Μητέρα ανηλίκου – Συνταξιοδότηση

ΕΡΩΤΗΣΗ 1η: Παρακαλώ, θα ήθελα να με βοηθήσετε στο εξής ερώτημά μου: Είμαι ασφαλισμένη από τον Αύγουστο του 1980, θα έχω περίπου 8.400 ένσημα έως 31.12.2009, γεννήθηκα στις 10.11.1956. Τι με συμφέρει να κάνω, με δεδομένο ότι η κόρη μου ενηλικιώνεται στις 24.1.10 (ημερ. γέν. 24.1.1992); Θα πρέπει να καταθέσω αίτηση για συνταξιοδότηση πριν από την ενηλικίωσή της, λόγω ανηλίκου, ή μπορώ να περιμένω να γίνω 55 και τι σύνταξη προβλέπεται να μου δοθεί; Κατοχυρώνω το δικαίωμα για σύνταξη λόγω ανηλίκου μέχρι τα 55;

Μητέρα ανηλίκου – Συνταξιοδότηση

ΕΡΩΤΗΣΗ 1η: Παρακαλώ, θα ήθελα να με βοηθήσετε στο εξής ερώτημά μου: Είμαι ασφαλισμένη από τον Αύγουστο του 1980, θα έχω περίπου 8.400 ένσημα έως 31.12.2009, γεννήθηκα στις 10.11.1956. Τι με συμφέρει να κάνω, με δεδομένο ότι η κόρη μου ενηλικιώνεται στις 24.1.10 (ημερ. γέν. 24.1.1992); Θα πρέπει να καταθέσω αίτηση για συνταξιοδότηση πριν από την ενηλικίωσή της, λόγω ανηλίκου, ή μπορώ να περιμένω να γίνω 55 και τι σύνταξη προβλέπεται να μου δοθεί; Κατοχυρώνω το δικαίωμα για σύνταξη λόγω ανηλίκου μέχρι τα 55;

Έχετε ήδη κατοχυρώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης γήρατος στην ηλικία των 55 ετών ως μητέρα ανηλίκου τέκνου. Επομένως δεν χρειάζεται να καταθέσετε για μειωμένη σύνταξη γήρατος με μείωση 12% στην ηλικία των 53 ετών. Συνιστούμε ανεπιφύλακτα, δεδομένου ότι έχετε κατοχυρωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα πλήρους σύνταξης γήρατος, την επιλογή της σύνταξης στην ηλικία των 55 ετών. Αν καταθέσετε αίτηση για σύνταξη μέσα στο 2009, το ποσοστό της μείωσης του 12% θα ισχύει εφ’ όρου ζωής, υπό την έννοια ότι η μειωμένη σύνταξη δεν μετατρέπεται ποτέ σε πλήρη.

 

Τρόπος υπολογισμού της σύνταξης

ΕΡΩΤΗΣΗ 2η: Σας παρακαλώ πολύ για την παρακάτω πληροφορία. Έχω χρόνο ασφάλισης στο ΙΚΑ από 1963 μέχρι 1974, στο ΤΑΕ- ΟΑΕΕ από1975 μέχρι 1992, στο ΙΚΑ και πάλι από 1992 μέχρι 1995 και τελικά στο ΤΕΒΕ-ΟΑΕΕ από 1996 μέχρι 2009. Τα ερωτήματά μου είναι τα εξής: Α) Ο υπολογισμός του ποσού της σύνταξής μου πρέπει να γίνει σύμφωνα με τον Ν.3232/04 ή με το άρθρο 10 του Ν.1405/83; Β) Ποιος από τους δυο νόμους είναι ευνοϊκότερος για μένα;

Στην περίπτωσή σας το ποσό της σύνταξης θα υπολογιστεί υποχρεωτικά με βάση τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης του Ν.3232/2004. Το άρθρο 10 του Ν.1405/1983 είναι σαφώς ευνοϊκότερη διάταξη (καθώς ο χρόνος του συμμετέχοντος φορέα υπολογίζεται σαν να αποτελεί χρόνο ασφάλισης στον απονέμοντα φορέα, χωρίς δηλαδή να αποτελεί διαδοχική ασφάλιση), αλλά δυστυχώς δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε εσάς. Ειδικότερα, το άρθρο 11 του Ν.1405/1983 ορίζει ότι οι διατάξεις του άρθρου 5 του Ν.Δ/τος 4202/1961, όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 10 του Ν.1405/1983, δεν έχουν εφαρμογή: α) Στους ασφαλισμένους που υπήχθησαν διαδοχικά από την ασφάλιση φορέα που ασφαλίζει αυτοτελώς απασχολούμενους στην ασφάλιση φορέα που ασφαλίζει μισθωτούς και αντίστροφα και β) στους ασφαλισμένους που για πρώτη φορά από 1.1.1979 και μετά ασφαλίστηκαν διαδοχικά σε οποιονδήποτε φορέα ασφάλισης, εκτός αυτών που ασφαλίστηκαν μεν διαδοχικά για πρώτη φορά από 1.1.1979 και μετά, από φορέα ασφάλισης μισθωτών σε άλλο φορέα ασφάλισης μισθωτών, παρέμειναν όμως απασχολούμενοι στον ίδιο εργοδότη. Εσείς ανήκετε στην πρώτη περίπτωση και γι’ αυτό τον λόγο δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην περίπτωσή σας η διάταξη του άρθρου 10.

 

Ασφαλισμένος ΟΑΕΕ και διαδοχική ασφάλιση

ΕΡΩΤΗΣΗ 3η: Είμαι 57 ετών και έχω 15 χρόνια ένσημα βαρέα στο ΙΚΑ, που ισοδυναμούν σε 3.700 ένσημα, και 25 χρόνια ασφάλισης στο ΤΕΒΕ, με τελευταίο ασφαλιστικό φορέα το ΤΕΒΕ. Η ερώτηση που θέλω να σας κάνω είναι πότε μπορώ να βγω στη σύνταξη; Με βάση τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης του Ν.3232/2004, θεμελιώνετε δικαίωμα πλήρους σύνταξης γήρατος σε ηλικία 60 ετών, ήτοι σε τρία χρόνια περίπου, εφόσον ήδη έχετε συμπληρώσει 35 τουλάχιστον έτη διαδοχικής ασφάλισης σε ΙΚΑ και ΤΕΒΕ. Νωρίτερα δεν μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε γιατί η συνταξιοδότηση με 37 έτη ασφάλισης (11.100 ένσημα) ανεξαρτήτου ορίου ηλικίας, απαιτεί ασφάλιση σε ομοειδή ταμεία, απαιτεί δηλαδή είτε 37 έτη αμιγούς ασφάλισης σε ταμείο ελευθέρων επαγγελματιών (π.χ. ΟΑΕΕ) είτε 11.100 ένσημα αμιγώς σε ταμείο μισθωτών (π.χ. ΙΚΑ). Εσείς έχετε συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης σε δύο ταμεία και γι’ αυτό δεν μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε νωρίτερα από το 60ό έτος της ηλικίας σας.

 

Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ –Σύνταξη γήρατος

ΕΡΩΤΗΣΗ 4η: Έχω γεννηθεί στις 5.9.1955 και είμαι ασφαλισμένος στο ΙΚΑ από 2.5.1982 και μέχρι σήμερα έχω 8.550 ένσημα, εκ των οποίων, τα 6.850 (80,1%) είναι βαρέα και ανθυγιεινά. Θα ήθελα να ρωτήσω τα εξής: 1) Αν θα είμαι άνεργος από 1.1.2010, σε ποια ηλικία θα βγω στη σύνταξη και σε τι ποσοστό επί τοις εκατό θα είναι αυτή μειωμένη; 2) Aν συνεχίσω να εργάζομαι αλλά από τώρα και στο εξής τα ένσημά μου δεν είναι βαρέα και ανθυγιεινά αλλά μικτά, σε ποια ηλικία θα μπορώ να βγω με πλήρη σύνταξη (10.500 – 35 έτη ) και πόσο θα επηρεάσουν τις συντάξιμες αποδοχές μου τα 6.850 βαρέα ένσημα που ήδη έχω;

Tην 5.9.2010 θα έχετε συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας σας. Σε ηλικία 60 ετών (δηλαδή σε 5 έτη), είτε συνεχίσετε να εργάζεστε σε βαρέα επαγγέλματα είτε όχι, είτε σταματήσετε να εργάζεστε, θα μπορέσετε να συνταξιοδοτηθείτε με πλήρη σύνταξη γήρατος εφόσον θα έχετε συγκεντρώσει κατά τα τελευταία 13 έτη μέχρι και την ηλικία των 60 ετών (δηλαδή κατά το χρονικό διάστημα από 2002 έως 2014) τουλάχιστον 1.000 βαρέα ένσημα. Εφόσον μάλιστα κατά τα παρελθόντα έτη από 2002 έως 2009 έχετε ήδη συμπληρώσει τα 1.000 βαρέα ένσημα, τότε τυπικά έχετε εξασφαλίσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης και το μόνο που θα απομένει θα είναι η συμπλήρωση του απαιτούμενου ορίου ηλικίας (60ό έτος).

Από τα ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι δεν απαιτείται να συμπληρώσετε 10.500 ένσημα για να μπορέσετε να συνταξιοδοτηθείτε νωρίτερα, δεδομένου μάλιστα ότι ούτως ή άλλως και με αδιάκοπη ασφάλιση δεν προλαβαίνετε χρονικά να συμπληρώσετε 10.500 (έστω και με εξαγορά στρατού) προ του 60ού έτους. Επίσης μειωμένη σύνταξη για τους άνδρες ασφαλισμένους προβλέπεται από την ηλικία των 60 ετών, όταν εσείς όμως λόγω των βαρέων θα μπορείτε να βγείτε σε πλήρη σύνταξη. Επομένως και το σενάριο της μειωμένης σύνταξης, σας είναι πρακτικά αδιάφορο. Τα βαρέα δεν επηρεάζουν τις συντάξιμες αποδοχές και επομένως το ποσό της σύνταξης, αλλά σχετίζονται με το πότε θα θεμελιώσετε δικαίωμα σύνταξης. Λόγω δηλαδή των βαρέων, θα μπορέσετε να θεμελιώσετε δικαίωμα πλήρους σύνταξης στα 60 έτη. Αν δεν είχατε τα βαρέα ένσημα, το μόνο που θα δικαιούσασταν στα 60 έτη θα ήταν μία μειωμένη σύνταξη κατά ποσοστό 30%.

 

Άνεργη μητέρα ανηλίκου – Συνταξιοδότηση

ΕΡΩΤΗΣΗ 5η: Ενδιαφέρομαι να μάθω αν θα καταργηθεί η διάταξη του νόμου 3655/2008 για σταδιακή κατάργηση της μειωμένης σύνταξης με ανήλικο στο ΙΚΑ με την προσαύξηση 1 έτους από το 2010. Εγώ έχω τις προϋποθέσεις για μειωμένη με 6.200 ένσημα και ανήλικο και γίνομαι 50 χρόνων στις 18.2.2011. Επίσης σας ενημερώνω ότι από 1.12.2009 βρίσκομαι στο ταμείο ανεργίας γιατί απολύθηκα λόγω κλεισίματος της εταιρείας στην οποία εργαζόμουν.

Με βάση τις πρόσφατες εξαγγελίες του αρμόδιου υπουργού κου Λοβέρδου, αναμένουμε σχετική τροπολογία, βάσει της οποίας θα ανασταλεί για ένα έτος η εφαρμογή της διάταξης που προβλέπει αύξηση του ορίου ηλικίας στις μητέρες ανηλίκων τέκνων για τη χορήγηση της μειωμένης σύνταξης. Έτσι, για το 2010 για τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης θα παραμείνει ως προϋπόθεση η συμπλήρωση του 50ού έτους (αντί του 51ου, όπως απαιτούνταν με τον Ν.3655/2008). Αν η αύξηση του ορίου ηλικίας επιβληθεί από 1.1.2011, τότε κατά το έτος 2011 το απαιτούμενο όριο ηλικίας για χορήγηση μειωμένης σύνταξης θα είναι το 51ο έτος. Εσείς επομένως δεν θα μπορέσετε να θεμελιώσετε δικαίωμα μειωμένης σύνταξης καθώς το 2011 θα συμπληρώνετε το 50ό έτος. Υποχρεωτικά, εφόσον το παιδί σας θα είναι ανήλικο κατά το 50ό έτος της ηλικίας σας, θα μπορέσετε να θεμελιώσετε μόνο δικαίωμα πλήρους σύνταξης γήρατος στην ηλικία των 55 ετών.

 

Σύνταξη γήρατος ως μητέρα ανηλίκου ή με τις διατάξεις των βαρέων

ΕΡΩΤΗΣΗ 6η: Έχω γεννηθεί 4.6.1953. Είμαι ασφαλισμένη στο ΙΚΑ από το 1979 μέχρι τον Μάρτιο του 2009. Είχα 8.807 ένσημα (τα 4.500 βαρέα). Συνεχίζω να εργάζομαι. Στο 50ό έτος της ηλικίας μου είχα ανήλικο τέκνο (4.6.2003). Μπορώ να πάρω σύνταξη στην ηλικία των 55 ετών; Ή, διαφορετικά, σε ποια ηλικία;

O νόμος 3655/2008 ισχύει από τη δημοσίευσή του στο ΦΕΚ, ήτοι από τις 3.4.2008, και δεν έχει αναδρομική ισχύ. Αυτό σημαίνει ότι εσείς δεν δικαιούστε σύνταξη ως μητέρα ανηλίκου τέκνου καθώς το παιδί σας ήταν ανήλικο πριν από την ισχύ του Ν.3655/2008. Μπορείτε όμως σε ηλικία ήδη 55 ετών να συνταξιοδοτηθείτε με τις διατάξεις των βαρέων εφόσον από τα 4.500 βαρέα που έχετε τα 1.000 από αυτά υπάρχουν μέσα στα τελευταία 13 έτη. Αν δεν υπάρχουν, τότε θα μπορέσετε να βγάλετε μειωμένη σύνταξη μέχρι το τέλος του έτους 2009 με μείωση 24%, εφόσον υπάρχουν 100 τουλάχιστον ένσημα κατ’ έτος τα τελευταία πέντε έτη. Αν τέλος δεν υπάρχουν ούτε αυτές οι προϋποθέσεις, τότε σε ηλικία 60 ετών με τα ένσημα που ήδη έχετε θεμελιώνετε δικαίωμα πλήρους σύνταξης γήρατος.

Μητέρα ανηλίκου – Μετατροπή μειωμένης με πλήρη

ΕΡΩΤΗΣΗ 7η: Παρακαλώ όπως μου απαντήσετε στο κάτωθι ερώτημα: Μέσα στο 2010 θεμελιώνω δικαίωμα μειωμένης σύνταξης με ποσοστό μείωσης 30%, επειδή είμαι μητέρα ανηλίκου και συμπληρώνω το 50ό έτος της ηλικίας μου. Επίσης θεμελιώνω δικαίωμα πλήρους σύνταξης στην ηλικία των 55 ετών. Εάν συνταξιοδοτηθώ με μειωμένη σύνταξη στα 50, θα μπορέσω να πάρω την πλήρη σύνταξη στα 55;

Η απάντηση στο ερώτημά σας είναι αρνητική. Επειδή το ερώτημά σας απασχολεί πολλούς αναγνώστες μας και προς αποφυγή συγχύσεων, πρέπει να τονίσουμε ότι καμία μειωμένη σύνταξη (είτε πρόκειται για μειωμένη σύνταξη γήρατος με τις κοινές διατάξεις, είτε για μειωμένη σύνταξη 35ετίας, είτε μειωμένη μητέρων ανηλίκων τέκνων) δεν μετατρέπεται σε πλήρη. Η μειωμένη σύνταξη μένει εφ’ όρου ζωής μειωμένη με το αντίστοιχο ποσοστό μείωσης. Στην περίπτωσή σας λοιπόν θα δικαιούστε πάντα μειωμένη σύνταξη με ποσοστό μείωσης 30% τόσο στον κύριο όσο και στον επικουρικό φορέα. Γι’ αυτό τον λόγο συνιστούμε κατηγορηματικά τη λύση της πλήρους σύνταξης στα 55 έτη της ηλικίας σας.

 

Τρίτεκνη μητέρα – Ασφαλισμένη στο Δημόσιο

ΕΡΩΤΗΣΗ 8η: Είμαι μητέρα 47 ετών με τρία τέκνα (εκ των οποίων το τρίτο είναι ανήλικο). Διορίστηκα στο Δημόσιο στις 31.1.1989. Σκέφτομαι να συνταξιοδοτηθώ το 2010, γιατί φοβάμαι μην αυξηθούν τα όρια ηλικίας. Εσείς τι μου προτείνετε;

Μητέρες τριών τέκνων που διορίστηκαν στο Δημόσιο από το 1983 έως το 1992 δικαιούνται σύνταξη γήρατος ανεξαρτήτου ορίου ηλικίας εφόσον έχουν συμπληρώσει 20ετή υπηρεσία. Μάλιστα δεν απαιτείται να συντρέχει και ανηλικότητα των τέκνων. Η μόνη προϋπόθεση είναι να υπάρχουν εν ζωή τρία τέκνα (ακόμη και ενήλικα ή έγγαμα). Επομένως έχετε όντως θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης γήρατος. Θεμελιωμένα δικαιώματα στο Δημόσιο ασκούνται οποτεδήποτε και δεν μπορούν να θιγούν από καμία μεταγενέστερη διάταξη. Εξάλλου και σύμφωνα με την πάγια νομολογία των δικαστηρίων της χώρας περί προστασίας των θεμελιωμένων συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, στην οποία έχουμε αναφερθεί και σε προηγούμενα φύλλα της εφημερίδας μας, δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας και πανικού στην περίπτωσή σας. Άρα εν κατακλείδι, η απόφασή σας περί συνταξιοδότησης δεν πρέπει να στηρίζεται στον φόβο για αλλαγή των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης, αλλά να αποτελεί συνειδητή επιλογή ότι όντως πρόκειται για την πλέον συμφέρουσα λύση.

 

Ασφαλισμένες στο ΙΚΑ – Μειωμένη σύνταξη γήρατος

ΕΡΩΤΗΣΗ 1η: Γεννήθηκα στις 7.4.1954. Είμαι ασφαλισμένη στο ΙΚΑ και έχω ένσημα από τον Οκτώβριο του 1970 μέχρι 30.6.1972 και από τον Οκτώβριο του 1994 μέχρι και σήμερα (αποκλειστικά στο ΙΚΑ ασφαλισμένη). Συνεχίζω να εργάζομαι μέχρι και τώρα, αλλά σκέφτομαι να βγω σε μειωμένη σύνταξη. Τα συνολικά ένσημα που έχω συμπληρώσει είναι 4.653. Υπογραμμίζω ότι από το 1994 έως σήμερα έχω 300 ένσημα κάθε χρό- νο, δηλαδή εργάζομαι κανονικά. Δικαιούμαι να πάρω μειωμένη σύνταξη αφού έχω 4.500 ένσημα και έχω κλείσει τα 55 μου χρόνια; Θεμελιώνω δικαίωμα μειωμένης σύνταξης από το ΙΚΑ με μείωση 30% ή 12%, και αυτό προσδιορί- ζεται αφαιρώντας το αντίστοιχο ποσοστό από τις μικτές αποδοχές μου την τελευταία πενταετία; Μπορείτε να με βοηθήσετε για το αν πρέπει να βγω σε σύνταξη στην παρούσα φάση λόγω και των αλ- λαγών στο ασφαλιστικό σύστημα ή να περιμένω μέχρι και τα 60 να πάρω πλήρη σύνταξη; Θα επηρεα- στούν και οι παλιοί ασφαλισμένοι;

ΕΡΩΤΗΣΗ 2η: Είμαι και εγώ μία μητέρα εργαζόμενη με μεγάλα παιδιά, 26 και 22 χρονών. Είμαι γεννημένη τον Φεβρουάριο του έτους 1958. Εργάζομαι στον ιδιωτικό τομέα. Έχω ένσημα του ΙΚΑ από το έτος 1978- 1987. Από το έτος 1987, Νοέμβριο μήνα, έως το έτος 1997, Νοέμβριο, δηλαδή 10 χρόνια, έχω ασφάλιση ΤΕΒΕ. Από το έτος 1998, Ιανουά- ριο, έως και σήμερα είμαι και πάλι υπάλληλος γραφείου στον ιδιωτικό τομέα και έχω ένσημα του ΙΚΑ. Είμαι 52 χρόνων και θα ήθελα να μάθω αν μπορώ να βγω στη μειω- μένη σύνταξη στην ηλικία των 55 ετών και εάν με συμφέρει ή τι είναι πιο συμφέρον για την περίπτωσή μου. ΚΟΙΝΗ AΠΑΝΤΗΣΗ 1ης ΚΑΙ 2ης ΕΡΩΤΗΣΗΣ:

Eφόσον δεν έχετε συμπληρώσει 10.000 ημέρες ασφάλισης στην ηλικία των 55 ετών, το ποσοστό της μείωσης στη σύνταξη θα ανέρχεται στο 30%. Η μείωση στη σύνταξη θα ήταν 12% αν είχατε συμπληρώσει τουλάχιστον 10.000 ένσημα στην ηλικία των 55 ετών. Υπό το πρίσμα αυτό, θεωρούμε απαγορευτικό το σενάριο της μειωμένης σύνταξης με το μεγα- λύτερο ποσοστό μείωσης που ισχύει σήμερα στις συντάξεις, δηλαδή το 30%.

Συνιστούμε παραμονή στην ασφάλιση μέχρι και την ηλικία των 60 ετών. Εξάλλου καμία αλλαγή (αν επέλθει) δεν πρόκειται να είναι δυσμενέστερη από τη μείωση του 30% που σκέφτεστε να επιλέξετε με τη λύση της μειω- μένης σύνταξης. Η μείωση εφαρμόζεται στο ποσό της σύνταξης και όχι στο ύψος των συ- ντάξιμων αποδοχών σας (και επομένως στην ασφαλιστική σας κλάση). Για να γίνουμε πιο κατανοητοί, αναφέρουμε το παρακάτω παρά- δειγμα μειωμένης σύνταξης:

Αν μία γυναίκα που σήμερα είναι 55 ετών, έχει 6.000 ένσημα και ανήκει στην 20ή κλά- ση, θα δικαιούταν, αν ήταν 60 ετών, πλήρη σύνταξη ίση με 675,30 ευρώ.

Αν επιλέξει τη μειωμένη σύνταξη στο 55ο έτος, τότε το ποσό της σύνταξης θα διαμορ- φωθεί στα 675,30 – 30% = 472,71 ευρώ. Να τονίσουμε επίσης ότι στις μειωμένες συντά- ξεις δεν έχουν εφαρμογή τα κατώτατα όρια σύνταξης.