Τα είπαν στη Νέα Υόρκη – για έκτη φορά μέσα στον χρόνο – και συμφώνησαν να τα ξαναπούν από κοντά στην Άγκυρα τον ερχόμενο Γενάρη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο ηγέτης της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν. Κι αυτό ήταν το μόνο μήνυμα που θέλησαν να εκπέμψουν: ότι η διαδικασία της ελληνοτουρκικής προσέγγισης συνεχίζεται απρόσκοπτα…

Μετά τη συνάντηση των δύο στο περιθώριο της Γ.Σ. του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη και οι δύο πλευρές υπογράμμισαν το «καλό κλίμα», δηλώνοντας με αυτόν τον τρόπο την προσήλωσή τους στις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει, ότι οι διαφορές τους βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και ως εκ τούτου οι Αμερικανοί δεν έχουν λόγους να ανησυχούν για τυχόν δυσλειτουργίες στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.

Τι ακριβώς βρίσκεται στην ατζέντα των ελληνοτουρκικών συνομιλιών, που παραλλήλως βρίσκονται σε εξέλιξη όλο αυτό το διάστημα από την εποχή των σεισμών στην Τουρκία που «ξεπάγωσαν» και οι προσωπικές «σχέσεις» Μητσοτάκη – Ερντογάν, φρόντισε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Τουρκίας να το υπενθυμίσει στην ομιλία του στη Γ.Σ. του ΟΗΕ, την οποία έδωσε λίγη ώρα πριν να συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Στην ομιλία του ο ηγέτης της Τουρκίας:

• Κάλεσε τη Γ.Σ. να αναγνωρίσει τα τετελεσμένα της εισβολής και να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.
• Υπογράμμισε πως «είναι προς το κοινό συμφέρον ολόκληρης της περιοχής να αναπτυχθεί συνεργασία, ιδίως όσον αφορά την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, την ελευθερία και την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και του θαλάσσιου εμπορίου. Η Τουρκία είναι έτοιμη για εποικοδομητική συνεργασία σε όλα τα θέματα, ιδίως στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος. Ως η χώρα με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην ανατολική Μεσόγειο, ο ρόλος – κλειδί της Τουρκίας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Η Τουρκία έχει δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα που έχει ανακηρυχθεί στα βόρεια και δυτικά του νησιού της Κύπρου και οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαιώματα γύρω από ολόκληρο το νησί».

Επικοινωνιακοί χειρισμοί

Παρατηρώντας την τακτική που συμπεφωνημένα ακολουθούν Ελλάδα και Τουρκία βλέπουμε ότι η προβολή της θετικής ατζέντας (επέκταση / προώθηση της οικονομικής συνεργασίας) είναι ο κοινός παρονομαστής στην εσωτερική (πολιτική) διαχείριση της διαδικασίας της προσέγγισης. Ωστόσο αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος.

Ένα ακόμη πεδίο συνεργασίας αναδεικνύεται από το μεταναστευτικό πρόβλημα, καθώς έστω και από διαφορετική σκοπιά και οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν μεταναστευτικά κύματα και προσβλέπουν και οι δύο σε ευρωπαϊκούς πόρους για τη διαχείρισή του.

Κάπου εδώ όμως εξαντλείται η θετική όψη του νομίσματος της προσέγγισης. Στην «αθέατη» πλευρά αυτού του νομίσματος «κρύβονται» όσα η τουρκική πλευρά μεθοδικά εδώ και δεκαετίες έχει καταφέρει να εγγράψει στην ελληνοτουρκική ατζέντα ως αιτήματα / διεκδικήσεις. Και ακριβώς αυτά τα ζητήματα συναπαρτίζουν το αντικείμενο των «μυστικών» συνομιλιών (χωρίς ενημέρωση κομμάτων, Βουλής και λαού), που για λογαριασμό της ελληνικής πλευράς εποπτεύει η εξωκοινοβουλευτική υφυπουργός Εξωτερικών και έμπιστη του Κυριάκου Μητσοτάκη, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.

Αναθεωρητική επιμονή

Έχοντας εξασφαλίσει την ελληνική σιωπή – σχετικά με το περιεχόμενο των συνομιλιών που εκ των πραγμάτων αφορά σε θέματα κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας – η τουρκική ηγεσία «παίζει» ανενόχλητη, προωθώντας την αναθεωρητική της ατζέντα, τόσο επικοινωνιακά όσο και στην πράξη:

• Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας μια μέρα πριν από τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν έδειχνε σε τηλεοπτική εκπομπή χάρτη με την τουρκική ΑΟΖ, στον οποίο τα ελληνικά νησιά απλώς επικάθονται στην τουρκική υφαλοκρηπίδα.
• Δεσμεύσεις μεγάλων περιοχών και για μεγάλο χρονικό διάστημα από την Τουρκία για ασκήσεις στο κεντρικό Αιγαίο ακόμα και τους καλοκαιρινούς / τουριστικούς μήνες (κατά παράβαση παλαιότερων συμπεφωνημένων ΜΟΕ).
• Συντήρηση της μισαλλοδοξίας με νέο οπτικοακουστικό υλικό (οι Έλληνες σφαγείς της Τριπολιτσάς κ.λπ.) για τα τουρκικά σχολεία.
• Επίδειξη δύναμης με παρουσία πολεμικών πλοίων σε εργασίες (πόντιση καλωδίου έξι μίλια από τις ακτές της Κάσου) που υπογραμμίζουν «ότι τίποτε δεν γίνεται στην περιοχή ερήμην της Τουρκίας»…

Πού πάμε…

Δεδομένων τούτων, ερωτήματα προκαλεί η επιμονή της ελληνικής κυβέρνησης να εξωραΐζει την εικόνα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Μάλιστα, μετά την τελευταία συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη ελληνικές «πηγές» άρχισαν να καλλιεργούν το έδαφος για τη μεταφορά των συζητήσεων στα μείζονα, δηλαδή στην οριοθέτηση των ΑΟΖ.

Επί της ουσίας μια τέτοια «μυστική» συζήτηση βρίσκεται σε εξέλιξη. Άλλωστε, διευθετήσεις στα μείζονα ελληνοτουρκικά ζητήματα είχαν συμφωνηθεί και κατά την τελευταία φάση της πρωθυπουργίας του Κώστα Σημίτη, οι οποίες ωστόσο δεν πρόλαβαν να φτάσουν στο στάδιο της υλοποίησης, καθώς εξαντλήθηκε ο πολιτικός χρόνος του τότε πρωθυπουργού και του ΠΑΣΟΚ.

Με ορίζοντα τουλάχιστον τριετίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρεί ότι έχει όλο τον χρόνο και την απαραίτητη ισχύ έναντι των εσωκομματικών άσπονδων φίλων αλλά και των κομμάτων της αντιπολίτευσης για να φέρει μια συμφωνία «ρύθμισης» των ελληνοτουρκικών ζητημάτων με τις απαραίτητες παραχωρήσεις και συμβιβασμούς που προϋποτίθενται…

ΥΓ.: Για την οποιαδήποτε ελληνοτουρκική συμφωνία σχετικά με την οριοθέτηση ΑΟΖ υπάρχουν τα εξής ερωτήματα:

• Με ποιο εύρος ελληνικών χωρικών υδάτων θα γίνει η χάραξη; Δώδεκα όπως έχει δικαίωμα η Ελλάδα και αμφισβητεί η Τουρκία με απειλή πολέμου ή έξι;
• Σε ποιον ανήκουν εκατοντάδες νησίδες και βραχονησίδες (σαν τα Ίμια), των οποίων την κυριαρχία η Τουρκία χαρακτηρίζει αδιευκρίνιστη (γκρίζες ζώνες);
• Τα ελληνικά νησιά έχουν δικαιώματα ΑΟΖ πέραν των χωρικών τους υδάτων ή απλώς επικάθονται στην τουρκική υφαλοκρηπίδα, όπως διακηρύττει η Άγκυρα;

Για να προχωρά ο διάλογος της ελληνοτουρκικής προσέγγισης όπως (μας) λέει η κυβέρνηση σημαίνει πως για τα παραπάνω ζητήματα διαφαίνονται συμφωνίες. Μήπως οφείλει η κυβέρνηση να ενημερώσει Βουλή, κόμματα και την ελληνική κοινωνία;

Διαβάστε επίσης

Φρέντι Μπελέρης: Κατέθεσε ερώτηση στην Κομισιόν για τα σχέδια Ράμα να ιδρύσει «Βατικανό των Μουσουλμάνων» στα Τίρανα

Ανδρουλάκης: Δεν θέλω το ΠΑΣΟΚ να πάθει… ΣΥΡΙΖΑ

Ηρεμία… τέλος στη Ν.Δ.