Αναμφισβήτητα η μοναδική θετική εξέλιξη την τελευταία εβδομάδα στο Ουκρανικό ήταν η πραγματοποίηση της ανταλλαγής 1.000 Ρώσων αιχμαλώτων και πολιτών έναντι 1.000 Ουκρανών, στο πλαίσιο της διμερούς συμφωνίας της Κωνσταντινούπολης.

Σε πολιτικό επίπεδο καταγράφεται μια απαξιωτική ρητορική καμπάνια, τόσο του Ρώσου Προέδρου όσο και άλλων Ρώσων αξιωματούχων, αμφισβήτησης της νομιμότητας του Ουκρανού Προέδρου, που οδηγεί στην εκτίμηση ότι, στην παρούσα φάση, το Κρεμλίνο δεν ενδιαφέρεται για τη σύναψη ειρηνευτικής συμφωνίας, ούτε καν για προσωρινή κατάπαυση του πυρός.

Σε στρατιωτικό επίπεδο οι ρωσικές προελάσεις έχουν επιβραδυνθεί σημαντικά, αλλά σημειώθηκαν μαζικές ρωσικές επιθέσεις με drones, βαλλιστικά βλήματα και βλήματα cruise, οι οποίες αξιολογούνται ως οι μεγαλύτερες από την έναρξη του ρωσο-ουκρανικού πολέμου.

Εκατέρωθεν απειλές

Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις καθυστερούν χαρακτηριστικά κυρίως εξαιτίας του Κρεμλίνου, καθώς δεν έχει προγραμματιστεί ούτε συγκεκριμένη ημερομηνία για την επόμενη συνάντηση αλλά ούτε και κάποια ατζέντα. Ως εκ τούτου οι Ρώσοι, εκμεταλλευόμενοι την καθυστέρηση της ειρηνευτικής διαδικασίας, παρατείνουν τον πόλεμο.

Ο ειδικός απεσταλμένος των Αμερικανών στην Ουκρανία στρατηγός Κιθ Κέλογκ δήλωσε στο Fox News ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έλαβαν τον κατάλογοτων όρων και των χρονοδιαγραμμάτων της Ουκρανίας για μια πιθανή συνθήκη ειρήνης και τώρα περιμένουν από τη Ρωσία να υποβάλει τη δική της πρόταση προκειμένου να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις.

Αναφερόμενος στις επόμενες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ξεκαθάρισε ότι «η επιτυχία των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων θα εξαρτηθεί από την προθυμία των συμμετεχόντων να αντιμετωπίσουν τις βασικές αιτίες του πολέμου», επαναλαμβάνοντας τις μακροχρόνιες ρωσικές απαιτήσεις, που ισοδυναμούν με πλήρη ουκρανική συνθηκολόγηση.

Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) εκτιμά ότι το Κρεμλίνο αξιοποιεί την επιθετική ρητορική, την απαισιοδοξία της Δύσης σχετικά με την κατάσταση στο πεδίο της μάχης, καθώς και τις ρωσικές μαζικές επιθέσεις μεγάλου βεληνεκούς – οπλισμένων drones και βαλλιστικών βλημάτων – εναντίον ουκρανικών πόλεων, προκειμένου:

● Να υποβαθμίσει το ηθικό των Ουκρανών.

● Να πείσει τη Δύση ότι μια ρωσική νίκη στην Ουκρανία είναι αναπόφευκτη.

● Να πείσει ότι η υποστήριξη της Ουκρανίας είναι μάταιη.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος, αφού εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του έναντι του Ρώσου ομολόγου του, δηλώνοντας ότι «ο Βλαντίμιρ Πούτιν παίζει με τη φωτιά», άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο επιβολής περαιτέρω αμερικανικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας.

Από την πλευρά του ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, με μια μη αναμενόμενη δήλωση, προειδοποίησε ότι «οι Δυτικοί σύμμαχοι δεν επιβάλλουν πλέον περιορισμούς στη χρήση όπλων μεγάλου βεληνεκούς που παραδίδονται στο Κίεβο από τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βρετανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες». Ουσιαστικά η απόφαση αυτή θα δίνει τη δυνατότητα στον ουκρανικό στρατό να επιφέρει πλήγματα βαθιά εντός της Ρωσίας με βαλλιστικά βλήματα και βλήματα cruise, όπως ATACMS, SCALP-EG (Storm Shadow) και Taurus.

Η εξέλιξη αυτή, που εμπλέκει περισσότερο την Ευρώπη στον πόλεμο, είναι σίγουρο ότι θα πιέσει το Κρεμλίνο. Οπότε αναμένονται δύο κύρια σενάρια:

1. Πρώτο και πιθανότερο είναι η περαιτέρω κλιμάκωση της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης, με ταυτόχρονη χρήση ισχυρότερων ρωσικών όπλων. Για ευνόητους λόγους αυτό το σενάριο μπορεί να οδηγήσει σε επέκταση της ουκρανικής σύγκρουσης προς τα δυτικά, ειδικά αν τα οπλικά συστήματα των συμμάχων της Ουκρανίας επιφέρουν σοβαρά πλήγματα εντός της ρωσικής επικράτειας. Επίσης, δεν είναι απίθανο να εμπλακούν στον πόλεμο και σύμμαχοι της Ρωσίας ή ακόμη και να χρησιμοποιηθούν μη στρατηγικά πυρηνικά όπλα. Ουσιαστικά, ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος θα εισέλθει σε μια περισσότερο επικίνδυνη φάση με απρόβλεπτες εξελίξεις στη Γηραιά Ήπειρο.

2. Δεύτερο και με λιγότερες πιθανότητες σενάριο είναι η απόφαση της Μόσχας για προσωρινή κατάπαυση του πυρός και διεξαγωγή ουσιαστικών ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.

Αμφισβήτηση της νομιμότητας του Ζελένσκι

Την προηγούμενη εβδομάδα ο Λαβρόφ απαίτησε οποιαδήποτε μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία να περιλαμβάνει όρους που θα αποτρέπουν την εκλογή και την εγκαθίδρυση μελλοντικών φιλοδυτικών κυβερνήσεων στην Ουκρανία. Επανέλαβε επίσης τον ισχυρισμό του Πούτιν ότι ο Ζελένσκι δεν είναι ο νόμιμος ηγέτης της Ουκρανίας και ισχυρίστηκε ότι η Ρωσία θα μπορούσε να διαπραγματευτεί με την ηγεσία του Βερχόβνα Ράντα (κοινοβούλιο) της Ουκρανίας αντί του Ζελένσκι.

Να σημειώσουμε ότι οι Ρώσοι αξιωματούχοι συχνά ισχυρίζονται ότι η κυβέρνηση του Ζελένσκι είναι παράνομη, καθώς η Ουκρανία δεν διεξήγαγε προεδρικές εκλογές το 2024. Ωστόσο το Σύνταγμα και η νομοθεσία της Ουκρανίας απαγορεύουν στην κυβέρνηση να διεξάγει εκλογές σε περιόδους στρατιωτικού νόμου και εξωτερικής επιθετικότητας. Σε κάθε περίπτωση, οι δηλώσεις του Λαβρόφ συνιστούν ρητή απαίτηση για αλλαγή του ουκρανικού καθεστώτος ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία, γεγονός που μειώνει περαιτέρω την πιθανότητα σύναψης μιας ρωσο-ουκρανικής συμφωνίας.

Ρωσικές μαζικές επιθέσεις

Τα προηγούμενα 24ωρα οι ρωσικές δυνάμεις πραγματοποίησαν τέσσερις από τις μεγαλύτερες συνδυασμένες νυκτερινές επιθέσεις κατά της Ουκρανίας, χρησιμοποιώντας συνολικά 963 οπλισμένα drones Shahed και drones decoys, 23 βαλλιστικά βλήματα εδάφους-εδάφους Iskander-M και μια ευρεία γκάμα 69 βλημάτων cruise.

Ειδικά τη νύχτα της 24ης προς 25η Μαΐου πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη ρωσική συνδυασμένη επίθεση του πολέμου με οπλισμένα drones και βλήματα (βαλλιστικά και cruise) κατά της Ουκρανίας,που είχε αποτέλεσμα να σκοτωθούν 12 άτομα και να τραυματιστούν άλλα 60. Σύμφωνα με αναφορές της ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας, οι ρωσικές δυνάμεις εκτόξευσαν:

● 298 οπλισμένα drones Shahed και drones decoys (χρησιμοποιούνται ως δολώματα για τον αποπροσανατολισμό των μέσων ηλεκτρονικού πολέμου) από διάφορες ρωσικές περιφέρειες.

● Συνολικά εννέα βαλλιστικά βλήματα Iskander-M (ρωσικής κατασκευής με βεληνεκές 400-500 χλμ.) και Kn-23 (βορειοκορεατικής κατασκευής με βεληνεκές έως 690 χλμ.) από την περιφέρεια Κουρσκ.

● Συνολικά 55 βλήματα cruise Kh-101 (ρωσικό υποηχητικό βλήμα αέρος-εδάφους μεγάλου βεληνεκούς) και Kalibr (ρωσικό βλήμα με βεληνεκές 1.500-2.500 χλμ.) από την περιφέρεια Σαράτοφ (περίπου 500 χλμ. ανατολικά των ρωσο-ουκρανικών συνόρων) και τη Μαύρη Θάλασσα.

● Ένα βλήμα cruise Kh-22 (σοβιετικό βλήμα αέρος-εδάφους με βεληνεκές 600 χλμ.) από τον εναέριο χώρο της Μαύρης Θάλασσας.

● Συνολικά τέσσερα βλήματα cruise Kh-59 (ρωσικής κατασκευής με βεληνεκές περίπου 200 χλμ.) και Kh-69 (ρωσικό υποηχητικό βλήμα τύπου stealth με βεληνεκές 400 χλμ.) από απροσδιόριστη περιοχή της Ρωσίας.

Η Ρωσία διεξάγει τις συνδυασμένες επιθέσεις μεγάλης κλίμακας χρησιμοποιώντας ευρεία γκάμα επιθετικών οπλικών συστημάτων, ώστε να μειώσει την αποτελεσματικότητα της ουκρανικής αεράμυνας.

Ο εκπρόσωπος της ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας δήλωσε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις δυσκολεύονται να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά τα αντιβαλλιστικά συστήματα αεράμυνας Patriot για την κατάρριψη των τροποποιημένων ρωσικών βαλλιστικών βλημάτων Iskander-M, λόγω των πρόσφατων ρωσικών βελτιώσεων, που επιτρέπουν στο συγκεκριμένο βλήμα να αλλάζει τροχιά και να εκτελεί ελιγμούς αντί να ακολουθεί σταθερή τροχιά. Προφανώς, αυτή η βελτίωση των Iskander-M θα απασχολήσει τις ελληνικές πυροβολαρχίες Patriot.

Προετοιμασία για μελλοντικές επιχειρήσεις

Οι ουκρανικές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών δήλωσαν στον «Economist» ότι το Κρεμλίνο διαθέτει απόθεμα 500 βαλλιστικών βλημάτων και ότι η Ρωσία αυξάνει την παραγωγή των επιθετικών drones Shahed. Στην παρούσα φάση μπορεί να παράγει περίπου 100 drones Shahed την ημέρα και σχεδιάζει να αυξήσει την παραγωγή της στα 500. Το γεγονός ότι η Ρωσία επιδιώκει να αυξήσει σημαντικά τις εγχώριες δυνατότητες παραγωγής και αποθήκευσης οπλισμένων drones Shahed επιβεβαιώνει την εκτίμηση ότι προετοιμάζεται για έναν παρατεταμένο πόλεμο στην Ουκρανία και ενδεχομένως για έναν μελλοντικό πόλεμο με το ΝΑΤΟ.

H βρετανική δεξαμενή σκέψης RUSI εκτιμά ότι «η Ουκρανία προετοιμάζεται για μια ρωσική καλοκαιρινή επίθεση, η οποία πιθανότατα θα ξεκινήσει ήπια με σταθερή αύξηση του αριθμού και της κλίμακας των επιθέσεων…». Ακόμη πιο απαισιόδοξη είναι η εκτίμηση της αμερικανικής Υπηρεσίας Στρατιωτικών Πληροφοριών (DIA) στην «Παγκόσμια Εκτίμηση Απειλών», όπου μεταξύ άλλων αναφέρει ότι «εξαιτίας της απουσίας μιας διαπραγματευτικής διευθέτησης ή ισχυρής δυτικής βοήθειας, ο πόλεμος πιθανόν θα συνεχίσει να τείνει αργά υπέρ της Ρωσίας καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025».

Σχέδιο ReArm Europe / Readiness 2030

Άλλη διάσταση στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και στον συνεχιζόμενο ρωσο-ουκρανικό πόλεμο φαίνεται να διαμορφώνει η έγκριση από το Συμβούλιο της Ε.Ε. της πρώτης φάσης του σχεδίου ReArm Europe / Readiness 2030, που θα παράσχει έως και 150 δισ. ευρώ στα ενδιαφερόμενα κράτη – μέλη για αμυντικές προμήθειες, με στόχο την ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητας της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας. Το σχέδιο αναμένεται να ωφελήσει και την Ουκρανία, επιτρέποντάς της να συμμετάσχει σε κοινές προσπάθειες προμηθειών και να πραγματοποιεί αγορές στρατιωτικού υλικού.

Η Ουκρανία θα μπορεί να λάβει χρηματοδότηση μέσω του δανειακού μέσου SAFE (Security Action for Europe) για την αγορά στρατιωτικού υλικού, συμπεριλαμβανομένων πυρομαχικών, συστημάτων πυροβολικού και επίγειας μάχης, προστασίας κρίσιμων υποδομών, συστημάτων αεράμυνας, θαλάσσιας επιφανείας και υποβρυχίου πολέμου, συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών και συστημάτων κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, συστημάτων Διοίκησης, Ελέγχου, Επικοινωνιών, Υπολογιστών, Πληροφοριών, Επιτήρησης και Αναγνώρισης (C4ISTAR), προστασίας διαστημικών πόρων, Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) και συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου (EW).

Το σχέδιο ReArm Europe της Ε.Ε. χαρακτηρίστηκε ως ζωτικής σημασίας για τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ασφάλεια της Ευρώπης και συνάδει με τις εκκλήσεις του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προς την Ευρώπη να επωμιστεί περισσότερες από τις δικές της αμυντικές ανάγκες.

Σουηδική στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία

Το σουηδικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε την έγκριση χρηματοδότησης ύψους 4,8 δισ. σουηδικών κορωνών (περίπου 500 εκατομμύρια δολάρια) για την προμήθεια στρατιωτικού υλικού και την υποστήριξη των αμυντικών δυνατοτήτων της Ουκρανίας. Συγκεκριμένα, η σουηδική κυβέρνηση ενέκρινε:

● Περίπου 50 εκατομμύρια δολάρια προς την «Ομάδα Επαφής για την Άμυνα της Ουκρανίας».

● 104 εκατομμύρια δολάρια για την αγορά στρατιωτικού υλικού ουκρανικής παραγωγής.

● 43 εκατομμύρια δολάρια για την προμήθεια εξοπλισμού και την υποστήριξη της ανάπτυξης των δυνατοτήτων επίγειας μάχης της Ουκρανίας.

● 57,1 και 56,7 εκατομμύρια δολάρια για τις πρωτοβουλίες πυρομαχικών της Τσεχίας και της Εσθονίας, αντίστοιχα.

● 104 εκατομμύρια δολάρια για την αεράμυνα και την προμήθεια μη επανδρωμένων αεροσκαφών μεγάλου βεληνεκούς για τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις.

Στρατιωτική βοήθεια από συμμάχους της Ρωσίας

Ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Εξωτερικών Πληροφοριών της Ουκρανίας Όλεγκ Ιβαστσένκο σε συνέντευξή του στο εθνικό πρακτορείο ειδήσεων της Ουκρανίας Ukrinform δήλωσε ότι από την έναρξη του πολέμου:

● Η Βόρεια Κορέα παρέδωσε στον ρωσικό στρατό 6.000.000 βλήματα πυροβολικού, 120 αυτοκινούμενα συστήματα πυροβολικού και 120 συστήματα πολλαπλής εκτόξευσης βλημάτων (MLRS).

● Η Κίνα προμηθεύει τη Ρωσία με μηχανήματα, χημικά, πυρίτιδα, εξαρτήματα, αεροπορικό εξοπλισμό σε τουλάχιστον 20 ρωσικές αμυντικές βιομηχανικές επιχειρήσεις και το 80% των κρίσιμων ηλεκτρονικών στα ρωσικά drones.

● Η Λευκορωσία παράγει πυρομαχικά για τον ρωσικό στρατό.

Έντονη στρατιωτική δραστηριότητα στη Λευκορωσία

Οι ρωσικές δυνάμεις αυξάνουν την παρουσία τους στη Λευκορωσία αποσκοπώντας στην περαιτέρω ενσωμάτωσή της σε ευνοϊκό για τη Ρωσία πλαίσιο. Από την πλευρά της η Λευκορωσία ενισχύει και εκσυγχρονίζει τις ένοπλες δυνάμεις της ενόψει της επερχόμενης κοινής στρατιωτικής άσκησης Ρωσίας – Λευκορωσίας «Zapad-2025», που αναμένεται να διεξαχθεί στα μέσα του επόμενου Σεπτεμβρίου.

Ο υπουργός Άμυνας της Λευκορωσίας, αντιστράτηγος Βίκτορ Χρένιν, δήλωσε πρόσφατα ότι οι δυνάμεις της Λευκορωσίας θα παραλάβουν σύντομα έναν απροσδιόριστο αριθμό αεροσκαφών Su-30SM2, ελικοπτέρων Mi-35, BTR-82A, συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου, drones και ότι περίπου 8.000 Λευκορώσοι στρατιώτες θα εκπαιδευτούν στον νέο εξοπλισμό.

Διαβάστε επίσης

ΗΠΑ: Νέα επίθεση του Κένεντι στην ιατρική επιστήμη – «Θα βγάλω δικό μου περιοδικό»

Η Τουρκία κάνει παράπονα στην ΕΕ για τους όρους συμμετοχής στο πρόγραμμα SAFE

Νέα πρόταση των ΗΠΑ για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα – Εκεχειρία 60 ημερών, παράδοση 10 ζωντανών ομήρων