Δύο χρόνια μετά τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου 2023, που στοίχισε τη ζωή σε 1.200 ανθρώπους στο Ισραήλ και οδήγησε στον πιο καταστροφικό πόλεμο της σύγχρονης εποχής στη Γάζα, οι διαπραγματεύσεις επανεκκινούν με πρωτοβουλία του Ντόναλντ Τραμπ. Το σχέδιο ειρήνης που προωθεί ο Αμερικανός πρόεδρος επιχειρεί να τερματίσει τη σύγκρουση, αλλά οι διαφορές μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς παραμένουν βαθιές.

Η πρώτη σειρά συνομιλιών ανάμεσα στη Χαμάς και τους μεσολαβητές – Αίγυπτος, Κατάρ, ΗΠΑ – ολοκληρώθηκε χθες σε «θετική ατμόσφαιρα», μετέδωσε αιγυπτιακό κρατικό μέσο ενημέρωσης.

Κατά το Al Qahera News, τηλεοπτικό δίκτυο που θεωρείται προσκείμενο στην αιγυπτιακή υπηρεσία πληροφοριών, οι συνομιλίες αναμένεται να συνεχιστούν σήμερα στο Σαρμ ελ Σέιχ, πάντα ανάμεσα στη Χαμάς και τους μεσολαβητές. Αντιπροσωπεία του Ισραήλ έφθασε εκεί τη Δευτέρα.

Οι συνομιλίες έχουν βάση σχέδιο 20 σημείων που πρότεινε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό των μαχών και την απελευθέρωση ισραηλινών ομήρων που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση Παλαιστινίων κρατουμένων στο Ισραήλ.

Το σχέδιο Τραμπ και οι έμμεσες συνομιλίες

Στις 6 Οκτωβρίου 2025, Ισραήλ και Χαμάς ξεκίνησαν νέες έμμεσες διαπραγματεύσεις στο Σαρμ ελ-Σέιχ της Αιγύπτου, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, του Κατάρ και της Αιγύπτου. Το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ, που περιλαμβάνει 20 βασικά σημεία, στοχεύει σε μια πολυεπίπεδη συμφωνία με τέσσερις άξονες:

• άμεση απελευθέρωση ομήρων σε αντάλλαγμα με την αποφυλάκιση περίπου 2.000 Παλαιστινίων κρατουμένων,
• μερική αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα,
• δημιουργία μεταβατικής διοίκησης της Γάζας με διεθνή εποπτεία,
• περιορισμό των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Χαμάς.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ διαβεβαίωσε τα ξημερώματα ώρα Ελλάδας λίγο πριν ολοκληρωθεί η πρώτη σειρά συνομιλιών στην Αίγυπτο ότι η Χαμάς «συμφωνεί σε ορισμένα πολύ σημαντικά ζητήματα», εκφράζοντας αισιοδοξία για επίτευξη συμφωνίας με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου, ο Αμερικανός πρόεδρος είπε σχετικά με τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου: «Θεωρώ πως πάμε πολύ καλά. Θεωρώ ότι η Χαμάς συμφωνεί σε ζητήματα που είναι πολύ σημαντικά».

Η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα

Δύο χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου, η Γάζα έχει μετατραπεί σε μια τεράστια ζώνη καταστροφής. Σύμφωνα με παλαιστινιακές πηγές, περισσότεροι από 67.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από τον Οκτώβριο του 2023, ενώ οι τραυματίες και οι αγνοούμενοι ανέρχονται σε δεκάδες χιλιάδες.

Η πλειονότητα των κατοικιών έχει καταστραφεί ή υποστεί σοβαρές ζημιές — πάνω από 190.000 κτίρια σύμφωνα με δορυφορικές μελέτες. Η πρόσβαση σε τρόφιμα, νερό και φάρμακα είναι σχεδόν ανύπαρκτη, ενώ χιλιάδες οικογένειες ζουν σε προσωρινά καταλύματα ή υπαίθριες περιοχές.

Η ανθρωπιστική βοήθεια, αν και αυξημένη, φτάνει με δυσκολία λόγω των συνεχιζόμενων επιχειρήσεων. Ο ΟΗΕ προειδοποιεί για «ολική κατάρρευση» των βασικών υποδομών, με τα νοσοκομεία να λειτουργούν με ελάχιστο προσωπικό και χωρίς καύσιμα.

Το Ισραήλ διχασμένο ανάμεσα στην ασφάλεια και την κόπωση

Στο εσωτερικό του Ισραήλ, η κοινωνία παραμένει βαθιά τραυματισμένη από τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου. Οι οικογένειες των ομήρων εξακολουθούν να ζητούν απαντήσεις, ενώ το κύμα διαδηλώσεων κατά της κυβέρνησης συνεχίζεται. Πολλοί πολίτες θεωρούν ότι η κυβέρνηση απέτυχε να προστατεύσει τον πληθυσμό, ενώ άλλοι ζητούν συνέχιση της στρατιωτικής πίεσης έως την πλήρη εξουδετέρωση της Χαμάς.

Η πολιτική αντιπαράθεση έχει ενταθεί, με τους μετριοπαθείς να ζητούν διπλωματική λύση και τους σκληροπυρηνικούς να απορρίπτουν κάθε υποχώρηση. Η επέτειος της επίθεσης βρίσκει το Ισραήλ πιο διχασμένο από ποτέ.

Οι προκλήσεις των διαπραγματεύσεων

Παρά τις προσδοκίες, τα αγκάθια του σχεδίου Τραμπ παραμένουν σοβαρά. Η αποστρατικοποίηση της Χαμάς, η διαχείριση της μεταβατικής διοίκησης και η εξασφάλιση διεθνούς επιτήρησης είναι θέματα στα οποία δεν υπάρχει σύγκλιση.

Επιπλέον, η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών δυσχεραίνει την πρόοδο. Η συνέχιση των βομβαρδισμών κατά τη διάρκεια των συνομιλιών υπονομεύει κάθε προσπάθεια οικοδόμησης σταθερής ειρήνης.

Την ίδια στιγμή, διεθνείς οργανισμοί εντείνουν τις κατηγορίες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τον ΟΗΕ να κάνει λόγο για «πιθανή γενοκτονική πρόθεση» στις ισραηλινές επιχειρήσεις. Το Τελ Αβίβ απορρίπτει τις κατηγορίες ως πολιτικά υποκινούμενες.

Ελπίδα ή νέα παράταση της τραγωδίας;

Η επανέναρξη των συνομιλιών και το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ ίσως αποτελούν τη τελευταία ευκαιρία για τον τερματισμό ενός πολέμου που έχει στοιχίσει τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους. Οι διαπραγματεύσεις στο Σαρμ ελ-Σέιχ είναι κρίσιμες, αλλά η επιτυχία τους εξαρτάται από τη βούληση των δύο πλευρών να υποχωρήσουν σε θεμελιώδη ζητήματα.

Αν η συμφωνία προχωρήσει, θα μπορούσε να ανοίξει ο δρόμος για μερική ειρήνευση και σταδιακή ανοικοδόμηση της Γάζας. Αν αποτύχει, η περιοχή κινδυνεύει να βυθιστεί ξανά σε έναν φαύλο κύκλο βίας, με ανυπολόγιστες συνέπειες.

Δύο χρόνια μετά τη σφαγή, η 7η Οκτωβρίου εξακολουθεί να καθορίζει τη μοίρα του Ισραήλ και της Παλαιστίνης — ένα αιματηρό ορόσημο που παραμένει ανοιχτή πληγή στη Μέση Ανατολή.

Απειλές Ισραήλ σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων

Σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων «θα ξαναρχίσουμε τη μάχη», απείλησε προχθές ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου του Ισραήλ, ο Εγιάλ Ζαμίρ.

Οι προσπάθειες των μεσολαβητών έχουν ως τώρα αποτύχει να εξασφαλίσουν κατάπαυση του πυρός με διάρκεια. Οι δυο προηγούμενες συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός, τον Νοέμβριο του 2023 και στις αρχές του 2025, επέτρεψαν να επιστρέψουν ισραηλινοί όμηροι και σοροί με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση παλαιστινίων κρατουμένων σε ισραηλινές φυλακές.

Στη Λωρίδα της Γάζας, η πολιτική προστασία έκανε λόγο για νέους βομβαρδισμούς του Ισραήλ ιδίως στην πόλη της Γάζας (βόρεια) και στη Χαν Γιούνις (νότια), όπου σκοτώθηκαν τουλάχιστον δυο Παλαιστίνιοι.

Εκδηλώσεις

Στο Ισραήλ οργανώνονται σήμερα εκδηλώσεις για την επέτειο της πιο πολύνεκρης επίθεσης που υπέστη η χώρα στην ιστορία της. Το πρωί, προβλέπεται συγκέντρωση κοντά στο κιμπούτς Μπεερί, στον χώρο όπου έγινε το φεστιβάλ μουσικής Νόβα, που μετατράπηκε σε «τόπο σφαγής» 370 ανθρώπων το πρωί εκείνου του Σαββάτου.

Άλλη σημαντική στιγμή της ημέρας αναμένεται να καταγραφτεί όταν νυχτώσει στο Τελ Αβίβ, όπου οργανώνεται εκδήλωση με πρωτοβουλία των οικογενειών των θυμάτων της επίθεσης στην «πλατεία των ομήρων». Πάντως, οι επίσημες τελευτές δεν προβλέπεται να γίνουν παρά τη 16η Οκτωβρίου, αφού ολοκληρωθούν οι εορτές Σουκότ. Κατά σύμπτωση του εβραϊκού εορτολογίου, σήμερα είναι η πρώτη ημέρα αυτών των εορτών.

Η έφοδος της 7ης Οκτωβρίου 2023 είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.219 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με απολογισμό του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένο σε επίσημα δεδομένα. Από τους 251 ανθρώπους που είχαν απαχθεί εκείνη την ημέρα, απομένουν 47 που κρατούνται ακόμη όμηροι στη Λωρίδα της Γάζας, από τους οποίους όμως οι 25 έχουν κηρυχτεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.

Στις ευρείας κλίμακας ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις αντιποίνων έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 67.160 άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με τους αριθμούς του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς, που θεωρεί αξιόπιστους ο ΟΗΕ.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε τομείς της Λωρίδας της Γάζας και ανεξάρτητοι ερευνητές του λένε πως το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία στον μικρό παλαιστινιακό θύλακο. Η κυβέρνηση του Ισραήλ απορρίπτει και τις δυο κατηγορίες.

Διαβάστε επίσης:

Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ απέρριψε το αίτημα ασυλίας της τουρκικής Halkbank

Ασκήθηκαν κατηγορίες στον 60χρονο ομογενή Αρτέμιο Μίντζα: Πυροβολούσε αδιακρίτως επί δυο ώρες – «Είναι απίστευτο που κανείς δεν πέθανε» (Video)

Τα «αγκάθια» στις διαπραγματεύσεις Ισραήλ – Χαμάς ενώ συνεχίζεται το σφυροκόπημα στη Γάζα