Γιάννης Ν. Μπασκόζος

Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών

Εκδόσεις: Μεταίχμιο

Σελ.: 168

Σε μιαν εποχή από τις δυσκολότερες που γνώρισε μεταπολεμικά η χώρα τοποθετεί χρονικά ο συγγραφέας την ιστορία του. Βρισκόμαστε στα τελευταία χρόνια της επταετίας, δηλαδή λίγο πριν από την τραγωδία της Κύπρου και την πτώση της χούντας, σε ένα περιβάλλον πολιτικού και εθνικού ζόφου. Είναι μια εποχή που ένα ζευγάρι παπούτσια μπορεί ακόμα να χαρίσει άφατη χαρά σε έναν έφηβο της εποχής, ένα παγωτό «Σικάγο» να σβήσει κάθε μελαγχολία των παιδιών εκείνων που μεγάλωναν στις αθηναϊκές γειτονιές με τις ασπρόμαυρες πλατείες, κάνοντας πολύχρωμα όνειρα με φραπεδιές ξεγυριστές, ακούγοντας ροκιές στα λιτά τους δωμάτια και πίνοντας βερμούτ στα πάρτι στις φτωχικές σαλοτραπεζαρίες, μεθώντας με το μέλλον τους και τους πρόσκαιρους έρωτες.

Εδώ έχουμε μιαν ιστορία συλλογικής ενηλικίωσης μέσα από μιαν ομάδα νεαρών που μεγαλώνουν μαζί στο Παγκράτι, σε μια κλασική κεντρική αθηναϊκή γειτονιά. Αυτή η ομάδα συγκροτεί ένα ροκ συγκρότημα στα πρότυπα των τότε μεγάλων ροκ συγκροτημάτων. Ακούνε δίσκους, μαλώνουν για το ρεπερτόριο που μετά βίας ξεπερνά τα οκτώ τραγούδια, άλλος γουστάρει Beatles κι άλλος Rolling Stones. Γύρω τους, σαν δορυφόροι, ακολουθούν μερικά κορίτσια της γειτονιάς μαζί με τον αφηγητή, ο οποίος συνδέεται φιλικά με τον μάνατζερ του συγκροτήματος.

Με τη νεανική αφέλεια που τους διακρίνει, παρασύρονται από τα κοινωνικά και πολιτικά γεγονότα που «τρέχουν». Είναι η εποχή των πρώτων κινητοποιήσεων γύρω από το Πολυτεχνείο, οι οποίες συμπίπτουν με την περίοδο των ρομαντικών ερώτων αλλά και των σκληρών εισαγωγικών εξετάσεων που απαιτούν διάβασμα και μεγάλες επιδόσεις. Είναι όμως και η εποχή μιας άλλης αθωότητας, ξέμακρης πια και πασέ, ωστόσο μια εποχή γεμάτη αυθεντική ζωή που ήξερε να χαίρεται και να λυπάται.

Στην ουσία, είναι ένας άλλος κόσμος, πολύ πιο μακρινός από αυτόν που υποδηλώνουν τα χρόνια, καθώς οι εξελίξεις ξεπερνούν τον «παλιό καλό χρόνο», όπου η ζωή είχε άλλους ρυθμούς κι άλλα κουμάντα. Αυτό το διαπιστώνει ευκολότερα ο αναγνώστης στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου, όταν ο χρόνος της διήγησης επιχειρεί ένα άλμα αλλάζοντας εποχή και το συλλογικό πνεύμα που ενσάρκωνε το συγκρότημα καταλήγει μελαγχολικά μέσα από υποδηλώσεις της πλοκής σε ατομική υπόθεση. Το κοινό μέλλον γίνεται ατομικό μέλλον. Η ενηλικίωση έρχεται σε κάθε γενιά μέσα από τις διαψεύσεις που προσφέρει η κάθε εποχή.

Έχουμε να κάνουμε με μιαν εντυπωσιακά απλή, ουσιώδη, μεστή και ολοκληρωμένη αφήγηση, που δεν επιβαρύνεται με τίποτα περιττό. Μέσα από τη γοητεία μιας λιτής διήγησης, ο αναγνώστης αβίαστα – κι αυτό το θεωρώ μεγάλη μαστοριά – ανακαλύπτει τη βαθύτητα των προσώπων, της εποχής και των σοβαρών εξελίξεων που κυριάρχησαν στην καθημερινότητα. Δεν είναι εύκολο να διαχειρίζεσαι μιαν εποχή έντονα βεβαρημένη με γεγονότα ιστορικά, που σημάδεψαν τη μεταπολίτευση, με τόση διακριτικότητα, ώστε να μην χάνουν τη σημασία τους στη διήγηση αλλά και να μην την καθορίζουν. Η ανάγνωση είναι απολαυστική, περιεκτική και η νοσταλγία που δημιουργεί, ατόφια δίχως συναισθηματισμούς. Πρόκειται για ένα αφήγημα που πέτυχε τον σκοπό του.

---

Οι προτάσεις της εβδομάδας

Γιάννης Χατζηαντωνίου

Το Ίσως της Προσδοκίας

Εκδόσεις: Ιανός

Σελ.: 104

Με μία πένα άκρως ρεαλιστική, ο συγγραφέας μάς διηγείται μια σειρά ιστοριών που έχουν ως κοινό παρονομαστή την απώλεια –πάσης φύσεως – και τον αντίκτυπό της σε διαφορετικές κάθε φορά καταστάσεις. Από την απώλεια της πατρικής φιγούρας, μεταφερόμαστε στην απώλεια της αθωότητας και καταλήγουμε στην απώλεια του παθιασμένου έρωτα. Ήρωες που έρχονται αντιμέτωποι με την απόρριψη, την απόγνωση, το πάθος και την ένωση σώματος και ψυχής, φαντάζουν μέσα από τις ιστορίες τους τόσο οικείοι στον αναγνώστη σαν να αποτελούν μέρος του μικρόκοσμού του. (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

---

Φαίδων Κυριακού

Ο Θυριδοποιός

Εκδόσεις: Κέδρος

Σελ.: 446

Ο Μάνος, φερετροποιός στην Αθήνα του ’41, ξυπνάει στο νοσοκομείο ύστερα από την απόπειρα αυτοκτονίας του. Κάτω απ’ το παράθυρο του θαλάμου του ο γερμανικός στρατός διασχίζει τους δρόμους της πρωτεύουσας νικητής, κι ωστόσο αυτή η εισβολή νιώθει να τον ελευθερώνει. Η εθνική ήττα, με έναν αναπάντεχο τρόπο, μεταμορφώνεται στη λύτρωσή του, οδηγώντας τον από το προσωπικό του σκοτάδι σε μια καινούργια αλήθεια. Στους μήνες που ακολουθούν, ο κλοιός της Κατοχής σφίγγει απάνθρωπα, η πόλη λιμοκτονεί και στους παγωμένους δρόμους μένουν άταφοι οι νεκροί της. Τότε ο Μάνος έρχεται αντιμέτωπος με τις ενοχές, τα μυστικά και τη θαμμένη του αγάπη, καθώς καταστρώνει ένα σχέδιο για να κερδίσει πίσω τον εαυτό του. (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Διονύσης Καλαμβρέζος

Εικονικός εφιάλτης

Εκδόσεις: Παπαζήση

Σελ.: 434

Ο «Εικονικός εφιάλτης» διαδραματίζεται στο κοντινό μέλλον, στη Νέα Υόρκη, σε ένα περιβάλλον όπου κυριαρχούν η τεχνητή νοημοσύνη, η ψηφιοποίηση, οι κυβερνοεπιθέσεις και η μετανάστευση. Μετά τις μεγάλες πανδημίες, τις συγκρούσεις στην Ανατολική Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή, τις ενεργειακές κρίσεις και τις τρομοκρατικές επιθέσεις, εγκαθιδρύεται στις ΗΠΑ η στρατηγική για μια νέα εποχή ασφάλειας, ευημερίας και ανάπτυξης για όλους, και λαμβάνονται σχετικά μέτρα. Καθώς όμως αυτά δεν έχουν άμεσο αποτέλεσμα σε μια κατηγορία πολιτών, δημιουργείται η Μεταβατική Υπηρεσία Κοινωνικής Προστασίας, με σκοπό να συμβάλει στην ομαλή προσαρμογή τους στη νέα εποχή. (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

---

Αντώνης Πάσχος

Το αδελφομοίρι

κι άλλες ιστορίες

Εκδόσεις: Στερέωμα

Σελ.: 144

Ένα παιδί ακολουθεί την οικογένειά του από τη Βουλγαρία στην Ελλάδα κατά την Κατοχή, και πίσω πάλι. Η βέρα του κυρ-Θωμάρα δεν βγαίνει από το δάχτυλό του, κι έτσι βγαίνουν τα μαχαίρια.
Τα ψέματα των νεκρών που έθαψαν ζωντανή τη Λεμονιά, κι η αλήθεια της. Ο μύθος ενός Βούλγαρου πρίγκιπα που λένε ότι στοιχειώνει τον κάμπο. Κι η απάντηση του μπαρμπα-Γκόγκα όταν τον ρωτούν ποιος ήταν ο καλύτερος φονιάς του. Η εξέγερση της Δράμας το 1941 φέρνει σκληρά αντίποινα από τις βουλγαρικές δυνάμεις Κατοχής, που φτάνουν ώς ένα μικρό χωριό στον κάμπο των Σερρών.

Οκτώ ιστορίες που συνδέονται, σε μια περίοδο αφώτιστη. Η κοφτερή ματιά του απλού χωρικού διασταυρωμένη με τον παγγαιορείτικο μύθο. (Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Διαβάστε επίσης:

Ένα κουλούρι με… χιούμορ

Βιβλίο: Το φως που τυφλώνει

Βιβλίο: Το θρίλερ της γραφής