Οι προκλήσεις στο διεθνές πεδίο εξελίσσονται ταχύτατα. Η Ρωσία επιλέγει τη στρατηγική αναδίπλωση καταστρέφοντας κατά την υποχώρησή τις υποδομές της δοκιμαζόμενης Ουκρανίας και του λαού, που βρίσκονται στα όριά τους. Στη Μέση Ανατολή το Ισραήλ και ο Λίβανος προχώρησαν σε ρύθμιση του αμφισβητούμενου τμήματος της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης τους.

Στην Ελλάδα το επενδυτικό ενδιαφέρον στον τομέα των υδρογονανθράκων εκδηλώνεται με συγκεκριμένες αποφάσεις, που ανακοινώνονται προδιαγράφοντας αισιόδοξες προοπτικές. Στις ΗΠΑ οι ενδιάμεσες εκλογές ανέδειξαν ότι οι λαοί αξιολογούν την πολιτική συμπεριφορά και αποφασίζουν με κριτήριο την απρόσκοπτη λειτουργία της δημοκρατίας.

Η Τουρκία υφίσταται την πίεση της διεθνούς κοινότητας, επειδή καθημερινά διαπιστώνεται ότι η συμπεριφορά της Άγκυρας, πέρα από τη λεκτική οξύτητα που επιλέγει ο κ. Ερντογάν, ουσιαστικά απειλεί τη συνοχή της Ατλαντικής συμμαχίας και την προώθηση δράσεων που θα τερματίσουν τη σύγκρουση στην Ουκρανία επαναφέροντας τη Ρωσία στη διπλωματία. Η ρωσική υποχώρηση αυξάνει την τουρκική ανασφάλεια επειδή ο Πρόεδρος Ερντογάν επένδυσε σε αυταρχικούς ηγέτες που χάνουν την πολιτική τους επιρροή.

Σημαντική πολιτική και γεωστρατηγική εξέλιξη στην περιοχή της Μεσογείου αποτελούν οι αποφάσεις Λιβάνου – Ισραήλ, η πρόταση της Λιβύης για ενεργειακή σύνδεση με την Ελλάδα, η παρουσία της Exxon Mobil–Qatar στη θάλασσα της Κυπριακής Δημοκρατίας και η δραστηριοποίηση της Exxon Mobil στην Ελλάδα, στην οποία έχουν επενδύσει επίσης Energian και Hellenic Petroleum.

Πετρέλαιο στα γρήγορα…

Η αλλαγή που επέρχεται στον ενεργειακό τομέα ήταν προβλεπόμενη, αλλά οι ρυθμοί επιταχύνονται εξ αιτίας του γενικότερου σοκ που έχει προκαλέσει η ρωσική συμπεριφορά. Οι χώρες της ανατολικής Μεσογείου χαιρέτισαν αμέσως τη συμφωνία Ισραήλ – Λιβάνου προβλέποντας οικονομική ανάπτυξη και για τις δύο χώρες, ευρύτερες ρυθμίσεις θεμάτων ΑΟΖ στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, αλλά και προοπτικές συμπαραγωγής φυσικού αερίου, απαραίτητου για την Ε.Ε. μέχρι τη στιγμή που η πράσινη ενέργεια θα μπορεί να καλύψει ικανοποιητικά τη συνολική ζήτηση και να αποκατασταθεί η ισορροπία στο περιβάλλον.

Η Ελλάδα παρακολουθεί προσεκτικά τις εξελίξεις και πολλοί αναλυτές, διαμορφωτές κοινής γνώμης και πολιτικοί αναφέρονται με μεγαλύτερη άνεση σε συνεργασίες και συνεκμεταλλεύσεις πεδίων ενέργειας. Βέβαια η Τουρκία εξακολουθεί εμμονικά να κινείται στα όρια της διεθνούς ανοχής.

Το έργο που έχει αναλάβει ο πολιτικός κόσμος της χώρας μας αξιολογείται ως ιδιαιτέρως σημαντικό από τον ελληνικό λαό, που περιμένει από την κυβέρνηση, τη στιγμή των μεγάλων προκλήσεων, να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις προσδοκίες του. Η ευθύνη των πολιτικών κομμάτων βρίσκεται στην υψηλότερη δυνατή κλίμακα, επειδή ο ελληνικός λαός δεν μπορεί να ανεχθεί, μετά τη μακρά περίοδο δοκιμασιών, πιθανότητα απώλειας όλων των ευκαιριών που δημιουργούνται για την Ελλάδα.

Ο κόσμος αλλάζει

Με μεγάλη υπομονή δέχθηκε σοβαρές οικονομικές, κοινωνικές θυσίες και προκλήσεις που έθιξαν την αξιοπρέπειά του και το γόητρό του. Αναζητά καλοπροαίρετα απαντήσεις για την αναποφασιστικότητα των κυβερνήσεων στα θέματα εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων, που πιθανόν θα απέτρεπαν τη δεκαετή οικονομική κρίση. Επιθυμεί να κατανοήσει πώς καταστρατηγούνται αναπτυξιακές προοπτικές επενδύσεων σε μεγάλα έργα που έχουν μελετηθεί επί μακρόν και από διαφορετικές κυβερνήσεις παρ’ όλο που τόσο το κράτος όσο και οι εν δυνάμει επενδυτές διαπιστώνουν, ακόμα και από τις διαφορετικές θέσεις συμφερόντων τους, ωφέλεια για τους ίδιους αλλά και για το κοινωνικό σύνολο.

Οι ταχύτατες μεταβολές των συσχετισμών και των συνεργασιών απαιτούν και μας επιβάλλουν πολύ προσεκτικές και καλά μελετημένες κινήσεις, ώστε η διαμορφούμενη εσωτερική και εξωτερική πολιτική να εξυπηρετούν αποτελεσματικά τα εθνικά μας συμφέροντα και τις προσδοκίες των Ελλήνων.

Επειδή ο κόσμος μας αλλάζει, όσοι επιλέγουμε να εμπλεκόμαστε στην ανάλυση των διεθνών γεγονότων μελετάμε επισταμένως και τις ανακοινώσεις του υπουργείου Εξωτερικών. Από τη δομή των κειμένων τεκμαίρεται ότι οι συντάκτες μάλλον δεν διαθέτουν την εμπειρία επαγγελματιών διπλωματών. Αναμφισβήτητα «ερωτοτροπούν» με τη διπλωματία, αλλά δεν την κατέχουν και ως εκ τούτου προτιμούν διατυπώσεις όπως:

«Το Υπουργείο Εξωτερικών ανακοινώνει…» ή «διπλωματικοί κύκλοι…» ή ακόμη «συνεργάτες του Υπουργού Εξωτερικών…» παραγνωρίζοντας ότι επαΐοντες αναγνώστες διαβάζουν «ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών…» και βασισμένοι σε αυτή την ανάγνωση συντάσσουν οι μεν δημοσιογράφοι τα άρθρα τους, οι δε διπλωμάτες τα τηλεγραφήματα προς τις πρωτεύουσές τους.

Ερασιτεχνισμοί

Αφορμή για τις επισημάνσεις λαμβάνουμε από μια σειρά ανακοινώσεων του υπουργείου Εξωτερικών. Χαρακτηριστικότερη όλων η πολύ πρόσφατη ανακοίνωση, που επιδιώκει δικαίως να στιγματίσει την απαράδεκτη τουρκική μεθόδευση εξασφάλισης θέσης παρατηρητή, με καθεστώς κράτους, στο κατοχικό μόρφωμα που η Άγκυρα θέλει να επιβάλει σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας στον Οργανισμό των Τουρκόφωνων Κρατών.

Η ανακοίνωση στην τρίτη παράγραφό της «γλιστρά» στο τραγικό διπλωματικό σφάλμα αναφοράς «Οποιαδήποτε προσπάθεια αναβάθμισης του ψευδοκράτους (όπως αναγράφεται στο κείμενο του ΥΠΕΞ).

Οι ερασιτέχνες διαμόρφωσης εξωτερικής πολιτικής ελέγχονται διότι:

• Στην Κύπρο μέρος του κυπριακού λαού είναι η τουρκοκυπριακή κοινότητα και όχι το ψευδοκράτος.
• Η Τουρκία στρέφεται ευθέως κατά της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και συνεπώς η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ, αλλά και κάθε εταίρου στην Ε.Ε., δεν μπορεί απλώς να περιορίζεται σε μνεία ανακοίνωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας για την ουσία του θέματος και στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας 541 και 550.
• Η Τουρκία προσβάλλει τον Οργανισμό Τουρκόφωνων Κρατών όταν προσπαθεί παρανόμως να εξασφαλίσει καθεστώς κρατικής οντότητας σε μία κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, παρεμβαίνοντας συνεχώς και βιαίως στην εσωτερική έννομη τάξη της Κύπρου, παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο και κουρελιάζοντας το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Την ισχυρή πραγματικότητα που διαμορφώνουν τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, το ευρωπαϊκό κεκτημένο και η καθημερινή ανάπτυξη της εξωτερικής πολιτικής, υπηρετούν τα υπουργεία Εξωτερικών της Ελλάδας και της Κύπρου. Άνευρες και πλημμελώς επεξεργασμένες ανακοινώσεις δημόσιας διπλωματίας αποδυναμώνουν τη συντονισμένη προσπάθεια, έστω και αν αναρτώνται στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εξωτερικών με το εθνόσημο της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Οι επισημάνσεις επί της ανακοίνωσης του υπουργείου Εξωτερικών προσβλέπουν σε ευαισθητοποίηση των συντακτών κειμένων δημόσιας διπλωματίας, ώστε να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις επικοινωνίας των κρατών και των πολιτών και όχι στις ανάγκες της κοινωνικής δικτύωσης.

Επαναλαμβάνεται, για την κατανόηση της κρισιμότητας των γεγονότων, ότι η Τουρκία πιέζεται συστηματικά από τη διεθνή κοινότητα, επειδή οι επιλογές της δεν συνάδουν με τη διεθνή πραγματικότητα, κυρίως τη στιγμή αποκορύφωσης των συγκρούσεων και της αμφισβήτησης του διεθνούς δικαίου. Κάθε απειλή που στρέφεται κατά της Ελλάδας και της Κύπρου στοχεύει στην αποδυνάμωση της Ε.Ε. και του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Αναφορές στο κατοχικό μόρφωμα που η Τουρκία ανεπιτυχώς προσπαθεί να αναδείξει σε οντότητα με χαρακτηριστικά κράτους δεν μπορεί να συμπεριλαμβάνονται σε ανακοινώσεις που εκφράζονται από τον υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας.

Προσοχή και ευαισθησία

Η διαμόρφωση νέων πραγματικοτήτων στη διεθνή «αρένα» εξελίσσεται ταχύτατα. Όλες οι πλευρές που εργάζονται για την άμβλυνση των ακροτήτων και τη διατήρηση της σταθερότητας, με στόχο την αποκατάσταση ηρεμίας, ανάπτυξης, ειρήνης, εργάζονται με τα μέσα που διαθέτει η παγκοσμιοποιημένη κοινωνία μας.

Με δεδομένη τη συνολική προσπάθεια τα υπουργεία Εξωτερικών κινούνται με πολλή προσοχή και ευαισθησία για να αποφεύγονται παρανοήσεις, που προκαλούνται από απροσεξίες διατυπώσεων, τις οποίες για να θολώσουν το διεθνές περιβάλλον εντάσσουν στο λεκτικό και την επιχειρηματολογία τους χώρες όπως η Τουρκία.

Προσοχή, πολλή προσοχή όταν ανατίθενται αρμοδιότητες συντακτών κειμένων σε συνεργάτες που δεν διαθέτουν διπλωματική επαγγελματική εμπειρία, αλλά μόνο εμπειρία του επαγγελματικού τους τομέα, που πιθανώς δεν απαιτεί μεγάλη προσοχή στη χρήση των λέξεων και των εννοιών της διεθνούς πρακτικής.

Τύπος ανακοίνωσης, που μάλλον ανταποκρίνεται περισσότερο στις διεθνείς απαιτήσεις και τις επιδιώξεις της εξωτερικής μας πολιτικής, θα μπορούσε να διαμορφωθεί ως εξής:

«Καταδικάζονται οι δηλώσεις και ενέργειες της Τουρκίας που αποσκοπούν στη χορήγηση καθεστώτος παρατηρητή στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, στον Οργανισμό Τουρκόφωνων Κρατών.

Επί της ουσίας του θέματος έχει εκδώσει σχετική ανακοίνωση και το Υπουργείο Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας διά της οποίας επισημαίνεται η διεθνής παρανομία, η κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, των Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας 541 και 550 καθώς επίσης και του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου.

Η Ελλάδα σταθερή και αταλάντευτη στις θέσεις της καλεί εταίρους, συμμάχους και το σύνολο της διεθνούς κοινότητας να καταδικάσουν απερίφραστα τη συνεχιζόμενη τουρκική παραβατικότητα και ακρότατη συμπεριφορά που προσβάλλει ηγέτες δημοκρατικών κυβερνήσεων, απειλεί τη διεθνή σταθερότητα και στρέφεται κατά της κυπριακής κυριαρχίας, βιάζοντας αποφάσεις του Σ.Α., του ΟΗΕ και της Ε.Ε., εγκυμονώντας σοβαρούς κινδύνους για την ειρήνη».

Σίγουρα οι εν ενεργεία διπλωμάτες μπορούν να διαμορφώνουν αρτιότερες ανακοινώσεις, αποφεύγοντας απλοϊκές και περιγραφικές διατυπώσεις, που χρησιμοποιούνται στις αναρτήσεις του υπουργείου Εξωτερικών για να ενημερώνονται οι Έλληνες πολίτες και η διεθνής κοινότητα.

Διαβάστε επίσης:

ΠΑΣΟΚ: Προγραμματικό μέτωπο ετοιμάζει ο Ανδρουλάκης

Στο ναδίρ οι σχέσεις της Τουρκίας με ΗΠΑ και Ελλάδα

ΣΥΡΙΖΑ: Παρακολουθήσεις και ακρίβεια πάνε πακέτο