Στα ψιλά φαίνεται πως πέρασε την περασμένη εβδομάδα η παρουσία της Morgan Stanley στην Αθήνα, την ώρα που το πολιτικό κλίμα βάραινε απειλητικά, οι δανειστές επανέρχονταν με νέες πιέσεις – απειλές και το Χ.Α. υποχωρούσε άτακτα.

Στα ψιλά φαίνεται πως πέρασε την περασμένη εβδομάδα η παρουσία της Morgan Stanley στην Αθήνα, την ώρα που το πολιτικό κλίμα βάραινε απειλητικά, οι δανειστές επανέρχονταν με νέες πιέσεις – απειλές και το Χ.Α. υποχωρούσε άτακτα. Βέβαια το χρηματιστήριο μάλλον περιστασιακά υποχωρούσε. Τις επόμενες ημέρες επανέκαμψε δριμύτερο εν μέσω των πληροφοριών για κλείσιμο του ελληνικού πακέτου, δείχνοντας κάτι που μόνο οι μυημένοι έχουν καταλάβει το τελευταίο διάστημα. Η οριστικοποίηση της «ελληνικής συνθήκης» (μιας συνθήκης υποταγής ενός υπερήφανου λαού, στο όνομα μιας επαπειλούμενης χρεοκοπίας) είναι αυτή που τροφοδοτεί από το καλοκαίρι το ελληνικό χρηματιστήριο, προσφέροντας στους παραδοσιακούς πελάτες υπεραποδόσεις και στους πραγματικούς γνώστες τη δυνατότητα μιας πραγματικής διαχείρισης καταστάσεων. Και η επιβεβαίωση της συμφωνίας αποτελεί ένα έργο – δέσμευση για μερικούς από τους «μεγάλους» των αγορών που μας θυμήθηκαν. Ας δούμε, λοιπόν, πού κινήθηκαν και γιατί, τρεις μεγάλοι ξένοι «οίκοι», που από… λύκοι έγιναν ξαφνικά φίλοι μας.
Η Morgan Stanley ήταν η τελευταία που έφτασε στην Αθήνα, στα τέλη του Οκτωβρίου, βρίσκοντας πρακτικά στρωμένο το πεδίο. Στη δυσχερή συγκυρία του προηγούμενου δεκαήμερου οι επιτελείς του αμερικανικού οίκου δεν είχαν κανένα πρόβλημα να κλείσουν δεκάδες ραντεβού τόσο με τον Γ. Στουρνάρα όσο και με τους επικεφαλής του ΤΑΙΠΕΔ Τ. Αθανασόπουλο και Γ. Εμίρη, εξετάζοντας το ενδεχόμενο ανάληψης επενδυτικών θέσεων. Το κλιμάκιο της Morgan Stanley, που εκπροσωπούσε 14 επενδυτικά χαρτοφυλάκια (με βεβαιωμένες θέσεις αξίας 5 δισ. ευρώ σε ελληνικά ομόλογα), φέρεται να εκδήλωσε το ενδιαφέρον του για την αγορά και άλλων ελληνικών τίτλων αλλά και για τη διαδικασία των αποκρατικοποιήσεων.
Οι συναντήσεις με τους επικεφαλής του ΤΑΙΠΕΔ λέγεται πως έγιναν σε πολύ καλό κλίμα, δεδομένης μάλιστα της επιμονής της κυβέρνησης και των Σαμαρά – Στουρνάρα να προχωρήσει το πρόγραμμα με κάθε τρόπο. Οι Αμερικανοί συζήτησαν περισσότερο για τη διαδικασία διάθεσης του 33% που έχει στον ΟΠΑΠ το Δημόσιο αλλά και για τους δύο εισηγμένους λιμενικούς φορείς ΟΛΠ και ΟΛΘ.
Έτσι, σε αυτή τη φάση της κρίσης δύο πολύ μεγάλοι αμερικανικοί οίκοι (Morgan Stanley και Goldman Sachs) επιμένουν να βλέπουν το ποτήρι… μισογεμάτο κόντρα στις αρνητικές ειδήσεις και τις ανησυχητικές εξελίξεις των τελευταίων ημερών. Η δε Morgan Stanley αποδεικνύει έμπρακτα αυτήν τη στάση της ενισχύοντας ή λαμβάνοντας νέες επενδυτικές θέσεις για λογαριασμό πελατών της.

Τα «γεράκια»
Το σημαντικό είναι πως οι κινήσεις αυτές γίνονται εν μέσω πολιτικής αστάθειας, τριγμών στη συγκυβέρνηση, μεταβλητότητας του χρηματιστηρίου και αγωνιωδών εκκλήσεων επιχειρηματιών και επαγγελματιών. Τι συμβαίνει;
Την ώρα που η χώρα βρίσκεται και πάλι με το… πιστόλι στον κρόταφο τα λεγόμενα «γεράκια των αγορών» έρχονται αθόρυβα στην Αθήνα και μεθοδικά διερευνούν τις ευκαιρίες της επόμενης ημέρας. Στους σημαντικούς ξένους που «γυρίζουν» στην Ελλάδα περιλαμβάνονται οι Goldman Sachs, η Citigroup, η HSBC, η Morgan Stanley, η Deutsche Bank και η Chevreux. Ας δούμε και το γιατί ύστερα από χρόνια συγκεκριμένα «ξένα σπίτια» αρχίζουν και βλέπουν… μισογεμάτο το ελληνικό ποτήρι – εκτίμηση που περνούν και στους πελάτες τους:
Η ανοδική αντίδραση των τριών τελευταίων μηνών στο χρηματιστήριο τροφοδοτήθηκε κυρίως από εγχώρια επενδυτικά κεφάλαια (τραπεζικά, θυγατρικά τραπεζών, επιχειρηματιών και παικτών). Υποστηρίχθηκε, όμως, και από συγκεκριμένους ξένους που, όπως προέκυψε και από τις παρουσιάσεις εισηγμένων εταιρειών πρόσφατα στο Λονδίνο, αντιμετώπισαν την ελληνική οικονομία με θετικότερη διάθεση από πέρυσι. Αυτοί συνέχισαν τις τοποθετήσεις κυρίως σε μετοχές εταιρειών του Δημοσίου (ή όπου το Δημόσιο διατηρεί ακόμη σημαντικό μερίδιο) με την προσδοκία της επίσπευσης των αποκρατικοποιήσεων.
Πρώτη και ενδεικτικότερη είναι η περίπτωση της Goldman Sachs, που εδώ και τρεις μήνες είχε ανοίξει ένα παράθυρο στην προοπτική ενός «γυρίσματος» της ελληνικής οικονομίας. Στην τελευταία έκθεσή τους, όμως, οι Αμερικανοί προχώρησαν παραπέρα: «…τον Ιούλιο τονίζαμε ότι οι αγορές δεν έχουν αποτιμήσει την πρόοδο στα ελληνικά θεμελιώδη δεδομένα, αλλά έκτοτε τα εγχώρια yields ομολόγων έχουν διολισθήσει πάνω από 500 μονάδες και οι μετοχές έχουν εκτιναχθεί περισσότερο από 28%, καθώς οι αγορές αρχίζουν να αναγνωρίζουν τους καρπούς της ελληνικής προσπάθειας».
Η έκθεση συμπληρώνει ότι «υπάρχουν περιθώρια μεγαλύτερης βελτίωσης… εφόσον συνεχίσει να μειώνεται ο κίνδυνος εξόδου. Τα πιο πρόσφατα μεγέθη συνεχίζουν να δείχνουν προς αυτήν την κατεύθυνση». Βασικός λόγος της αμερικανικής μεταστροφής ήταν πως τα μεγέθη για το έλλειμμα του Αυγούστου ήταν αρκετά καλύτερα από τους στόχους. Και ακόμη περισσότερο, ότι οι Αμερικανοί είχαν τους λόγους τους να πιστεύουν ότι το ελληνικό πακέτο (δηλαδή η συνθηκολόγηση της ελληνικής κοινωνίας με τους δανειστές) θα κλείσει… «παντί τρόπω». Εξ ου και οι υπερθεματισμοί.

Αμερικανικός… δάκτυλος
 Φυσικά υπάρχει και το παρασκήνιο που «βοήθησε» την Goldman Sachs εν μέσω της θερινής ραστώνης να παρακάμψει το country risk που έως τότε έβλεπαν όλοι οι άλλοι και να γυρίσει στο ελληνικό χρηματιστήριο πρωτοστατώντας στην αλλαγή του κλίματος για την Ελλάδα. Και εάν κάποιοι μπορούν, ας δουν και τους τζίρους και τα πακέτα, να διερευνήσουν πόσα έβγαλε η Goldman Sachs για τους πελάτες της σε τραπεζικές και άλλες μετοχές…
To come back της Goldman Sachs στην Αθήνα δεν ήταν μονοσήμαντο, αφού το μεγάλο αμερικανικό «σπίτι» την ίδια περίοδο αναλάμβανε κομβικό ρόλο και στις Βρυξέλλες, στηρίζοντας, έμπρακτα, την κυβέρνηση στις επαφές της με την Ένωση, τόσο για ζητήματα ανάπτυξης όσο και για το ιδιαίτερα προσφιλές της αντικείμενο, της διαχείρισης του ελληνικού χρέους, για το οποίο κάποτε υπήρξε και σύμβουλος. Και κάπως έτσι, σχεδόν τρία χρόνια μετά το μεγάλο φλερτ και την αντίστοιχη ρήξη με την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, τον Φεβρουάριο του 2010 η μεγαλύτερη αμερικανική τράπεζα επέστρεψε.
Οι καλά πληροφορημένες πηγές λένε ότι από το καλοκαίρι οι Αμερικανοί κάνουν τα πάντα για να βρεθούν σε θέση ισχύος, παρέχοντας χωρίς αμοιβή συμβουλευτικές υπηρεσίες lobbying για την ίδρυση ενός Ταμείου Ανάπτυξης (κάτι σαν κι αυτό που επιδιώκουν οι Γερμανοί με την ΚfW) , παρέχοντας ακόμη και νομικές συμβουλές για ζητήματα διαχείρισης του χρέους.
Ειδικότερα η αμερικανική επενδυτική τράπεζα στις Βρυξέλλες «βοηθά» την Ελλάδα ανοίγοντας διαύλους επικοινωνίας μεταξύ της κυβέρνησης και υψηλόβαθμων κοινοτικών στελεχών, στην αρμοδιότητα των οποίων εντάσσονται νευραλγικές διευθύνσεις που χειρίζονται θέματα αναπτυξιακής πολιτικής. Και παράλληλα στηρίζει και προετοιμάζει τις επαφές που πραγματοποιεί η ελληνική πλευρά, με στόχο την υλοποίηση του Ελληνικού Επενδυτικού Ταμείου, το οποίο θα χρηματοδοτεί ελληνικές επιχειρήσεις με κοινοτικά κονδύλια. Για την ίδρυση του ταμείου έχει συσταθεί επιτροπή στην οποία μετέχουν η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το γαλλικό υπουργείο Οικονομικών, η γερμανική κρατική τράπεζα Ανάπτυξης KfW αλλά και στελέχη της Ομάδας Δράσης (task force) του Ράιχενμπαχ.
Σε ό,τι αφορά τον φερόμενο συμβουλευτικό ρόλο σε ζητήματα δημοσιονομικής πολιτικής και χρέους, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση συμβουλεύεται, μεταξύ άλλων, και την Goldman Sachs για τη διευθέτηση νομικών ζητημάτων ως προς το ενδεχόμενο «κουρέματος» ελληνικών ομολόγων σε γεν αξίας 600 εκατ. ευρώ, τα οποία δεν εντάχθηκαν στο PSI+ εξαιτίας χρονοβόρων νομικών διαδικασιών.

Με το αζημίωτο
Φυσικά για όλα αυτά οι Αμερικανοί πληρώθηκαν έμμεσα, πρωταγωνιστώντας στο «γύρισμα» του Χ.Α. Η συνέχεια δεν παραξένεψε τους «γνώστες»: Στα τέλη του καλοκαιριού, ο χρηματιστηριακός βραχίονας της αμερικανικής τράπεζας κάνει και επίσημα την εμφάνισή του αγοράζοντας ελληνικά κρατικά ομόλογα και μετοχές. Και λίγο αργότερα, στις 10 Οκτωβρίου, η έκθεση της Goldman Sachs κόντρα στο ρεύμα των αναλύσεων εκπλήσσει τους πάντες διαπιστώνοντας ότι στην Ελλάδα η λιτότητα ξεπέρασε το «όριο ταχύτητας» και κάθε επιπλέον δόση θα αποδειχθεί αντιπαραγωγική: «Η Ελλάδα βρίσκεται, ήδη, πάνω από το λεγόμενο ‘‘όριο ταχύτητας’’, ως προς τη λιτότητα, και πάνω από το όριο αυτό, οι επιπλέον περικοπές είναι πιθανό να αποδειχθούν αντιπαραγωγικές ως προς τον στόχο μείωσης του ελλείμματος. Κι αυτό λόγω της αρνητικής επίδρασης στην ανάπτυξη και στα φορολογικά έσοδα».
Για την κυβέρνηση ήταν η πρώτη έμπρακτη στήριξη μιας ξένης επενδυτικής τράπεζας, που στο οικονομικό επιτελείο φρόντισαν να διαφημίσουν λέγοντας πως «κάτι βλέπει» και τοποθετείται εγκαίρως στις εξελίξεις.
Τα διεθνή ΜΜΕ άρχισαν αίφνης να βλέπουν πως εάν η Ελλάδα (μπορούσε να) σταθεροποιηθεί, και ξεφύγει τον κίνδυνο της εξόδου από το ευρώ, τότε σαφώς θα (μπορούσε να) αποτελέσει ένα καλό επενδυτικό story για τους ξένους… Υπό την προϋπόθεση βέβαια της μετατροπής της σε φθηνής εργατικής παροικίας χωρίς ασφάλιση και προϋποθέσεις κοινωνικού κράτους. Κάτι που δεν χρειάζεται κανείς μεταπτυχιακό στο Harvard για να δει το πώς έρχεται.
Επίσης δεν είναι τυχαίο ότι τους τελευταίους μήνες αρκετά funds υψηλού κινδύνου (hedge funds, distress funds), πελάτες της Goldman Sachs, έχουν λάβει σημαντικές θέσεις τόσο σε ελληνικά ομόλογα όσο και σε μετοχές, ποντάροντας σε υψηλές αποδόσεις, τις οποίες διαμόρφωσε η ίδια η τράπεζα λόγω της δικής της πρόβλεψης για μείωση του ρίσκου της χώρας.
Τις προηγούμενες βδομάδες μάλιστα μεγάλα επενδυτικά funds από τη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ βρέθηκαν στην Ελλάδα με σκοπό να ερευνήσουν τις όποιες ευκαιρίες παρουσιάζονται στη χώρα μας και να μελετήσουν τη σκοπιμότητα τοποθέτησης κεφαλαίων στο ελληνικό πείραμα. Υπολογίζεται ότι τα υπό διαχείριση κεφάλαιά τους ξεπερνούν τα 40 δισ. ευρώ.

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.