Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο προσπάθησε να «σπάσει» μια κλειδωμένη πόρτα στο προεδρικό «παλάτι« του Ερντογάν στην Άγκυρα για να φτάσει στον τότε αντιπρόεδρο Μάικ Πενς, ο οποίος είχε μια συνάντηση που κράτησε περισσότερο από το αναμενόμενο με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Στα απομνημονεύματά του Never Give an Inch: Fighting for the America I Love , που κυκλοφόρησε την Τρίτη, ο Πομπέο εξηγεί πώς η κυβέρνηση Τραμπ τον Οκτώβριο του 2019 έπεισε τον Ερντογάν να υπογράψει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη βόρεια Συρία μετά από μια τουρκική στρατιωτική επιχείρηση για την κατάληψη περιοχών που προηγουμένως ελεγχόταν από στρατεύματα των ΗΠΑ.

Ο Ντόναλντ Τραμπ διέταξε την αποχώρηση από τη Συρία, αφού πείστηκε από τον Ερντογάν ότι η ομάδα του Ισλαμικού Κράτους (ΙΚ) ηττήθηκε και η Τουρκία μπορούσε να φυλάξει τις περιοχές που εκκενώθηκαν από τους Αμερικανούς. 

Ωστόσο, η τουρκική στρατιωτική επίθεση εξόργισε την αμερικανική κοινή γνώμη, μαζί με το Πεντάγωνο και τις ελίτ ασφαλείας των ΗΠΑ, που ώθησαν τον πρόεδρο των ΗΠΑ να στείλει τον Πενς και τον Πομπέο στην Άγκυρα για να συζητήσουν μια διέξοδο. 

«Όταν φτάσαμε στο παλάτι του Ερντογάν, ζήτησε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον αντιπρόεδρο για “λίγα λεπτά“. Μετά από περίπου μισή ώρα, είπα στους οικοδεσπότες μας ότι έπρεπε να δω τον αντιπρόεδρο», γράφει ο Πομπέο.

«Πέρασαν άλλα είκοσι λεπτά και τώρα ήμουν αποφασισμένος. Χωρίς άδεια, περπάτησα στον διάδρομο και προσπάθησα να σπρώξω να ανοίξω την πόρτα του δωματίου που διεξαγόταν η συνάντηση του Ερντογάν και του αντιπροέδρου. Ήταν κλειδωμένη. Τότε είπα στον ομόλογό μου ότι πρόκειται να σπάσω την πόρτα». 

Ο Πομπέο λέει ότι ανησυχούσε ότι ο Πενς υποβλήθηκε στο ίδιο τρίωρο βίντεο της απόπειρας τουρκικού πραξικοπήματος το 2016 που αναγκάστηκε να παρακολουθήσει στην πρώτη του επίσκεψη στην Τουρκία ως διευθυντής της CIA το 2017. 

«Το βίντεο ήταν τόσο μεγάλο και τόσο κακό που το θεώρησα πρόβλημα ψυχικής υγείας!» αναφέρει.

Η προσπάθεια του Πομπέο να σπάσει την πόρτα τρόμαξε την ομάδα ασφαλείας του που πίστευε ότι οι Τούρκοι φρουροί θα αντιδρούσαν επιθετικά. Αλλά η τουρκική ασφάλεια τον άφησε γρήγορα να περάσει και Αμερικανοί αξιωματούχοι συμμετείχαν στη συνάντηση του Ερντογάν με τον Πενς. 

Ο Πενς προσθέτει ότι τα μέρη κατέληξαν σε μια προσωρινή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που επέτρεψε στην Τουρκία να αποκτήσει πρόσβαση σε μεγάλο μέρος της συνοριακής περιοχής στη Συρία που είχαν ελέγξει οι Αμερικανοί. 

Ο Πομπέο, στο βιβλίο, εμβαθύνει επίσης στις διαπραγματεύσεις του 2017 μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και ανώτερων Τούρκων αξιωματούχων για τη δημιουργία ενός οδικού χάρτη για την κατάληψη της Ράκα της βορειοανατολικής Συρίας από το ΙΚ. 

Ο Πομπέο λέει ότι η Ουάσιγκτον είχε δύο επιλογές: να συνεργαστεί με τους Κούρδους συμμάχους των ΗΠΑ, τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), ή να συνεργαστεί με τον τουρκικό στρατό. Η Άγκυρα θεωρεί τις SDF ως μέρος του PKK, μιας ένοπλης ομάδας που έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ, την ΕΕ και την Τουρκία. 

«Ο Ερντογάν και ο αρχηγός των πληροφοριών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν με κάλεσαν επανειλημμένα για να τονίσουν ότι το PKK –μια τρομοκρατική οργάνωση που χαρακτηρίζεται από τις ΗΠΑ– δεν διαφέρει από τους SDF. Ισχυρίστηκαν ότι εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστήριζαν τους SDF, θα διέρρεαν τη σχέση μας με την Τουρκία», γράφει ο Πομπέο.

Αλλά το Πεντάγωνο δεν ήταν πεπεισμένο ότι οι εκπαιδευμένες από την Τουρκία συριακές δυνάμεις είχαν αρκετή δύναμη για να νικήσουν το Ισλαμικό Κράτος, γι’ αυτό επέλεξαν τη δεύτερη επιλογή. 

 «Η συνάντηση πήγε άσχημα», λέει.

«Δεν έχω ξαναδεί τέτοιο θυμό να ξεσπά τόσο γρήγορα. [Ο επικεφαλής σύμβουλος του Τούρκου προέδρου Ιμπραήμ] Καλίν και Φιντάν εξερράγησαν και μετά έφυγαν γρήγορα».

Ισχυρός σύμμαχος η Ελλάδα

Για την Ελλάδα, ο Πομπέο γράφει ότι «διολίσθαινε στον αντιαμερικανισμό τη δεκαετία του 70» αλλά «σήμερα θεωρεί τις ΗΠΑ προτιμητέο σύμμαχο». Επιπλέον γράφει ότι «οι σχέσεις με έναν σύμμαχο που διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη ζωτικής σημασίας περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι τώρα πιο ισχυρές από κάθε άλλη φορά από την εποχή του σχεδίου Μάρσαλ».

Μιλά για τις επαφές με τον Έλληνα πρωθυπουργό για το σχήμα «3+1» για την ενέργεια στην Ανατολική Μεσόγειο (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και ΗΠΑ) και τον τερματισμό των τουρκικών προκλήσεων στην περιοχή. Αναφέρεται, τέλος, στην φιλοξενία από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Κρήτη.

Οργή στην Άγκυρα

Ανώτεροι Τούρκοι αξιωματούχοι χαρακτήρισαν την Πέμπτη τον πρώην υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο ψεύτη, χαρακτηρίζοντας τους ισχυρισμούς στο νέο του βιβλίο παραπληροφόρηση, την οποία δήλωσαν ότι χρησιμοποιούσε σε μια προσπάθεια να αναρριχηθεί στην προεδρία.

Ο Ιμπραήμ Καλίν, ο επικεφαλής σύμβουλος και εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου, απάντησε στον Πομπέο την Πέμπτη, λέγοντας ότι ο Πενς δεν ήταν μόνος με τον Ερντογάν καθώς τον συνόδευε ο τότε ειδικός απεσταλμένος για τη Συρία Τζέιμς Τζέφρι, καθώς και ο ίδιος ο Καλίν. 

«Καθώς συνεχιζόταν η συζήτηση, ο Πομπέο είχε μια ολοκληρωτική κατάρρευση έξω, μάθαμε αργότερα», είπε στην εφημερίδα Hurriyet. «Έκανε μια κίνηση προς την πόρτα για να μπει και να συμμετάσχει στη συνάντηση, παρόλο που ο αντιπρόεδρός του δεν τον ήθελε».

Pompeo had a 'meltdown' outside Erdogan's door

• Senior Turkish officials called Pompeo a liar, branding the allegations in his new book misinformation, which they said he was using in an attempt to propel him to the presidencyhttps://t.co/fV9AOEoFAw

— Ragıp Soylu (@ragipsoylu) January 26, 2023

Ο Καλίν είπε ότι ο Πενς δεν ζήτησε ποτέ από Τούρκους αξιωματούχους να καλέσουν τον Πομπέο στην αίθουσα. 

Ο Πομπέο έγραψε επίσης στο βιβλίο του ότι ο τουρκικός στρατός δεν ήταν αρκετά ικανός για να νικήσει το λεγόμενο Ισλαμικό Κράτος (IS) το 2017 και γι’ αυτό συνεργάστηκε με τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), τις οποίες ηγούνται κουρδικές ομάδες που θεωρούνται ως τρομοκράτες από την Άγκυρα. 

President #Erdogan was hosting #Pence 1 on 1 and #Pompeo wanted to enter the room.

'But I told him: one of them is president and the other vice president. If they need us, they will summon us… I warned him that it wasn’t appropriate to enter'https://t.co/QJUQXdHQFh

— riyaz (@riyazulkhaliq) January 26, 2023

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε σε τηλεοπτική εκπομπή την Πέμπτη ότι ο τουρκικός στρατός εκείνη την εποχή είχε την ικανότητα να νικήσει το Ισλαμικό Κράτος καθώς είχε ήδη καταλάβει ένα μεγάλο κομμάτι εδάφους τόσο από την μαχητική ομάδα όσο και από κουρδικές ομάδες. 

«Θα πω ότι υπάρχει παραπληροφόρηση σε αυτές τις δηλώσεις. Είμαι διπλωμάτης, αλλά μπορείς να το πεις ψέμα», είπε. «Πρέπει να έγραψε αυτό το βιβλίο για την επερχόμενη προεδρική εκστρατεία του, γι’ αυτό υπάρχουν ψευδείς πληροφορίες εκεί».

Διαβάστε επίσης:

Εύα Καϊλή: Μήνυση κατά Πολωνού ευρωβουλευτή που την κατηγόρησε για έμμισθες σχέσεις με τη Ρωσία

Η… αμηχανία του Ζελένσκι όταν μαθαίνει ότι ο Σολτς θα του δώσει Leopard (Video)

Νέο «όχι» της Κομισιόν στην χρηματοδότηση κατασκευής «τοίχων και φρακτών»