Το μέτρο του υποχρεωτικού εμβολιασμού των παραπάνω ομάδων των εργαζόμενων με την κύρωση της αναστολής σύμβασης εργασίας και τη στέρηση μισθού σε όσους αρνούνται το εμβόλιο, κρίνεται κατ’ αρχήν εντός των συνταγματικών ορίων λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας των ανθρώπων αυτών και της άμεσης συνάφειάς της με τη δημόσια υγεία κατ’ εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας.

Στο πλαίσιο αυτό, ήταν αναγκαία η νομοθετική ρύθμιση για την υποχρεωτικότητα των εμβολιασμών που ψηφίστηκε χθες στη Βουλή. Όμως, ήταν και επιβεβλημένη, διότι έπρεπε να αποσαφηνιστεί κατά το δυνατόν το νομικό πλαίσιο των κυρώσεων για τους ανεμβολίαστους εργαζόμενους, διότι σε διαφορετική περίπτωση ήταν πιθανό το ενδεχόμενο να οδηγούμασταν σε εργασιακή ζούγκλα.

Έτσι, σύμφωνα με την παραπάνω υπουργική τροπολογία θεσμοθετείται η υποχρέωση της πληροφόρησης του εργαζόμενου προς τον εργοδότη του για τον αν είναι εμβολιασμένος και αν έχει νοσήσει. Ο δικαιολογητικός λόγος της νομοθέτησης αυτής ερίζεται στη δικαιολογημένη ανάγκη που έχουν οι επιχειρήσεις να οργανώσουν τον τρόπο λειτουργίας τους εξαιτίας των δυσχερειών που προκαλεί σ’ αυτήν η πανδημία. Βέβαια, μένει να φανεί στην πράξη ή ακόμα και να οριοθετηθεί νομοθετικά, σε ποιο όριο εκτείνεται το διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη στην περίπτωση άρνησης του εργαζόμενου πληροφόρησής του για το θέμα αυτό. Η επιστημονική μου άποψη είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να φτάσει μέχρι την απόλυση του εργαζόμενού του. Επειδή πρώτη φορά θεσπίζονται τέτοιες διατάξεις για τη ρύθμιση μιας πρωτόγνωρης παγκοσμίως κατάστασης, για την περίπτωση που ο εργοδότης θέλει να προσλάβει έναν εμβολιασμένο εργαζόμενο, υπάρχει το ενδεχόμενο της εφαρμογής μίας έμμεσης υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού λόγω της υποχρέωσης πληροφόρησης, διότι ο εργοδότης θα επιλέξει τον εργαζόμενο που έχει εμβολιαστεί.

Πέραν τούτων, ως προς το δημόσιο τομέα γίνεται ξεκάθαρο ότι αποσυνδέεται πλήρως ο μη εμβολιασμός, ακόμα και στις ομάδες που υποχρεούνται, από την έννοια του πειθαρχικού αδικήματος. Προβλέπεται το μέτρο της αναστολής καθηκόντων για επιτακτικούς λόγους ως ειδικό μέτρο κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης.

Στο σημείο, όμως, αυτό θα ήθελα να τονίσω ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι επιτελούν την εργασία τους για την εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου και του δημοσίου συμφέροντος και θα πρέπει να το διαλάβουν αυτό, προκειμένου να εμβολιαστούν. 

Ως προς τον ιδιωτικό τομέα, από τη στιγμή που με τη νομοθετική αυτή ρύθμιση δεν προβλέπεται ως κύρωση η απόλυση, μία τέτοια απόλυση είναι άκυρη ως καταχρηστική. Και επομένως, κανείς μη εμβολιασμένος, δεν μπορεί να απολυθεί για το λόγο αυτό.

Επειδή, όμως, στον ιδιωτικό τομέα η απόλυση του εργαζόμενου στο πλαίσιο των νομοθετημένων περιορισμών της, είναι αναιτιολόγητη και αποτελεί έκφανση και έκφραση του διευθυντικού δικαιώματος του εργοδότη, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο αυτό. Όπως, επίσης, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και το ενδεχόμενο τυχόν αυθαιρεσιών από κάποιους κακόπιστους εργοδότες.

Για το λόγο αυτό πιστεύω ότι θα ήταν επωφελές η ίδια η Πολιτεία, που οργανωμένα και συντεταγμένα νομοθέτησε υπέρ του περιορισμού μίας ελευθερίας κάποιων πολιτών με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό τους, ορθώς κατά την κρίση μου, κατά τον ίδιο τρόπο νομοθετικώς να παρέμβει για να οριοθετήσει τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται, όταν αυτές το καταδείξουν.

Με άλλα λόγια, να θέσει περιορισμούς στο διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη να προβαίνει σε απολύσεις σε ό,τι αφορά στην περίπτωση των ανεμβολίαστων εργαζόμενων. Επιπρόσθετα, να νομοθετήσει την εφαρμογή άλλων ηπιότερων μέσων, όπως να τοποθετεί ο εργοδότης τον ανεμβολίαστο εργαζόμενο σε άλλα καθήκοντα, έστω και υποδεέστερα, χωρίς αυτό να αποτελεί βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας, π.χ. θέση back office. Ή εναλλακτικά να θέτει ο εργοδότης το μισθωτό σε τηλεργασία, εφόσον αυτό είναι εφικτό.

Και το υποστηρίζω επιστημονικά αυτό, διότι αφενός μεν η εξέλιξη της πανδημίας και οι συνέπειες που επιφέρει είναι μία κατάσταση δυναμική και στην ίδια δυναμική κατάσταση κινείται και η κυβερνητική πολιτική. Και αφετέρου, διότι η εφαρμογή του παραπάνω νομικού πλαισίου για τις απολύσεις και η δυνατότητα εφαρμογής άλλων εναλλακτικών μέσων δύναται να προστατεύσει τόσο τον εργαζόμενο όσο και τον εργοδότη και να «φρενάρει» και ενδεχόμενη απορρύθμιση της αγοράς εργασίας.

Από το παράδειγμα της μνημονιακής κρίσης αποτυπώθηκε περίτρανα ότι η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, τότε λόγω των απαιτήσεων των δανειστών, επιφέρει ανασφάλεια τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στους εργαζόμενους. Ζητούμενο η εργασιακή ειρήνη που λειτουργεί επ’ ωφελεία και των δύο, ιδίως στην κρίσιμη στιγμή της αποσωλήνωσης της οικονομίας. 

*Η Άννα Ευθυμίου είναι βουλευτής Ν.Δ. Α΄ Θεσσαλονίκης και δικηγόρος με ειδίκευση στο εργατικό δίκαιο

Διαβάστε επίσης:

Γεννηματά: Θα διπλασιάσω τα ποσοστά του ΚΙΝΑΛ – Δεν θα γίνω ορντινάτζα κανενός (Video)

Αντιεμβολιαστές και ακροδεξιοί διαδηλώνουν ενώ τα νοσοκομεία γεμίζουν και πάλι

Κορωνοϊός: Ο ΕΜΑ άρχισε την αξιολόγηση του εμβολίου της Sanofi-GSK