Η 14η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί, εδώ και πολλά χρόνια, ως η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου ή αλλιώς, η ημέρα των ερωτευμένων.

Πώς η ιστορία ενός Αγίου, ωστόσο, συνδέθηκε με τον έρωτα και με ποιον τρόπο μια γιορτή αφιερωμένη, αρχικά, στην αγάπη και τη συντροφικότητα κατέληξε να μετατραπεί στη «χαρά» του εμπορίου, αποτελώντας πολλές φορές πρόσφορο έδαφος ακόμα και για απάτες;

Η Ιστορία του Αγίου Βαλεντίνου

Σύμφωνα με τον επικρατέστερο θρύλο, ο Βαλεντίνος ήταν ιερωμένος του 3ου αιώνα ο οποίος σε πείσμα των αυτοκρατορικών διαταγών, δεχόταν να παντρέψει ερωτευμένα ζευγάρια χριστιανών. Για την πράξη του αυτή, συνελήφθη, φυλακίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Απεβίωσε στη Ρώμη στις 14 Φεβρουαρίου 269 μ.Χ. .

Αγιοποιήθηκε αρκετά χρόνια μετά, το 496 μ.Χ όταν ο Πάπας Γελάσιος ο Α’ αποφάσισε ο Άγιος Βαλεντίνος να τιμάται στις 14 Φεβρουαρίου, ως μάρτυρας της Χριστιανικής πίστης. Τα λείψανα του Αγίου βρίσκονται σε εκκλησία που φέρει το όνομά του, στην ιταλική επαρχιακή πόλη Τέρνι. Μάλιστα, κάθε χρόνο ανήμερα της γιορτής του, ζευγάρια που σκοπεύουν να παντρευτούν μέσα στο επόμενο έτος καταφεύγουν στο εκκλησάκι αυτό προκειμένου να ανταλλάξουν όρκους και υποσχέσεις αιώνιας αγάπης και αφοσίωσης.

Πώς η μνήμη του Αγίου Βαλεντίνου συνδέθηκε με τον έρωτα

Η γιορτή απέκτησε το νόημα που έχει σήμερα στα χρόνια του ύστερου Μεσαίωνα, γύρω στον 14ο αιώνα. Συναντούμε την πρώτη γραπτή αναφορά το 1382 στο ποίημα «Το Κοινοβούλιο των Πτηνών» (Parlement of Foules) του πατέρα της αγγλικής λογοτεχνίας Τζέφρι Τσόσερ.

Πρόκειται για ένα ποίημα 699 στίχων το οποίο ήταν εμπνευσμένο από την παράδοση κατά την οποία κάθε χρόνο, την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, τα πουλιά συγκεντρώνονταν μπροστά στη θεά της φύσης για να διαλέξουν ερωτικούς συντρόφους («…for this was Saint Valentine’s Day, when every bird cometh there to choose his mate…»).

Η μορφή της συγκεκριμένης γιορτής όπως τη γνωρίζουμε σήμερα έχει τις ρίζες της στη Βρετανία και τη Γαλλία του Μεσαίωνα. Με το πέρασμα των χρόνων, τα δώρα έγιναν σήμα κατατεθέν της ημέρας με τις χειρόγραφες επιστολές αγάπης και τις διάφορες ρομαντικές εκπλήξεις να επισκιάζουν, με το πέρασμα του χρόνου, την ιστορία του ιερέα Βαλεντίνου.

Πότε διαδόθηκε η μέρα των ερωτευμένων – Πότε έφτασε στην Ελλάδα

Στις αρχές του 17ου αιώνα, η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου ως Γιορτή των Ερωτευμένων ήταν, ήδη, αρκετά γνωστή στην Αγγλία, αν λάβουμε υπόψιν τις σχετικές αναφορές για τη γιορτή στον Άμλετ του Σαίξπηρ, ο οποίος έβαλε την Οφέλια να τραγουδήσει τον έρωτα: «Καλό πρωί. Είναι σύσκοτο. Τον Άγιο Βαλεντίνο γιορτάζω κι ήρθα κόρη εδώ στο παραθύρι σου να ιδώ ταίρι με σε αν θα γίνω».

Το 1840 η ανταλλαγή χειρόγραφων σημειωμάτων με ευχές και λόγια αγάπης ήταν πια διαδεδομένη, ενώ το ίδιο χρονικό διάστημα η γιορτή έγινε δημοφιλής και στην Αμερική.

Ο ξενόφερτος Άγιος άρχισε να μπαίνει στη ζωή των Ελλήνων στα τέλη του ‘70 με τη 14η Φλεβάρη να καθιερώνεται και στη χώρα μας ως η μέρα των ερωτευμένων, παρά το γεγονός ότι οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας επισημαίνουν ότι δεν μνημονεύεται πουθενά ο Άγιος Βαλεντίνος στο ορθόδοξο εορτολόγιο.

Πώς γιορτάζεται ο Άγιος Βαλεντίνος ανά τον κόσμο: Διάσημα έθιμα και παραδόσεις

Ανεξάρτητα από την προέλευσή της, η Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου είναι γνωστή σε όλο τον κόσμο και γιορτάζεται στις 14 Φεβρουαρίου. Ο τρόπος που εκδηλώνει ο κάθε λαός τα συναισθήματά του ίσως διαφέρει, όμως το κοινό σημείο τους είναι, φυσικά, η αγάπη.

Γαλλία

Ο Άγιος Βαλεντίνος δεν θα μπορούσε να λείπει από το Παρίσι που κατ’ εξοχήν αποτελεί την πόλη του έρωτα. Ενώ σε άλλες χώρες, η μέρα αυτή μπορεί να εορτάζεται και ανάμεσα σε φίλους, στη Γαλλία η 14η Φλεβάρη αφορά αυστηρά τους ερωτευμένους.

Ζευγάρια ανταλλάσουν δώρα, λουλούδια, κοσμήματα, κάρτες σε συνδυασμό πολλές φορές ένα ρομαντικό δείπνο για δυο.

Λέγεται, μάλιστα, ότι η πρώτη κάρτα για την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου δημιουργήθηκε στη Γαλλία, το 1415, όταν ο Κάρολος, ο Δούκας της Ορλεάνης, έστειλε ερωτικά γράμματα στη σύζυγό του από τη φυλακή.

Αν βρίσκεστε στη Γαλλία την ημέρα αυτή, μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το χωριό “Valentine” το οποίο μεταξύ 12 και 14 Φεβρουαρίου γίνεται το επίκεντρο του ρομαντισμού. Εκεί θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε τις όμορφες αυλές, τα δέντρα και τα σπίτια διακοσμημένα με κάρτες αγάπης, τριαντάφυλλα, ακόμα και προτάσεις… γάμου! Μια από τις πιο ξεχωριστές παραδόσεις για κάθε ερωτευμένο ζευγάρι.

Ιταλία

Η Βερόνα, η πόλη του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας δεν θα μπορούσε να μη ξεχειλίζει από ρομαντισμό και έρωτα την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου.

Την εβδομάδα πριν από τη 14η Φεβρουαρίου, οι δρόμοι στο κέντρο της πόλης είναι διακοσμημένοι με κόκκινες καρδιές οι οποίες καλύπτουν τις λάμπες που φωτίζουν τους δρόμους, δημιουργώντας μια υπέροχη ατμόσφαιρα, τη στιγμή που κόκκινα μπαλόνια σε σχήμα καρδιάς προσφέρονται σε ανθρώπους που περπατούν στην πόλη.

Επιπλέον, δρόμοι και πλατείες της πόλης φιλοξενούν παραστάσεις, συναυλίες και σχετικές εκδηλώσεις, ενώ στο σπίτι της Ιουλιέτας πραγματοποιείται τελετή όπου βραβεύεται η καλύτερη ερωτική επιστολή που επιλέχθηκε ανάμεσα στις χιλιάδες που στάλθηκαν μέσα στον χρόνο στην Ιουλιέτα.

Δανία

Σε αντίθεση με τους περισσότερους λαούς, που προσφέρουν κυρίως κόκκινα τριαντάφυλλα εκείνη την ημέρα, οι Δανοί χαρίζουν λευκά λουλούδια με την ονομασία “γάλανθος” και τα προσφέρουν τόσο σε φίλους, όσο και στο άλλο τους μισό.

Μία από τις μεγαλύτερες παραδόσεις της Δανίας για την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου είναι η ανταλλαγή καρτών μεταξύ των ερωτευμένων. Κυριαρχεί, επίσης, το έθιμο οι άντρες να δίνουν στις γυναίκες ένα γράμμα αστείου περιεχομένου, ονομαζόμενο “gaekkebrev” στην τοπική γλώσσα. Σε αυτό, γράφουν κάποιο ποίημα σε ένα περίτεχνα κομμένο χαρτί, ενώ ο συγγραφέας παραλείπει να υπογράψει το γράμμα, χρησιμοποιώντας τελείες ως κώδικα – μία για κάθε γράμμα του ονόματός του. Σύμφωνα με την παράδοση, εάν η γυναίκα μαντέψει σωστά ποιος της έστειλε την επιστολή, λαμβάνει ένα πασχαλινό αυγό από τον συγκεκριμένο άνδρα, την ίδια χρονιά.

Ιαπωνία

Στην Ιαπωνία, το έθιμο καλεί τις γυναίκες να κάνουν οι ίδιες την πρώτη κίνηση ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου. Αντί για δώρα, προσφέρουν στους άνδρες μία σπιτική σοκολάτα, “honmei-choco” όπως την αποκαλούν στην τοπική γλώσσα. Στις 14 Μαρτίου, γνωστή ως “Λευκή Ημέρα”, οι άνδρες με τη σειρά τους επιστρέφουν τη χειρονομία αυτή, με μία λευκή σοκολάτα, συνοδευόμενη πιθανόν και από άλλα δώρα, εξίσου σε λευκό χρώμα, ως ένδειξη της αγάπης τους.

Ποιες χώρες λένε «όχι» στον Άγιο Βαλεντίνο

Παρά το γεγονός ότι ο Άγιος Βαλεντίνος είναι γνωστός σε όλο τον κόσμο, κάποιες χώρες αρνούνται πεισματικά να συνδέσουν την ημέρα αυτή με τον έρωτα. Θεωρώντας ότι η «ημέρα των ερωτευμένων» ενθαρρύνει το περιστασιακό και εκτός γάμου σεξ, όπως επίσης, την κατανάλωση αλκοόλ, έξι χώρες απαγορεύουν, μάλιστα, τον εορτασμό της Ημέρας του Αγίου Βαλεντίνου. Αυτές δεν είναι άλλες από τη Μαλαισία, την Ινδονησία, το Ιράν, τη Σαουδική Αραβία, το Πακιστάν και την Ινδία.

Επιπλέον, η επαρχία Μπέλγκοροντ (Belgorod) στη Ρωσία αποτελεί ένα από τα μέρη που απαγόρευσε την Ημέρα Αγίου Βαλεντίνου, το 2011, ενώ δύο χρόνια αργότερα, το 2013, δύο σχολεία στη Φλόριντα των ΗΠΑ απαγόρευσαν τις ανταλλαγές δώρων για τη συγκεκριμένη ημέρα.

Από τον ρομαντισμό στην εμπορευματοποίηση

Με την πάροδο του χρόνου, ωστόσο, η εμπορευματοποίηση της γιορτής έχει φθάσει στο κατακόρυφο, τείνοντας να εξαλείψει κάθε ίχνος ρομαντισμού.

Το 2010, ο τζίρος του Αγίου Βαλεντίνου μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες ξεπέρασε τα 15 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ σύμφωνα με την αμερικανική National Retail Federation, το 2019, οι Αμερικανοί ξόδεψαν για είδη «Αγίου Βαλεντίνου» το αστρονομικό ποσό των 21 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ένα ποσό που υπολογιζόταν, μάλιστα, να αυξηθεί κατά 7 δισεκατομμύρια, πριν εκδηλωθεί η πανδημία του κορωνοϊού.

Κάθε Αμερικανός πολίτης αναμένεται να ξοδέψει -κατά μέσο όρο- για την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου πάνω από 140 δολάρια, ενώ σύμφωνα με την ιστοσελίδα statista.com το ποσό αυτό πέφτει -όχι πολύ, ωστόσο- για τους… ερωτευμένους στην Ευρώπη.

Το 2017, για παράδειγμα, κάθε Ισπανός ξόδεψε για να… εκφράσει τον έρωτά του 126 ευρώ, ενώ ο Γάλλος και ο Ιταλός 122 ευρώ. Την ίδια χρονιά, ο Γερμανός έδωσε για το ταίρι του 95 ευρώ την ημέρα αυτή, ενώ ο Βρετανός πολίτης δαπάνησε περίπου 55 ευρώ.

Αξίζει να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς της Masterchef βάσει των κινήσεων των κεφαλαίων μέσω των πιστωτικών καρτών σε 53 χώρες του κόσμου, η «ρομαντική βιομηχανία» γνωστή και ως «Love Economy» αναπτύσσεται πέντε φορές περισσότερο από τον ρυθμό ανάπτυξης που έχει η παγκόσμια οικονομία.

Από τον τρυφερό Άγιο Βαλεντίνο στις απάτες και τους… άδειους τραπεζικούς λογαριασμούς

Η εμπορευματοποίηση του έρωτα δεν αποτελεί, ωστόσο, τη μοναδική «απειλή» για τον ρομαντισμό και τους… ερωτευμένους. Κι αυτό, γιατί εκτός από γιορτή για την εμπορική αγορά που προσβλέπει σε σημαντικές πωλήσεις και κέρδη, η μέρα του Αγίου Βαλεντίνου έχει αποδειχθεί ως μια επικίνδυνη παγίδα για τους καταναλωτές από τους απατεώνες του διαδικτύου.

Όπως προειδοποιεί το αμερικανικό FBI, η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου αποτελεί παραδοσιακά μία από τις ημέρες με τον μεγαλύτερο τζίρο ετησίως σε επίπεδο χρηματικών απωλειών για το κοινό, ενώ καλεί τους καταναλωτές να βρίσκονται σε αυξημένη εγρήγορση για διαδικτυακές απάτες, συνιστώντας τους ιδιαίτερη προσοχή στις διαδικτυακές πλατφόρμες ραντεβού, όπου οι απατεώνες καραδοκούν…

«Όλοι θέλουν να τους αγαπούν και όλοι θέλουν να έχουν θαυμαστές. Οπότε δυστυχώς είναι μια απάτη που χρησιμοποιείται εκτενώς» εξηγεί ο Τζον Κλέι, αντιπρόεδρος της εταιρείας antivirus, Trent Micro αναφερόμενος στον ιό «ILOVEYOU» που κυκλοφόρησε πριν λίγα χρόνια μολύνοντας εκατομμύρια υπολογιστές.

Την περασμένη χρονιά, η μέρα του Αγίου Βαλεντίνου έκανε -σύμφωνα με έκθεση του Federal Trade Commission- πολλές καρδιές να… ραγίσουν με τις απάτες του έρωτα να κοστίζουν στους ανυποψίαστους ρομαντικούς άδεια πορτοφόλια και μηδενικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, με τις απώλειες να αγγίζουν το ποσό των 547 εκατ. δολαρίων στην Αμερική.

Πρόκειται για απώλειες-ρεκόρ, αυξημένες κατά 80% σε σχέση με το 2019, καθώς ο κόσμος κουρασμένος ψυχικά από την πανδημία και την καραντίνα, αναζήτησε περισσότερες επαφές μέσω του Διαδικτύου.

Μάλιστα, οι απατεώνες φαίνεται ότι δεν κάνουν… διακρίσεις σε νομίσματα καθώς κλοπές σημειώθηκαν και σε κρυπτονομίσματα, με τις απώλειες να ανέρχονται σε 139 εκατ. δολάρια!

Παρά τη σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα, η κατάσταση αναμένεται ακόμα χειρότερη τη φετινή χρονιά, καθώς ο κόσμος που αναζητά τον έρωτα μέσω Διαδικτύου έχει αυξηθεί ούτως ή άλλως.

Σημειώνεται ότι οι απατεώνες έχουν, ήδη, ρίξει τα δίχτυα τους και φέτος, προσεγγίζοντας τα επίδοξα θύματά τους μέσω phishing email, dating apps και ψεύτικες προσφορές.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την εταιρεία κυβερνοασφάλειας Bitdefender, τα spams που σχετίζονταν με την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου άρχισαν να κατακλύζουν το διαδίκτυο από τον Ιανουάριο, ενώ την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου είχαν επταπλασιαστεί.

Η εταιρεία εξέδωσε προειδοποίηση, μάλιστα, προς το αγοραστικό κοινό να είναι άκρως επιφυλακτικό με δήθεν ευκαιρίες και εκπτώσεις δώρων για τον Άγιο Βαλεντίνο, καθώς πίσω από μια… σούπερ προσφορά μπορεί κάλλιστα να βρίσκεται μια απάτη που αποβλέπει στην υποκλοπή προσωπικών στοιχείων και στοιχείων πιστωτικών καρτών.

«Όταν μια προσφορά μοιάζει πολύ καλή για να είναι αληθινή, πιθανότατα όντως δεν είναι αληθινή» επισημαίνει.

Όπως όλα δείχνουν, ο Άγιος Βαλεντίνος τείνει να χάνει όλο και περισσότερο τον ρομαντισμό που αρχικά πρέσβευε, καθώς μοιάζει σήμερα να αφορά κατά πολύ περισσότερο τη βιομηχανία του έρωτα και όχι όλους τους ερωτευμένους της γης οι οποίοι μάλλον δεν θα περιμένουν τη 14η Φλεβάρη ώστε να εκφράσουν τα ειλικρινή τους αισθήματα στο άλλο τους μισό…

Αν πάλι, αντιμετωπίζετε την ημέρα αυτή ως μια ιδανική ευκαιρία για αναζωογόνηση της σχέσης σας και ένα ρομαντικό διάλειμμα από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, απολαύστε την με τον/την Βαλεντίνο/-α σας και προσοχή στις… απάτες!

Διαβάστε επίσης:

Αγίου Βαλεντίνου: Ζευγάρι κύκνων δίνει μαθήματα αγάπης και αφοσίωσης (Photo)

Ανθοπωλεία-Ζαχαροπλαστεία: Μικρή «ανάσα» τζίρου στο άνοιγμα του Αγίου Βαλεντίνου

Άγιος Βαλεντίνος: Η πρόταση γάμου του Αλέξανδρου Μπουρδούμη στην αγαπημένη του – Γονάτισε στη σκηνή(Video)