Με την εισήγηση για τέταρτη ενοχή, του τότε αξιωματικού τής Πυροσβεστικής, ολοκληρώθηκε το πρώτο μέρος της αγόρευσης του εισαγγελέα της Έδρας Παναγιώτης Μανιάτης ο οποίος θα συνεχίσει την πρόταση του στις 20 Φεβρουαρίου.

Ο εισαγγελέας, αφού αγόρευσε για την τότε επιτελική, ηγετική πεντάδα της Πυροσβεστικής, προχώρησε την πρόταση του στον αξιωματικό που ήταν επικεφαλής για τη φωτιά στον κρίσιμο χρόνο πριν αυτή εισέλθει στο Μάτι για τον οποίο ζήτησε να κηρυχθεί ένοχος γιατί δεν εισηγήθηκε οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών.

«Ο επικεφαλής της φωτιάς αντιλήφθηκε τη δυναμική, την ταχύτητα και την επικινδυνότητα της φωτιάς, πλην όμως δεν εισηγήθηκε την οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών ως ο μόνος αρμόδιος» είπε ο εισαγγελέας για τον τότε διοικητή της Διοίκησης ΠΣ Αθηνών Νίκο Παναγιωτόπουλο.

Στην αγόρευση του που ξεκίνησε στις 9:00 το πρωί και διακόπηκε στις 2:30 μ.μ., ο εισαγγελέας έχει ζητήσει ως τώρα ενοχή για συνολικά τέσσερις κατηγορούμενους: του αρχηγού της Πυροσβεστικής Σωτήρη Τερζουδη, του υπαρχηγού Βασίλη Ματθαιόπουλου ,του επικεφαλής του ΕΣΚΕ Ιωάννη Φωστιέρη καθώς και του επίγειου επικεφαλής Νίκου Παναγιωτόπουλου. Παράλληλα ζήτησε την απαλλαγή των τότε επικεφαλής του 199 Χρήστου Γκολφίνου, του Συντονιστικού Κέντρου Πολιτικής Προστασίας της Πυροσβεστικής Φίλιππου Παντελεάκου και του ΠΣ Νέας Μάκρης Δαμιανού Παπαδόπουλου.

Αναφερόμενος στον τέταρτο κατηγορούμενο από την Πυροσβεστική που του χρεώνει ευθύνες, ο εισαγγελέας τόνισε πως ο κ. Παναγιωτόπουλος το απόγευμα της καταστροφής του Ματιού ήταν επικεφαλής για την φωτιά που ξεκίνησε από το Νταού Πεντέλης και έφθασε στη θάλασσα.

Ο εισαγγελέας στάθηκε στον ρόλο του επίγειου επικεφαλής για τον οποίο είπε πως «έπρεπε να έχει εισηγηθεί οργανωμένη απομάκρυνση» καθώς ήταν αυτός που μετέβη σε σημείο που είχε πανοραμική εικόνα της φωτιάς. Όλοι μα όλοι οι μάρτυρες κατέθεσαν ότι σε εκείνο το χρονικό σημείο κατάλαβαν πως η φωτιά θα έφθανε στη θάλασσα. Δεν το αντιλήφθηκε ένας έμπειρος αξιωματικός;».

Όπως ανέφερε ο κ. Μανιάτης: «Μας είπαν ότι δεν υπήρχε χρόνος και ότι η απομάκρυνση χρειάζεται χρόνο να υλοποιηθεί. Αυτό δεν είναι έργο τής Πυροσβεστικής να το κρίνει. Δεν ήταν υποχρεωτική η σύγκληση του ΣΟΠΠ (Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασία) μπορεί να γίνει μόνο εφόσον υπάρχει χρόνος, διαφορετικά ο αντιδήμαρχος ή ο δήμαρχος μπορεί να τα παρακάμψει. Η απομάκρυνση εκ της φύσεως της δεν έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα, συνεπάγεται όμως την προηγούμενη ενημέρωση των κατοίκων. Οπότε κάθε κάτοικος αν ενημερώνονταν θα είχε τη δική του ευθύνη τής απόφασης. Κάτι παρόμοιο έγινε άλλωστε την ίδια ημέρα στη Κινέττα, εκεί οι συνθήκες ήταν πιο περίπλοκες μάλιστα. Και όμως το μέτρο σχεδιάστηκε έγκαιρα και πέτυχε. Η χώρα μας από τότε δεν έχει πάψει να ζει την εμπειρία των μεγάλων πυρκαγιών, χωρίς ωστόσο να κινδυνεύουν κάτοικοι γιατί λήφθηκε έγκαιρα η πρόνοια να απομακρυνθούν. Μάλιστα, ασκήθηκε και κριτική για κατάχρηση του μέτρου. Νομίζω όμως ότι αποτελεί κατάκτηση το γεγονός ότι η προτεραιότητα δίνεται στη διαφύλαξη της ανθρώπινης ζωής. Υπήρχαν και συνέτρεξαν όλες οι προϋποθέσεις για να υπάρξει εισήγηση για οργανωμένη απομάκρυνση των κατοίκων. Υπήρχε χρόνος για ανάληψη δράσης πολιτικής προστασίας των κατοίκων. Έπρεπε να έχει δοθεί εντολή από τον 7ο κατηγορούμενο, τον κ. Παναγιωτόπουλο. Η παράλειψη αυτής της εισήγησης συνιστά σφάλμα που συνέβαλε στο τραγικό αποτέλεσμα. Μόνος αρμόδιος είναι ο επικεφαλής των επίγειων δυνάμεων, να τη δώσει και αυτός είναι ο 7ος κατηγορούμενος. Ούτε το ΕΣΚΕ (Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων) είχε τέτοια αρμοδιότητα ούτε η ηγεσία της Πυροσβεστικής, η ευθύνη είναι προσωποποιημένη. Δεν έχουν όμως ευθύνη οι αυτοδιοικητικοί παράγοντες που κατηγορούνται για αυτό. Για τους λόγους αυτούς αποδείχθηκε το κατηγορητήριο σε βάρος του 7ου κατηγορούμενου και θα πρέπει να κηρυχθεί ένοχος»

Σε άλλο σημείο της αγόρευσης του ο εισαγγελέας τόνισε:

«Θεωρώ πως αυτή η παράλειψη επέδρασε καταλυτικά στο τραγικό αποτέλεσμα. Δεν τιμά το Πυροσβεστικό Σώμα ούτε την Πολιτική Προστασία. Αν είχε δοθεί η εισήγηση αναπόδραστα οι κάτοικοι θα ενημερώνονταν και οπωσδήποτε θα κινητοποιούνταν. Πιθανώς από ΜΜΕ, μπορεί και από φορείς εκεί. Πώς γίνεται αυτό; Πόρτα πόρτα, με μηχανές, με κάθε άλλο πρόσφορο μέσο. Η εισήγηση της οργανωμένης απομάκρυνσης θα συνεπαγόταν την ενημέρωση των κατοίκων. Η εισήγηση όμως όπως όλοι γνωρίζουμε δεν έγινε ποτέ, οπότε και η ενημέρωση των κατοίκων δεν έγινε ποτέ».

Την ενοχή Ματθαιόπουλου, Τερζούδη και Φωστιέρη ζήτησε ο εισαγγελέας

Με τις ευθύνες που καταλογίζει στους επικεφαλής της Πυροσβεστικής και του ΕΣΚΕ για την ολέθρια φωτιά στο Μάτι ξεκίνησε την αγόρευση του ο εισαγγελέας της Έδρας του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Παναγιώτης Μανιάτης.

Η θέση του κ. Μανιάτη περί της ενοχής των δύο κατηγορουμένων αφορά τη μοιραία εντολή προς το μοναδικό εναέριο μέσο που βρισκόταν πάνω από το Νταού Πεντέλης να φύγει και να κατευθυνθεί προς τα διυλιστήρια Κορίνθου.

Ο εισαγγελικός λειτουργός, εξηγώντας την κατάσταση που επικρατούσε γύρω στις πέντε το απόγευμα τόσο στη φωτιά στο Σουσάκι Κορίνθου όσο και σε εκείνη στην Ανατολική Αττική, είπε ότι ο επικεφαλής του ΕΣΚΕ, υποκύπτοντας ουσιαστικά στα αιτήματα που δέχθηκε από τον ιδιοκτήτη των διυλιστηρίων και από στέλεχος της επιχείρησης, έλαβε μία «παράτυπη, υπηρεσιακά εσφαλμένη απόφαση» για εκτροπή του ελικοπτέρου τύπου Σικόρσκι. Τόνισε μάλιστα πως ήταν σε γνώση του η ενημέρωση από τη φωτιά στην Ανατολική Αττική, η οποία στις 17.30 κινούνταν ήδη απειλητικά προς σπίτια: «Ήταν γνωστό ότι εφόσον θα εισερχόταν στον οικιστικό ιστό η φωτιά, δεν θα μπορούσαν να επιχειρήσουν εναέρια». Υπογράμμισε μάλιστα ο εισαγγελέας πως η απόφαση για εκτροπή ήταν και δεοντολογικά εσφαλμένη «γιατί απέσυρε ένα μάχιμο μέσο, ενώ ήταν γνωστό πως σε λίγη ώρα δεν θα μπορούσαν να επιχειρήσουν». Ο εισαγγελέας τόνισε πως ζητά την ενοχή και του κ. Τερζούδη καθώς «οι αποφάσεις του Διοικητή του ΕΣΚΕ τελούν υπό την έγκριση του».

Σχολιάζοντας μάλιστα τη στάση του τότε αρχηγού της Πυροσβεστικής, ο κ. Μανιάτης είπε πως ο απόστρατος στον ανακριτή είχε επιχειρήσει να επιρρίψει ευθύνες στον κ. Φωστιέρη, λέγοντας πως ο συγκατηγορούμενος του τον εξαπάτησε με το θέμα της εκτροπής. «Είναι αδιανόητο ο αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος να εμφανίζεται ότι άγεται και φέρεται από τους υφισταμένους του. Ο κ. Τερζούδης, απολογούμενος στο δικαστήριο, είπε ότι εμπιστευόταν τον κ. Φωστιέρη. Ο κάθε κατηγορούμενος έχει δικαίωμα να αλλάζει τη θέση του, ωστόσο και εμείς μπορούμε να κρίνουμε…» πρόσθεσε.

Ενοχή επίσης του κ. Φωστιέρη ζήτησε και για το σκέλος της κατηγορίας που αφορά την παράλειψη του να ζητήσει από την Αεροπορία Στρατού δύο Σινούκ που ήταν διαθέσιμα και θα μπορούσαν να συνδράμουν.

Παράλληλα, ο εισαγγελέας ζήτησε να μην αποδοθούν ευθύνες στους κατηγορουμένους Τερζούδη, Φωστιέρη και του τότε υπαρχηγού της Πυροσβεστικής Βασίλη Ματθαιόπουλου για το σκέλος της κατηγορίας που τους καταλογίζει πως δεν μερίμνησαν για τη διενέργεια εναέριας επιτήρησης καθώς, όπως είπε, «ελήφθη μέριμνα και έγιναν πτήσεις από τις 14.00 έως τις 18.00». Αντίστοιχα, έκρινε πως και για την κατηγορία που αφορά παράλειψή τους ώστε να μετασταθμεύσουν πτητικά ώστε να μην εμποδίζεται η κίνηση τους λόγω καιρού, πρέπει να απαλλαγούν: «Οι μετασταθμεύσεις που έπρεπε να έχουν γίνει, έγιναν. Οι παρενέργειες και δυσλειτουργίες που σημειώθηκαν οφείλονταν σε άλλους λόγους και όχι σε παράλειψη των τριών κατηγορουμένων».

Νωρίτερα ο εισαγγελέας είπε πως «δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι σε ζητήματα πυροπροστασίας και δασοπυρόσβεσης η ιστορία του τόπου χωρίζεται σε προ και μετά την 23η Ιουλίου 2018». Συνέχισε λέγοντας πως η πυρκαγιά στο Μάτι «υπήρξε η δεύτερη μεγαλύτερη τραγωδία σε αριθμό θυμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, υπήρξαν δεκάδες νεκροί, τραυματίες και εγκαυματίες μέσα σε μόλις 2,5 ώρες. Στις 23 Ιουλίου 2018, σε ένα συμβάν πολύ μικρής χρονικής διάρκειας, είχαμε περισσότερους από 100 νεκρούς».

Ο εισαγγελέας τόνισε πως «η συμφορά και το συμβάν που εξετάζουμε εμπέδωσε το δόγμα ότι πρώτιστη μέριμνα της πολιτείας είναι η με κάθε τρόπο και πάση δυνάμει προστασία της ανθρώπινης ζωής».

Στην έναρξη της αγόρευσης του είπε: «Προσεγγίζουμε το πέρας μιας μαραθώνιας διαδικασίας σε ένα μείζονος σημασίας συμβάν που καθόρισε την ιστορία του τόπου μας». Όπως είπε, αντικείμενο της δίκης είναι να εντοπιστεί «ποιος έφταιξε, τι έγινε λάθος για να καταλήξουμε σε αυτό το ολέθριο αποτέλεσμα», ενώ συμπλήρωσε πως η στόχευση είναι να «έχουμε μία δίκαιη δίκη και μία δίκαιη απόφαση που θα απαντήσει στο ποιος έφταιξε».

Αναλύοντας μία προς μία τις πράξεις ή παραλείψεις που καταλογίζονται σε καθέναν από τους κατηγορουμένους, ο κ. Μανιάτης ξεκίνησε την περιγραφή του για την επίμαχη μέρα, αναφέροντας όλα τα μετεωρολογικά δεδομένα που ήταν γνωστά στους επιτελικούς. Όπως ανέφερε, «η φωτιά αποδείχτηκε ότι ξεκίνησε 16.41 στην περιοχή Νταού Πεντέλης. Ο πλέον αξιόπιστος μάρτυρας υπήρξε το βιντεοληπτικό υλικό. Η πρώτη αναγγελία έγινε από δασοπυροσβέστες στις 16.46 και ακολούθησε κινητοποίηση προσωπικού. Ο δείκτης κινδύνου για την Αττική εκείνη την ημέρα ήταν βαθμού 4, δηλαδή πολύ υψηλός. Την ώρα έναρξης της πυρκαγιάς ο άνεμος ήταν 5 μποφόρ και έφτασε τα 8 και 9 μποφόρ. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις δεν κατόρθωσαν να περιορίσουν τη φωτιά και απέκτησε δυναμική, υψηλό ρυθμό απελευθέρωσης θερμότητας και εξελίχθηκε σε δύο μέτωπα».

Στη συνέχεια, ο εισαγγελέας ζήτησε την ενοχή και του τότε υπαρχηγού της Πυροσβεστικής Βασίλη Ματθαιόπουλου για την πρόκληση εξ αμέλειας των θανάτων εννέα ανθρώπων που πνίγηκαν στην θάλασσα.

Η εισαγγελική κρίση αφορά τη μη διάθεση των τριών πλοιαρίων της Πυροσβεστικής για περισυλλογή και διάσωση των ανθρώπων που βρέθηκαν στην θάλασσα κυνηγημένοι από την φωτιά. Όπως ανέφερε, «αυτή η εντολή δεν δόθηκε ποτέ». Τόνισε δε, πως «η παράλειψη αυτή συνέτεινε στον διά πνιγμού θάνατο εννέα ατόμων και στην πολύωρη παραμονή στο νερό πολλών άλλων».

Εξηγώντας τα πραγματικά περιστατικά και το νομικό πλαίσιο της λειτουργίας της υπηρεσίας των πλωτών του ΠΣ, που βρισκόταν στον Πειραιά, ο εισαγγελικός λειτουργός κατέληξε πως ο κ. Ματθαιόπουλος ήταν εκείνος που θα έπρεπε να κινητοποιήσει τα πλοιάρια τα οποία όπως είπε «ήταν ετοιμόπλοα και μάχιμα» και θα μπορούσαν να έχουν συνδράμει σημαντικά «γιατί θα ήταν σημαντικός και ο αριθμός των ατόμων που θα μπορούσαν να διασωθούν. Ήταν εσφαλμένη η μη διάθεση τους». Μάλιστα ανέφερε πως ο κ. Ματθαιόπουλος εκείνο το απόγευμα είχε επικοινωνήσει με τον αξιωματικό επικεφαλής των πλοιαρίων για τη φωτιά στον Κάλαμο: «Αν και υπήρχε η πληροφορία για άτομα στη θαλάσσια στο Μάτι, ο υπαρχηγός δεν έδωσε εντολή στον αξιωματικό να στείλει τα πλοιάρια. Ακόμη κι αν δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν την ακτή, όπως ακούστηκε εδώ από κατηγορουμένους, θα μπορούσαν να περισυλλέξουν ανθρώπους που είχαν κολυμπήσει ανοιχτά λόγω του πυκνού καπνού».

Ο κ. Μανιάτης δύο φορές κατά την αγόρευση του αναφέρθηκε στην έλλειψη συντονισμού που όπως τόνισε δεν διαπιστώνεται μόνο μεταξύ της Πυροσβεστικής με άλλους φορείς, αλλά και μεταξύ των υπηρεσιών του Σώματος. «Υπήρξε μία καταγεγραμμένη έλλειψη συντονισμού και επικοινωνίας εντός της Πυροσβεστικής», ανέφερε και συνέχισε: «Ακούσαμε ότι οχήματα έφθασαν στο σημείο της φωτιάς και δεν ενημέρωναν καν ότι έφθασαν, οχήματα πήγαιναν σε λάθος σημείο ή οχήματα και Πυροσβέστες πήγαιναν και επιχειρούσαν κατά το δοκούν. Κατά συνέπεια το πρόβλημα ήταν διττό. Αφορούσε στα ούτως ή άλλως λίγα μέσα προς διάθεση, αλλά και στη μη αποτελεσματική αξιοποίηση των μέσων στα σημεία που περισσότερο χρειάζονταν».

Σε άλλο σημείο τόνισε πως υπήρξε σοβαρή έλλειψη συντονισμού σε αυτούς που «δρούσαν στο πεδίο, γεγονός που δημιούργησε άναρχη δράση», αναφερόμενος στην έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ Πυροσβεστικής και Αστυνομίας.

Διαβάστε επίσης:

Το ελληνικό νησί που αποθεώνει η Daily Express

Μαρία Καρυστιανού: Ξεπέρασε τις 300.000 υπογραφές η πρωτοβουλία της για απόδοση δικαιοσύνης στο έγκλημα των Τεμπών

Η συγκλονιστική ιστορία μιας πόρνης και των παιδιών της – Ο φαύλος κύκλος και η έλλειψη του κράτους πρόνοιας