Η Κομισιόν έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχει περιθώριο για παράταση σχετικά με το Ταμείο Ανάκαμψης, και η τελευταία αίτηση για χρηματοδότηση θα πρέπει να υποβληθεί αυστηρά έως τις 31 Αυγούστου 2026. Στο πλαίσιο αυτό, το ελληνικό οικονομικό επιτελείο έχει ξεκινήσει έναν αγώνα δρόμου για να ολοκληρώσει τα εκκρεμή ορόσημα και στόχους, ώστε να εξασφαλίσει τα 36 δισ. ευρώ που δικαιούται η χώρα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την επίσκεψή του στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μετά τον τελευταίο κυβερνητικό ανασχηματισμό, επισήμανε την ανάγκη επιτάχυνσης της διαδικασίας αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου. Αν και τα ποσά που πρόκειται να εκταμιευθούν τα επόμενα χρόνια είναι σημαντικά, με τα 9,4 δισ. ευρώ να αναμένονται φέτος, το μεγάλο στοίχημα είναι η γρήγορη και αποδοτική υλοποίηση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων. Ο ίδιος ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «πολλά δισεκατομμύρια θα πέσουν στην οικονομία το 2025 και το 2026», ωστόσο, η προϋπόθεση για την εκταμίευση αυτών των πόρων είναι η ολοκλήρωση ενός αυστηρού χρονοδιαγράμματος μεταρρυθμίσεων.

Η Ελλάδα αναμένεται να λάβει την 5η δόση, ύψους 3,1 δισ. ευρώ, εντός του Απριλίου, καθώς έχουν εκπληρωθεί 29 ορόσημα από το σκέλος των επιχορηγήσεων και 3 από το δανειακό σκέλος. Με την εκταμίευση αυτή, η χώρα θα έχει απορροφήσει το 59% του συνολικού προϋπολογισμού των 36 δισ. ευρώ και θα έχει εκπληρώσει το 35% των απαιτούμενων οροσήμων. Ωστόσο, η πρόοδος παραμένει αργή, και τα υπόλοιπα ορόσημα και στόχοι απαιτούν ακόμα πολλή δουλειά για να ολοκληρωθούν εντός των καθορισμένων χρονοδιαγραμμάτων.

Αναθεώρηση του προγράμματος «Ελλάδα 2.0»

Στην παρούσα φάση, η Κομισιόν και οι ελληνικές Αρχές προετοιμάζουν τη τελική αναθεώρηση του προγράμματος «Ελλάδα 2.0», στην οποία θα ενσωματωθούν αλλαγές για την αποφυγή απώλειας πόρων από έργα που κινδυνεύουν να μην ολοκληρωθούν ή να αποτύχουν. Η αναθεώρηση αναμένεται να υποβληθεί στα τέλη Απριλίου, με σκοπό να εγκριθεί το καλοκαίρι, και θα περιλαμβάνει την απένταξη έργων που δεν προχωρούν, ενώ θα αντικατασταθούν από νέα έργα που θεωρούνται πιο ρεαλιστικά και εφικτά.

Ωστόσο, είναι προφανές ότι πολλές από τις μέχρι σήμερα επιλογές έργων και επενδύσεων δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες ή δεν έχουν προχωρήσει όπως αναμενόταν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το πρόγραμμα «Πράσινα Ταξί», που προέβλεπε την αντικατάσταση ρυπογόνων οχημάτων με ηλεκτρικά ταξί, αλλά η ανταπόκριση από τους ιδιοκτήτες ταξί υπήρξε απογοητευτική. Το πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 40 εκατ. ευρώ, υποστήριξε την αντικατάσταση με επιδοτήσεις ύψους 22.500 ευρώ ανά ταξί, αλλά ελάχιστοι ιδιοκτήτες ανταποκρίθηκαν.

Αντίστοιχα, ενδέχεται να απενταχθούν και άλλα έργα που φαίνεται να μην προχωρούν, όπως ο αγωγός σύνδεσης του συστήματος δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα στον Πρίνο, καθώς και το έργο «Αρδευτικό Σύστημα Αλμωπαίου μέσω ΣΔΙΤ», το οποίο ακυρώθηκε λόγω της αποτυχίας υποβολής προσφορών.

Στον αντίποδα, η αναθεώρηση προβλέπει και την ένταξη νέων έργων, όπως η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, το οποίο θα χρησιμοποιεί νέες τεχνολογίες και δεδομένα από αεροφωτογραφίες υψηλής ανάλυσης. Επιπλέον, φαίνεται να εντάσσεται το έργο του στεγάστρου Καλατράβα στο Ολυμπιακό Στάδιο, το οποίο προορίζεται για την αναβάθμιση της αθλητικής υποδομής.

Δόσεις και στόχοι για το 2025 και το 2026

Η Ελλάδα προγραμματίζει να διεκδικήσει 9,4 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης μέσα από την 6η και 7η δόση του προγράμματος το 2025. Συνολικά, 81 ορόσημα και στόχοι θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τότε. Το 6ο αίτημα πληρωμής αναμένεται να υποβληθεί το καλοκαίρι, μετά την έγκριση της αναθεώρησης του προγράμματος, και το 7ο εντός του έτους. Το 8ο και 9ο αίτημα θα υποβληθούν το 2026, με το τελευταίο να κατατίθεται έως τις 31 Αυγούστου 2026, που λήγει το πρόγραμμα.

Το ερώτημα, ωστόσο, παραμένει αν η Ελλάδα θα καταφέρει να ολοκληρώσει όλα τα έργα και τις μεταρρυθμίσεις εντός των καθορισμένων προθεσμιών, καθώς η πρόοδος έως τώρα έχει δείξει σημαντικές καθυστερήσεις και δυσκολίες.

Διαβάστε επίσης:

Εξωδικαστικός μηχανισμός: Στα 10,9 δισ. οι ρυθμισμένες αρχικές οφειλές

Καταβολή αναδρομικών ποσών σε συνταξιούχους της πρώην Ολυμπιακής Αεροπορίας

Οι τιμές στα ελληνικά προϊόντα εκτοξεύονται λόγω των δασμών μειώνοντας δραματικά την ανταγωνιστικότητά τους