Η επιλογή των δικαιούχων για τα πρώτα ακίνητα κοινωνικής κατοικίας του Δημοσίου θα γίνεται από τον ΟΠΕΚΑ, με βάση κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια, δίνοντας έμφαση σε νέες οικογένειες, χαμηλόμισθους και μονογονεϊκές οικογένειες.

Ο θεσμός της κοινωνικής αντιπαροχής, ο οποίος αξιοποιεί αχρησιμοποίητα ή απαξιωμένα ακίνητα για την κατασκευή κοινωνικών κατοικιών, προωθείται μέσω ενός νομοσχεδίου του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Το νομοσχέδιο αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα και να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, προτού κατατεθεί στη Βουλή για έγκριση.

Με τις νέες διατάξεις του νομοσχεδίου, επιδιώκεται η αξιοποίηση ακινήτων του δημοσίου μέσω συνεργασίας με ιδιώτες κατασκευαστές. Οι ιδιώτες θα αναλάβουν την ανέγερση σύγχρονων οικοδομών, διατηρώντας το 70% της επιφάνειας για δικό τους όφελος, ενώ το υπόλοιπο 30% θα παραχωρείται στο κράτος, το οποίο θα το χρησιμοποιήσει για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών των ευάλωτων ομάδων. Αυτό το μοντέλο φέρει έναν προβληματισμό, καθώς η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και η κατανομή των ρόλων φαίνεται να ευνοεί τα συμφέροντα των κατασκευαστών, ενώ το ποσοστό των κατοικιών που θα παραχωρούνται στο κράτος ίσως να είναι ανεπαρκές για την κάλυψη των αυξανόμενων στεγαστικών αναγκών.

Η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Δόμνα Μιχαηλίδου, ανακοίνωσε ότι το πρόγραμμα «Κοινωνικής Αντιπαροχής» θα ξεκινήσει εντός του έτους και θα επιδιώξει την αύξηση των διαθέσιμων ακινήτων στην αγορά, την παροχή κοινωνικού ενοικίου σε ευάλωτους πολίτες με εγγυημένα χαμηλότερο ενοίκιο από το κράτος και την αξιοποίηση της ανεκμετάλλευτης δημόσιας περιουσίας. Ωστόσο, οι στόχοι αυτοί απαιτούν σοβαρές προσπάθειες, καθώς η δημόσια περιουσία παραμένει ανεκμετάλλευτη για πολλά χρόνια, ενώ τα υπάρχοντα προγράμματα κοινωνικής στέγασης δεν έχουν καταφέρει να καλύψουν τις ανάγκες του πληθυσμού με τον επιθυμητό ρυθμό.

Οι διατάξεις του νομοσχεδίου τροποποιούν τον ν.5006/2022 και εισάγουν νέες αλλαγές, επεκτείνοντας την έννοια της κοινωνικής αντιπαροχής, ώστε να καλύπτει και την ανακαίνιση ή επισκευή ήδη υφιστάμενων κτιρίων, πέρα από την ανέγερση νέων σε αδόμητα ακίνητα. Επίσης, θεσπίζεται η δυνατότητα ανάθεσης στον ανάδοχο της πλήρους διαχείρισης των κοινωνικών κατοικιών, περιλαμβάνοντας εκμίσθωση, είσπραξη και συντήρηση για προκαθορισμένη περίοδο. Παράλληλα, η μεταβίβαση ποσοστού του ακινήτου στον ανάδοχο και η δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου για την καταγραφή διαδικασιών και συμβάσεων προσφέρουν δυνατότητες για μεγαλύτερη διαφάνεια.

Ωστόσο, οι ρυθμίσεις που εισάγονται για την επιλογή των δικαιούχων από τον ΟΠΕΚΑ αναμένεται να ενισχύσουν τη διαφάνεια, αν και υπάρχει προβληματισμός ως προς την αποτελεσματικότητα των κριτηρίων. Επιπλέον, η ένταξη του «rent to own» (ενοικίαση με τη δυνατότητα αγοράς μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και με συνέπεια) προσφέρει μια λύση για όσους επιθυμούν να αποκτήσουν κατοικία, αλλά δεν είναι βέβαιο αν αυτή η λύση θα είναι προσβάσιμη στους πλέον ευάλωτους πολίτες, οι οποίοι ήδη παλεύουν με χαμηλά εισοδήματα.

Ορισμένα ζητήματα παραμένουν ανοιχτά, όπως η διασφάλιση ότι τουλάχιστον το 30% των κοινωνικών κατοικιών θα παραχωρείται για στεγαστικές ανάγκες και όχι για εμπορικούς σκοπούς. Παρά την πρόοδο που έχει γίνει, οι προηγούμενες κυβερνητικές προσπάθειες για την ανάπτυξη του τομέα της κοινωνικής στέγασης δεν είχαν την επιτυχία που είχε αναμενθεί. Η κυβέρνηση πρέπει να αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα με συνέπεια και αποτελεσματικότητα, αν θέλει να προσφέρει ουσιαστική λύση στα στεγαστικά προβλήματα των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

Το νομοσχέδιο καθορίζει το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας ως τον κεντρικό φορέα για την υλοποίηση της κυβερνητικής στεγαστικής πολιτικής και της κοινωνικής αντιπαροχής, γεγονός που εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ικανότητα του υπουργείου να συντονίσει και να υλοποιήσει το πρόγραμμα με επιτυχία, δεδομένων των συνεχών προβλημάτων στον τομέα της κοινωνικής στέγασης.

Διαβάστε επίσης:

«Καμπανάκι» κινδύνου πριν από τους δασμούς του Τραμπ

ΔΥΠΑ: Επιπλέον 1.000 επιδοτούμενες θέσεις στο πρόγραμμα απασχόλησης ανέργων 55+ ετών

Εκδήλωση ΕΒΕΑ, ΕΑΤ και ΕΑΤΕ για την πρόσβαση των επιχειρήσεων σε χρηματοδοτικά εργαλεία