από την πλευρά της η κυβερνητική εκπρόσωπος, αναφερόμενη σε αυτό το θέμα σε συνέντευξή της στον τηλεοπτικό σταθμό Open, σημείωσε πως «θα προχωρήσει η πρόσληψη των πρώτων 400 και αυτός ο αριθμός μπορεί να φτάσει μέχρι και τους 1.000, ανάλογα με τις ανάγκες των ιδρυμάτων και πάντα σε συνεργασία μαζί τους. Θα εκπαιδευτούν και θα στελεχώσουν τις ομάδες αυτές, σε συνεργασία με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, όπου υπάρχει ανάγκη» καθώς, όπως είπε η Αριστοτελία Πελώνη, «δεν είναι οριζόντιο το πρόβλημα. Υπάρχουν ιδρύματα που έχουν πρόβλημα και άλλα που δεν έχουν. Ο στόχος είναι να δράσουν κυρίως αποτρεπτικά, για τη διασφάλιση της ακαδημαϊκής ελευθερίας στα πανεπιστήμια».

«Το ΕΣΥ δεν είναι υποχρεωτικά κρατικό»

Κυβερνητική μεταρρύθμιση θα πρέπει να αναμένεται και στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, των χειροκροτημάτων έναν χρόνο πριν, με τον πρωθυπουργό να προαναγγέλλει ότι ήρθε η ώρα για αλλαγές. Ο Μητσοτάκης μιλώντας σε συνέδριο για το Εθνικό Σύστημα Υγείας μετά την πανδημία της Covid-19 εμφανίστηκε… αμετανόητος όσον αφορά στις ιδέες και στις αντιλήψεις του σχετικά με τη δημόσια υγεία και τον ρόλο των ιδιωτών στον χώρο της υγείας.

Και αυτό παρά το γεγονός ότι στη διάρκεια της πανδημίας το ΕΣΥ κλήθηκε να σηκώσει – και σε μεγάλο βαθμό το κατάφερε – το βάρος της αντιμετώπισής της, αλλά και παρά το γεγονός ότι ο ιδιωτικός τομέας της υγείας φάνηκε ανέτοιμος και απρόθυμος να συμμετάσχει στη μάχη κατά του κορωνοϊού.

Έτσι, λοιπόν, χωρίς να έχει ακόμα καταλαγιάσει η υγειονομική κρίση – αρκεί κανείς να δει τον αριθμό των διασωληνωμένων και των εισαγωγών που αφορούν μόνο την Covid-19 –, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο συνέδριο για τη μετά-Covid εποχή της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα» και του ιατρικού site ygeiamou.gr δήλωσε πως «το σύστημα Υγείας πρέπει να βρει νέους τρόπους συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα, δεν είναι υποχρεωτικό να είναι μόνο κρατικό, αλλά ποιοτικό». Σε αυτό το πλαίσιο, βέβαια, δεν εξήγησε με σαφήνεια πώς ο ιδιωτικός τομέας βοήθησε κατά τη διάρκεια της πανδημίας ή πώς ενισχύθηκαν οι μονάδες υγείας για να ανταπεξέλθουν στο δεύτερο κύμα.

«Κάναμε βήματα συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα σε συνθήκες δύσκολες. Είναι πολύ ενδιαφέρον για την επόμενη μέρα και πρέπει να αξιολογηθεί πώς δούλεψαν μαζί κράτος και ιδιωτικός τομέας» είπε ο πρωθυπουργός μιλώντας για τη σημασία του ΕΣΥ και επισημαίνοντας ότι πρέπει «να επενδύουμε στη δημόσια υγεία, την πρόληψη και να εξασφαλίσουμε την καλύτερη δυνατή δημόσια υγεία».