Περίπου 300 παιδιά αναπτύσσουν καρκίνο κάθε χρόνο στη χώρα μας. Τα καλά νέα είναι ότι 4 στα 5 θεραπεύονται, επιβιώνουν και έχουν μια σχετικά καλή ποιότητα ζωής.

Την ίδια ώρα περισσότερα από 300.000 παιδιά διαγιγνώσκονται κάθε έτος παγκοσμίως. Πριν γίνουν 20 ετών, 1 στα 260 παιδιά και έφηβοι θα έχουν καρκίνο.

Στην Ευρώπη διαγιγνώσκονται κάθε χρονιά περίπου 15.000 καρκίνοι σε αυτή την ηλικιακή κατηγορία ενώ ήδη υπάρχουν περίπου 500.000 επιβιώσαντες από παιδικό καρκίνο.

Ωστόσο περισσότερο από το 95% των επιζώντων από καρκίνο της παιδικής ηλικίας θα έχουν ένα σημαντικό πρόβλημα υγείας μέχρι την ηλικία των 45 ετών, που μπορεί να είναι επιπλοκές είτε του καρκίνου ή παρενέργειες της θεραπείας του.

Παρότι είναι σπάνιος, ο παιδικός καρκίνος είναι η κύρια αιτία θανάτου από ασθένεια στα παιδιά, με πρώτη γενική αιτία το ατύχημα. Περίπου το 20% αυτών θα αποβιώσει από αυτή την αιτία.

Συνολικά 68 φάρμακα έχουν κριθεί ως απαραίτητα για την αντιμετώπιση των παιδιατρικών καρκίνων.

Τα παραπάνω ανέφερε η Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Φίλων Παιδιών με Καρκίνο- ΕΛΠΙΔΑ στην εκδήλωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που έγινε πρόσφατα με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου. Στην εκδήλωση με θέμα: «Launching the European Paediatric Cancer Community Manifesto: Cure more, cure better and tackle inequalities (hosted by MEP Stelios Kympouropoulos)», έγινε η παρουσίαση της Ευρωπαϊκής διακήρυξης.

Στόχος της διακήρυξης είναι να οδηγήσει στη θεραπεία μεγαλύτερο αριθμό παιδιατρικών ασθενών, με μεγαλύτερη επιτυχία αλλά και να μειωθούν οι ανισότητες των Ευρωπαίων πολιτών, στην πρόσβαση των γιατρών και νέων φαρμάκων.

Αναλυτικά τα βασικά στοιχεία, ως προς την επιδημιολογία, τη διάγνωση και την θεραπεία του παιδικού και εφηβικού καρκίνου είναι:

-Η μέση ηλικία κατά τη διάγνωση είναι 10 ετών (για τις ηλικίες 0 έως 19), 6 ετών για παιδιά (ηλικίας 0 έως 14) και 17 ετών για εφήβους (ηλικίας 15 έως 19 ετών), ενώ η μέση ηλικία των ενηλίκων στη διάγνωση του καρκίνου είναι 65 ετών.

– Δεν είναι όλοι οι παιδικοί καρκίνοι ίδιοι. Υπάρχουν περισσότερες από 12 κύριες νοσολογικές οντότητες παιδικών καρκίνων και πάνω από 100 υπότυποι. Οι συχνότεροι τύποι παιδικών καρκίνων είναι οι λευχαιμίες, οι καρκίνοι εγκεφάλου-κεντρικού νευρικού συστήματος, τα λεμφώματα non-Hodgkin και Hodgkin και οι νεφρικοί όγκοι.

– Οι καρκίνοι της παιδικής ηλικίας διαφέρουν σε αιτιολογία από τους καρκίνους των ενηλίκων. Τα παιδιά δεν προσβάλλονται από καρκίνο λόγω του καπνίσματος, παχυσαρκίας και ανθυγιεινής διατροφής ή λοιμογόνων παραγόντων ή της έκθεσης στον ήλιο (και άλλων παραγόντων κινδύνου για τους ενήλικες), αλλά περισσότερο λόγω λαθών κατά τον πολλαπλασιασμό του γενετικού τους υλικού.

– Η πενταετής επιβίωση που αναφέρεται στον καρκίνο των ενηλίκων, δεν είναι αρκετή όταν μιλάμε για παιδιά, που έχουν όλη τη ζωή μπροστά τους. Μετά από δεκαετίες έρευνας για την αντιμετώπισή τους, τα ποσοστά πενταετούς επιβίωσης στις ανεπτυγμένες χώρες κυμαίνονται από χαμηλά στο γλοίωμα εγκεφάλου μέχρι και 90% για την οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία.

– Η συμπτωματολογία κατά τη διάγνωση ποικίλλει. Συμπτώματα που μπορεί να υπάρχουν κατά τη διάγνωση ενός παιδικού καρκίνου μπορεί να είναι: πυρετός που εμμένει χωρίς εστία λοίμωξης, επίμονος πονοκέφαλος, ανορεξία και απώλεια βάρους, κακουχία, σπασμοί, μελανιές, εμετοί, δυσκολία στη βάδιση.

– Μακροπρόθεσμες επιδράσεις στην υγεία μετά τη θεραπευτική αντιμετώπιση του παιδιατρικού καρκίνου. Σε δεκαετίες παρακολούθησης των ατόμων που επιβίωσαν από παιδιατρικό καρκίνο διαπιστώθηκε ότι έχουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης δεύτερου καρκίνου ( πχ μαστού ή θυρεοειδή). Διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας και πρόωρου θανάτου από καρδιαγγειακά αίτια, καθώς και μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης κάποιας νευρομυικής πάθησης.

-Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε την ψυχοκοινωνική διάσταση του καρκίνου για όλη την οικογένεια. Για τα παιδιά και τις οικογένειες, η αντιμετώπιση του πόνου και του άγχους βελτιώνει την ποιότητα ζωής και είναι εξίσου σημαντική με τη θεραπεία της νόσου. Οι επιζώντες του παιδικού καρκίνου ανέφεραν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης, άγχους, κόπωσης, πόνου και δυσκολιών ύπνου συγκριτικά με τους συνομηλίκους τους.

–Οικονομικές δυσκολίες σε επίπεδο οικογένειας. Μία στις τέσσερις οικογένειες παγκοσμίως χάνει μεγάλο ποσοστό του ετήσιου εισοδήματος του νοικοκυριού της ως αποτέλεσμα της αλλαγής των εργασιακών συνθηκών που σχετίζεται με τη χρονοβόρα θεραπεία του καρκίνου της παιδικής ηλικίας, ενώ μία στις τρεις οικογένειες αντιμετωπίζει άλλα ενδεχόμενα, όπως να εγκαταλείψει την εργασία ή να αλλάξει δουλειά.

– Δυνατότητα συμμετοχής σε κλινικές μελέτες για δωρεάν παροχή νέων ερευνητικών φαρμάκων: Συνολικά 436 κλινικές μελέτες ήταν διαθέσιμες στην Ευρώπη σε παιδιά και εφήβους με καρκίνο κατά τη χρονική διάρκεια 2010- 2022. Όμως  το ποσοστό των κλινικών μελετών σε κάθε χώρα, από το σύνολο αυτών που είναι διαθέσιμες διαφέρει κατά πολύ, από 0% μέχρι πάνω από το 50% του συνόλου αυτών.

– Ανισότητες στη διάγνωση και επιβίωση στην Ευρώπη: Οι ανισότητες στον παιδιατρικό καρκίνο υπάρχουν παγκοσμίως, αλλά παραμένουν σε μικρότερο βαθμό και στις διάφορες χώρες της Ε.Ε., και αφορούν στην διαφορετική επίπτωσή του ανά χώρα, τα διαφορετικά ποσοστά θνησιμότητας από τον παιδιατρικό καρκίνο και τα κυμαινόμενα προσδόκιμα πενταετούς επιβίωσης. Η πενταετής επιβίωση στα παιδιά 0 έως 14 ετών βελτιώθηκε στην Ευρώπη από 78% το 2004-2008 σε 81% το 2010-2014.

– Συντονισμένη Ευρωπαϊκή προσπάθεια το 2024 για να μειωθούν οι ανισότητες και να κλείσει το χάσμα. Για να νικήσουμε τον παιδιατρικό καρκίνο δεν αρκούν οι ευχές όλων.

Διαβάστε επίσης

Έμφραγμα: Προσοχή στα πρώτα συμπτώματα – Πώς να το αντιμετωπίσεις εγκαίρως

Δύο χρόνια χωρίς νέα καινοτόμα φάρμακα η Ελλάδα εξαιτίας της υποχρηματοδότησης

Εκτινασσόμενος δάκτυλος: Τι είναι, ποιους απειλεί και πώς θεραπεύεται