Σημαντικά προβλήματα στην εισπραξιμότητα των ασφαλιστικών εισφορών από τους μη μισθωτούς καταγράφονται για το πρώτο τρίμηνο του 2025, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του e-ΕΦΚΑ. Παρά τη σταθερή υποχρέωση καταβολής εισφορών, μόλις το 66,4% των απαιτητών ποσών καταβλήθηκε, με αποτέλεσμα σχεδόν το 34% να παραμένει απλήρωτο, προκαλώντας ανησυχία τόσο για τη βιωσιμότητα του συστήματος όσο και για τις συντάξεις του μέλλοντος.

Το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών εντοπίζεται στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία, που είναι και η φθηνότερη, με μηνιαίο ασφάλιστρο στα 255 ευρώ και στην οποία εντάσσεται περίπου το 90% των μη μισθωτών. Από τους 924.273 ασφαλισμένους αυτής της κατηγορίας, ο ΕΦΚΑ εισέπραξε μόλις 382 εκατ. ευρώ από τα 625 εκατ. ευρώ που όφειλαν, με την εισπραξιμότητα να αγγίζει μόλις το 61,18%.

Αντίθετα, στις υψηλότερες κατηγορίες, το ποσοστό πληρωμής είναι αισθητά καλύτερο: στη δεύτερη κατηγορία φτάνει στο 89,5% και στην έκτη, όπου οι μηνιαίες εισφορές φτάνουν τα 670 ευρώ, σχεδόν στο 94%. Το στοιχείο αυτό δείχνει πως οι ασφαλισμένοι με μεγαλύτερη οικονομική δυνατότητα όχι μόνο επιλέγουν υψηλότερες εισφορές, αλλά και είναι συνεπείς στην καταβολή τους.

Η αύξηση των εισφορών κατά 2,7% το 2025, η οποία συνδέθηκε με τον πληθωρισμό, φαίνεται να λειτούργησε αποτρεπτικά για πολλούς ασφαλισμένους. Επιπλέον, η προγραμματισμένη σύνδεση της αύξησης με τον δείκτη μισθών από το 2026 ενδέχεται να επιβαρύνει περαιτέρω την κατάσταση, καθώς οι εισφορές θα αυξηθούν ταχύτερα από τις δυνατότητες των ελεύθερων επαγγελματιών.

Χαμηλές εισφορές οδηγούν σε συντάξεις πείνας

Η επιλογή της φθηνότερης κατηγορίας συνεπάγεται σοβαρούς περιορισμούς στο ύψος των μελλοντικών συντάξεων. Με σχεδόν 9 στους 10 μη μισθωτούς να επιλέγουν την πρώτη ασφαλιστική βαθμίδα, διαμορφώνεται μια εικόνα συνταξιοδοτικής παγίδας.

Για παράδειγμα, μετά από 40 χρόνια ασφάλισης στην πρώτη κατηγορία, η προσδοκώμενη σύνταξη υπολογίζεται στα 880 ευρώ μεικτά, ενώ για 30 έτη στα 670 ευρώ. Αντίθετα, στην έκτη κατηγορία η αντίστοιχη σύνταξη φτάνει τα 1.800 ευρώ για 40 έτη και τα 1.200 ευρώ για 30 έτη.

Η εικόνα είναι παρόμοια και στους αγρότες: στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία η σύνταξη περιορίζεται στα 250 ευρώ, ενώ στην έκτη αγγίζει τα 670 ευρώ μεικτά. Η οικονομική πίεση οδηγεί χιλιάδες ασφαλισμένους σε μια ασφαλιστική στασιμότητα που υπονομεύει το ύψος των μελλοντικών τους παροχών.

Είναι σαφές ότι μόνο με την αναβάθμιση ασφαλιστικής κατηγορίας –ιδανικά στην τρίτη ή τέταρτη– μπορεί να εξασφαλιστεί μια αξιοπρεπής σύνταξη. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, απαιτεί μεγαλύτερη φοροδοτική ικανότητα, την οποία οι περισσότεροι μη μισθωτοί αδυνατούν να επιδείξουν στην παρούσα συγκυρία.

Διαβάστε επίσης:

Κίνητρα και αντικίνητρα για ιδιοκτήτες ακινήτων ώστε να ανοίξουν κλειστές κατοικίες και να μειωθεί η στεγαστική κρίση

ΑΑΔΕ: Πρόστιμα ύψους 138 εκατομμυρίων ευρώ για 8,3 χιλιάδες εικονικά τιμολόγια

Πάνω από 40 χιλιάδες αιτήσεις για διακοπή εργασιών υποβλήθηκαν ψηφιακά με αυτοματοποιημένη έγκριση από την ΑΑΔΕ