Η Ελλάδα διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρώπη, σημαντικό φυσικό πόρο και οικονομικό, πολιτιστικό κεφάλαιο. Παρά την αξία της, οι ελληνικές ακτές αντιμετωπίζουν συνεχή απειλή από θαλάσσια ρύπανση, κυρίως πλαστικά, φελιζόλ και εγκαταλελειμμένα αλιευτικά εργαλεία. Στην αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης δραστηριοποιείται τα τελευταία έξι χρόνια το Typhoon Project, πρωτοβουλία του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, το οποίο έχει εδραιωθεί ως κορυφαίο πρόγραμμα περιβαλλοντικής δράσης στη χώρα.

Στον πυρήνα του προγράμματος βρίσκεται το ειδικά κατασκευασμένο, νορβηγικής προέλευσης επιχειρησιακό πλοίο «Τυφώνας», το μοναδικό στη Μεσόγειο αφιερωμένο αποκλειστικά στον καθαρισμό ακτών. Με μήκος 72 μέτρα, πέντε ταχύπλοα και μόνιμο πλήρωμα 35 ατόμων, το πλοίο επιχειρεί καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, καλύπτοντας δυσπρόσιτες και απομονωμένες περιοχές. Η ομάδα εργάζεται οκτάωρα, συλλέγοντας απορρίμματα από το χέρι και διασφαλίζοντας ότι ακόμη και τα πιο μικρά υπολείμματα, όπως φελιζόλ, απομακρύνονται πλήρως.

Από την έναρξη του 2019 έως σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί 4.886 καθαρισμοί ακτών σε όλη την Ελλάδα, απομακρύνοντας περισσότερα από 22 εκατομμύρια τεμάχια απορριμμάτων, συνολικού βάρους 903 τόνων και όγκου 45.000 κυβικών μέτρων – ισοδύναμου με 18 πισίνες Ολυμπιακών διαστάσεων. Πίσω από αυτούς τους αριθμούς κρύβονται ιστορίες ποικίλης φύσης: από 260 προσφυγικές λέμβους στο Ανατολικό Αιγαίο και πολεμικά πυρομαχικά στο Ιόνιο, μέχρι αναψυκτικά κουτάκια δεκαετιών και χαμένα προσωπικά έγγραφα, αποτυπώνοντας ανθρώπινες και ιστορικές διαδρομές.

Το πρόγραμμα έχει ήδη ολοκληρώσει τον πρώτο καθαρισμό της νησιωτικής και μέρους της ηπειρωτικής ακτογραμμής και, από τον Φεβρουάριο του 2023, βρίσκεται στον δεύτερο κύκλο καθαρισμών. Οι παραλίες που επανακαθαρίστηκαν παρουσιάζουν μέση βελτίωση κατά 80%, με περιοχές όπως η Ίος, η Ιθάκη και η Νάξος να φτάνουν στο 100%, η Κρήτη στο 78% και το Άγιο Όρος στο 88%.

Το Typhoon Project συνδυάζει τον καθαρισμό με επιστημονική παρατήρηση. Κάθε απορρίμμα καταγράφεται, ταξινομείται, ζυγίζεται και καταμετράται, δημιουργώντας τη μεγαλύτερη βάση δεδομένων για την παράκτια ρύπανση στη Μεσόγειο, η οποία αξιοποιείται από πανεπιστήμια σε Ελλάδα και εξωτερικό. Συνεργασίες με το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Πολυτεχνείο Κρήτης έχουν μετατρέψει το πλοίο σε κινητό ερευνητικό κέντρο για πρωτοποριακές μελέτες θαλάσσιας ρύπανσης.

Παράλληλα, το πρόγραμμα ενισχύει την ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων. Στις δράσεις συμμετέχουν εθελοντές των Ενόπλων Δυνάμεων, μαθητές σχολείων και τοπικοί σύλλογοι, συμβάλλοντας στην καλλιέργεια περιβαλλοντικής κουλτούρας και δίνοντας εθνική διάσταση στη δράση. Ο «Τυφώνας» παραμένει παρών όλο τον χρόνο, προστατεύοντας την ακτογραμμή και διευρύνοντας συνεχώς το δίκτυο συνεργατών του.

Η πρωτοβουλία αποτελεί την πλήρη έκφραση του οράματος του Ιδρυτή, Αθανάσιου Λασκαρίδη, για την αποκατάσταση των ελληνικών ακτών και την επαναφορά της φυσικής τους ομορφιάς, χρηματοδοτούμενη αποκλειστικά από το Κοινωφελές Ίδρυμα. Όπως επισημαίνει η Εκτελεστική Διευθύντρια Πέγκυ Ξηροταγάρου: «Η θάλασσα αποτελεί μέρος της ταυτότητάς μας. Με τον ‘Τυφώνα’ αποδεικνύουμε ότι η αλλαγή είναι εφικτή. Ακτές που ήταν γεμάτες απορρίμματα ξαναγίνονται βιώσιμες, με σεβασμό στο περιβάλλον και συλλογική προσπάθεια».

Το Typhoon Project συνιστά παράδειγμα ολοκληρωμένης παρέμβασης, όπου η περιβαλλοντική δράση, η επιστημονική τεκμηρίωση και η κοινωνική συμμετοχή συνδυάζονται για βιώσιμη προστασία των ελληνικών ακτών και ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης.

Διαβάστε επίσης:

Η CrediaBank και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ενώνουν δυνάμεις για τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων

Η THEON ενισχύει τη διατλαντική αμυντική συνεργασία στην AUSA 2025 και επιταχύνει την επέκτασή της στις ΗΠΑ

Ελληνικός Χρυσός: Προχωράει το έργο στις Σκουριές –  Επίσκεψη του Προέδρου του ΣΕΒ