Από τη De Krook στη Γάνδη, μέχρι την Oodi στο Ελσίνκι, οι αρχιτέκτονες παρουσιάζουν τη νέα άποψη για τις βιβλιοθήκες του μέλλοντος, που είναι κάτι σαν το καθιστικό των σύγχρονων πόλεων.

Έξω από το φουτουριστικό αρχιτεκτόνημα De Krook, την δημοτική βιβλιοθήκη της Γάνδης, που είναι φτιαγμένη από μέταλλο και γυαλί, έχει τοποθετηθεί ένα άγαλμα: τέσσερις μεγάλες φιγούρες, με ζωηρά χρώματα που η μία γέρνει πάνω στην άλλη, σαν να μοιράζονται μεταξύ τους κάποιο μυστικό.

«Αυτό ακριβώς συμβολίζει», λέει ο συντονιστής επικοινωνίας, Ελς Φαν Ρομπάι, «αυτό το κτήριο είναι περισσότερο από βιβλιοθήκη, παρόλο που τα βιβλία είναι στο επίκεντρο. Είναι επίσης ένας χώρος μάθησης, σύνδεσης, ανάπτυξης, συνεργασίας. Ένας χώρος συνάντησης για το μυαλό μας».

Η βιβλιοθήκη De Krook δεν είναι η μόνη που δείχνει το μέλλον. Την τελευταία δεκαετία χτίστηκαν επίσης η κεντρική βιβλιοθήκη Oodi στο Ελσίνκι, η Dokk1 στο Άαρχους της Δανίας και η Deichman Bjørvika στο Όσλο. Τις συνδέει το ίδιο όραμα των αρχιτεκτόνων: να γίνουν οι βιβλιοθήκες του 21^ου αιώνα κάτι σαν το καθιστικό των σύγχρονων πόλεων.

Η βιβλιοθήκη De Krook χτίστηκε στην όχθη του ποταμού Scheldt, σε ένα σημείο που συνδέει το κέντρο της μεσαιωνικής πόλης του Βελγίου με την έδρα του πανεπιστημίου. Ένα μέρος απ’ όπου περνούν κάθε μέρα πάνω από 4.000 άτομα κάθε ηλικίας.

Στο ισόγειο της βιβλιοθήκης βρίσκεται το δανειστικό τμήμα για μαθητές δημοτικών σχολείων, που είναι διακοσμημένο κατάλληλα και επίσης διαθέτει ψηφιακές συσκευές αφήγησης. Αλλά υπάρχει επίσης χώρος για ηλικιωμένους που θέλουν να βελτιώσουν τη σχέση τους με το ίντερνετ.

Η 63χρονη Ελάιν επισκέπτεται τη βιβλιοθήκη κάθε εβδομάδα για να διαβάσει εφημερίδες, να δανειστεί κάποιο βιβλίο και να μιλήσει με άλλους επισκέπτες. Ο 20χρονης Μπαρίς, που προετοιμάζεται για τις τελικές εξετάσεις στο πανεπιστήμιο επιλέγει την βιβλιοθήκη για μελέτη. «Είναι συνδυασμός ηρεμίας και πολυσύχναστων σημείων, όπου μπορείς να δουλέψεις, αλλά και να συναντήσεις άλλους ανθρώπους», λέει. Η 43χρη Έφι, την επισκέπτεται γιατί από τον τρίτο όροφο έχει εκπληκτική θέα στην παλιά πόλη.

Από τον Μάρτιο του 2017 όταν άνοιξε η βιβλιοθήκη, σε μια περιοχή όπου υπήρχαν μισοερειπωμένα βιομηχανικά κτήρια, έχει αναδειχτεί ως «σημείο συνάντησης» και «πολιτιστικός καταλύτης» της πόλης.

Έργο μίας ομάδας Καταλανών και Βέλγων αρχιτεκτόνων, στη νέα βιβλιοθήκη της Γάνδης κανένας όροφος δεν είναι ίδιος με άλλον. Τα παράθυρα είναι τεράστια, οι εσωτερικοί χώροι έχουν ύφος, οι σκάλες είναι φαρδιές. Δίνει την αίσθηση «μίας πόλης μέσα στην πόλη». Στην βιβλιοθήκη υπάρχουν χώροι για διάφορες δραστηριότητες, με εξοπλισμό για τρισδιάστατες εκτυπώσεις, κοπείς με leser, ραπτομηχανές. Επίσης υπάρχει ένα ραδιοφωνικό στούντιο και κέντρα συμβουλών για διάφορα θέματα – από νομικά, μέχρι για θέματα επιμόρφωσης ενηλίκων. Μάλιστα στο κέντρο γλωσσών, υπάρχει υλικό στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα αραβικά και τα τουρκικά, με κύριο στόχο την εκπαίδευση των επισκεπτών στην ολλανδική γλώσσα, καθώς οι μισοί νέοι δεν μιλούν ολλανδικά στα σπίτια τους.

Η βιβλιοθήκη συνεργάζεται με τη δημοτική και περιφερειακή αρχή, με το πανεπιστήμιο και με το κορυφαίο εργαστήριο ψηφιακής τεχνολογίας.

Για τον σχεδιασμό και τη λειτουργία της βιβλιοθήκης της Γάνδης, οι υπεύθυνοι συνεργάστηκαν με μια ομάδα συμβούλων από μία εκ των πρωτοπόρων βιβλιοθηκών στην Ευρώπη – την Dokk1 του Άαρχους, που άνοιξε το 2015.

Η βιβλιοθήκη του Άαρχους στεγάζεται σε ένα φουτουριστικό γυάλινο κτήριο, μπροστά στο λιμάνι και αποτελεί μέρος ενός συγκροτήματος πολυμέσων και εξυπηρέτησης πολιτών.

Η Dokk1 προσελκύει πάνω από ένα εκατομμύριο επισκέπτες κάθε χρόνο και εκτός από το τμήμα των βιβλίων διαθέτει χώρους για διαλέξεις, συνέδρια και συναυλίες.

Θεωρείται εμβληματικό έργο, που συνδυάζει δύο παραδόσεις της Δανίας: την πολιτιστική φιλοδοξία για άνοιγμα όλων των κλάδων της γνώσης σε κάθε γενιά και κοινωνική ομάδα και την λειτουργικότητα.

Πάνω από την κεντρική σκάλα της βιβλιοθήκης κρέμεται μία τεράστια μπρούτζινη καμπάνα βάρους τριών τόννων, που συνδέεται με το τμήμα νεογνών του πανεπιστημιακού νοσοκομείου του Άαρχους, όπου οι γονείς μπορούν να πατούν ένα κουμπί για να σημαίνει η καμπάνα κάθε φορά που έρχεται στο κόσμο ένα παιδάκι.

Η βιβλιοθήκη Oodi (που σημαίνει Ωδή), στο Ελσίνκι, άνοιξε 18 μήνες μετά την De Krook, τον Δεκέμβριο του 2018 και στους πρώτους τέσσερις μήνες λειτουργίας την επισκέφτηκαν 1 εκατομμύριο άτομα και αναμένεται ότι θα φτάσει στους 10 εκατομμύρια επισκέπτες στις αρχές του 2024.

Είναι ένα εντυπωσιακό κτήριο, που η ταράτσα του έχει μετατραπεί σε κήπο και διαθέτει χώρους για μουσικές και κινηματογραφικές παραγωγές, κινηματογράφο, εργαστήρια και ένα μεγάλο χώρο υποδοχής.

«Επιχειρηματίες, οικογένειες με παιδιά, φοιτητές, άστεγοι – όλοι έχουν θέση στον χώρο αυτό και προσπαθούμε να έχουμε υπηρεσίες για όλους», δήλωσε η διευθύντρια της βιβλιοθήκης, Άννα-Μαρία Σοϊνινβάαρα. Η συνταγή της επιτυχίας είναι «η αξιοποίηση συνεργασιών, η κατανόηση και η προσφορά σε κάθε επισκέπτη».

Η τελευταία από τις ευρωπαϊκές βιβλιοθήκες της νέας εποχής άνοιξε το 2020 στο θαλάσσιο μέτωπο του Όσλο, κοντά στην όπερα της πόλης. Η πενταόροφη βιβλιοθήκη Deichman Bjørvika, διαθέτει καφέ, εστιατόριο, εργαστήρια, χώρο συναυλιών, στούντιο ηχογραφήσεων, μίνι κινηματογράφο και χώρους παιχνιδιών. «Είναι πραγματικά μια βιβλιοθήκη του μέλλοντος», λέει ο Βιβλιοθήκες , διευθυντής της Deichman Bjørvika.

Διαβάστε επίσης:

Η απίστευτη ιστορία του… «Τακτοποιούλη», του μικρού νοικοκύρη ποντικού! (Video)

Ο Liam Gallagher των Oasis με τον John Squire θα κυκλοφορήσουν το πιο επικό ροκ άλμπουμ του 2024

Κυνήγι αλεπούς: Μια φιλοζωική μάχη κόντρα στην ανθρώπινη σκληρότητα (videos)