Η έννοια του Πολιτισμού περιλαμβάνει μια ευρεία γκάμα τομέων και δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την ανθρώπινη δημιουργικότητα, έκφραση και πνευματική ανάπτυξη. Αυτοί οι τομείς μπορεί να περιλαμβάνουν την τέχνη, τη λογοτεχνία, τη μουσική, το θέατρο, τον κινηματογράφο, τον χορό, την αρχιτεκτονική, τον πολιτιστικό τουρισμό, τη γλώσσα, την παράδοση, τα έθιμα και πολλά άλλα.

Επίσης, ο Πολιτισμός περιλαμβάνει τις πολιτιστικές πρακτικές, τις αξίες και τις πεποιθήσεις μιας κοινωνίας ή μιας κοινότητας.

Πρωταρχικός στόχος για μένα, είναι η ενίσχυση του Πολιτισμού και των Τεχνών και η σύνδεσή τους με την Εκπαίδευση και τον Τουρισμό. Με τον συνδυασμό του Πολιτισμού με τον Τουρισμό, η χώρα μας επιβιώνει στηρίζοντας την οικονομία μας. Ο τομέας του Πολιτισμού, είναι όμως και ένας τομέαςπου χρειάζεται πολλή υποστήριξη και ανασχεδιασμό. Θα ήθελα μέσω της τέχνης, πχ. με τον κινηματογράφο, να ενισχυθεί η προβολή και της Ηπειρωτικής Ελλάδας, που θα φέρει πολιτιστικό τουρισμό στις περιοχές που περνούν δύσκολα και η ανεργία χτυπάει κόκκινο, όπως είναι η Δυτική Ελλάδα, ενισχύοντας παράλληλα το ΑΕΠ τόσο κατά την ίδια την επένδυση, αλλά και με την μακροπρόθεσμη προσέλκυση κλασσικού τουρισμού.

Ας διδαχθούμε από το παράδειγμα της Κροατίας με το Game of Thrones, της Σκωτίας με το Braveheart, της Ιορδανίας με την Πέτρα σε πολλές ταινίες. Του Βερολίνου με τον συναυλιακό τουρισμό και της Πράγας που συγκεντρώνει λάτρεις του μπαλέτου και της όπερας. Της Γαλλίας, που μεταξύ άλλων, στηρίζει τον γαστρονομικό τουρισμό και οινοτουρισμό.

Όμως εδώ, θέλω να τονίσω την ανάγκη αξιοποίησης των κονδυλίων για προσωπικό, στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία. Επειδή ο Τουρισμός είναι η βαριά «βιομηχανία» μας, και το πρόσωπό μας είναι ο Πολιτισμός και τα αρχαία μας, δεν γίνεται οι τουρίστες να περιμένουν 3 ώρες έξω από τα εκδοτήρια, ούτε να φτάνουν σε αρχαιολογικούς χώρους όπως τα Γίτανα και η Ελέα στην Θεσπρωτία, όπως ο ναός του Βασιλέως Διός στην Λιβαδειά ή ο χώρος του Γλα στην Κωπαϊδα, και να τους βρίσκουν κλειστούς και αφύλακτους ή ερημωμένους, στο έλεος του κάθε αρχαιοκάπηλου. Δεν γίνεται οι τουρίστες να κάνουν οικονομίες για να έρθουν για λίγες μέρες να δουν την Ελλάδα που διδάσκονται στα δικά τους βιβλία και τελικά να βρίσκουν τις πόρτες κλειστές και ωράρια που λήγουν στις 3 το μεσημέρι, λόγω της έλλειψης προσωπικού.

Ιδιαίτερη μνεία θέλω να κάνω για τους κλάδους των μουσικών και των ηθοποιών. Οι εκφραστές των αρχαιότερων μορφών τέχνης, αυτή τη στιγμή έχουν σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης, γιατί οι συνθήκες σήμερα δεν είναι ευνοϊκές για την παραγωγή και προβολή θεαμάτων, σε μεγάλους, αλλά κυρίως σε μικρούς χώρους, καθώς οι μικροί χώροι είναι που τελικά μπορούν να απασχολήσουν τον μεγαλύτερο αριθμό καλλιτεχνών και να παρουσιάσουν πληθώρα έργων.

Χρειαζόμαστε ενισχύσεις στα ειδικά επαγγέλματα που σχετίζονται με τις ξεναγήσεις, την μουσική, το θέατρο, την λαογραφία, τους αρχαιολογικούς χώρους. Ν’ αναδειχθεί ο ιστορικός μας πλούτος και η κουλτούρα, οι αξίες. Αυτά που μας κάνουν πολιτισμένους ανθρώπους, αυτά που περιμένουν να δουν και να θαυμάσουν όσοι έρχονται για τουρισμό, αλλά κι εμείς οι Έλληνες πολίτες, που θέλουμε να μάθουμε και να διατηρήσουμε την πλούσια ιστορία μας!

Ως μέρος των ανθρώπων του πολιτισμού κι εγώ, με τη ιδιότητα μου ως συνθέτρια και παραγωγός, ως οικονομολόγος, αλλά και ως Τομεάρχης Πολιτισμού των ΔΗΜΟΚΡΑΤΩΝ του Ανδρέα Λοβέρδου, έχω διαμορφώσει μεταξύ των υπολοίπων θέσεών μου και κάποιες προτάσεις για την αξιοπρεπέστερη αντιμετώπιση των καλλιτεχνών, ώστε να δημιουργείται ένα σταθερό και πρόσφορο περιβάλλον για να επιλέξει κάποιος τον δρόμο της Τέχνης:

1) Να αξιοποιηθεί καλύτερα το μητρώο καλλιτεχνών.

α) για στατιστικούς λόγους, β) για διεκδίκηση χρηματοδοτήσεων μέσω Ευρωπαϊκών προγραμμάτων επιμόρφωσης, που αφορούν τα συγκεκριμένα επαγγέλματα, γ) για την καταγραφή των διαθέσιμων εργαζομένων ανά κλάδο και περιοχή, δ) για ανάθεση εργασιών και casting calls για εργασία και θέσπιση επιδοτήσεων για επιχειρηματίες που θα επιλέγουν εργαζόμενους αξιοκρατικά μέσω του μητρώου καλλιτεχνών.

2) Ενίσχυση, μέσω Ευρωπαϊκών προγραμμάτων, των μικρών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς της μουσικής, του θεάτρου, των λαογραφικών δρώμενων, της ποίησης, της λογοτεχνίας και των συνδεόμενων ειδικοτήτων (ηχολήπτες, μηχανικοί ήχου, φωτιστές, ενδυματολόγοι, σχεδιαστές σκηνικών, διορθωτές κειμένων, κ.α).

Χιλιάδες εργαζόμενοι της τέχνης, βρίσκονται σε δεινή κατάσταση, η ανεργία και η υποαπασχόληση είναι στα ύψη. Εκείνοι οι άνθρωποι που συνεχίζουν την πολιτιστική παράδοση, εξειδικευμένοι, που σπουδάζουν επί δεκαετίες για την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στα συγκεκριμένα επαγγέλματα, παραγκωνίζονται ως χομπίστες και η τέχνη παρουσιάζεται ως κάτι περιττό. Οι άνθρωποι της Τέχνης χρειάζονται αξιοπρέπεια. Για παράδειγμα, οι μουσικοί, αν είναι τυχεροί, λαμβάνουν 8 μεροκάματα των 25€ το μήνα, που αφορούν σε μια μικρή σεζόν. Και αυτό αφορά τους δεξιοτέχνες, διότι έχουν παρατηρηθεί και φαινόμενα μουσικοί να εργάζονται για ξεροκόμματα των 10€. Πολλές φορές αναγκάζονται να κάνουν κι άλλες δουλειές για να επιβιώσουν. Ενίοτε, αναγκάζονται ν’ αλλάξουν εντελώς κλάδο για να επιβιώσουν. Ένα μεγάλο τμήμα του κόσμου της Τέχνης της Ελλάδας χρειάζεται ενίσχυση, συμπεριλαμβανομένων των μικρών χώρων εκδηλώσεων, διότι αυτοί έχουν τη δυνατότητα ν’ απασχολήσουν συνολικά μεγαλύτερο όγκο ανθρώπων και παραγωγών, σε σχέση με τους μεγάλους χώρους.

3) Μηνιαία επιδότηση για τους ανθρώπους της τέχνης, ειδικά για τους μουσικούς και τους ηθοποιούς, για έξοδα εκτός έδρας.

Τα τελευταία χρόνια της ολοένα και αυξανόμενης οικονομικής κρίσης, η απασχόληση των μουσικών και των ηθοποιών στην Αθήνα δεν είναι επαρκής, γι’ αυτό και αναγκάζονται να μεταβούν σε άλλες πόλεις αναζητώντας εργασία. Όσοι δε έχουν τη βάση τους στην περιφέρεια, έχουν ακόμα λιγότερες ευκαιρίες απασχόλησης. Τα έξοδα μετάβασης και διαμονής, ακόμα και εντός του ίδιου νομού, αλλά και στις περιπτώσεις όπου, λόγω ανάγκης, συμμετέχουν σε παραστάσεις που παίζονται μόνιμα σε άλλη πόλη, αποτελούν σημαντικό κόστος, που δεν υπολογίζεται στην αμοιβή των συντελεστών των μουσικών και θεατρικών παραστάσεων. Πρόσφατα, ένας ηθοποιός δήλωσε δημόσια πως για να πηγαίνει Θεσσαλονίκη σε εβδομαδιαία βάση για την παράσταση που συμμετείχε, μοιραζόταν το ταξίδι με αγνώστους.

4) Δημιουργία ειδικών Ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων, που θα παρέχουν οικονομική ενίσχυση για την κάλυψη των βασικών αναγκών υγείας και διαβίωσης των καλλιτεχνών, που βρίσκονται σε ηλικία συνταξιοδότησης.

Είναι κατανοητό ότι δεν υπάρχει μόνιμη απασχόληση στους τομείς των καλλιτεχνών και διανύουν περιόδους εποχιακής ανεργίας, ενώ ενίοτε ή επί πολλά χρόνια, αναγκάζονται και να εργάζονται χωρίς ασφαλιστική κάλυψη, με πενιχρά μεροκάματα. Μια πρόταση για την ενίσχυση των «χαμηλοσυνταξιούχων» καλλιτεχνών, θα μπορούσε να περιλαμβάνει ειδικά Ευρωπαϊκά προγράμματα που θ’ αφορούν στην χρηματοδοτική ενίσχυσή τους για φάρμακα, ιατρικές εξετάσεις και βασικά έξοδα διαβίωσης, ώστε οι καλλιτέχνες να μην παραγκωνίζονται οικονομικά, όταν φθάνουν στην ηλικία της συνταξιοδότησης. Μέσω αυτών των προγραμμάτων, οι καλλιτέχνες που έχουν συνεισφέρει στον πολιτισμό μας, θα μπορούν ν’ απολαμβάνουν μια αξιοπρεπή και ασφαλή σύνταξη, βελτιώνοντας την ποιότητα της ζωής τους, ενώ βρίσκονται σε προχωρημένη ηλικία.

Ως καλλιτέχνης, αλλά και ως πολίτης που θαυμάζει τα ιδανικά της Δημοκρατίας, θεωρώ ότι ο Πολιτισμός είναι ένα σημαντικό εργαλείο, που δυστυχώς δεν έχουμε αξιοποιήσει επαρκώς, τόσο στην εκπαίδευση, όσο και στην ενίσχυση των αξιών, του σεβασμού, της δημιουργικότητας, της αλληλεγγύης, του παραδειγματισμού, μέσα από τα καλύτερα πρότυπα των εκφραστών της Τέχνης, στη σύγχρονη εποχή και μέσ’ από την ιστορία μας.

*Η Ιωάννα Σπανομάρκου είναι Παραγωγός/Μουσικοσυνθέτρια/Επιχειρηματίας και υποψήφια Ευρωβουλευτής με τους ΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ του Ανδρέα Λοβέρδου

Διαβάστε επίσης:

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι γεωπολιτικές ανατροπές

Ανθρωπιά για πούλημα; Όχι ευχαριστώ

Χρειάζεται πραγματική αντιπολίτευση στην Ελλάδα και την Ευρώπη