Αναπόσπαστο κομμάτι της Ιταλίας χαρακτηρίζει τη μαφία ο συγγραφέας Ρομπέρτο Σαβιάνο, ένας άνθρωπος που είναι αναγκασμένος να ζει υπό διαρκή αστυνομική περιφρούρηση εξαιτίας των απειλών κατά της ζωής του, που έχει δεχτεί από το οργανωμένο έγκλημα.

Ο συγγραφέας του βιβλίου «Γόμορρα» λέει στη γαλλική εφημερίδα «Le Monde» ότι έχει υποεκτιμηθεί ο έλεγχος που ασκεί η μαφία στην οικονομία και στην πολιτική ζωή της χώρας του και προτείνει να ανοίξει και πάλι η δημόσια συζήτηση για την εξουσία της.

Οικονομική υπερδύναμη

Απόδειξη της οικονομικής δύναμης της μαφίας είναι το γεγονός ότι από την εγκληματική δράση της προέρχεται η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή πλούτου στην Ιταλία – η πρώτη πηγή είναι η πετρελαϊκή βιομηχανία. Στη γειτονική χώρα ο πλούτος που προήλθε από το λαθρεμπόριο ναρκωτικών εκτιμάται περίπου στα 400 δισ. ευρώ, σύμφωνα με μεγάλη έρευνα που έγινε το 2020 από την DIA, τη Διεύθυνση Ερευνών κατά της Μαφίας.

Σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα της Ιταλίας ο τζίρος των καρτέλ της μαφίας το 2021 ήταν περίπου 38 δισ. ευρώ, δηλαδή πολύ περισσότερα από 100 εκατομμύρια τη μέρα. Χρήματα που διακινούνται στην αγορά, επενδύονται, «ξεπλένονται» και τελικά με τον έναν ή τον άλλον τρόπο προστίθενται στο ΑΕΠ της χώρας. Πρόκειται για μια δραστηριότητα που διαρκώς αυξάνεται και τελικά φτάνει να τροφοδοτεί τη νόμιμη οικονομία.

Γι’ αυτό, όπως επισημαίνει ο Σαβιάνο, πρέπει να αρχίσει μια σοβαρή συζήτηση σε όλη την Ευρώπη, αφού η παράνομη οικονομία έχει κερδίσει έδαφος και διεισδύει στο πλαίσιο των νόμιμων οικονομικών δραστηριοτήτων σε τέτοιον βαθμό που είναι δύσκολο να χαραχτεί μία σαφής διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στις δύο οικονομικές δραστηριότητες.

Έχουμε συνηθίσει στο μεταξύ να ρίχνουμε φως στο οργανωμένο έγκλημα μόνο όταν συλλαμβάνεται ένας μαφιόζος, όπως έγινε με την περίπτωση του Μεσίνα Ντενάρο, που κυκλοφορούσε ελεύθερος 30 χρόνια παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες των ιταλικών αρχών. Μετά τις δηλώσεις των πρώτων ημερών «μπορώ να προβλέψω ότι σύντομα θα επιστρέψει η σιωπή», λέει ο Σαβιάνο.

Το πέπλο της νομιμότητας

Οι συμμορίες της μαφίας γίνονται ορατές όταν σκοτώνουν. Όσο αναπτύσσουν κάποια οικονομική δραστηριότητα συνήθως παραμένουν αόρατες, αφού η συμπεριφορά τους έχει τα τυπικά χαρακτηριστικά οποιασδήποτε άλλης επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Η δομή της Κόζα Νόστρα είναι το ίδιο παλιά με την ιταλική κοινωνία

Ο Ντενάρο, τον οποίο ο συγγραφέας χαρακτηρίζει «τελευταίο βασιλιά της συμμορίας των Κορλεόνε» και «τελευταίο εκπρόσωπο μίας μαφίας που ανήκει στο παρελθόν», ήταν μέλος μιας γενιάς μαφιόζων που έκαναν τρομοκρατικές επιθέσεις κατά του κράτους, όπως αυτές τη δεκαετία του 1990. Οι μαφιόζοι αυτοί, μεταξύ των οποίων ήταν ο Ντενάρο και ο Τότο Ριίνα, πίστευαν ότι το κράτος δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια συνέχεια της Κόζα Νόστρα, με τη διαφορά ότι το κράτος ενδιαφερόταν για την εξαγορά ψήφων.

Όμως οι αρχιμαφιόζοι κάποια στιγμή διαπίστωσαν ότι ο κρατικός μηχανισμός, στον οποίο είχαν διεισδύσει, δεν μπορούσε να τους εξασφαλίσει προστασία. Κι αυτό συνέβη – κατά τον Σαβιάνο – όταν εμφανίστηκαν δικαστές όπως ο Τζιοβάνι Φαλκόνε και ο Πάολο Μπορσελίνο, που θεωρήθηκαν εχθροί.

Όμως η δομή της Κόζα Νόστρα είναι το ίδιο παλιά με την ίδια την ιταλική κοινωνία. Και τα οικονομικά συμφέροντα έχουν διαποτίσει τα πάντα, τονίζει ο Σαβιάνο. Υπάρχουν ενδείξεις ότι εκατοντάδες εκατομμύρια που προέρχονται από τη δράση της μαφίας επενδύονται σε κατασκευαστικές εταιρείες και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αλλά είναι δύσκολο να βρεθούν αποδείξεις.

Εκκωφαντική πολιτική σιωπή

Τα ίδια τα πολιτικά κόμματα εξάλλου δεν έχουν κανένα ουσιαστικό σύστημα προστασίας από τη διείσδυση της μαφίας – τους αρκεί να δηλώνουν ότι τα πάντα ελέγχονται από τη δικαιοσύνη. Η Κόζα Νόστρα όμως είναι κοινό μυστικό πως έχει δικούς της ανθρώπους στα κόμματα.

Απόδειξη η περίπτωση του Αντόνιο Ντάλι, γόνου πλούσιας οικογένειας από το Τράπανι, που έφτασε να γίνει υφυπουργός Εσωτερικών και καταδικάστηκε πριν από λίγους μήνες σε εξαετή φυλάκιση για τις επαφές του με τη μαφία. Ο Ντάλι θεωρείται «εκπρόσωπος Τύπου» του Ντενάρο.

Επιχείρηση «Μένουμε σπίτι»

Όπως έχει αποδειχτεί, οι περισσότεροι από τους Ιταλούς μαφιόζους προτιμούν να μένουν σπίτι, όπου βασιλεύουν από το παρασκήνιο. Όπως ακριβώς έκαναν ο Ντενάρο, ο Ριίνα και ο Μπερνάρντο Προβεντσάνο, που έμειναν στη Σικελία. Ο Ντενάρο ζούσε σε ένα άνετο διαμέρισμα, έβγαινε για ψώνια ή για καφέ και, όταν χρειαζόταν να απομακρυνθεί, πήγαινε σε σπίτια συγγενών ή φίλων, με τους οποίους έπαιζε χαρτιά ή γιόρταζε τα Χριστούγεννα.

Ο Ριίνα, το αφεντικό των Κορλεόνε με το παρατσούκλι «Το τέρας», ζούσε στο κέντρο του Παλέρμο μέχρι τη σύλληψή του, το 1993. Δεν είχε μόνο την κάλυψη δικών του ανθρώπων αλλά και πλάτες μέσα στο σύστημα – αστυνομία, δικαιοσύνη, επιχειρηματικός κόσμος και καθολική εκκλησία. Υπολογίζουν στην υποστήριξη ανθρώπων που είτε πληρώνονται καλά είτε εκβιάζονται και υποτάσσονται. «Έχουν επαφές παντού, έτσι ενημερώνονται πριν γίνουν οι επιχειρήσεις της αστυνομίας, αλλά ξέρουν και την περιοχή και πού μπορούν να κρυφτούν» υποστηρίζει ο Σαβιάνο.

«Tramonto»

Η επιχείρηση που οδήγησε στη σύλληψη του Ντενάρο είχε την κωδική ονομασία «Tramonto» από τον τίτλο ενός ποιήματος της Νάντια Νεντσιόνι, του εννιάχρονου κοριτσιού που σκοτώθηκε στη μαφιόζικη επίθεση στη Φλωρεντία, το 1993. Η Νάντια σκοτώθηκε μαζί με τη μητέρα, τον πατέρα και την αδελφή της. Τρεις μέρες νωρίτερα, στο σχολείο, είχε γράψει το ποίημα «Tramonto» με θέμα το ηλιοβασίλεμα. Ένα ποίημα που είχε γίνει σύμβολο της ζωής που αφαιρείται από μαφιόζους. Το ποίημα τυπώθηκε και αναρτήθηκε στα κεντρικά γραφεία των καραμπινιέρων στο Παλέρμο.

Αν και δεν είναι παρά ένα παιδικό ποίημα, οι στίχοι είναι εκκωφαντικοί. Όπως η σιωπή των πολιτικών κομμάτων, του επιχειρηματικού κόσμου και της καθολικής εκκλησίας, πίσω από τους οποίους κρύβονται οι μαφιόζοι. Γι’ αυτό ο Σαβιάνο επιμένει ότι η μαφία έχει γίνει ένα κομμάτι της Ιταλίας.

Διαβάστε επίσης:

Επιστήμονες ανακάλυψαν άμορφο πάγο με πυκνότητα παρόμοια με του νερού! (photo)

Ουκρανία – ΕΕ: Περισσότερη οικονομική και στρατιωτική βοήθεια αλλά όχι άμεση ένταξη στο μπλοκ (Photos/Videos)

Ζελένσκι: Η Ουκρανία αξίζει να ξεκινήσει φέτος να συζητά για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση