Πριν από λίγες μέρες, ανήμερα των Χριστουγέννων, συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από τον θάνατο του Αργύρη Χιόνη. Έτσι κι εμείς θυμηθήκαμε έναν αγαπημένο εραστή των γραμμάτων…

Θυμάμαι τον Αργύρη Χιόνη (1943-2011) στο ύστατο χαίρε στον στιχουργό Ηλία Κατσούλη σε χωριό της Κορινθίας. Καθόταν απόμερα, μόνος του, σαν να μην ήθελε καμία σχέση με τις λεγόμενες δημόσιες… σχέσεις που συνήθως στήνονται ακόμη και σε κηδείες. Είχε μια βουβή συμμετοχή στον θρήνο για τον φίλο που χάθηκε, όλο αξιοπρέπεια και ασκητισμό. Γιατί σαν ασκητής έζησε τα τελευταία είκοσι χρόνια της ζωής του ο Χιόνης, ασχολούμενος με τη γεωργία στο χωριό Θροφαρί της ορεινής Κορινθίας – κάτι που του άρεσε να σημειώνει στο βιογραφικό του. Αυτός, ένα πρώην παιδί των λουλουδιών που σπούδασε ιταλική φιλολογία στο Άμστερνταμ και που από το 1967 έως το 1992 περιπλανήθηκε σε χώρες της βόρειας Ευρώπης.

Δεκαπέντε ποιητικές συλλογές, πεζογραφήματα και θεατρικά έργα μάς κληροδότησε, όπως και στίχους για τραγούδια. Ανέκαθεν πολλοί Έλληνες ομότεχνοί του συναντούσαν το μεγάλο κοινό μέσω της μουσικής, γνωστό τοις πάσι. Ο Αργύρης Χιόνης δεν έτυχε πολλών μελοποιήσεων, ένα τραγούδι όμως των Κατσιμιχαίων, εκεί στις αρχές του ΄90, σε δικούς του σουρεαλιστικούς στίχους, έφτασε για να τον μάθουν πολλοί, οι οποίοι ενδεχομένως να μην είχαν στενή σχέση με τα βιβλία. Αναφέρομαι στο «Ωραίο καλοκαίρι», με τη συμμετοχή, μάλιστα, του ερμηνευτή Πασχάλη Αρβανιτίδη πλάι στον Πάνο και τον Χάρη Κατσιμίχα.

Πριν από αρκετά χρόνια μια ατυχία είχε χτυπήσει τον ποιητή: Το σπίτι του έπιασε φωτιά και κάηκε ολοσχερώς. Μου το αφηγήθηκε μια κοινή μας φίλη, ποιήτρια – ιστορία βγαλμένη απ’ τη ζωή, που στα μάτια μου έκανε τον Αργύρη Χιόνη ήρωα θλιμμένης ποιητικής μπαλάντας του Λέοναρτ Κοέν. Για τον Χιόνη μού μιλούσε και ο Vassilikos των Raining Pleasure, όταν, στη ραδιοφωνική εκπομπή του στην Πάτρα, του έκανε ολόκληρα αφιερώματα για μέρες.

Σήμερα πιστεύω πως ο Χιόνης είναι ο σημαντικότερος υπερρεαλιστής ποιητής μετά την περίφημη γενιά του ΄30 και δίπλα στον εν ζωή, αιωνόβιο σχεδόν, Νάνο Βαλαωρίτη. Υπήρξε ο μόνος, άλλωστε, που τόλμησε να απευθυνθεί στον άγνωστο Θεό, θυμίζοντάς του πως, πλάθοντας τον Άνθρωπο κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσίν Του, ουσιαστικά πολλαπλασίασε τη μοναξιά Του: «Τώρα είσαι μόνος μέσα σ’ ένα πλήθος μόνων. Δεν έχει πιο μεγάλη μοναξιά». Το συγκεκριμένο ποίημα λεγόταν «Ελέησον σε» και ανήκε στην τελευταία συλλογή του με τίτλο «Ό,τι περιγράφω με περιγράφει» (2010).

Έναν χρόνο αργότερα, ξαφνικά και απρόσμενα, ανήμερα των Χριστουγέννων του 2011, μία καρδιακή ανακοπή θα στερούσε από τα ελληνικά γράμματα έναν αδιαφιλονίκητο εραστή τους.