Ελληνοτουρκικά: Η Αθήνα βλέπει την αναβαθμισμένη σχέση Τραμπ - Ερντογάν, αλλά… διατηρεί την ψυχραιμία της
Καθώς ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, συνεχίζει τις επαφές του στη Νέα Υόρκη – χθες μάλιστα γνωρίστηκε και με την πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, η οποία ετοιμάζει βαλίτσες για την ελληνική πρωτεύουσα – η κυβέρνηση προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει τα αποτελέσματα της συνάντησης του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στον Λευκό Οίκο.
Ωστόσο, πηγές στην Αθήνα επισημαίνουν ότι, παρά το εγκάρδιο κλίμα που επικράτησε στη συνάντηση των δύο ανδρών, προς το παρόν δεν υπάρχει κάποιο χειροπιαστό αποτέλεσμα από τις συνομιλίες, ιδίως, δε, για το κρίσιμο ζήτημα της επιστροφής της Τουρκίας στο πρόγραμμα των μαχητικών 5ης γενιάς F-35, το οποίο και αποτελούσε μείζον αίτημα του Ερντογάν.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι, πέραν από διάφορα ρητορικά σχήματα, οι ΗΠΑ δεν δείχνουν διατεθειμένες να επιτρέψουν στην Τουρκία να αποκτήσει το υπερεξελιγμένο οπλικό σύστημα προτού απαλλαγεί – οριστικά και με πλήρως αποδείξιμο τρόπο – από το ρωσικό αντιαεροπορικό / αντιπυραυλικό σύστημα, το οποίο, όπως λένε εμπειρογνώμονες του ΝΑΤΟ, μπορεί να «μάθει» να αναγνωρίζει το στίγμα των stealth μαχητικών.
Επίσης, επισημαίνεται ότι, ακόμα κι αν ο Τραμπ επιχειρήσει να ξεπεράσει θεσμικά εμπόδια και αμυντικές ανησυχίες, προκειμένου να ικανοποιήσει τον Ερντογάν, τα πάντα περνούν από το Κογκρέσο κι εκεί ο Τούρκος πρόεδρος δεν έχει και πολλούς φίλους, ειδικά μετά τον εκβιασμό που άσκησε για να πει το «ναι» στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ (το οποίο και αντάλλαξε με την έγκριση πώλησης 40 νέων μαχητικών F-16 και κιτ αναβάθμισης για άλλα 79 παλιά αεροσκάφη, αν και το δεύτερο σκέλος της συμφωνίας έχει «κολλήσει»).
Ταυτόχρονα, η Αθήνα εκτιμά ότι η απαίτηση του Τραμπ για αποδέσμευση της Τουρκίας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα προκαλεί τεράστιο «πονοκέφαλο» στην Άγκυρα, η οποία προμηθεύεται το 41% του φυσικού της αερίου από τη Μόσχα και, προφανώς, δεν μπορεί από τη μια στιγμή στην άλλη να… αλλάξει πάροχο και να στραφεί στο (ακριβότερο) αμερικανικό LNG που προωθεί ο Τραμπ. Μάλιστα, κάποιες πηγές εκτιμούν ότι αυτό ίσως να είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα για την Τουρκία, λόγω των ευνοϊκών συμφωνιών που έχει συνάψει με τη Ρωσία, συμφωνίες που, προφανώς, θα αλλάξουν όταν αρχίσει η άφιξη του αμερικανικού LNG.
Μια τρίτη παρατήρηση από ελληνικές πηγές είναι ότι ο Τραμπ – έστω και αστειευόμενος – εξέθεσε τον Ερντογάν, λέγοντας ότι «ξέρει καλά από “στημένες” εκλογές» και ότι το εντυπωσιακά εγκάρδιο σκηνικό της συνάντησης ήταν «χορογραφημένο» ώστε ο Τούρκος πρόεδρος να συμφωνήσει στην αγορά δεκάδων επιβατικών αεροσκαφών από τη Boeing και η Τουρκία να συνεχίσει να υλοποιεί τη συμφωνία για τα F-16 – στην ουσία να επιτευχθεί άλλη μια από τις εμπορικές συμφωνίες που ο Ντόναλντ Τραμπ τόσο πολύ θέλει να «υπογράφει».
Και, φυσικά, δεν πρέπει να διαφεύγει ότι την ερχόμενη Δευτέρα, ο Αμερικανός πρόεδρος θα υποδεχθεί στον Λευκό Οίκο τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπένιαμιν Νετανιάχου, ο οποίος… βγάζει φλύκταινες όταν αναφέρεται στον Ερντογάν και εκτιμάται ότι θα επιχειρήσει να πείσει τον Τραμπ ότι η πώληση F-35 στην Τουρκία θα αφαιρούσε από το Ισραήλ το τεχνολογικό/στρατηγικό πλεονέκτημα στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Από εκεί και πέρα, η Αθήνα θα επιδιώξει να «κάνει ταμείο» μετά και τη σημερινή ομιλία του πρωθυπουργού στη Γ.Σ. του ΟΗΕ. Για την ώρα υπάρχει συγκρατημένη ικανοποίηση από τις επαφές του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη και εκτιμάται ότι η ματαίωση της συνάντησής του με τον Ερντογάν ήδη βρίσκεται πίσω του. Σημειώνεται, δε, η αντίστιξη των δύο ομιλιών, καθώς ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να αναφερθεί στο ρευστό διεθνές και περιφερειακό γεωπολιτικό περιβάλλον που διαμορφώνεται, στις προκλήσεις που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και στο ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή.
Διαβάστε επίσης:
Συνάντηση Μητσοτάκη με τον αντιπρόεδρο της Exxon Mobil και τον πρόεδρο της Lockheed Martin