Πρώτα έστησε, ψύχραιμα, το κινητό τηλέφωνο. Το σταθεροποίησε, άνοιξε την κάμερα και ξεκίνησε τη ζωντανή μετάδοση. Τράβηξε μια τζούρα από τον ναργιλέ. Και άρχισε να χτυπάει την 31χρονη ουρλιάζοντας: «Είμαι άντρας, δεν είμαι γυναίκα».

Το βίντεο κυκλοφορεί ευρέως στο διαδίκτυο. Δεν χρειάζεται, ίσως, να αναπαραχθεί μία ακόμη φορά. Η αγριότητα και ο σαδισμός του δράστη της αρπαγής, κακοποίησης και ομηρίας της νεαρής γυναίκας, στον Άγιο Παντελεήμονα την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, μοιάζει σαν να σήκωσε ένα πέπλο, σαν να έφερε σε κοινή θέα όσα συμβαίνουν κατά κανόνα πίσω από κλειστές πόρτες με ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα. Όσων προηγούνται των «έκτακτων» από ενημερωτικά sites και ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές: «Νέα γυναικοκτονία στην Ελλάδα».

Το 2021 «έκλεισε» αφήνοντας πίσω του στη χώρα μας 17 δολοφονημένες γυναίκες. Μια σειρά εγκλημάτων που, σε τμήμα της δημόσιας σφαίρας, δεν καταγράφηκαν καν με την λέξη που συμπυκνώνει το βαθύτερο κίνητρο και το νομιμοποιητικό – στο μυαλό των δραστών – πλαίσιο της αφαίρεσης ανθρώπινης ζωής: Γυναικοκτονία.

Τα σημάδια της επερχόμενης «θύελλας» ήταν ήδη εμφανή σε πανευρωπαϊκό επίπεδο από το τέλος της «εποχής των lockdowns». Σε τηλεγράφημα που μετέδιδε στις 28 Ιουνίου το ΑΠΕ-ΜΠΕ, με πηγή το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP), σημειωνόταν ότι «η σταδιακή επιστροφή στην κανονική ζωή στην Ευρώπη προκάλεσε αύξηση του αριθμού των γυναικοκτονιών» καθώς έδωσε στους βίαιους και κακοποιητές άντρες την αίσθηση της «απώλειας ελέγχου» επί των γυναικών.

«Στις λίγες ευρωπαϊκές χώρες όπου είναι διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία ή απολογισμοί οργανώσεων για το 2021 οι αριθμοί είναι αμείλικτοι, όπως για παράδειγμα στην Ισπανία όπου – μετά την άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης τον Μάιο – μία γυναίκα δολοφονείται κάθε τρεις ημέρες από τον πρώην ή νυν σύντροφό της, έναντι μίας κάθε εβδομάδα κατά μέσο όρο πριν την πανδημία.

Στο Βέλγιο τους τέσσερις πρώτους μήνες του έτους καταγράφηκαν 13 γυναικοκτονίες έναντι 24 στο σύνολο του 2020. Στη Γαλλία 56 γυναίκες έχουν φονευθεί από την αρχή του 2021, ενώ στη διάρκεια της ίδιας περιόδου πέρυσι ο αριθμός ήταν 46», αναφερόταν στο εν λόγω τηλεγράφημα.

Υπάρχουν και εφιάλτες χωρίς φόνο

Οι γυναικοκτονίες, λόγω της απώλειας ανθρώπινης ζωής, (ενίοτε) ακούγονται και (ενίοτε) καταγράφονται. Η κακοποίηση, πολλές φορές μένει κλεισμένη πίσω από την πόρτα του διαμερίσματος, μετατρεπόμενη σε έναν αργόσυρτο, ατελείωτο εφιάλτη για τα θύματα. Που μάλιστα, την περίοδο των lockdowns, αναγκάστηκαν να «φυλακιστούν» στον ίδιο χώρο με τους κακοποιητές τους.

«Σε όλη την Ευρώπη τα lockdown κατέστησαν την καταγγελία της ενδοοκογενειακής βίας ακόμη πιο δύσκολη. Αποκλεισμένα, τα θύματα αναγκάστηκαν να ζήσουν με τους κακοποιητές τους και να αναζητήσουν με δυσκολία βοήθεια», ανέφερε τον Ιούνιο το τηλεγράφημα των ΑΠΕ-ΜΠΕ και AFP.

«Στην Ισπανία στη διάρκεια του lockdown (από τα μέσα Μαρτίου ως τα μέσα Ιουνίου 2020) οι εκκλήσεις για βοήθεια αυξήθηκαν κατά 58% σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2019, κυρίως μέσω του διαδικτύου. Στην Ιταλία και τη Γερμανία παρατηρήθηκε ίδια τάση, με άνοδο του αριθμού των εκκλήσεων σε βοήθεια σε τηλεφωνικές γραμμές αφιερωμένες στην αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2020.

Στη Βρετανία η οργάνωση “Refuge”, που βοηθά θύματα ενδοοικογενειακής βίας, έλαβε από την άνοιξη του2020 ως τον Φεβρουάριο του 2021 σχεδόν διπλάσιο αριθμό κλήσεων σε σχέση με τον κανονικό καιρό.»

Στην Ελλάδα, μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου η Γραμμή SOS 15900 για τη βία κατά των γυναικών, είχε δεχτεί 7.809 κλήσεις εκ των οποίων οι 5.405 αφορούσαν σε περιστατικά βίας. Οι 3.182 κλήσεις ήταν για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, ενώ 2.699 γυναίκες ανέφεραν ως δράστη τον νυν ή πρώην σύζυγο ή σύντροφο.

Μέσα στους δέκα πρώτους μήνες του 2021, τουλάχιστον 2.699 γυναίκες είχαν ζήσει στιγμές σαν αυτές που σαδιστικά κατέγραψε με το κινητό του ο 34χρονος στον Άγιο Παντελεήμονα.

Τι διεκδικούν οι γυναικείες οργανώσεις

Στις 25 Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της βίας κατά των Γυναικών, 19 γυναικείες οργανώσεις και φεμινιστικές συλλογικότητες εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση στην οποίαν, αφού περιέγραφαν την κατάσταση που επικρατεί, παρουσίαζαν τα μέτρα που διεκδικούν από κυβέρνηση και αρχές, για να πάψουν κακοποίηση και γυναικοκτονίες να αποτελούν απλώς μία ακόμη είδηση.

Οι 19 οργανώσεις ανέφεραν:

«Η καθημερινή βία εντάθηκε τον καιρό της πανδημίας και του εγκλεισμού, όπως έχουν καταγράψει όλες οι έρευνες, στο πλαίσιο της οικογένειας και των διαπροσωπικών σχέσεων.

Όλο και περισσότερες γυναίκες μιλούν, για αυτό και παράλληλα επιβεβαιώνεται η αύξηση των καταγγελιών ενδοοικογενειακής βίας και βιασμού. Όμως η βραδεία ή ακατάλληλη ανταπόκριση της αστυνομίας και του δικαστικού συστήματος συχνά έχει ως αποτέλεσμα να γλιτώνουν το αυτόφωρο οι δράστες ενδοοικογενειακής βίας και οι βιαστές.

Η αποκορύφωση της βίας καταγράφεται τραγικά με τις γυναικοκτονίες: από το 2007 έως σήμερα μετράμε, κατά μέσο όρο, μία γυναικοκτονία το μήνα με δράστη σύζυγο ή σύντροφο, γιο, πατέρα ή άλλον άνδρα που θεωρούσε κτήμα του τη δολοφονημένη γυναίκα. Ο αριθμός των ανεξιχνίαστων γυναικοκτονιών είναι, προς το παρόν, άγνωστος…

Απαιτούμε δηλαδή στις περιπτώσεις τέλεσης σωματικής βλάβης, απειλής, παράνομης βίας, να ακολουθείται ως κανόνας η αυτόφωρη διαδικασία με τη σύλληψη του δράστη, την προσαγωγή του στον εισαγγελέα, την άσκηση εναντίον του ποινικής δίωξης και την άμεση παραπομπή του στο ποινικό ακροατήριο.

Τα θύματα να προσεγγίζονται με σεβασμό της αξιοπρέπειάς τους και να ενθαρρύνονται να καταγγείλουν τη βίαιη σε βάρος τους συμπεριφορά. Η ανοχή μας πρέπει να είναι μηδενική σε αυτά τα φαινόμενα, μόνο έτσι θα σπάσει το απόστημα της βίας κατά των γυναικών.

Ζητάμε να εισαχθεί στο νόμο ο όρος γυναικοκτονία, δηλαδή ο φόνος λόγω φύλου, ώστε να γίνει ορατή στην κοινωνία συγκεκριμένα αυτή η εγκληματική πράξη και να τιμωρείται ως επιβαρυντική περίσταση σε σχέση με την ανθρωποκτονία, όπως αντιμετωπίζεται σήμερα.

Απαιτούμε την άμεση εφαρμογή ΟΛΩΝ των μέτρων προστασίας και στήριξης των επιζωσών βίας και των παιδιών τους, θυμάτων ή μαρτύρων, που περιλαμβάνει η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης ΚΑΙ την ενσωμάτωση ΟΛΩΝ των προβλέψεών της στον Ποινικό και Αστικό Κώδικα και στους Κώδικες Δικονομίας.

Απαιτούμε την ενίσχυση, τον πολλαπλασιασμό των δομών στήριξης γυναικών, τη διεύρυνση του ωραρίου λειτουργίας και την πλαισίωση και στελέχωση με μόνιμο προσωπικό, για να μπορούν να παρέχουν αποτελεσματική ψυχοκοινωνική στήριξη, φιλοξενία και νομική εκπροσώπηση. Να δημιουργηθεί η υποδομή που απαιτείται για επείγουσα, ΑΜΕΣΗ, φιλοξενία χωρίς καμία γραφειοκρατία, για εναλλακτική φιλοξενία των γυναικών & παιδιών που αποκλείονται από τους ξενώνες και όσων χρειάζονται μακροπρόθεσμη φιλοξενία, η οποία να διαρκεί έως ότου επιλυθούν τα βασικά προβλήματα των επιζωσών βίας και των παιδιών τους.

Απαιτούμε την διάθεση ενός ικανού οικονομικού κονδυλίου από το κράτος, που να εγγραφεί στον φετινό προϋπολογισμό και ιδιαίτερα από το πακέτο στήριξης και ανθεκτικότητας που δίδεται λόγω κόβιντ, για την αντιμετώπιση θεμάτων ενδοοικογενειακής βίας αλλά και την θεσμοθέτηση ειδικού επιδόματος για τη στήριξη γυναικών και παιδιών που δραπετεύουν από την ενδοοικογενειακή βία, ιδιαίτερα όσων, έστω και προσωρινά, δεν είναι επιλέξιμες για τα συνήθη επιδόματα (π.χ. ΕΕΑ, επίδομα ενοικίου, Α21).

Απαιτούμε την αυτοματοποίηση της διαδικασίας που θεωρείται απαραίτητη για την παροχή νομικής βοήθειας σε πολίτες χαμηλού εισοδήματος και την διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων, τουλάχιστον για τις επιζώσες ενδοοικογενειακής βίας που έχουν παιδιά.

Ο νόμος για την υποχρεωτική συνεπιμέλεια 4800/2021 (Νόμος Τσιάρα) εκθέτει τις γυναίκες σε ένα φάσμα βίας που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, εξαναγκάζοντάς τες να παραμένουν σε γεωγραφική εγγύτητα με αυτούς που τις κακοποιούν και να ασκούν τα γονεϊκά τους δικαιώματα μέχρι την οριστική τους καταδίκη για ενδοοικογενεική βία (3-5 χρόνια). Ο σημαντικός αγώνας μας για να μην περάσει αυτό το νομοσχέδιο δεν ανέκοψε την ορμή του υπουργού και της κυβέρνησης, και ζητάμε την ακύρωση του νόμου 4800/2021.

Απαιτούμε να ενισχυθεί η ιατροδικαστική υπηρεσία και να είναι διαθέσιμη για τις/τους πολίτες, αλλά και για θύματα βίας, όλο το 24ωρο, όλες τις μέρες του χρόνου.

Ζητούμε από τα σωματεία των δημοσιογράφων να ανακόψουν την ορμή του σεξισμού από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και να απαιτήσουν από τα μέλη τους να εφαρμόζουν τους σχετικούς κώδικες δεοντολογίας, αποφεύγοντας την επαναλαμβανόμενη προβολή κακών προτύπων.

Για την εξάλειψη της βίας και παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας, κυρώθηκε η Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, αλλά δεν έχουν διαμορφωθεί οι προϋποθέσεις για άμεση και εύκολη καταγγελία των θυμάτων αυτής της βίας και για να μην υπάρχει δευτερογενής θυματοποίηση.

Ζητούμε να γίνουν οι αναγκαίες νομοθετικές παρεμβάσεις, ώστε να εφαρμοστεί άμεσα σε όλον τον δημόσιο τομέα. Απαιτούμε να εφαρμόζεται η Σύμβαση 190 σε όλα τα μεικτά πλαίσια, δημόσια και ιδιωτικά, όπου οι εργαζόμενοι/ες κατέχουν θέσεις ευθύνης έναντι των ατόμων στα οποία παρέχουν υπηρεσίες, τα οποία να θεωρούνται προστατευόμενα άτομα.

Ιδιαίτερη μέριμνα να ληφθεί για τις εργαζόμενες στην υγεία, που εκτός από τα εξοντωτικά ωράρια και τους χαμηλούς μισθούς, αντιμετωπίζουν συχνά βία και παρενόχληση.

Ζητούμε την άμεση ενεργοποίηση των κοινωνικών εταίρων, ώστε να υπογραφούν κανονισμοί που θα εξασφαλίζουν την εφαρμογή της σύμβασης σε όλον τον ιδιωτικό τομέα ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 20 ΑΤΟΜΩΝ, που οι εργαζόμενες/οι είναι και πιο ευάλωτες.

Η κατάργηση της Επιθεώρησης Εργασίας αφήνει έκθετες-ους τις/τους εργαζόμενες-ους στις απαιτήσεις των εργοδοτών.

Απαιτούμε να χορηγείται άσυλο στα σύνορα σε προσφύγισσες που καταγγέλλουν βία λόγω φύλου και βιασμούς είτε στις χώρες απ’ όπου έφυγαν, είτε στη διάρκεια του ταξιδιού τους.

Καταγγέλλουμε τα συνέδρια μισογυνισμού που οργανώνονται κάθε τόσο, δήθεν για το δημογραφικό, με υποστήριξη εκκλησιαστικών και πολιτικών παραγόντων, ακόμα και κυβερνητικών. Ευτυχώς ακυρώσαμε το ένα από αυτά με τις διαμαρτυρίες μας, αλλά αυτοί επανέρχονται για να ενοχοποιούν τις γυναίκες. Επαναλαμβάνουμε ότι είναι δικαίωμα της γυναίκας να αποφασίζει για το εάν και πότε θα φέρει παιδιά στον κόσμο.

Απαιτούμε τη δημιουργία Υπουργείου Ισότητας Φύλων και, μέχρι να επιτευχθεί αυτό, την επανασύσταση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων η οποία, σε διάστημα δύο ετών, έχει μετανομαστεί δύο φορές, βάζοντας την ισότητα σε υποδεέστερη θέση και προτάσσοντας την οικογένεια και το δημογραφικό.

Αγωνιζόμαστε για ένα δυνατό και μαζικό φεμινιστικό κίνημα, για να αποτρέπουμε τα πατριαρχικά σχέδια κυβέρνησης και θεσμικών παραγόντων διαφόρων ειδών, για να αλλάξουμε τις νοοτροπίες στην κοινωνία, για να δυναμώσουμε την αλληλεγγύη.

Είμαστε αισιόδοξες ότι θα το καταφέρουμε.»

Διαβάστε επίσης:
Ενέργεια-μέτρα στήριξης: Πώς αντέδρασαν ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ

«Όμικρον»: Πόσο προστατεύει κάθε τύπος μάσκας από τον κορωνοϊό – Επιστήμονες δίνουν τις απαντήσεις

Όμικρον – Καπραβέλος: «Η κατάσταση δεν ελέγχεται – Μοναδική χώρα στην Ευρώπη με διασωληνωμένους εκτός ΜΕΘ»