«Ώδινεν όρος και έτεκεν μυν». Η έκφραση αυτή περιγράφει επακριβώς το «κάτι σαν ανασχηματισμό» που ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου ανακοίνωσε την Τρίτη το πρωί και ο οποίος, αντί να σηματοδοτήσει ένα νέο ξεκίνημα της κυβερνητικής ομάδας, σε συνδυασμό με παραδοχή λαθών και αναγκαίες διορθώσεις, κατέληξε σε φιάσκο με απρόβλεπτες πολιτικές συνέπειες.

Δεν είναι μόνο η άρνηση του Ευάγγελου Αποστολάκη να αναλάβει το νεοσυσταθέν υπουργείο Πολιτικής Προστασίας που πλήττει την εικόνα του πρωθυπουργού. Ουσιαστικά ανοίγει μια τεράστια συζήτηση σχετικά με την προετοιμασία και τις απαραίτητες συνεννοήσεις που προηγήθηκαν των ανακοινώσεων.

Ταυτόχρονα η συνολική εικόνα του ανασχηματισμού κάθε άλλο παρά πείθει ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε στο μυαλό του κάτι πραγματικά ουσιαστικό όσον αφορά τη νέα σύνθεση της κυβέρνησης. Ένα νέο υπουργικό συμβούλιο, που θα συνεδριάσει σήμερα Πέμπτη για πρώτη φορά μέσω τηλεδιάσκεψης στις 11 το πρωί.

Με εξαίρεση την πλήρη αναδόμηση της ηγεσίας στα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη και Υγείας, αλλαγές που μάλλον υποκρύπτουν μια συνολική απογοήτευση για την απόδοση των εν λόγω υπουργών (με την υποσημείωση της μετακίνησης του Νίκου Χαρδαλιά στο υπουργείο Άμυνας ως υφυπουργού, η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έως και τιμητική), ο Μητσοτάκης δείχνει να θεωρεί επιτυχημένο τον μεγάλο κορμό της κυβέρνησης, καθώς οι περισσότεροι υπουργοί παρέμειναν αμετακίνητοι.

«Πρόκειται για ανασχηματισμό των “ανοιχτών μετώπων”. Ο ανασχηματισμός είναι προωθητικός και όχι τιμωρητικός» ανέφεραν πηγές του Μαξίμου για τις επιλογές του πρωθυπουργού. Οι ίδιες πηγές σημείωναν πως οι αλλαγές αποτυπώνουν το γεγονός ότι η κυβέρνηση έχει ένα απολύτως θετικό έργο την τελευταία διετία. «Γι’ αυτό και ο βασικός κορμός δεν υπάρχει κανένας λόγος να αλλάξει. Δεν υπάρχει λόγος να γίνουν αλλαγές για τις αλλαγές ή για επικοινωνιακούς λόγους».

Και πρόσθεταν χαρακτηριστικά οι κυβερνητικές πηγές πως «ο πρωθυπουργός έχει δείξει και στο παρελθόν, σε αντίστοιχες περιπτώσεις, ότι οι κινήσεις του στον τομέα αυτόν είναι καλά ζυγισμένες, σωστά προσανατολισμένες και πάντοτε σε συνάφεια με τις βασικές αρχές της διακυβέρνησής του».

Η αναδόμηση πάντως του κυβερνητικού σχήματος και η επιλογή των προσώπων που αποχώρησαν από τις θέσεις τους αλλά και αυτών που μπήκαν στο νέο σχήμα δημιουργεί ερωτήματα. Κυρίως γιατί τα υπουργικά πεδία τα οποία αναμορφώθηκαν αποτελούν και πεδία όπου η ηγεσία της κυβέρνησης δηλώνει καιρό τώρα πως δεν βρίσκει λάθη.

Ο Βασίλης Κικίλιας αναμετρήθηκε με την πανδημία, από τη θέση του υπουργού Υγείας, με τα σωστά και τα λάθη σε αυτές τις περιπτώσεις, ωστόσο, δύσκολα μπορεί να θυμηθεί κάποιος ένα πολύ σοβαρό στραβοπάτημά του σε αυτό το διάστημα. Ο Θάνος Πλεύρης θα τα καταφέρει άραγε καλύτερα, την ώρα που η νέα έξαρση της πανδημίας είναι στην πόρτα μας;

Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης φαίνεται ότι χρεώνεται σχεδόν αποκλειστικά αυτός την ανεπιτυχή – από όλες τις απόψεις – διαχείριση των καταστροφικών πυρκαγιών. Όμως κοινή παραδοχή πολλών – εντός και εκτός της κυβέρνησης – δεν είναι ότι κατέχει πάρα πολύ καλά όλα τα θέματα του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη; Ο Τάκης Θεοδωρικάκος θα δώσει, άραγε, νέο αέρα σε ένα δύσκολο, από κάθε άποψη, υπουργείο;

Κυβερνητικές πηγές σημείωναν πως ο Θάνος Πλεύρης, ο οποίος αναλαμβάνει υπουργός Υγείας, «γνωρίζει όσο λίγοι πολιτικοί τον τομέα της Υγείας». Τονίζοντας, μάλιστα, πως «οι κοινοβουλευτικές πρωτοβουλίες, οι συνολικές παρεμβάσεις του, αλλά και η επαγγελματική του εμπειρία επιβεβαιώνουν τη διαπίστωση αυτή και αποτελούν εχέγγυα για τη δυνατότητά του να ανταποκριθεί με επιτυχία στον νέο κύκλο προκλήσεων που ανοίγονται για τον τομέα της Υγείας». Ενώ η προσθήκη της γιατρού Μίνας Γκάγκα, στη θέση της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας, κρίνεται ως «σημαντική, καθώς βρέθηκε αυτά τα δύο χρόνια στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση της πανδημίας».

Ενώ για την επιστροφή Θεοδωρικάκου στο υπουργικό συμβούλιο, στη θέση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, κυβερνητικές πηγές σημείωναν πως αυτή σηματοδοτεί το γεγονός «ότι όποιος βγαίνει από την κυβέρνηση δεν σημαίνει ότι δεν επιστρέφει σε αυτή. Τα πολιτικά χαρακτηριστικά του νέου υπουργού, σε συνδυασμό με τη διάρθρωση και τη δομή του υπουργείου, δημιουργούν την ικανή συνθήκη για να ανταποκριθεί το υπουργείο στον κρίσιμο και πολύπλευρο ρόλο του».

Δομικό πρόβλημα

Σε μια στροφή του χρόνου, δύσκολη για την κυβέρνηση καθώς οι πρώτες φθινοπωρινές δημοσκοπήσεις δείχνουν φθορά και οι επόμενοι μήνες δείχνουν από τώρα ότι θα είναι κάτι παραπάνω από δύσκολοι, ο Μητσοτάκης επιχείρησε με τον ανασχηματισμό, αποκλειστικό προνόμιο ενός πρωθυπουργού, να δείξει ότι προχωρά στην ενίσχυση μιας σειράς από κρίσιμα πεδία του πολιτικού σχεδιασμού του.

Ωστόσο, μετά την αποδιοργάνωση που καταγράφηκε στον συντονισμό και συνολικά στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών, «κάηκε» στα χέρια του Μαξίμου η βασική, η πιο κεντρική, επιλογή, αυτή του Αποστολάκη να αναλάβει το νεοσυσταθέν υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, που θα σηματοδοτούσε από εδώ και στο εξής αυτόν τον ανασχηματισμό μαζί με τις υπόλοιπες αλλαγές στο κυβερνητικό ρόστερ.

Και κάπως έτσι, από την αποδιοργάνωση στα πύρινα μέτωπα, έφτασε το Μαξίμου – και συνακόλουθα η κυβέρνηση – να εμφανίζεται πλήρως απορρυθμισμένη πριν καλά καλά στεγνώσει το μελάνι από όσα ανακοίνωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Το πλήγμα είναι μεγάλο, αναπόφευκτα, καθώς ο πρωθυπουργός επέλεξε να προχωρήσει σε μια δομική αλλαγή και η ευθύνη χρεώνεται στον ίδιο.

Οι παλαιοί στο κουρμπέτι της δημοσιογραφίας και της πολιτικής λένε ότι το πολύ τρεις μέρες κρατάει όλη η φασαρία που σηκώνει ένας ανασχηματισμός. Μόλις… τρεις ώρες, όμως, κράτησε η εικόνα του Μητσοτάκη να«μαζεύει όλο το χαρτί», απέναντι στην αντιπολίτευση, με την επιλογή Αποστολάκη. Κυβερνητικές πηγές, σε αυτό το τρίωρο, «έπιναν νερό» στο όνομα του ναυάρχου και υπουργού Άμυνας επί ΣΥΡΙΖΑ.

«Ο πρωθυπουργός επέλεξε για το χαρτοφυλάκιο της Πολιτικής Προστασίας και της Πυροσβεστικής μια υπερκομματική προσωπικότητα, έναν άνθρωπο που υπηρέτησε την πατρίδα από κορυφαίες θέσεις ευθύνης όλη την περίοδο 2013-2019» σημείωναν κυβερνητικές πηγές.

Και πρόσθεταν, οι ίδιες πηγές, πως ο Αποστολάκης «έχει την ικανότητα, τις γνώσεις, την εμπειρία, τις παραστάσεις και φυσικά το κύρος να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις του συγκεκριμένου υπουργείου, με βάση την πολύχρονη εμπειρία του στις Ένοπλες Δυνάμεις, τόσο σε επιχειρησιακό επίπεδο όσο και σε επίπεδο διοίκησης».

Σφοδρή σύγκρουση

Και ύστερα ήρθε η σύγκρουση. Η άρνηση Αποστολάκη να αναλάβει τον θώκο του υπουργού με το συγκεκριμένο αντικείμενο έφερε τη σφοδρότατη πολιτική σύρραξη με το στρατόπεδο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και, μέσα σε τρεις ώρες, σύμφωνα με τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, «ο κ. Αποστολάκης απεδείχθη κατώτερος των περιστάσεων. Δείλιασε μπροστά στις απειλές του ΣΥΡΙΖΑ. Υποτάχθηκε στο κόμμα του και υπαναχώρησε στο κάλεσμα να υπηρετήσει την πατρίδα. Κρίμα για την υστεροφημία του».

Μιλώντας χθες στον τηλεοπτικό σταθμό Open, ο Γιάννης Οικονόμου δήλωσε για το ζήτημα Αποστολάκη πως «υπήρξε η αποδοχή και ο άνθρωπος έκανε πίσω, γιατί δέχτηκε μια σκληρή επίθεση. Αυτό κάτι σημαίνει για τις αντοχές του. Προτίμησε να πειθαρχήσει στους πρώην φίλους του ή, εν πάση περιπτώσει, λύγισε υπό το βάρος αυτών των κατηγοριών, των προσβολών – δικαίωμά του – από το να μείνει  συνεπής σε αυτά που είχε πει και να υπηρετήσει σε έναν κρίσιμο στόχο».

Εξηγώντας την επιλογή του Μητσοτάκη για το πρόσωπο του Αποστολάκη, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε πως «η ουσία είναι ότι ο πρωθυπουργός έκανε μία επιλογή σε ένα πρόσωπο, που μπορούσε να συμβολίσει αυτά για τα οποία προέκυψε ανάγκη και από τη διαχείριση των πυρκαγιών και από τη συζήτηση που ακολούθησε στο ελληνικό Κοινοβούλιο».

Επιτέθηκε, παράλληλα, στην Κουμουνδούρου, υποστηρίζοντας πως «η πρόταση αυτή τορπιλίστηκε από την αξιωματική αντιπολίτευση. Δεν ζήτησε η κυβέρνηση να συν-διαμορφώσει με τον ΣΥΡΙΖΑ την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας». Και τόνισε πως «η αξιωματική αντιπολίτευση επέμενε με τη γλώσσα του χθες στον διχασμό, διότι αυτό είναι το υπαρξιακό της χαρακτηριστικό. Αυτή είναι η ουσία της πολιτικής της. Ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει μια αντιπολίτευση καταστροφική για την πολιτική και τους θεσμούς».

Προσπάθεια αποδόμησης

Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι την ίδια ώρα, και με αφορμή το μπάχαλο που προέκυψε με την άρνηση του Αποστολάκη να μπει στο κυβερνητικό σχήμα, άρχισαν κυβερνητικά στελέχη να επιτίθενται στον πρώην υπουργό Άμυνας. «Αυτός ο άνθρωπος προφανώς δεν έπρεπε να γίνει ούτε πλωτάρχης. Αν δεν έχει μάθει να αντέχει στην πίεση, δεν έπρεπε να γίνει ούτε καφετζής, όχι αξιωματικός» είπε στον ΣΚΑΪ ο Άδωνις Γεωργιάδης.

«Η δουλειά του αξιωματικού είναι να αντέχει την πίεση την ώρα του πολέμου, που πέφτουν οι οβίδες. Μετά τις εξελίξεις, ευτυχώς που δεν ζήσαμε ένα πόλεμο υπό την ηγεσία του κ. Αποστολάκη, το έβαλε στα πόδια στην πρώτη στρακαστρούκα και δεν έβαλε τα κλάματα στην πρώτη πυρκαγιά» υποστήριξε ο υπουργός Ανάπτυξης.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας στην ΕΡΤ, τόνισε πως ο ναύαρχος Αποστολάκης «απεδέχθη χωρίς καμία αίρεση τη θέση του υπουργού Πολιτικής Προστασίας και στη συνέχεια υπαναχώρησε». Σύμφωνα με τον Γεραπετρίτη «ο ίδιος διαβεβαίωνε ότι θα προσέλθει κανονικά στην ορκωμοσία», ωστόσο, «μεσολάβησε βεβαίως η ανακοίνωση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η οποία είχε τον χαρακτήρα ολομέτωπης επίθεσης, ολοκληρωτικού τύπου και προφανώς ο κ. Αποστολάκης μην μπορώντας να αποδεχθεί την πίεση που του ασκείτο από τον ΣΥΡΙΖΑ, για τον λόγο αυτό υπαναχώρησε» κατέληξε ο υπουργός Επικρατείας.

Λεπτή «γαλάζια» γραμμή

Ανασχηματισμός ισορροπίας και σε καμία περίπτωση δομικός ή σαρωτικός. Αυτό λένε μεταξύ τους στελέχη της «γαλάζιας» κοινοβουλευτικής ομάδας, προβλέποντας μάλιστα ότι σε λίγους μήνες από σήμερα, κατά τον Μάρτιο όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, θα ξαναγίνει ένας ακόμη. Άλλοι «γαλάζιοι» πάλι ανέφεραν, σε μια προσπάθεια να κρατήσουν τα γκέμια της κατάστασης, πως ο πρωθυπουργός δεν είχε δείξει πως ο ανασχηματισμός θα είναι ευρείας κλίμακας. Σε κάθε περίπτωση πάντως μόνο «ζεστά» δεν υποδέχθηκε τις αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα η κοινοβουλευτική ομάδα της Ν.Δ.

Στις συζητήσεις πέριξ του περιστυλίου οι ίδιοι «γαλάζιοι» σημείωναν στις κατ’ ίδιαν συζητήσεις τους πως το «ισοζύγιο» κοινοβουλευτικών και εξωκοινοβουλευτικών παρέμεινε το ίδιο, καθώς ο πρωθυπουργός δεν θέλησε, ούτε αυτή τη φορά, όπως λένε χαρακτηριστικά, να επιλέξει περισσότερα πρόσωπα από αυτούς που έδωσαν τη μάχη και οδήγησαν τη Ν.Δ. να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας.

Ειδικότερα, τώρα, για την επιλογή του ναυάρχου Αποστολάκη, ανεξάρτητα από την κατάληξη της υπόθεσης, όπως μαθαίνουμε από τα ενδότερα της «γαλάζιας» Κ.Ο., άρεσε πολύ και είχε απήχηση, για όσο κράτησε, στον κεντροδεξιό κορμό, αλλά δεν άρεσε καθόλου στο βαρύ δεξιό ακροατήριο της Ν.Δ., που διατηρεί στις τάξεις του και στελέχη των ενόπλων δυνάμεων,ακροατήριοτο οποίοδεν υποδέχθηκε με «καλό μάτι» την απόφαση αυτή. Και μπορεί οι εξελίξεις να «έτρεξαν» και να έδωσαν εντέλει άλλη γεύση στον ανασχηματισμό, αυτή του μεγάλου φιάσκου, ωστόσο καταγράφονται και αυτές οι απόψεις…

Διαβάστε επίσης:

Αναζήτηση διεξόδου

Συγκρουσιακό φθινόπωρο

Κυβέρνηση: Τέλος η ανοχή στους ανεμβολίαστους