Περιπτώσεις πολιτών που δηλώνουν πενιχρά εισοδήματα στην Εφορία, αλλά διατηρούν καταθέσεις εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς, φέρνει στο φως το νέο σύστημα αυτοματοποιημένων ελέγχων της ΑΑΔΕ. Η τεχνολογία επιστρατεύεται για να κλείσει τις «τρύπες» της φοροδιαφυγής, με τους ελεγκτές να έχουν στα χέρια τους ένα προηγμένο ψηφιακό εργαλείο που τους επιτρέπει να συγκρίνουν, σε χρόνο-ρεκόρ, τα δηλωθέντα εισοδήματα με την πραγματική οικονομική δραστηριότητα των φορολογουμένων.

Το νέο σύστημα ονομάζεται BANCAPP και τέθηκε σε πλήρη λειτουργία εδώ και περίπου έναν χρόνο. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν περάσει από το μικροσκόπιο πάνω από 1.000 τραπεζικοί λογαριασμοί πολιτών και επιχειρήσεων που κρίθηκε ότι χρήζουν ελέγχου. Τα πρώτα αποτελέσματα είναι αποκαλυπτικά – και για πολλούς, ανησυχητικά.

Η φιλοσοφία του νέου μηχανισμού είναι απλή: να διασταυρώνονται τα δηλωμένα εισοδήματα με τα πραγματικά περιουσιακά δεδομένα. Αν, για παράδειγμα, κάποιος εμφανίζει ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ, αλλά διατηρεί καταθέσεις 250.000 ευρώ, ή αν γίνονται μεγάλες μεταφορές χρημάτων στους λογαριασμούς του χωρίς ανάλογες δηλώσεις, τότε τίθεται αυτομάτως στο στόχαστρο.

Το BANCAPP λειτουργεί πλήρως αυτοματοποιημένα. Όταν εκδίδεται εντολή φορολογικού ελέγχου, αποστέλλεται αυτόματα ηλεκτρονικό αίτημα για άρση τραπεζικού απορρήτου στα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα. Σε δύο εργάσιμες ημέρες –ή πέντε, αν το αίτημα αφορά παλαιότερη πενταετία– τα αρχεία φτάνουν στην ΑΑΔΕ. Εκεί, μέσα από ειδικό λογισμικό, γίνεται σύγκριση με τις φορολογικές δηλώσεις, τα Ε1, Ε2 και Ε3. Αν διαπιστωθεί αναντιστοιχία, τότε η υπόθεση προχωρά σε περαιτέρω έλεγχο.

Προσαύξηση περιουσίας; Φορολογείται σαν επιχείρηση

Το κρίσιμο σημείο είναι το εξής: όταν εντοπίζεται διαφορά που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί –δηλαδή χρήματα, επενδύσεις ή δαπάνες που δεν καλύπτονται από τα δηλωμένα εισοδήματα– τότε η ΑΑΔΕ θεωρεί πως πρόκειται για αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας. Και τι σημαίνει αυτό με φορολογικούς όρους; Ότι το ποσό φορολογείται σαν να ήταν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, δηλαδή με συντελεστή 33%.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι κάποιος που «ξέχασε» να δηλώσει 100.000 ευρώ, κινδυνεύει να βρεθεί με έξτρα φόρο 33.000 ευρώ – και αυτό χωρίς να υπολογίζονται οι προσαυξήσεις και τα πρόστιμα για ανακριβείς δηλώσεις.

Τι βλέπει το ψηφιακό μάτι της Εφορίας

Το νέο σύστημα της ΑΑΔΕ τραβά τα δεδομένα απευθείας από τις τράπεζες, τις χρηματοδοτικές εταιρείες και τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος, ακόμη κι αν αυτά δεν έχουν φυσική παρουσία στην Ελλάδα, αρκεί να είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο της Τράπεζας της Ελλάδος. Οι ελεγκτές έχουν πρόσβαση σε καταθέσεις, επενδυτικά προϊόντα, μετοχές, κάρτες, θυρίδες, ακόμη και ψηφιακά πορτοφόλια.

Η επικοινωνία γίνεται μέσω του συστήματος του ΤΕΙΡΕΣΙΑ και όλα τα δεδομένα διαβιβάζονται με αυστηρές διαδικασίες ασφάλειας και κρυπτογράφησης, για να διασφαλιστεί η εμπιστευτικότητα της πληροφορίας.

Το ψηφιακό εργαλείο της ΑΑΔΕ επιταχύνει ραγδαία τους φορολογικούς ελέγχους. Στο παρελθόν, μια αντίστοιχη έρευνα χρειαζόταν μήνες για να ολοκληρωθεί, ενώ σήμερα η προκαταρκτική εικόνα σχηματίζεται σε λίγες ημέρες. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στην Εφορία να ανοίξει ταχύτατα υποθέσεις και να εστιάσει σε όσους εμφανίζουν εικόνα που δεν δικαιολογείται από τα επίσημα στοιχεία.

Όπως δείχνουν οι πρώτες εφαρμογές, οι έλεγχοι αυτοί δεν περιορίζονται στους «μεγάλους» φορολογούμενους, αλλά απλώνονται σε ευρύ φάσμα περιπτώσεων: από ελεύθερους επαγγελματίες μέχρι μισθωτούς και συνταξιούχους με ύποπτες κινήσεις κεφαλαίων.

Η χρήση του BANCAPP σηματοδοτεί μια νέα εποχή στους ελέγχους. Δεν πρόκειται πια για χειροκίνητες, χρονοβόρες διαδικασίες, αλλά για αυτοματοποιημένη ψηφιακή επιτήρηση που βασίζεται σε δεδομένα και τεχνητή νοημοσύνη. Η ΑΑΔΕ επιχειρεί να στείλει μήνυμα ότι δεν υπάρχουν πλέον «τυφλά σημεία» στο σύστημα, ειδικά για όσους συστηματικά αποκρύπτουν εισοδήματα.

Το φθινόπωρο αναμένεται να είναι «καυτό», με την ΑΑΔΕ να προχωρά σε νέα κύματα ελέγχων και να αξιοποιεί στο έπακρο τη νέα τεχνολογία για να περιορίσει τη φοροδιαφυγή και να ενισχύσει τα δημόσια έσοδα.

Διαβάστε επίσης:

Φορολογικές δηλώσεις: Αγώνας δρόμου για 1,3 εκατ. πολίτες – Πάνω από τα 2000 ευρώ ο μέσος επιπλέον φόρος για έναν στους τρεις

Στο μικροσκόπιο της ΑΑΔΕ τα «μαύρα» τετραγωνικά και τα «κρυφά» ενοίκια

Σχεδόν το σύνολο των χρεών προς την εφορία ανήκει σε ελάχιστους φορολογούμενους με τεράστιες οφειλές