Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου ανακοίνωσαν νέο σχέδιο ειρήνης για τη Γάζα, καλώντας τη Χαμάς να το αποδεχθεί εντός 72 ωρών. Το σχέδιο προβλέπει άμεση κατάπαυση του πυρός, με τη Χαμάς να απελευθερώνει 20 ζωντανούς Ισραηλινούς ομήρους καθώς και τις σορούς περισσοτέρων από δύο δεκάδων ομήρων που θεωρούνται νεκροί, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση εκατοντάδων Παλαιστινίων κρατουμένων.

Δηλώσεις Τραμπ και Νετανιάχου

Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ χαρακτήρισε την ημέρα «ιστορική για την ειρήνη», προειδοποιώντας παράλληλα ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν το Ισραήλ «να κάνει ό,τι χρειάζεται» σε περίπτωση απόρριψης του σχεδίου από τη Χαμάς.

Ο Νετανιάχου, από την πλευρά του, δήλωσε ότι το Ισραήλ «θα ολοκληρώσει τη δουλειά» αν η Χαμάς αρνηθεί ή δεν τηρήσει τη συμφωνία.

Οι όροι της συμφωνίας

Η πρόταση προβλέπει άμεση παύση στρατιωτικών επιχειρήσεων και «πάγωμα» των γραμμών μάχης μέχρι την πλήρη απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων σε στάδια. Η Χαμάς θα καταθέσει τα όπλα της και θα καταστρέψει το δίκτυο σηράγγων και τις εγκαταστάσεις παραγωγής όπλων. Μετά την απελευθέρωση των 20 ζωντανών ομήρων και την παράδοση των σορών, το Ισραήλ θα αποφυλακίσει εκατοντάδες Παλαιστίνιους κρατουμένους. Για κάθε Ισραηλινό όμηρο του οποίου παραδίδεται η σορός, θα απελευθερώνονται οι σοροί 15 Παλαιστινίων, όπως αναφέρεται.

Παράλληλα, προβλέπεται άμεση είσοδος ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα μόλις οι δύο πλευρές συμφωνήσουν. Στο σκέλος της διακυβέρνησης, προβλέπεται η δημιουργία «τεχνοκρατικής, απολιτικής παλαιστινιακής επιτροπής» υπό την επίβλεψη διεθνούς μεταβατικού οργάνου με την ονομασία «Συμβούλιο Ειρήνης», στο οποίο θα προεδρεύει ο Τραμπ. Σε αυτό θα συμμετάσχει και ο πρώην Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, ο οποίος χαρακτήρισε το σχέδιο «τολμηρό και ευφυές».

Οι αντιδράσεις της Χαμάς

Ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς δήλωσε ότι η οργάνωση παραμένει ανοιχτή στη μελέτη προτάσεων που μπορούν να οδηγήσουν στη λήξη του πολέμου, αλλά τόνισε ότι κάθε συμφωνία πρέπει να διασφαλίζει τα παλαιστινιακά συμφέροντα, την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα και την τερματισμό της σύγκρουσης.

Σχετικά με τα όπλα, υπογράμμισε ότι «αποτελούν κόκκινη γραμμή όσο συνεχίζεται η κατοχή», προσθέτοντας ότι το ζήτημα μπορεί να συζητηθεί μόνο στο πλαίσιο μιας πολιτικής λύσης που θα διασφαλίζει ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967.

Οι κυριότερες διεθνείς αντιδράσεις στο ειρηνευτικό σχέδιο που παρουσίασε ο Τραμπ για τη Γάζα

Πολλές χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων αραβικών και μουσουλμανικών κρατών, χαιρέτισαν το ειρηνευτικό σχέδιο που παρουσίασε χθες Δευτέρα ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.

Αραβικές και μουσουλμανικές χώρες

Η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Τουρκία, η Ινδονησία και το Πακιστάν χαιρέτισαν «τον ρόλο του Aμερικανού προέδρου και τις ειλικρινείς προσπάθειές του με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα».

Παράλληλα, επιβεβαίωσαν «τη βούλησή τους να συνεργαστούν με θετικό και εποικοδομητικό τρόπο με τις ΗΠΑ και τα ενδιαφερόμενα μέρη για την οριστικοποίηση της συμφωνίας και τη διασφάλιση της εφαρμογής της».

Στην Ευρώπη

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα κάλεσε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη «να αδράξουν αυτήν την στιγμή για να δώσουν μια πραγματική ευκαιρία στην ειρήνη». Όπως αναφέρει σε μήνυμά του στην πλατφόρμα Χ, «η κατάσταση στη Γάζα είναι αφόρητη. Οι εχθροπραξίες πρέπει να σταματήσουν και όλοι οι όμηροι πρέπει να απελευθερωθούν αμέσως».

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαιρέτισε τη δέσμευση του Ντόναλντ Τραμπ με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και την απελευθέρωση όλων των ομήρων. Εκφράζοντας την ελπίδα πως και το Ισραήλ θα αναλάβει τις δεσμεύσεις που του αναλογούν, ο Μακρόν υπογράμμισε σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ πως «η Χαμάς δεν έχει άλλη επιλογή από το να απελευθερώσει άμεσα όλους τους ομήρους και να ακολουθήσει αυτό το σχέδιο».

Το Λονδίνο «υποστηρίζει σθεναρά» τις προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ με στόχο «τον τερματισμό των εχθροπραξιών, την απελευθέρωση των ομήρων και τη διασφάλιση της παροχής επείγουσας ανθρωπιστικής βοήθειας στον πληθυσμό της Γάζας», τόνισε ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ.

Η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι στην Ιταλία έκανε λόγο για «ένα φιλόδοξο σχέδιο για σταθεροποίηση, την ανοικοδόμηση και την ανάπτυξη της Λωρίδας της Γάζας», θεωρώντας πως πρόκειται για «σημείο καμπής» στη σύγκρουση. Η Ρώμη προέτρεψε τα εμπλεκόμενα μέρη «να αξιοποιήσουν αυτήν την ευκαιρία και να αποδεχθούν το σχέδιο».

Από την πλευρά του, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ δήλωσε ότι «επιτέλους, οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι μπορούν να ελπίζουν ότι αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει σύντομα». «Αυτή η ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί. Η Χαμάς πρέπει να την εκμεταλλευθεί. Προτρέπω όλους εκείνους που μπορούν να επηρεάσουν τη Χαμάς, να το κάνουν τώρα», τόνισε ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας.

Τόνι Μπλερ

Ο Βρετανός πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, ο οποίος προορίζεται να διαδραματίσει ρόλο-κλειδί σε μια επιτροπή που θα επιβλέπει τη μεταβατική περίοδο στη Λωρίδα της Γάζας, χαιρέτισε το σχέδιο Τραμπ ως «τολμηρό και ευφυές».

Αυτό το σχέδιο «μας προσφέρει την καλύτερη ευκαιρία για τον τερματισμό του πολέμου» που μαίνεται εδώ και δύο χρόνια, δήλωσε.

Παλαιστινιακές αντιδράσεις

Η Παλαιστινιακή Αρχή χαιρέτισε τις «ειλικρινείς και αποφαστιστικές προσπάθειες» του Ντόναλντ Τραμπ, εκφράζοντας «εμπιστοσύνη στην ικανότητα» του Αμερικανού προέδρου να βρει τον «δρόμο προς την ειρήνη».

Αντιθέτως, ο Παλαιστινιακός Ισλαμικός Τζιχάντ, σύμμαχος της Χαμάς, κατήγγειλε πως το σχέδιο που παρουσίασε ο Τραμπ ισοδυναμεί με «συνταγή για τη συνέχιση της επιθετικότητας εναντίον του παλαιστινιακού λαού και για την ανάφλεξη της περιοχής». Σε ανακοίνωση που εξέδωσε, υπογραμμίζει πως το Ισραήλ επιδιώκει να επιβάλει μέσω των ΗΠΑ όσα δεν κατάφερε να πετύχει με τον πόλεμο.

Επικαλούμενο διπλωματική πηγή, το δίκτυο Al Jazeera μετέδωσε νωρίτερα πως το Κατάρ και η Αίγυπτος παρέδωσαν το σχέδιο Τραμπ στη διαπραγματευτική ομάδα της Χαμάς, η οποία ενημέρωσε πως θα το μελετήσει προσεκτικά.

Τα 20 σημεία του σχεδίου Τραμπ για το τέλος του πολέμου τη Γάζα

Ο Λευκός Οίκος δημοσίευσε τη Δευτέρα το «Ολοκληρωμένο Σχέδιο για τον Τερματισμό της Σύγκρουσης στη Γάζα» του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, λίγο πριν από την κοινή συνέντευξη Τύπου του Τραμπ με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, στην οποία και οι δύο χαιρέτισαν το σχέδιο.

Τα 20 σημεία του έχουν ως εξής:

1. Η Γάζα θα είναι μια αποριζοσπαστικοποιημένη, απαλλαγμένη από την τρομοκρατία ζώνη που δεν θα αποτελεί απειλή για τους γείτονές της.
2. Η Γάζα θα ανακατασκευαστεί προς όφελος του λαού της Γάζας, ο οποίος έχει υποφέρει περισσότερο από αρκετά.
3. Εάν και οι δύο πλευρές συμφωνήσουν με αυτήν την πρόταση, ο πόλεμος θα τερματιστεί αμέσως. Οι ισραηλινές δυνάμεις θα αποσυρθούν στη συμφωνημένη γραμμή για να προετοιμαστούν για την απελευθέρωση των ομήρων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, όλες οι στρατιωτικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών βομβαρδισμών και των βομβαρδισμών πυροβολικού, θα ανασταλούν και οι γραμμές μάχης θα παραμείνουν παγωμένες μέχρι να πληρωθούν οι προϋποθέσεις για την πλήρη σταδιακή αποχώρηση.
4. Εντός 72 ωρών από την δημόσια αποδοχή της παρούσας συμφωνίας από το Ισραήλ, όλοι οι όμηροι, ζωντανοί και νεκροί, θα επιστραφούν.
5. Μόλις απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι, το Ισραήλ θα απελευθερώσει 250 ισόβιους κρατούμενους συν 1.700 κατοίκους της Γάζας που κρατήθηκαν μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, συμπεριλαμβανομένων όλων των γυναικών και των παιδιών που κρατούνται σε αυτό το πλαίσιο. Για κάθε Ισραηλινό όμηρο του οποίου τα λείψανα απελευθερώνονται, το Ισραήλ θα απελευθερώνει τα λείψανα 15 νεκρών κατοίκων της Γάζας.
6. Μόλις επιστραφούν όλοι οι όμηροι, τα μέλη της Χαμάς που δεσμεύονται για ειρηνική συνύπαρξη και για την αποδέσμευση των όπλων τους θα λάβουν αμνηστία. Στα μέλη της Χαμάς που επιθυμούν να εγκαταλείψουν τη Γάζα θα παρέχεται ασφαλής διέλευση προς τις χώρες υποδοχής.
7. Με την αποδοχή της παρούσας συμφωνίας, θα σταλεί αμέσως πλήρης βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας. Κατ’ ελάχιστον, οι ποσότητες βοήθειας θα είναι σύμφωνες με αυτά που περιλαμβάνονταν στη συμφωνία της 19ης Ιανουαρίου 2025 σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης της αποκατάστασης των υποδομών (ύδρευση, ηλεκτρικό ρεύμα, αποχέτευση), της αποκατάστασης νοσοκομείων και αρτοποιείων, καθώς και της εισαγωγής του απαραίτητου εξοπλισμού για την απομάκρυνση ερειπίων και ανοιχτών δρόμων.
8. Η διανομή και η παροχή βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας θα προχωρήσουν, χωρίς παρέμβαση από τα δύο μέρη, μέσω των Ηνωμένων Εθνών και των οργανισμών τους, και της Ερυθράς Ημισελήνου, καθώς και άλλων διεθνών οργανισμών που δεν συνδέονται με κανέναν τρόπο με κανένα από τα δύο μέρη. Το άνοιγμα του περάσματος της Ράφα και προς τις δύο κατευθύνσεις θα υπόκειται στον ίδιο μηχανισμό που εφαρμόζεται βάσει της συμφωνίας της 19ης Ιανουαρίου 2025.
9. Η Γάζα θα διοικείται υπό την προσωρινή μεταβατική διακυβέρνηση μιας τεχνοκρατικής, απολιτικής παλαιστινιακής επιτροπής, υπεύθυνης για την καθημερινή λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών και των δήμων για τον λαό της Γάζας. Αυτή η επιτροπή θα αποτελείται από ειδικευμένους Παλαιστίνιους και διεθνείς εμπειρογνώμονες, με την εποπτεία και την εποπτεία ενός νέου διεθνούς μεταβατικού οργάνου, του «Συμβουλίου Ειρήνης», του οποίου θα ηγείται και θα προεδρεύει ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τζ. Τραμπ, ενώ άλλα μέλη και αρχηγοί κρατών θα ανακοινωθούν, συμπεριλαμβανομένου του πρώην πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ. Αυτό το όργανο θα καθορίσει το πλαίσιο και θα χειριστεί τη χρηματοδότηση για την ανασυγκρότηση της Γάζας μέχρις ότου η Παλαιστινιακή Αρχή ολοκληρώσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεών της, όπως περιγράφεται σε διάφορες προτάσεις, συμπεριλαμβανομένου του ειρηνευτικού σχεδίου του Προέδρου Τραμπ το 2020 και της πρότασης Σαουδικής Αραβίας-Γαλλίας, και μπορέσει να ανακτήσει με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα τον έλεγχο της Γάζας. Αυτό το όργανο θα επικαλεστεί τα βέλτιστα διεθνή πρότυπα για να δημιουργήσει σύγχρονη και αποτελεσματική διακυβέρνηση που θα εξυπηρετεί τον λαό της Γάζας και θα ευνοεί την προσέλκυση επενδύσεων.
10. Ένα σχέδιο οικονομικής ανάπτυξης του Τραμπ για την ανοικοδόμηση και την τόνωση της Γάζας θα δημιουργηθεί με τη σύγκληση μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων που έχουν βοηθήσει στη δημιουργία μερικών από τις ακμάζουσες σύγχρονες πόλεις-θαύματα στη Μέση Ανατολή. Πολλές στοχαστικές επενδυτικές προτάσεις και συναρπαστικές ιδέες ανάπτυξης έχουν καταρτιστεί από καλοπροαίρετες διεθνείς ομάδες και θα ληφθούν υπόψη για τη σύνθεση των πλαισίων ασφάλειας και διακυβέρνησης για την προσέλκυση και τη διευκόλυνση αυτών των επενδύσεων που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, ευκαιρίες και ελπίδα για τη μελλοντική Γάζα.
11. Θα δημιουργηθεί ειδική οικονομική ζώνη με προτιμησιακούς δασμούς και ποσοστά πρόσβασης, τα οποία θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τις συμμετέχουσες χώρες.
12. Κανείς δεν θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Γάζα και όσοι επιθυμούν να φύγουν θα είναι ελεύθεροι να το κάνουν και ελεύθεροι να επιστρέψουν. Θα ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να παραμείνουν και θα τους προσφέρουμε την ευκαιρία να χτίσουν μια καλύτερη Γάζα.
13. Η Χαμάς και άλλες παρατάξεις συμφωνούν να μην έχουν κανένα ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας, άμεσα, έμμεσα ή με οποιαδήποτε μορφή. Όλες οι στρατιωτικές, τρομοκρατικές και επιθετικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των σηράγγων και των εγκαταστάσεων παραγωγής όπλων, θα καταστραφούν και δεν θα ξαναχτιστούν. Θα υπάρξει μια διαδικασία αποστρατιωτικοποίησης της Γάζας υπό την επίβλεψη ανεξάρτητων παρατηρητών, η οποία θα περιλαμβάνει την οριστική θέση όπλων εκτός χρήσης μέσω μιας συμφωνημένης διαδικασίας παροπλισμού και θα υποστηρίζεται από ένα διεθνώς χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα επαναγοράς και επανένταξης, όλα επαληθευμένα από τους ανεξάρτητους παρατηρητές. Η Νέα Γάζα θα δεσμευτεί πλήρως στην οικοδόμηση μιας ευημερούσας οικονομίας και στην ειρηνική συνύπαρξη με τους γείτονές της.
14. Οι περιφερειακοί εταίροι θα παράσχουν εγγύηση ότι η Χαμάς και οι παρατάξεις θα συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους και ότι η Νέα Γάζα δεν αποτελεί απειλή για τους γείτονές της ή τον λαό της.
15. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεργαστούν με Άραβες και διεθνείς εταίρους για την ανάπτυξη μιας προσωρινής Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (ISF) που θα αναπτυχθεί άμεσα στη Γάζα. Η ISF θα εκπαιδεύσει και θα παράσχει υποστήριξη σε ελεγμένες παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις στη Γάζα και θα συμβουλευτεί την Ιορδανία και την Αίγυπτο, οι οποίες έχουν εκτεταμένη εμπειρία σε αυτόν τον τομέα. Αυτή η δύναμη θα αποτελέσει τη μακροπρόθεσμη λύση εσωτερικής ασφάλειας. Η ISF θα συνεργαστεί με το Ισραήλ και την Αίγυπτο για να βοηθήσει στην ασφάλεια των παραμεθόριων περιοχών, μαζί με τις πρόσφατα εκπαιδευμένες παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις. Είναι κρίσιμο να αποτραπεί η είσοδος πυρομαχικών στη Γάζα και να διευκολυνθεί η ταχεία και ασφαλής ροή αγαθών για την ανοικοδόμηση και αναζωογόνηση της Γάζας. Ένας μηχανισμός αποσυμφόρησης θα συμφωνηθεί από τα μέρη.
16. Το Ισραήλ δεν θα καταλάβει ούτε θα προσαρτήσει τη Γάζα. Καθώς οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (ISF) θα αποσύρουν τις δυνάμεις τους με βάση πρότυπα, ορόσημα και χρονοδιαγράμματα που συνδέονται με την αποστρατιωτικοποίηση, τα οποία θα συμφωνηθούν μεταξύ των Ισραηλινών Ένοπλων Δυνάμεων (ISF), των ISF, των εγγυητών και των Ηνωμένων Πολιτειών, με στόχο μια ασφαλή Γάζα που δεν θα αποτελεί πλέον απειλή για το Ισραήλ, την Αίγυπτο ή τους πολίτες της. Πρακτικά, οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις θα παραδώσουν σταδιακά τα εδάφη της Γάζας που κατέχουν στις ISF, σύμφωνα με συμφωνία που θα συνάψουν με τη μεταβατική αρχή, μέχρι να αποσυρθούν πλήρως από τη Γάζα, εκτός από μια παρουσία στην περίμετρο ασφαλείας που θα παραμείνει μέχρι η Γάζα να είναι πλήρως ασφαλής από οποιαδήποτε αναζωπυρούμενη τρομοκρατική απειλή.
17. Σε περίπτωση που η Χαμάς καθυστερήσει ή απορρίψει την παρούσα πρόταση, τα παραπάνω, συμπεριλαμβανομένης της κλιμακωτής επιχείρησης παροχής βοήθειας, θα προχωρήσουν στις περιοχές απαλλαγμένες από την τρομοκρατία που παραδόθηκαν από τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις στις Ισραηλινές Δυνάμεις.
18. Θα καθιερωθεί μια διαδικασία διαθρησκευτικού διαλόγου βασισμένη στις αξίες της ανοχής και της ειρηνικής συνύπαρξης, με στόχο την αλλαγή της νοοτροπίας και των αφηγήσεων των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών, δίνοντας έμφαση στα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από την ειρήνη.
19. Ενώ η ανασυγκρότηση της Γάζας προχωρά και όταν το πρόγραμμα μεταρρύθμισης της Παλαιστινιακής Αρχής υλοποιηθεί πιστά, ενδέχεται επιτέλους να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια αξιόπιστη πορεία προς την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση και την κρατική υπόσταση, την οποία αναγνωρίζουμε ως την επιδίωξη του παλαιστινιακού λαού.
20. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα καθιερώσουν διάλογο μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων για να συμφωνήσουν σε έναν πολιτικό ορίζοντα για ειρηνική και ευημερούσα συνύπαρξη.

Διαβάστε επίσης:

Ανταποκριτής Sky News: Κλυδωνισμοί στην κυβέρνηση Νετανιάχου λόγω της… συγγνώμης στο Κατάρ

Κατάρ και Αίγυπτος παρέδωσαν το σχέδιο του Τραμπ στη Χαμάς – Αναμένεται η απάντηση της παλαιστινιακής οργάνωσης

Μπλερ για το σχέδιο του Τραμπ για τη Γάζα: Τολμηρό και έξυπνο, θα φέρει ανακούφιση