Σε νέα αύξηση των επιτοκίων της κατά μισή μονάδα προχώρησε σήμερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Πρόκειται για την πέμπτη κατά σειρά αύξηση από τον Ιούλιο του 2022 οπότε και ξεκίνησε ο ανοδικός κύκλος των επιτοκίων.

Η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ προανήγγειλε μία ακόμη αύξηση των επιτοκίων κατά μισή μονάδα τον Μάρτιο και διαβεβαίωσε ότι θα διατηρήσει την πορεία προς μία σημαντική αύξηση των επιτοκίων, αυξάνοντας τα όμως κάθε φορά με σταθερό ρυθμό, προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκαιρη μείωση του πληθωρισμού στο 2%.

Επιπροσθέτως, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε σήμερα τις λεπτομέρειες για τη μείωση των τίτλων του που έχει αποκτήσει πλαίσιο του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP). Όπως ανακοινώθηκε τον Δεκέμβριο, το χαρτοφυλάκιο APP θα μειώνεται κατά 15 δισ. ευρώ το μήνα κατά μέσο όρο από τις αρχές Μαρτίου έως τα τέλη Ιουνίου 2023 και ο μετέπειτα ρυθμός μείωσης του χαρτοφυλακίου θα καθοριστεί με την πάροδο του χρόνου. Οι μερικές επανεπενδύσεις θα πραγματοποιηθούν σε γενικές γραμμές σύμφωνα με την τρέχουσα πρακτική. Η ΕΚΤ θα συνεχίσει μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου να επανεπενδύει το σύνολο των ομολόγων που λήγουν είτε αυτά βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο ΑΡΡ είτε σε αυτό της πανδημίας ΡΕΡΡ.

Στη συνέχεια για μεν το χαρτοφυλάκιο APP θα μειώνεται με τον ρυθμό, που προαναφέρθηκε καθώς το Ευρωσύστημα δεν θα επανεπενδύσει όλες τις πληρωμές κεφαλαίου από τίτλους που λήγουν. Η μείωση θα ανέλθει στα 15 δισ.ευρώ το μήνα κατά μέσο όρο μέχρι το τέλος Ιουνίου 2023 και ο μετέπειτα ρυθμός της θα καθοριστεί με την πάροδο του χρόνου.

Όσον αφορά το PEPP, το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να επανεπενδύσει τις τα ποσά από τα ομόλογα που λήγουν στο πλαίσιο του προγράμματος μέχρι τουλάχιστον το τέλος του 2024. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική μετατροπή του χαρτοφυλακίου PEPP θα γίνει για να αποφευχθεί η παρέμβαση στην κατάλληλη νομισματική πολιτική. Βέβαια το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εφαρμόζει ευελιξία στην επανεπένδυση των εξαγορών που θα προκύψουν στο χαρτοφυλάκιο PEPP, με σκοπό την αντιμετώπιση των κινδύνων για τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.

Οι σημερινές αποφάσεις όπως εξήγησε η επικεφαλής της ΕΚΤ ελήφθησαν αφού συνυπολογίστηκαν οι προοπτικές του πληθωρισμού σε συνάρτηση με τους κινδύνους που ελλοχεύουν στο μέτωπο της ανάπτυξης. Όσον αφορά στον πληθωρισμό, η ΕΚΤ εκτιμά ότι παρά τη μείωση του που καταγράφηκε τους τρεις προηγούμενους μήνες, οι πιέσεις στις τιμές παραμένουν ισχυρές κυρίως εξαιτίας του υψηλού ενεργειακού κόστους. Εντούτοις η ΕΚΤ εκτιμά ότι οι κίνδυνος για μία αναζωπύρωση του πληθωρισμού είναι πλέον μετριασμένος κυρίως σε βραχυχρόνιο ορίζοντα, εξαιτίας της πρόσφατης αποκλιμάκωσης των τιμών ενέργειας. Ο πληθωρισμός εκτός ενέργειας και τροφίμων παρέμεινε στο 5,2% τον Ιανουάριο, με τον πληθωρισμό για τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά να αυξάνεται στο 6,9% και τον πληθωρισμό των υπηρεσιών να υποχωρεί στο 4,2%.

Τα μέτρα που έχουν λάβει οι Εθνικές Κυβερνήσεις για την στήριξη των νοικοκυριών προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις υψηλές τιμές ενέργειας θα περιορίσουν τον πληθωρισμό το 2023, σύμφωνα με την ΕΚΤ αλλά αναμένεται να αυξήσουν τον πληθωρισμό μόλις λήξουν. Επιπροσθέτως η άρση των περιορισμών που σχετίζονταν με την πανδημία σε συνδυασμό με την σταδιακή αύξηση της ζήτησης για υπηρεσίες αναμένεται να προκαλέσει αυξητικές πιέσεις στις τιμές στον τομέα των υπηρεσιών.

Όσον αφορά την εξέλιξη των μισθών η ΕΚΤ διαπιστώνει ότι αυξάνονται ταχύτερα καθώς και η δυναμική της αγοράς εργασίας ευνοεί την εξέλιξη αυτή.

Στο μέτωπο της ανάπτυξης η ΕΚΤ διαπιστώνει ότι οι κίνδυνοι έχουν μετριαστεί. Βέβαια όπως ανέφερε η Κρ. Λαγκάρντ, ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας και του λαού της συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για την οικονομία και θα μπορούσε και πάλι να αυξήσει το κόστος της ενέργειας και των τροφίμων. Θα μπορούσε επίσης να υπάρξει πρόσθετη επιβράδυνση στην ανάπτυξη της ζώνης του ευρώ, εάν η παγκόσμια οικονομία αποδυναμωθεί πιο έντονα από ό,τι αναμένεται Επιπλέον, η ανάκαμψη θα αντιμετώπιζε εμπόδια εάν υπάρξει ένα νέο κύμα πανδημίας προκαλώντας εκ νέου προβλήματα στον εφοδιασμό. Ωστόσο, το ενεργειακό σοκ θα μπορούσε να εξαφανιστεί ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν και οι εταιρείες της ζώνης του ευρώ θα μπορούσαν να προσαρμοστούν γρηγορότερα στο απαιτητικό διεθνές περιβάλλον. Αυτό θα υποστηρίξει υψηλότερη ανάπτυξη από αυτή που αναμένεται σήμερα.

Όσον αφορά τις εξελίξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές η ΕΚΤ διαπιστώνει ότι μετά την άνοδο των επιτοκίων και την συνακόλουθη αύξηση του κόστους του χρήματος, ο δανεισμός των επιχειρήσεων από τις τράπεζες έχει μειωθεί δραστικά τους τελευταίους μήνες. Παράλληλα και ο δανεισμός των νοικοκυριών συνέχισε επίσης να περιορίζεται αντανακλώντας τα αυξανόμενα επιτόκια δανεισμού, τα αυστηρότερα πιστωτικά κριτήρια και την απότομη πτώση της ζήτησης για στεγαστικά δάνεια.

* Μετά την νέα αύξηση το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων από τις Τράπεζες διαμορφώνεται στο 2,5% και το βασικό επιτόκιο για πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης φθάνει πλέον στο 3%, τα οποία είναι και τα υψηλότερα από το Νοέμβριο του 2008.

«Αυξήσεις έως και 33% στους τόκους των δανείων φέρνουν οι αποφάσεις»

«Νέο και μόνιμο γύρο επίθεσης θα βιώσουν εκατοντάδες χιλιάδες υπερχρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά τους επόμενους μήνες, λόγω της μεγάλης αύξησης των επιτοκίων της ΕΚΤ, που αθροιστικά, μαζί με την σχεδόν δεδομένη αύξηση του επόμενου μήνα, θα φθάσει το 1%, οδηγώντας σε αυξήσεις στους τόκους των δανείων που καταβάλουν οι εργαζόμενοι έως και 33%. Μαζί με την ακρίβεια και την καθήλωση των μισθών, οι νέες αυξήσεις στις δανειακές υποχρεώσεις οδηγούν τους εργαζόμενους σε μια μόνιμη εφιαλτική κατάσταση, την οποία τα όποια προεκλογικά φιλοδωρήματα δεν μπορούν ούτε στο ελάχιστο να απαλύνουν» αναφέρει σε σχόλιό του το ΚΚΕ και επισημαίνει καταλήγοντας:

«Οι αυξήσεις των επιτοκίων γίνονται ως απάντηση στη μεγάλη επεκτατική διαχείριση των προηγούμενων μηνών, τα δισεκατομμύρια που τροφοδότησαν τα κέρδη των ομίλων και τον πληθωρισμό που γέννησε. Γι’ αυτό άλλωστε και αντίστοιχες κινήσεις αύξησης των επιτοκίων πραγματοποιούνται από όλες τις κεντρικές τράπεζες των καπιταλιστικών κέντρων. Οι εξελίξεις αυτές αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει καμία θαυματουργός λύση αστικής κρατικής διαχείρισης που να ωφελεί τον λαό».

Σε αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων προχώρησαν οι Τράπεζες

Νωρίτερα, οι τράπεζες αύξησαν κατά 0,04% τα επιτόκια καταθέσεων, κατά μέσο όρο, τον Δεκέμβριο, με αποτέλεσμα το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων καταθέσεων να διαμορφωθεί στο 0,10%. Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος προχώρησαν αναλογικά σε μεγαλύτερη αύξηση στα επιτόκια χορηγήσεων, κατά 0,17% , με αποτέλεσμα το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων δανείων προς νοικοκυριά να διαμορφωθεί στο 5,06%.

Το περιθώριο επιτοκίου μεταξύ των νέων καταθέσεων και δανείων αυξήθηκε στις 4,96 εκατοστιαίες μονάδες.

Πιο αναλυτικά το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια (κατηγορία που περιλαμβάνει τα δάνεια μέσω πιστωτικών καρτών, τα ανοικτά δάνεια και τις υπεραναλήψεις από τρεχούμενους λογαριασμούς) αυξήθηκε κατά 8 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 14,68%.

Το μέσο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 25 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 11,32%. Το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 18 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 3,81%.

Το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων χωρίς καθορισμένη διάρκεια αυξήθηκε κατά 19 μονάδες βάσης στο 5,21%. Το αντίστοιχο επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων αυξήθηκε κατά 9 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 7,06%.

Το μέσο επιτόκιο των νέων επιχειρηματικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε κατά 24 μονάδες βάσης, το Δεκέμβριο του 2022, και διαμορφώθηκε στο 4,54%. Το μέσο επιτόκιο των δανείων τακτής λήξης με κυμαινόμενο επιτόκιο προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αυξήθηκε κατά 15 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στο 4,83%.

Διαβάστε επίσης:

Καλάθι του νοικοκυριού: Τα 60 θα φτάσουν τα είδη – Έως και 80 ευρώ το μήνα όφελος για μια οικογένεια, δήλωσε ο Παπαθανάσης

ΕΚΤ: Αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης, παρόμοια και τον Μάρτιο

Επιστρεπτέα προκαταβολή: Ποιες επιχειρήσεις και πώς θα γλιτώσουν την επιστροφή των ενισχύσεων