Για πάνω από 4 ώρες, περισσότεροι από 80 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, σε μια πρωτόγνωρη σε ένταση διαδικασία, εξέπεμπαν πολιτικό «σήμα κινδύνου», μεταφέροντας τις αντιδράσεις ψηφοφόρων τόσο από τα αστικά κέντρα όσο και από την περιφέρεια, μετά την αιφνιδιαστική απόφαση για αναδιάρθρωση των ΕΛΤΑ.

Ήδη ασκούνται  ασφυκτικές πιέσεις στο Μέγαρο Μαξίμου ώστε να απομακρυνθεί, ως εξιλαστήριο θύμα, ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΤΑ Γρηγόρης Σκλήκας.

Η ηγεσία της κυβέρνησης βρίσκεται σε ένα επώδυνο δίλημμα καθώς μία τέτοια απόφαση θα σηματοδοτούσε μία άνευ προηγουμένου υπαναχώρηση με μηνύματα που θα σκίαζαν και την αποφασιστικότητα της, και το όποιο μεταρρυθμιστικό της στίγμα.

Στην τηλεδιάσκεψη-μαραθώνιο που θύμισε σε κάποιους τα χρόνια των μνημονίων, τα πυρά εναντίον του CEO των ΕΛΤΑ Γρηγόρη Σκλήκα, και τον επικεφαλής του Υπερταμείου Γιάννη Παπαχρήστου, ήταν κάτι παραπάνω από συνεχή καθώς οι βουλευτές ζητούσαν την απόσυρση του σχεδίου για «λουκέτα» στα καταστήματα.

Η ένταση δεν είναι ρητορική υπερβολή και το αίτημα για παραίτησης της διοίκησης των ΕΛΤΑ ήταν συνεχές από τους γαλάζιους βουλευτές.

Μάλιστα ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, που πρώτη φορά συμμετέχει σε τέτοια διαδικασία, αιφνιδιάστηκε από το εχθρικό και πρωτόγνωρο σε ένταση κλίμα που επικράτησε.

Η τηλεδιάσκεψη εξελίχθηκε σε σπάνιο ξέσπασμα κοινοβουλευτικής οργής. «Πάρτε το πίσω» ζήτησαν ευθέως γαλάζιοι βουλευτές, με τον Δημήτρη Μαρκόπουλο να προειδοποιεί ότι δεν μπορεί να στηριχθεί κοινοβουλευτικά ένα τέτοιο σχέδιο ενώ «μας ακυρώνετε τα μέτρα της ΔΕΘ».

Εξίσου οργισμένη ήταν η πρώην υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Φωτεινή Αραμπατζή: «Δεν ανέχομαι τεχνοκρατικές υποδείξεις ξύλινης γλώσσας περί δήθεν αναγκαίων αποφάσεων διάσωσης, σε βουλευτές που από το 2012 έχουν σηκώσει το βάρος των σκληρών μνημονιακών αποφάσεων, και άρα γνωρίζουν καλά τις δύσκολες πολιτικές αποφάσεις. Όμως τέτοια απαξίωση προς βουλευτές δεν είχαμε ζήσει ποτε. Ούτε όταν η χώρα ήταν υπό επιτροπεία!».

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος έθεσε θεσμικό ζήτημα: «Έχουμε προεδρευόμενη, όχι τεχνοκρατική δημοκρατία», ο Θεόδωρος Καράογλου μίλησε για αιφνιδιασμό των βουλευτών, ενώ η Σέβη Βολουδάκη, η Μαρία Συρεγγέλα και άλλοι έθεσαν εμφατικά θέμα ευθυνών της διοίκησης.

Οι διατυπώσεις ήταν τραχιές με την ατάκα του Θεόδωρου Καράογλου να κλέβει τις εντυπώσεις: « Στην περίπτωση των ΕΛΤΑ ισχύει η ρήση “ο κερατάς το μαθαίνει πάντα τελευταίος, oι βουλευτές είμαστε οι κερατάδες”». Tο μήνυμα των γαλάζιων βουλευτών καθαρό: Στα τοπικά ακροατήρια το κλίμα βράζει.

Αυτό το κλίμα θα πρέπει να αντιμετωπίσει σήμερα η κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του πρωινού καφέ, και να πάρει αποφάσεις, καθώς το απόγευμα θα γίνει συνεδρίαση δύο διαρκών επιτροπών στη Βουλή με τα κόμματα της αντιπολίτευσης έτοιμα να πυροβολήσουν την κυβέρνηση.

Είναι προφανές ότι ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΤΑ είναι πολύ δύσκολο να μείνει στη θέση του μετά την καθολική κατακραυγή σχεδόν του συνόλου των βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος.

Άλλωστε τόσο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος όσο και άλλα μέλη της κυβέρνησης, επιρρίπτουν ευθύνες για τον επικοινωνιακό χειρισμό του όλου θέματος στον κ. Σκλήκα, αλλά και για την πρωτόγνωρη αναστάτωση που προκάλεσε στην κοινοβουλευτική ομάδα το σχέδιο του για να διάρθρωση των ΕΛΤΑ.

Ο φόβος το όλο θέμα να εξελιχθεί σε πρωτόγνωρη ενδοκυβερνητική κρίση είναι εμφανής ίσως και γι’ αυτό ο Κυριάκος Μητσοτάκης ακύρωσε την σημερινή επίσκεψη του στην Κομοτηνή.

Είναι χαρακτηριστικό πως όταν τελείωσε η χθεσινή συνεδρίαση, οι περισσότεροι βουλευτές έλεγαν μεταξύ τους ότι η κυβέρνηση πρέπει να πάρει το μήνυμα και πρέπει να ξεχάσει την υλοποίηση αυτού του σχεδίου. «Αυτό δεν πρόκειται να περάσει από μας» ήταν η φράση που χρησιμοποίησαν οι περισσότεροι.

Το αρχικό σχέδιο για παύση λειτουργίας 204 καταστημάτων, που μετατράπηκε σε εφαρμογή δύο φάσεων – άμεσο κλείσιμο μέρους του δικτύου και τρίμηνη «ανάσα» για την περιφέρεια – κάθε άλλο παρά ικανοποίησε τους συμμετέχοντες οι οποίοι με κάθε ευκαιρία ανέφεραν πως δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη, τόσο στον κύριο Σκλήκα, όσο και στον κύριο Παπαχρήστου, αφού, όπως τόνισαν, δεν τους έδωσαν κανένα επαρκές στοιχείο για την βιωσιμότητα των καταστημάτων των ΕΛΤΑ – τα κέρδη ή τις χασούρες που έχουν – αλλά και το πως θα εξυπηρετούνται οι κάτοικοι της περιφέρειας, όταν αυτά θα κλείσουν.

Χθες Δευτέρα έκλεισαν 46 φυσικά καταστήματα (τα 33 στην Αττική), με διαμαρτυρίες σε Μεσσηνία και Κοζάνη και με τους πολίτες να βρίσκουν αναρτήσεις στις πόρτες για το πλησιέστερο σημείο εξυπηρέτησης.

Το Μέγαρο Μαξίμου βρέθηκε να καλεί σε «ηρεμία», και διόρθωση της διαδικασίας, την ώρα που ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, παρών στην τηλεδιάσκεψη, υπογράμμιζε πως δεν έχει ουσιαστική αρμοδιότητα για τη λειτουργία των ΕΛΤΑ – με το Υπερταμείο να κινείται στην ίδια γραμμή.

Αυτό, αντί να αποσυμπιέσει, λειτούργησε ως ενισχυτικό της εντύπωσης ότι οι πολιτικοί λογοδοτούν για αποφάσεις «τεχνοκρατών», χωρίς επαρκή προγενέστερη ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών και των ίδιων των βουλευτών.

Η πολιτική ουσία δεν κρύβεται: Οι βουλευτές της ΝΔ, ιδίως από περιφέρειες και νησιά, βλέπουν ένα διπλό ρίσκο.

Πρώτον, κοινωνικό – ηλικιωμένοι, συνταξιούχοι, ευάλωτοι, μικρές πόλεις και κωμοπόλεις χωρίς επαρκή εναλλακτική φυσικής εξυπηρέτησης.

Δεύτερον, πολιτικό – η αίσθηση εγκατάλειψης του κράτους πρόνοιας «στο γκισέ» μπορεί να ανατινάξει το τοπικό δίκτυο εμπιστοσύνης, ειδικά μετά από μια χρονιά με αλλεπάλληλες εμπλοκές όπως του ΟΠΕΚΕΠΕ. Αυτός είναι ο λόγος που ακούστηκαν φράσεις τύπου «πώς θα ζητήσουμε ψήφο λέγοντας “σας κλείνουμε”;».

Οι βουλευτές τόνισαν με ξεκάθαρο τρόπο πως άλλο η εξορθολογισμένη αναδιάρθρωση με δημοκρατική λογοδοσία, κι άλλο το «αιφνιδιαστικά “κατεβάζω ρολά”».

Γι’ αυτό και η «διόρθωση πορείας» δεν έσβησε τη φωτιά. «Επιτελικό μπάχαλο» τη βάφτισαν ακόμη και φιλοκυβερνητικά μέσα, καθώς το θέμα επικάθεται πάνω σε γενικότερη γαλάζια γκρίνια που αφορά και την μείωση των ποσοστών στις δημοσκοπήσεις, που ευθέως απειλεί την επανεκλογή πολλών βουλευτών.

Το χρονοδιάγραμμα των επόμενων ωρών είναι κρίσιμο.

Σήμερα, Τρίτη 4 Νοεμβρίου, ο κ. Σκλήκας και ο επικεφαλής του Υπερταμείου αναμένονται στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής για να «παρουσιάσουν» τον μετασχηματισμό.

Στο ενδιάμεσο, ο κυβερνητικός σχεδιασμός εξετάζει στοχευμένες διορθώσεις: Παράταση πέραν του τριμήνου σε νησιωτικές/ορεινές περιοχές, πιλοτικά πρακτορεία σε συνεργασία με ΟΤΑ, ενίσχυση του κατ’ οίκον μοντέλου με μετρήσιμα service levels, και – το κεντρικό – έναν σαφώς πιο πολιτικό τρόπο λογοδοσίας πριν από κάθε νέο κλείσιμο.

Αλλιώς, το «κόμμα της περιφέρειας» κινδυνεύει να αυτοϋπονομεύσει τη δέσμευση ότι «κανείς δεν θα μείνει χωρίς υπηρεσία».

Ποιο είναι το πιθανό σενάριο εκτόνωσης; Μια τριπλή κίνηση. Πρώτον, θεσμικό «μπάλωμα»: Επίσημη χαρτογράφηση προσβασιμότητας ανά δήμο, με ρήτρες για ελάχιστες αποστάσεις/χρόνους εξυπηρέτησης, πριν κλείσει οποιοδήποτε επιπλέον κατάστημα.

Δεύτερον, υπεύθυνες «διορθώσεις» από τη διοίκηση: Επαναξιολόγηση σημείων που αποδείχθηκαν κομβικά (π.χ. κόμβοι πληρωμών συντάξεων), και δέσμευση για επαναλειτουργία ανά περίπτωση αν δεν πιάνονται στόχοι εξυπηρέτησης.

Τρίτον, πολιτική ανάληψη ευθύνης – όχι μόνο ως συγγνώμη για την επικοινωνία, αλλά ως σαφές κυβερνητικό πλαίσιο που λέει «πού, πότε, πώς» μπαίνει λουκέτο και με ποιες αντισταθμίσεις (κινητές μονάδες, πρακτορεία, διευρυμένα ωράρια). Αλλιώς, το «μονόδρομος» γίνεται πολιτικός τοίχος.

Στο εσωτερικό της Κ.Ο., το μήνυμα ήταν ενιαίο: Ενημέρωση, διάλογος, αντισταθμιστικά – αλλιώς δεν βγαίνει.

Αν η διοίκηση εμφανιστεί σήμερα στη Βουλή με καθαρούς αριθμούς (κόστος, ροές, δείκτες απόδοσης κατ’ οίκον), σαφή χάρτη μεταβατικών λύσεων και εγγυήσεις για νησιά/ακριτικές περιοχές, η πλειοψηφία μπορεί να ξαναβρεί τα πατήματα της .

Αν όχι, η «γαλάζια» δυσφορία θα συνεχίσει να γράφει πρωτοσέλιδα, με τη συζήτηση να μεταφέρεται από την «κακή επικοινωνία» σε ευθεία αμφισβήτηση για το πως λαμβάνονται αποφάσεις και τότε οι φωνές για «κεφάλια» θα πολλαπλασιαστούν.

Διαβάστε επίσης

Πολεμικό κλίμα στην τηλεδιάσκεψη των βουλευτών της ΝΔ με τη διοίκηση των ΕΛΤΑ – Οργή από «γαλάζιους», «ο κερατάς το μαθαίνει τελευταίος»

ΚΟΕΣ: Αυτόνομο ΠΑΣΟΚ θέλει η Άννα Διαμαντοπούλου – Εισήγηση και ψηφοφορία στο συνέδριο για τις συνεργασίες προτείνει ο Γερουλάνος

Alco: Στα τάρταρα οι θεσμοί, βυθίζεται η ΝΔ – Δεύτερο «κόμμα» με 21,5% οι αναποφάσιστοι, σχεδόν διπλασιάστηκαν μέσα σε 10 μήνες