Το αναστάσιμο μήνυμα πέρα από τη θρησκευτική του διάσταση συμμερίζονται όλοι οι Έλληνες, επειδή μέχρι την ώρα της Ανάστασης του Θεανθρώπου και την αφή του Ανέσπερου Φωτός συνέβησαν σημαντικά γεγονότα.

● Η Ελλάδα παρουσίασε, μετά την επιβολή προστίμου (φραγγέλωμα της Δύσης), τον Χωροταξικό Χάρτη στη Θάλασσα (Ιόνιο, Αιγαίο, Κρητικό Πέλαγος, ανατολική Μεσόγειο).

● Ο οίκος Standard and Poor’s αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας.

● Η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με τη θαλάσσια χωροταξία, που διαμορφώνει τον ενιαίο Ευρωπαϊκό Θαλάσσιο Χώρο στη Μεσόγειο και στις ενεργειακές πηγές της κυρίως στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, όπου γεωγραφικά βρίσκονται δύο κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα και η Κύπρος.

Στις προοπτικές η έμφαση

Οι αναλύσεις που παρουσιάστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της Εβδομάδας των Παθών κινήθηκαν και πάλι στις βαθυστόχαστες αναλύσεις των δυνητικών απωλειών και όχι στην προβολή των σημαντικών απολαβών μας.

Επειδή πάντοτε με απασχολεί πολύ σοβαρά η ελληνική αδυναμία να απολαύσουμε τις επιτυχίες μας, εκμεταλλευόμενος το εορταστικό μήνυμα της Ανάστασης θα επιδοθώ στην άσκηση ανάδειξης των θετικών προοπτικών, χωρίς να αμφισβητώ τη σημασία των εξειδικευμένων αναλύσεων διεθνολόγων, καθηγητών των διεθνών σχέσεων, αναλυτών των ΜΜΕ, συνταξιούχων στρατιωτικών και διπλωματών.

Απλώς θα αξιοποιήσω τα σημαντικά εργαλεία που μας διαθέτουν για τη σύνθεση πιθανών εξελίξεων. Από την αρχή όμως επιβάλλεται να υπογραμμιστεί ότι το Ουκρανικό δεν επιτρέπεται να σχετίζεται με το Κυπριακό. Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε «μήλα με αχλάδια» στις διεθνείς σχέσεις, έστω κι αν και τα δύο εμπίπτουν στην κατηγορία «φρούτα».

● Η Ουκρανία δέχθηκε στρατιωτική εισβολή από τη Ρωσία. Θεμελιώδης διαπίστωση αποτελεί το ότι η Ουκρανία δεν είναι μέλος της Ε.Ε. Η Μόσχα καταστρέφει την κοιτίδα της Σλαβικής Ορθοδοξίας με Τσετσένους αυτονομιστές και με δυσκολία συνομιλεί για το μέλλον του κόσμου.

● Η Κυπριακή Δημοκρατία συνομιλεί με όλους, και κυρίως με την Ουάσιγκτον, για να εξασφαλιστούν οι δυτικοί γεωστρατηγικοί σχεδιασμοί στην ανατολική Μεσόγειο και την περιοχή ΜΕΝΑ.

Οι πραγματικές και ουσιαστικές πολιτικές διαφορές δεν μπορεί να παραβλέπονται από τους πολύ έμπειρους και αναγνωρισμένους καθηγητές του Διεθνούς Δικαίου, των διεθνών και των ευρωπαϊκών σχέσεων. Τοποθετούνται αναλύοντας συνεχώς τους κινδύνους που προκύπτουν επειδή η Τουρκία υφίσταται διεθνή πίεση και δεν αφιερώνουν τον ελάχιστο απαραίτητο χρόνο για να εξηγήσουν τη μεγάλη σημασία των θετικών εξελίξεων, έστω και κάτω από την «τιμωρία» ευρωπαϊκών προστίμων.

Η τουρκική ανησυχία

Ο χάρτης χωροθέτησης της θάλασσας ορίζει τον χώρο στον οποίο η Ε.Ε., αλλά και τρίτοι, μπορούν να ψαρεύουν, να προβαίνουν σε αρχαιολογικές έρευνες, να φροντίζουν το περιβάλλον, να συμπράττουν σε έρευνα και διάσωση και αποφασίζοντας όλοι μαζί να ποντίζουν καλώδια, να επεκτείνουν τα χωρικά τους ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια και να ορίζουν διαδρόμους διεθνούς ναυσιπλοΐας σύμφωνα με τις αρχές του Δικαίου της Θάλασσας, που έχει ενσωματωθεί και στο Ευρωπαϊκό Κεκτημένο.

Ο ενιαίος θαλάσσιος χώρος θα μπορεί πλέον να αξιοποιείται ενεργειακά, οικονομικά και κυρίως αμυντικά στη βάση του Ευρωπαϊκού Αμυντικού Δόγματος που θα στηρίζεται και στην Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανία.

Προφανώς και ανησυχεί η Άγκυρα διαπιστώνοντας ότι μεθοδικά εξελίσσεται μία ευρωπαϊκή πολιτική διαφορετική από αυτή που γνώριζε η Τουρκία πριν στραφεί και συνδέσει ζωτικά της συμφέροντα στο άρμα της Μόσχας. Επίσης η ανησυχία του Προέδρου Ερντογάν εντείνεται επειδή η Ουάσιγκτον αμετακίνητα απαιτεί αποσύνδεση Τουρκίας – Μόσχας πρωτίστως στα οπλικά συστήματα, ενώ ταυτοχρόνως προχωρά η στρατηγική αμυντική συνεργασία της Ουάσιγκτον με την Ελλάδα και την Κύπρο.

Τέλος τουρκόφωνες πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες επιλέγουν de jure διπλωματικές σχέσεις με τη Λευκωσία προσβλέποντας σε στενότερες σχέσεις με την Ε.Ε., την ώρα που ο Ερντογάν ήλπιζε σε υποστήριξη των απαιτήσεών του επί της Κυπριακής Δημοκρατίας, στην οποία παρανόμως έχει εισβάλει.

Σπατάλη πολιτικού κεφαλαίου

Η Αθήνα χτίζει μεθοδικά, αλλά με καθυστερήσεις και φοβικά (γιατί άλλωστε να το αποκρύψουμε;). Όμως χτίζει σχέσεις, συνεργασίες, νέες προοπτικές. Έφθασε μία δημοσίευση χάρτη για να ξεκινήσει αγωνιώδης τουρκική προσπάθεια να αποφύγει τον διεθνή περιορισμό.

Ανακοινώθηκαν διάφορες αντιδράσεις και, αντί να τις αφήσουμε να απασχολούν τους Τούρκους πολίτες, που επέλεξαν τη συγκεκριμένη ηγεσία, ασχολούμεθα με όποια δήλωση, ακόμη και του τελευταίου Τούρκου δημοσιογράφου, που αποδεικνύεται από τα λεγόμενά του ότι αγνοεί το Διεθνές Δίκαιο και τους ανταγωνισμούς για τον νέο κόσμο που διαμορφώνεται.

Γνωρίζαμε πάντοτε τις αδυναμίες του τουρκικού πολιτικού συστήματος καθώς επίσης και τη δομή της Τουρκικής Δημοκρατίας, σπονδυλική στήλη της οποίας είναι οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Επιλέξαμε άλλες πολιτικές πρωτοβουλίες και επανήλθαμε στο ΝΑΤΟ, ενταχθήκαμε στην Ε.Ε., γίναμε μέλη του συστήματος Σένγκεν, απολαμβάνουμε τα πλεονεκτήματα του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος, συμμετέχουμε στις ενιαίες ευρωπαϊκές πολιτικές, από την Κοινή Αγροτική Πολιτική μέχρι και τον κοινό ευρωπαϊκό προγραμματισμό για την αντιμετώπιση μεγάλων προκλήσεων όπως

● η πανδημία,

● η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία,

● οι νέες πολιτικές της διοίκησης του Προέδρου Τραμπ,

● η οριοθέτηση των περιοχών του κοινού Ευρωπαϊκού Θαλάσσιου Χώρου, που θα διευκολύνει με την οριστικοποίησή του την ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη.

Αντί να ασχοληθούμε με όλα τα σημαντικά που συμβαίνουν και στα οποία κατορθώνουμε να συμμετέχουμε δημιουργικά με ανακτημένη πολιτική και οικονομική αξιοπιστία, σπαταλάμε κεφάλαιο και φαιά πολιτική ουσία για να αναλύουμε τα της Τουρκίας. Μάλλον δεν μας αξίζει ο τρόπος που επιλέγεται – και όχι μόνο από το πολιτικό προσωπικό της χώρας – για να αναζητήσουμε τη θέση μας στον κόσμο που διαμορφώνεται.

Επιλέξαμε και επιβεβαιώσαμε κατά τις τελευταίες εκλογές την κατεύθυνση που ως πολίτες απαιτούμε για τη χώρα μας. Προφανώς και δεν περιορίζεται η απαίτησή μας στη συνεχή ενασχόληση με τα σφάλματα, τις αδυναμίες, τον αναθεωρητισμό της Τουρκίας. Οι προτιμήσεις ξεκάθαρα έχουν τεθεί από τους ψηφοφόρους στα κόμματα της χώρας.

Οι πραγματικές ανάγκες

Οι ευρωεκλογές και οι κινητοποιήσεις με αφορμή το δυστύχημα των Τεμπών επαναφέρουν στην πρώτη γραμμή των απαιτήσεων τις πραγματικές ανάγκες των Ελλήνων. Τα προβλήματα που σχετίζονται με την καθημερινότητα δεν παραμερίζουν καθόλου τις απαιτήσεις για ουσιαστική εξωτερική πολιτική και εξωστρέφεια εξασφαλίζοντας αξιοπιστία μεταξύ συμμάχων, εταίρων και φίλων.

Η ορθότητα των επιλογών επιβεβαιώνεται με κινήσεις όπως αυτές που εκκινούν από Γαλλία, Γερμανία, τις ΗΠΑ, αλλά και από χώρες που θεωρούσαμε πολιτικά μακριά μας, όπως το Κατάρ, που συμμετέχει σε κοινές ασκήσεις εξασφάλισης της ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή μας και στην ανατολική Μεσόγειο.

Το Κατάρ και αμερικανικές εταιρείες υδρογονανθράκων από κοινού έχουν επενδύσει σε οικόπεδα της Κυπριακής Δημοκρατίας, χωρίς να αποκλείουν και την περίπτωση να ακολουθήσουν τις Chevron, TOTAL, ENI στις ενεργειακές επενδύσεις στη Μεσόγειο, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα.

Η ενεργειακή επάρκεια και τα αποθέματα υδάτων που μπορεί να εξασφαλίσει κάθε χώρα, και κυρίως οι ξερές περιοχές της περιοχής ΜΕΝΑ, αποτελούν τις σπουδαιότερες προκλήσεις των ετών που θα ακολουθήσουν. Η Ελλάδα και η Τουρκία αποτελούν δύο χώρες κομβικής σημασίας για την όδευση ενέργειας και υδάτων προς περιοχές που έχουν στέρηση στα αγαθά αυτά.

Η Ευρώπη χρειάζεται ενέργεια για να συνεχίσει την ανάπτυξή της, αλλά και η πλούσια σε ενέργεια περιοχή του Κόλπου και χώρες της περιοχής ΜΕΝΑ, όπως οι Αίγυπτος, Λιβύη και Αλγερία, χρειάζονται επάρκεια νερού για εξασφάλιση της διατροφικής αλυσίδας τους, που επίσης σχετίζεται με την ενέργεια.

Δεν υπάρχει μόνο η Χάγη

Κάθε επιτυχία των ελληνικών κυβερνήσεων οφείλουμε να την αναδεικνύουμε και όχι κάθε φορά να προσεγγίζονται τα θέματα ως αποτέλεσμα πολιτικών εξαιτίας της Τουρκίας.

Το τραγούδι του Καραϊσκάκη δεν αποτελεί έμπνευση πολιτικής, αλλά αντίδραση σε ό,τι θεωρείται από τους Έλληνες ως απαράδεκτη επιβολή. Η πολιτική της χώρας μας προσδιορίστηκε από αποφάσεις αποτίναξης των επιβολών με Επανάσταση το 1821 ή με νίκες στα τραπέζια της διπλωματίας.

Με συναίσθημα, ψυχολογική φόρτιση, αλλά με αποτελεσματικότητα ολοκληρώνεται έργο, όπως συμβαίνει στις διεθνείς σχέσεις, με ευχάριστες και πικρές εμπειρίες. Όμως το αποτέλεσμα προκύπτει από αποφάσεις των ελληνικών κυβερνήσεων, που άλλοτε ενεργούν με ταχύτητα, άλλοτε με βραδύτητα για να επιτύχουν στόχους σύμφωνα με το ισχύον Διεθνές Δίκαιο και όχι με τις αναλύσεις που εκκινούν από όποιο σημείο βολεύει τον κάθε αναλυτή.

Η προσφυγή στη Χάγη δεν αποτελεί τον μοναδικό τρόπο επίλυσης των διαφορών. Προηγούνται τρόποι ίσως δημιουργικότεροι, στους οποίους διαμεσολαβητές μπορούν να προέρχονται από τον ΟΗΕ, την Ε.Ε., χώρες όπως οι ΗΠΑ, Γαλλία ή Ελβετία. Αρκεί να θυμούνται τα μέρη και οι προσφέροντες καλές υπηρεσίες ότι τα κράτη – μέλη της Ένωσης υπάγονται στο διεθνές σύστημα σταθερότητας και ασφάλειας, αλλά επίσης προσδιορίζονται από το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.

* Ο Θεόδωρος Ι. Θεοδώρου είναι πρέσβης ε.τ.

Διαβάστε επίσης:

Τι Κυκλάδες, τι Ντουμπάι

Απελπιστική η κατάσταση στη Γάζα

Καλοπιάνει τους αγριεμένους – Αγωνία στην κυβέρνηση να ξανακερδίσει η ΝΔ τους χαμένους ψηφοφόρους της