Η έγκριση από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ του χρηματοδοτικού εργαλείου SAFE, το οποίο διασφαλίζει χαμηλότοκα δάνεια με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους για την αμυντική ενίσχυση της Ευρώπης, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας ReArm Europe, ουσιαστικά «έβαλε και με τη βούλα» την Τουρκία στο παιχνίδι των ευρωπαϊκών εξοπλισμών, καθώς της επιτρέπει μέσω διαφόρων οδών να διεκδικήσει μερίδιο από τα 150 δισ. ευρώ που αφορούν στο SAFE.

H εξέλιξη αυτή προκάλεσε αμηχανία στην Αθήνα, η οποία προσπάθησε το προηγούμενο διάστημα να αποτρέψει την ΕΕ από το να επιτρέψει στην Τουρκία να «παίξει μπάλα» σε αυτό το επίπεδο, ωστόσο, εκτός από κάποιες ρητορικές εξάρσεις των Ευρωπαίων και μερικές προϋποθέσεις που, όμως, δεν αποτελούν, σύμφωνα με εκτιμήσεις Ευρωπαίων διπλωματών, πραγματικά προσκόμματα για τη γείτονα χώρα, δύσκολα η Άγκυρα θα μείνει έξω από το παιχνίδι.

Διπλωματικές πηγές επιχείρησαν να αμβλύνουν κάπως τις εντυπώσεις, αναφέροντας, μεταξύ άλλων, ότι «η Ελλάδα, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, κατάφερε να εξασφαλίσει ισχυρές νομικές βάσεις ως προς τις προϋποθέσεις συμμετοχής υποψήφιων προς ένταξη χωρών» και ότι «ο Κανονισμός (σ.σ. το SAFE) θέτει το γενικό πλαίσιο της διαδικασίας. Θα ακολουθήσουν διμερείς συμφωνίες της ΕΕ με την τρίτη χώρα, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις. Άρα κρίσιμο είναι το στάδιο της διμερούς συμφωνίας που θα αφορά την κάθε συγκεκριμένη χώρα. Με ελληνική παρέμβαση, για την υπογραφή κάθε τέτοιας διμερούς συμφωνίας απαιτείται ομοφωνία».

Οι ίδιες πηγές έσπευσαν να τονίσουν ότι «η Ελλάδα κατάφερε να περιληφθεί στο άρθρο 16 του Κανονισμού SAFE, σχετικά με τους κανόνες επιλεξιμότητας εταιρειών και οντοτήτων τρίτων χωρών, ως προϋπόθεση η συνεκτίμηση των συμφερόντων ασφαλείας και άμυνας της ΕΕ και των κρατών-μελών». Όλα αυτά ακούγονται ενδιαφέροντα, ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι επί του πρακτέου η Αθήνα θα είναι πολύ δύσκολο να αποτρέψει τη συμμετοχή της Τουρκίας σε εξοπλιστικά προγράμματα των χωρών-μελών της ΕΕ, τα οποία ενδέχεται να χρηματοδοτούνται και από το εργαλείο SAFE, καθώς, π.χ., η τουρκική εταιρεία κατασκευής μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων (UAVs) Baykar, αγόρασε την ιταλική Piaggio Aerospace, μέσω της οποίας μπορεί να προωθήσει τα προϊόντα της στην Ευρώπη.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι μεγάλες χώρες της ΕΕ (Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Πολωνία, κ.λπ.) δεν έχουν καμία αντίρρηση για τη συμμετοχή της – ισχυρής – τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας σε εξοπλιστικά projects, ενώ και η Γαλλία περισσότερο επί της αρχής φαίνεται ότι αντιδρά, επιδιώκοντας μεγαλύτερο μερίδιο για τη δική της βιομηχανία. Και, φυσικά, επισημαίνεται ότι η Τουρκία είναι και… καλός πελάτης, καθώς – για να δοθεί ένα τελευταίο παράδειγμα – θέλει να αγοράσει 40 Eurofighter Typhoon από την κοινοπραξία που τα κατασκευάζει, στην οποία συμμετέχουν Γερμανία, Βρετανία, Ιταλία και Ισπανία.

Ταυτόχρονα, πληροφορίες από την Αθήνα αφήνουν να εννοηθεί ότι δεν πρόκειται να τεθεί βέτο σε κάποια συμφωνία (ειδικά αν αυτή δεν ξεφεύγει από το πλαίσιο των άρθρων 212 και 281 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ), αν και ήδη επανέφερε στο προσκήνιο το casus belli για τα 12 μίλια, ως έμμεσο επιχείρημα κατά της συμμετοχής της Τουρκίας στην – κακά τα ψέματα – αμυντική αρχιτεκτονική της Ευρώπης, με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να αναφέρει ότι θα το συζητήσει με την πρώτη ευκαιρία με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Αυτό το ζήτημα, μαζί με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) αποτελούν δύο «όπλα» στη φαρέτρα της Αθήνας , τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως μέσο πίεσης, τόσο προς την Άγκυρα, όσο και προς τις Βρυξέλλες.

Εν πάση περιπτώσει, προς το παρόν και υπό τις διαμορφωθείσες συνθήκες, η Τουρκία μοιάζει δύσκολο να μείνει «στην απέξω» από το SAFE και το πακέτο των 150 δισ. ευρώ και, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, η Αθήνα ετοιμάζεται για «μάχες» όταν πλέον το όλο θέμα των εξοπλισμών τεθεί σε πραγματική βάση, δηλαδή, αρχίσουν να συζητούνται συμφωνίες.

Διαβάστε επίσης:

Θεοδωρικάκος: Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ασφάλεια για την πατρίδα από μια ισχυρή, πραγματικά ανταγωνιστική οικονομία

ΠΑΣΟΚ: Υπερπλεόνασμα εντυπώσεων εις βάρος των κοινωνικών και αναπτυξιακών αναγκών

Μαρία Καρυστιανού: Η Νέα Δημοκρατία ξεπλένει τον Κώστα Καραμανλή, που έπαιξε τις ζωές των παιδιών μας στα ζάρια