Του δρος Θεόδωρου Ι. Θεοδώρου*

Η επιθυμία της Τουρκίας για διεθνή διάσκεψη με θέμα τις θαλάσσιες ζώνες στην ανατολική Μεσόγειο αναδεικνύει διάθεση συντεταγμένης και καλά προετοιμασμένης διάσκεψης.

Με διπλωματικό τρόπο η Άγκυρα σηματοδοτεί την πρόθεσή της για εκτόνωση της έντασης που ταλανίζει όλη την περιοχή. Την προοπτική διεθνούς διάσκεψης για την ανατολική Μεσόγειο υποστηρίζουν ο ΟΗΕ, η Ε.Ε., τα κράτη της περιοχής και οι ισχυρότατοι δρώντες των διεθνών πολιτικών και οικονομικών σχέσεων.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών φορτώθηκε όλη την ευθύνη διάσωσης του Προέδρου του, προσδοκώντας σε προσωπική πολιτική αναβάθμιση έναντι του υπουργού Αμύνης, του ισχυρότερου αντιπάλου του για την επόμενη ημέρα, αλλά και επειδή επιθυμεί να υπογραμμίσει προς τον τουρκικό λαό ότι η εξωτερική εκπροσώπηση της χώρας μόνο από αυτόν μπορεί να αναβαθμιστεί ώστε η Άγκυρα να ανακτήσει βαθμιαία την κλονισμένη αξιοπιστία της.

Ταυτοχρόνως ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου θεωρεί υποχρέωσή του να διαβεβαιώσει τον κύριό του (His Master) ότι ο ρόλος που έχει αναλάβει εξυπηρετεί τη διεθνή αποκατάσταση του «παλατιού» της Αγκύρας και το όραμα αποκαθήλωσης του Κεμάλ Ατατούρκ.

Θεωρεί ότι αντιλαμβάνεται καλύτερα από όλους την αγωνία του Προέδρου του, που φρόντισε να εγκρίνει τη συνάντηση με τον Έλληνα ομόλογό του στην Αθήνα και τη διέλευσή του από τη Θράκη την ίδια περίοδο που προγραμματίστηκαν οι εορτασμοί της Άλωσης και τα εγκαίνια του τζαμιού στο Ταξίμ. Ενός τζαμιού που εξαφανίζει το μνημείο της κεμαλικής κυριαρχίας στην πλατεία και στέκεται ισότιμα απέναντι στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας.

Βεβαίως τόσο ο Ταγίπ Ερντογάν όσο και ο υπουργός του καταπίνουν την κάμηλο του κεμαλισμού, διότι ακριβώς τις ίδιες πολιτικές ακολουθούσαν επί χρόνια οι Κεμαλικοί προκάτοχοί τους. Ίδιο λεκτικό για τη Θράκη, για την «τουρκική» μειονότητα και τις εσφαλμένες μεθόδους της Ελλάδας ως προς την εφαρμογή της Λωζάννης, σε επισκέψεις επίσημες και ανεπίσημες στην Κομοτηνή, αποφεύγοντας τον Έβρο και την Ξάνθη, περιοχές όπου κυριαρχεί το υπόλοιπο ήμισυ της μειονότητας.

Η μειονότητα είναι μουσουλμανική και διαχρονικά απορρίπτει τις τουρκικές μεθοδεύσεις. Η Τουρκία ποτέ δεν πέτυχε να δημιουργήσει προβλήματα στην Ελλάδα παρόμοια με αυτά που προκαλεί διά των τζαμιών που ελέγχει στη Γερμανία, αποσταθεροποιώντας το πολιτικό σύστημα της χώρας και δημιουργώντας αμφισβήτηση στην πολιτική πορεία του διαδόχου της καγκελαρίου στη μεγάλη χριστιανοδημοκρατική παράταξη.

Μοναδική διέξοδος η Ελλάδα

Η Τουρκία επιλέγει να συνεχίσει τη διπλωματική επικοινωνία με την Ελλάδα διότι η Αθήνα, με πολύ επιτυχημένες μακροχρόνιες διπλωματικές επιλογές, έχει την πολυτέλεια να παρέχει στον πολιτικά απομονωμένο γείτονα και σύμμαχο μία βαλβίδα αποσυμπίεσης της απόγνωσής του προς όφελος της σταθερότητας στην περιοχή και κυρίως στη νοτιοανατολική πτέρυγα της συμμαχίας και της Ευρώπης.

Μοναδική διέξοδος του Προέδρου Ερντογάν από το αδιέξοδο που τον οδηγεί στην πολιτική του απαξίωση προσφέρεται από την Ελλάδα. Δυσκολεύεται πολύ να προσαρμοστεί σε αυτή την πραγματικότητα, αλλά μοιραία θα ακολουθήσει αυτή την πορεία, ώστε να μπορέσει να σταθεί ξανά μπροστά στους Τούρκους πολίτες, τους οποίους τόσο πολύ έχει απογοητεύσει με τις επιλογές του και τη συμπεριφορά του.

Η τουρκική διοίκηση και η διπλωματία της χώρας είναι ένας βαρύς, βραδυκίνητος μηχανισμός, που καθοδηγείται πάντοτε από τον εκάστοτε Πρόεδρο και τον στρατό. Τίποτε δεν έχει αλλάξει μέχρι σήμερα στην Τουρκία και δεν πρόκειται να αλλάξει, οποτεδήποτε κι αν επιλέξει ο τουρκικός λαός διά των εκλογών έναν άλλο κυβερνήτη. Η σπονδυλική στήλη του κράτους είναι οι Ένοπλες Δυνάμεις, που εγγυώνται στον Πρόεδρό τους την ασφάλεια και τη συνέχεια της Τουρκικής Δημοκρατίας, που για τον κύριο Ερντογάν και τον περίγυρό του στοιχειώνει η μορφή του αγέρωχου «πατερούλη» της σύγχρονης Τουρκίας.

Τώρα που ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Ισραήλ και Αίγυπτος ενοχλούνται απολύτως από τη συμπεριφορά ενός ηγέτη που πίστεψε ότι θα καθορίσει τη μετάβαση του κόσμου στην επόμενη ημέρα με προσωπικές του επιλογές, ο Πρόεδρος της Τουρκίας αναγκάζεται να αναζητήσει ασφαλή διέξοδο.

Υιοθετεί απέναντι στην Ελλάδα την ξεπερασμένη αλλά σίγουρη κεμαλική συνταγή των αδιέξοδων λεονταρισμών, που επιτρέπουν στο εσωτερικό της χώρας να εμφανίζεται ως ισχυρός και αδιαμφισβήτητος ηγέτης, αλλά στο τραπέζι των συνομιλιών στην Αθήνα ενεργεί μέσα στο πλαίσιο των απαιτήσεων της διεθνούς και διπλωματικής πρακτικής προβάλλοντας την πρόταση περί διεθνούς διάσκεψης για την ανατολική Μεσόγειο, που υπονοεί ότι αποδέχεται την πραγματοποίησή της χωρίς περιορισμούς ή αποκλεισμούς χωρών – μελών του ΟΗΕ.

Προοπτική σταθερότητας

Το μήνυμα που περιέχει η τουρκική πρόταση οφείλουμε να το ερμηνεύσουμε, να το αξιοποιήσουμε όπως του αρμόζει και να το κοινοποιήσουμε προς άμεση υιοθέτηση από όλους που θα συμμετάσχουν και θα διοργανώσουν τη διάσκεψη.

Το βήμα που κεκαλυμμένα και με πόνο «πολιτικής ψυχής» πραγματοποιεί η Τουρκία δεν μπορεί να μείνει αναξιοποίητο, όπως από την πλευρά μας δεν έμειναν αναξιοποίητες η Συνθήκη της Λωζάννης, η δυνατότητα ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε. και η διεύρυνση του διπλωματικού μας ρόλου στην ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, στις χώρες του Κόλπου και της βόρειας Αφρικής. Η συμμετοχή και μόνο της Κυπριακής Δημοκρατίας στη διεθνή διάσκεψη για την ανατολική Μεσόγειο αποτελεί τη διέξοδο για την Τουρκία, αλλά και την προοπτική σταθερότητας σε όλη την περιοχή.

Αποστολές χρημάτων στη Θράκη

Η Άγκυρα σίγουρα εργάζεται πολύ καιρό στην προοπτική διεξόδου με πρόταση διεθνούς διάσκεψης. Αναγκάζεται να το προτείνει κάτω από τη μεγάλη διεθνή πίεση που έχει προκαλέσει η συμπεριφορά της και ύστερα από πολλά και τραγικά σφάλματα που συνεχώς διαπράττει, όπως αυτό που αναδεικνύεται από την προηγούμενη επίσκεψη του Τούρκου υφυπουργού στη Θράκη, δηλαδή τη δημόσια «καταγγελία» / αίτημα Ελλήνων πολιτών, μουσουλμάνων στο θρήσκευμα, που ζητούν να συνεχιστεί η αποστολή χρημάτων για να εξυπηρετήσουν τις παρεμβατικές επιλογές της Τουρκίας.

Σοβαρότατη ακούσια καταγγελία Ελλήνων πολιτών, που στρέφεται κατά νομίμως εκλεγμένων ηγεσιών της χώρας μας και που πλέον γίνεται κατανοητή από πολλές άλλες ευρωπαϊκές και αραβικές χώρες. Η δημόσια «έκκληση» για πληρωμές υπηκόων της χώρας μας για να εξυπηρετηθούν οι στόχοι της Άγκυρας αποτελεί καταγγελία και μομφή εναντίον της τακτικής που ακολουθεί η Τουρκία ώστε να παρεμβαίνει στο εσωτερικό άλλων χωρών.

Το πολιτικό βάρος της δημοσιοποίησης των τουρκικών μεθοδεύσεων παρουσία Τούρκου υφυπουργού είναι πολλαπλώς βαρύτερη δημόσια καταγγελία ακόμη και από τον χαρακτηρισμό προς τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών ως ανεπιθύμητου εξαιτίας της απαράδεκτης παρέμβασης που επιχειρεί η Άγκυρα, όπως τον εξέφρασαν δημόσια πολλοί μουσουλμάνοι της Θράκης (ξεπερνούν το 35%) μη προσκείμενοι στις τουρκικές μεθοδεύσεις.

Εμμένουμε στο πνεύμα και το γράμμα της Συνθήκης, που ορίζει ότι η μειονότητα είναι μουσουλμανική και η Λωζάννη δεν ανέχεται οποιονδήποτε άλλο προσδιορισμό για τους μουσουλμάνους της Θράκης ορίζοντας επίσης σαφώς ότι η εκπαίδευση της μειονότητας πραγματοποιείται και στη μειονοτική γλώσσα, που όχι μόνο ομιλείται, αλλά έχει συντακτικό και γραμματική που μπορούν να διδαχθούν στα σχολεία.

Ο δρ Θεόδωρος Ι. Θεοδώρου είναι πρέσβης ε.τ., γενικός διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου ΜΟΧΑ, www.moha.center