Σε πλήρη ψηφιακή μετάβαση περνά από το 2025 η έκδοση τιμολογίων στη χώρα μας, καθώς η ηλεκτρονική τιμολόγηση γίνεται υποχρεωτική για όλες τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Η κυβέρνηση, μέσω του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, επιχειρεί να επιταχύνει τη γενικευμένη εφαρμογή του νέου συστήματος, προσφέροντας μια σειρά από φορολογικά κίνητρα σε όσους επιλέξουν να «περάσουν απέναντι» νωρίτερα.

Η ηλεκτρονική τιμολόγηση δεν είναι κάτι καινούργιο για την αγορά. Χιλιάδες επιχειρήσεις τη χρησιμοποιούν ήδη, κυρίως μέσω της πλατφόρμας myDATA. Ωστόσο, η καθολική εφαρμογή της –με υποχρεωτικό χαρακτήρα– σηματοδοτεί ένα νέο καθεστώς, το οποίο δεν αφορά πλέον τους λίγους που είναι τεχνολογικά έτοιμοι, αλλά όλους, ανεξαιρέτως μεγέθους και κλάδου.

Ποια είναι τα φορολογικά «τυράκια»

Στο νομοσχέδιο για τον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα προβλέπονται δύο βασικά κίνητρα για όσους επιλέξουν να μπουν στο σύστημα ηλεκτρονικής τιμολόγησης πριν την ημερομηνία της υποχρεωτικής εφαρμογής:

1. Επιτάχυνση αποσβέσεων: Οι επιχειρήσεις που επενδύουν σε εξοπλισμό και λογισμικό για τις ανάγκες του νέου συστήματος, θα μπορούν να αποσβένουν τις σχετικές δαπάνες μέσα στο ίδιο έτος, με προσαύξηση 100%.
2. Προσαυξημένη έκπτωση λειτουργικών δαπανών: Οι δαπάνες για την παραγωγή, διαβίβαση και αρχειοθέτηση των ηλεκτρονικών παραστατικών θα εκπίπτουν κατά 100% από τα ακαθάριστα έσοδα του πρώτου έτους χρήσης.

Τα κίνητρα αυτά αφορούν δαπάνες που θα γίνουν από το φορολογικό έτος 2025 και μετά και προϋποθέτουν τη δήλωση συμμετοχής σε πιστοποιημένο πάροχο ή στην επίσημη εφαρμογή της ΑΑΔΕ, καθώς και την ενεργοποίηση του συστήματος τουλάχιστον δύο μήνες πριν από την υποχρεωτική εφαρμογή.

Πώς θα λειτουργεί το σύστημα

Ο βασικός μηχανισμός της ηλεκτρονικής τιμολόγησης βασίζεται στη συνεργασία με έναν από τους 32 πιστοποιημένους παρόχους της αγοράς. Μέσω αυτών, το τιμολόγιο εκδίδεται ψηφιακά και διαβιβάζεται αυτομάτως και στον πελάτη και στην πλατφόρμα myDATA, σε πραγματικό χρόνο. Η φορολογική διοίκηση έχει έτσι άμεση εικόνα των συναλλαγών, διευκολύνοντας τον έλεγχο και τη διασταύρωση δηλώσεων ΦΠΑ και εισοδήματος.

Πρόκειται για ένα σύστημα που ενισχύει τη διαφάνεια και περιορίζει τη δυνατότητα έκδοσης εικονικών ή ανακριβών παραστατικών — άρα και τη φοροδιαφυγή. Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, έχουν ήδη εκδοθεί περισσότερα από 2,3 δισεκατομμύρια ηλεκτρονικά τιμολόγια, γεγονός που δείχνει ότι ένα κομμάτι του επιχειρηματικού κόσμου έχει ήδη περάσει στη νέα εποχή.

Οφέλη μεν – αλλά και γκρίζες ζώνες

Η ψηφιοποίηση της φορολογικής λειτουργίας είναι αναμφίβολα βήμα προς τα εμπρός. Δίνει στην Πολιτεία εργαλεία ελέγχου σε πραγματικό χρόνο, καταπολεμά φαινόμενα μαύρης οικονομίας και βελτιώνει το επίπεδο φορολογικής συμμόρφωσης. Επίσης, εκσυγχρονίζει τις επιχειρήσεις και μειώνει τη γραφειοκρατία – τουλάχιστον στη θεωρία.

Ωστόσο, το νέο καθεστώς δεν έρχεται χωρίς προβληματισμούς. Μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, ειδικά σε απομακρυσμένες περιοχές ή κλάδους με χαμηλό βαθμό ψηφιακής ωριμότητας, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δυσκολίες στην προσαρμογή. Το κόστος αγοράς εξοπλισμού ή λογισμικού, αν και θεωρητικά καλύπτεται με τα κίνητρα, παραμένει για πολλούς μια πραγματική επιβάρυνση.

Παράλληλα, η αποκλειστική διαχείριση των τιμολογίων μέσω συγκεκριμένων –και περιορισμένου αριθμού– παρόχων δημιουργεί ερωτήματα για την εξάρτηση επιχειρήσεων από ιδιώτες παρόχους, αλλά και για το ύψος του κόστους που θα συνεπάγεται η χρήση τους μακροπρόθεσμα. Ειδικά όταν η ίδια η ΑΑΔΕ παρέχει τη δική της δωρεάν εφαρμογή.

Τι μένει να διευκρινιστεί

Το νέο σύστημα αναμένεται να εξειδικευτεί περαιτέρω με σειρά υπουργικών αποφάσεων, οι οποίες θα καθορίσουν τις ακριβείς ημερομηνίες έναρξης, τα τεχνικά πρότυπα, πιθανές εξαιρέσεις για ευάλωτες κατηγορίες και τα όρια τζίρου που ίσως διαφοροποιούν την υποχρεωτικότητα.

Σε κάθε περίπτωση, το 2025 προμηνύεται ως έτος μετάβασης – αλλά και πρόκλησης – για την ελληνική αγορά. Η επιτυχής εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης δεν είναι απλώς μια τεχνική αλλαγή, αλλά ένα κρίσιμο βήμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της δημόσιας διοίκησης, και κυρίως για τη σχέση του κράτους με τον φορολογούμενο.

Αρκεί, βέβαια, το ψηφιακό άλμα να μην ξεχάσει όσους μένουν πιο πίσω. Διότι, σε ένα σύστημα που απαιτεί διαρκή τεχνολογική ετοιμότητα και προσαρμοστικότητα, η ισότιμη πρόσβαση όλων δεν είναι δεδομένη — είναι ζητούμενο.

Διαβάστε επίσης:

Κομισιόν: Στις κυβερνήσεις το μπαλάκι των… μειωμένων επιδοτήσεων – «Ξηλώνει» την ΚΑΠ η φον ντερ Λάιεν, στα κάγκελα οι αγρότες

70.000 όμηροι δανειολήπτες ελβετικού φράγκου: Λύση ή «νομιμοποίηση μιας απάτης» 5 δισ. ευρώ;

Καθυστερεί η έκδοση συντάξεων – Μειώνονται οι αιτήσεις, αυξάνονται όμως οι ληξιπρόθεσμες πληρωμές