Μπορεί η κυβέρνηση να μην κρύβει την ικανοποίησή της για το κείμενο συμπερασμάτων του τελευταίο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στο οποίο γίνεται λόγος για το διαβόητο τουρκολιβυκό σύμφωνο καθορισμού θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών, ωστόσο, η πραγματικότητα είναι ότι η επίσκεψη του ΥΠΕΞ στη Λιβύη μέσα στην βδομάδα μοιάζει με… επικίνδυνη αποστολή.

Μάλιστα, πολλά θα εξαρτηθούν από το αν η Βουλή των Αντιπροσώπων της ανατολικής Λιβύης προχωρήσει σε κύρωση του συμφώνου ακόμα και πριν την επίσκεψη του Γιώργου Γεραπετρίτη σε Τρίπολη και Βεγγάζη, κάτι που κυκλοφορεί έντονα τις τελευταίες ημέρες στα λιβυκά ΜΜΕ.

Γιατί μπορεί η ΕΕ να σημείωσε ότι «το μνημόνιο συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης σχετικά με την οριοθέτηση των θαλασσίων δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο Θάλασσα παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να έχει νομικές συνέπειες για τρίτα κράτη», ωστόσο, την ίδια στιγμή ετοιμάζεται να στείλει στην Τρίπολη τον Επίτροπο Μετανάστευσης, Μάγκνους Μπρούνερ (ο οποίος σήμερα θα βρίσκεται στην Αθήνα για συναντήσεις με την κυβέρνηση), θορυβημένη από την αύξηση των μεταναστευτικών ροών από Λιβύη προς Ευρώπη.

Αυτό σημαίνει ότι όλες οι πλευρές έχουν δυνατότητες μόχλευσης, αλλά και ότι οι Βρυξέλλες δεν θα είχαν πρόβλημα αν μπορούσαν να καταλήξουν σε μια συμφωνία με την προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης για το μεταναστευτικό, κάτι που ενδεχομένως έθετε τις ελληνικές ενστάσεις σε δεύτερη μοίρα. Βέβαια, η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει ότι θα στείλει πολεμικά πλοία στην περιοχή για να ελέγξει τις μεταναστευτικές ροές, ωστόσο, προφανώς ο στόχος είναι να βρεθεί μια κοινώς αποδεκτή λύση.

Εν πάση περιπτώσει, από τα όσα είπε χθες στη Βουλή ο υπουργός Εξωτερικών φαίνεται ότι ο βασικός στόχος της Αθήνας είναι να ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με Τρίπολη και Βεγγάζη (ο Γ. Γεραπετρίτης θα συναντηθεί με τον Λίβυο ομόλογό του και τον υπουργό Μετανάστευσης και ίσως με τον προσωρινό πρωθυπουργό Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, καθώς και με τον de facto ηγέτη της ανατολικής Λιβύης, στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ και τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Ακίλα Σαλέχ, αντίστοιχα).

Η αίσθηση που υπάρχει στην Αθήνα είναι ότι η Βεγγάζη, η οποία μέχρι τώρα δεν αναγνώριζε το τουρκολιβυκό σύμφωνο, έχει διάθεση για διάλογο – κάτι που διαφάνηκε και από τις δηλώσεις αξιωματούχων, παρά τις διαμαρτυρίες τους για καταπάτηση από την Ελλάδα κυριαρχικών δικαιωμάτων της Λιβύης – ωστόσο, όπως σημείωσε και ο Γ. Γεραπετρίτης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Μάριου Σαλμά, η  πολιτική κατάσταση στη Λιβύη είναι κατάσταση «πολύ μεγάλης αναταραχής» προσθέτοντας ότι «δεν υπάρχει πολιτική σταθερότητα». Όπερ σημαίνει ότι κατά την επίσκεψή του εκεί δεν αποκλείεται να βρεθεί μέσα σε… κινούμενη άμμο.

Από εκεί και πέρα, ο υπουργός Εξωτερικών σημείωσε ότι πρόθεση της Αθήνας είναι «να ξεκινήσουμε τη συζήτηση, σε σχέση με την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών», προσθέτοντας ότι «η επιδίωξή μας θα είναι να υπάρξει μια λύση οριοθέτησης, η οποία όμως θα στηρίζεται αμιγώς και μόνο στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας». Επανέλαβε δε ότι «τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, τα ασκούμε στο πεδίο. […] Εμείς ήμασταν εκείνοι, που την τελευταία διετία προκηρύξαμε τα οικόπεδα εντός της ελληνικής ΑΟΖ, στο όριο της μέσης γραμμής, μετά μάλιστα από πρόταση οικονομικών κολοσσών, όπως είναι η αμερικανική Chevron», ενώ σημείωσε ότι «από μια πρώτη ανάγνωση, τη μέση γραμμή φαίνεται πως σέβεται και η ίδια η Λιβύη, η οποία στη δική της συμφωνία εκμετάλλευσης, δεν φαίνεται να υπερβαίνει τη μέση γραμμή, όπως την αντιλαμβανόμαστε κι εμείς».

Εν πάση περιπτώσει, η Αθήνα αναγνωρίζει ότι επί της ουσίας θα πρέπει να τα βρει με δύο αντιμαχόμενες πλευρές, οι οποίες, μάλιστα, δεν αποκλείεται να περάσουν εκ νέου σε «θερμή» αντιπαράθεση, ενώ δεν παραγνωρίζει και τον τουρκικό… δάκτυλο στην υπόθεση, καθώς Άγκυρα και Τρίπολη υπέγραψαν συμφωνία για σεισμικές έρευνες σε τέσσερα οικόπεδα της Λιβύης, έστω κι αν αυτά βρίσκονται στη μέση γραμμή.

Την ίδια ώρα, πάντως, η Αθήνα βλέπει την Τουρκία να βρίσκεται όλο και πιο κοντά στον στόχο της απόκτησης 40 μαχητικών αεροσκαφών τύπου Eurofighter Typhoon, μια αγορά που είχε «παγώσει» από το Βερολίνο, μετά τη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, αλλά που φαίνεται ότι η κυβέρνηση Μερτς… έβγαλε από το ψυγείο. Μάλιστα, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμι, ο οποίος συναντήθηκε χθες με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν, δήλωσε για το θέμα ότι «κάνουμε εξαιρετική πρόοδο στην πιθανή εξαγωγή αεροσκαφών Eurofighter Typhoon στην Τουρκία και είμαστε βέβαιοι ότι και οι τέσσερις εταίροι της κοινοπραξίας υποστηρίζουν αυτή την πώληση».

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα έχει αντιδράσει στην πώληση αυτή, καθώς φαίνεται ότι θα συνοδευτεί και από την πώληση στην Τουρκία των πυραύλων αέρος-αέρος Meteor, με τους οποίους εξοπλίζονται τα ελληνικά Rafale. Η Αθήνα είχε απευθυνθεί στο Παρίσι για το θέμα, καθώς οι πύραυλοι κατασκευάζονται από γαλλοβρετανικό κονσόρτσιουμ, ωστόσο, φαίνεται ότι το Λονδίνο υπερίσχυσε, γεγονός που μπορεί να αλλάξει τις ισορροπίες στην εναέρια υπεροχή μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.

Διαβάστε επίσης:

Πώς θα μοιραστούν πάνω από 8 δισ. για καθημερινότητα, περιβάλλον, ανάπτυξη και ενίσχυση των νοικοκυριών

Δήμητρα Χαλικιά: Επιστολή της πρώην Αντιπροέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ στον Μητσοτάκη – Ζητεί πλήρη ιχνηλάτηση των πληρωμών για τα έτη 2022–2023

Ανδρουλάκης: Προανακριτική για τον ΟΠΕΚΕΠΕ – «Δεν υπάρχει δυστυχώς αποτύχαμε, υπάρχει δυστυχώς μας πιάσανε»