Μια εικόνα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, όπως θα μεταμορφωθεί με βάση την επιλεγείσα αρχιτεκτονική πρόταση για την επέκταση και αναβάθμιση του, δίνει το εντυπωσιακό υλικό που παρουσίασε το υπουργείο Πολιτισμού.

Στην εκδήλωση για την παρουσίαση της μελέτης επέκτασης και αναβάθμισης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου μίλησε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης και έκανε λόγο για την πραγματοποίηση ενός προσωπικού του ονείρου, την μετατροπή του Αρχαιολογικού Μουσείου σε ένα τοπόσημο της πόλης.

Ο πρωθυπουργός τόνισε μεταξύ άλλων μετά την παρουσίαση της μελέτης ότι πρόκειται για μία παρέμβαση η οποία πληροί τις βασικές προϋποθέσεις που είχαν τεθεί εξ αρχής: “πώς θα δημιουργήσουμε περισσότερο χώρο για να εκθέσουμε τα σπουδαία εκθέματα μιας από τις σημαντικότερες συλλογές παγκοσμίως, καθώς σήμερα εκθέτουμε λιγότερο του 10% αυτών που έχουμε στις αποθήκες μας”.

Ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε τον προβληματισμό του γιατί ένα μουσείο όπως ο Εθνικό Αρχαιολογικό της Αθήνας το επισκέπτονταν κάτι παραπάνω από 500.000 επισκέπτες κάθε χρόνο, τη στιγμή που φιλοξενεί αυτόν τον απίστευτο πλούτο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. “Πιστεύω ότι αυτό θα αλλάξει και μπορεί να αλλάξει ως αποτέλεσμα της υλοποίησης αυτού του πολύ οραματικού σχεδίου το οποίο παρουσιάστηκε σήμερα” τόνισε.

Επισήμανε επίσης ότι η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να χρηματοδοτηθούν όλες οι μελέτες από ιδιωτικές δωρεές και στη συνέχεια, η κατασκευή του μουσείου και του περιβάλλοντα χώρου να χρηματοδοτηθούν από εθνικούς και από ευρωπαϊκούς πόρους.

Μίλησε για ένα χρονοδιάγραμμα αρκετά σφιχτό, αλλά εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι είναι εφικτή η υλοποίηση του διότι υπάρχει-όπως είπε- “μεράκι, διάθεση και τεχνογνωσία για να μπορέσουμε αυτό το πολύ όμορφο όραμα το οποίο σας παρουσιάστηκε σήμερα, να γίνει πράξη το συντομότερο δυνατόν“.

Τέλος επισήμανε ότι σε αυτό θα συμβάλει και το γεγονός ότι πια το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, μαζί με τέσσερα ακόμα μουσεία, γίνεται -ως αποτέλεσμα του Νόμου που δημοσιεύτηκε σήμερα- ένα ξεχωριστό Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, όπως συμβαίνει σε όλα τα μεγάλα μουσεία, έχοντας μεγαλύτερη αυτονομία και ευελιξία να μπορέσει να διεκδικήσει το δικό του ρόλο και τη δική του θέση στον παγκόσμιο χάρτη των μουσείων -και όχι απλά μια οργανική μονάδα του Υπουργείου Πολιτισμού.

“Θεωρώ ότι είναι μία πολύ σημαντική μεταρρύθμιση στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς” συμπλήρωσε ο πρωθυπουργός.

Υπενθυμίζεται ότι η Διεθνής Επιτροπή Αξιολόγησης επέλεξε, ομόφωνα, μετά από ενδελεχή και διεξοδική εξέταση των προτάσεων που υποβλήθηκαν την πρόταση των αρχιτεκτονικών γραφείων David Chipperfield Architects και Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη Α.Ε.

Η επιλεγείσα πρόταση συγκεντρώνει τα στοιχεία της ευρηματικής σχέσης μεταξύ του παλαιού και του νέου κτιρίου, της ποιότητας της χωρικής εμπειρίας, της ευαισθησίας προς τις προγραμματικές και μουσειολογικές-μουσειογραφικές προκλήσεις, της πολεοδομικής ένταξης στον ιστό της πόλης και της πρωτοπόρας επίλυσης θεμάτων βιωσιμότητας και περιβαλλοντικού σχεδιασμού, όπως σημειώνει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ.

Από την πλευρά της η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη είπε μεταξύ άλλων ότι η επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου συμβάλλει ουσιαστικά στην αναγέννηση της ευρύτερης περιοχής του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, και προβάλλει την εθνική διάσταση του Μουσείου, το οποίο συνδέει με το παγκόσμιο πολιτιστικό γίγνεσθαι.

Και απευθυνόμενη στον πρωθυπουργό κατέληξε:

«Σήμερα ολοκληρώνεται ο πρώτος δύσκολος -ομολογώ- κύκλος για την υλοποίηση ενός έργου, το οποίο εσείς οραματιστήκατε, ενστερνιστήκατε, παρακολουθείτε προσωπικά. Συμπίπτει χρονικά με την ολοκλήρωση σχεδόν της πρώτης κυβερνητικής σας θητείας. Το βλέμμα μας είναι ήδη στραμμένο στο μέλλον, στην δεύτερη θητεία σας, όπως άλλωστε και οι δυνάμεις μας. Στο τέλος της δεύτερης κυβερνητικής τετραετίας σας, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο θα είναι απολύτως διαφορετικό. Στο χώρο του σημερινού προκηπίου θα υπάρχει κήπος, μία πράσινη πλατεία, αλλά και ένα δεύτερο κτήριο, οργανικά συνδεδεμένο, αλλά όχι ανταγωνιστικό με το υφιστάμενο μνημείο, το οποίο, όπως θα δείτε, αφορά στην πόλη, επικοινωνεί με την πόλη, ενώ συγχρόνως δημιουργεί ένα υψηλής αισθητικής κέλυφος, το οποίο συμμετέχει στην ενιαία έκθεση των πολύτιμων συλλογών, δεκάδων χιλιάδων αριστουργημάτων της αρχαίας ελληνικής τέχνης, που διαθέτει αυτό το Μουσείο».

Σύμφωνα με τη μελέτη:

Ο σχεδιασµός ακολουθεί την υπάρχουσα τοπογραφία: ένα επιβλητικό νεοκλασικό κτήριο µπροστά σε µία εκτενή, πράσινη πλατεία. Η επέκταση θα στεγάσει τις βασικές δηµόσιες λειτουργίες του Μουσείου – έκδοση εισιτηρίων, πωλητήριο, εστιατόριο, αµφιθέατρο καθώς και νέους χώρους για µόνιµες και περιοδικές εκθέσεις- που οργανώνονται συµµετρικά αντλώντας από την ιστορική αρχιτεκτονική. Η κύρια είσοδος µεταφέρεται µπροστά, στο επίπεδο του δρόµου, ενισχύοντας τη σχέση του Μουσείου µε την πόλη. Με µια νέα όψη το Μουσείο συνδιαλέγεται ανοιχτά µε το αστικό περιβάλλον, επιτρέποντας στους περαστικούς οπτική επαφή µε τους νέους εκθεσιακούς χώρους.

Εισερχόμενος στο Μουσείο ο επισκέπτης ακολουθεί μια πορεία ενός συνεχούς, ροϊκού, εκθεσιακού χώρου που διατρέχει τα δύο επίπεδα του νέου κτηρίου και οδηγείται τελικά στο νεοκλασικό κτήριο. Ένα λιτό αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο καθαρών όγκων, οι διαγώνιες οπτικές φυγές και οι τοίχοι που κατασκευάζονται από rammed-earth (συμπιεσμένο χώμα) δημιουργούν μια αντίθεση με τους ιστορικούς χώρους. Μαζί με ένα παιχνίδι ακριβείας φωτός και σκιάς, δημιουργούν μια δραματική αίσθηση στον υπόσκαφο χώρο, ένα ευαίσθητο υπόβαθρο για τα αντικείμενα και τα γλυπτά της συλλογής που θα εκτεθούν σε αυτόν.

Ο κήπος του Μουσείου θα προσφέρει ένα δροσερό, ήσυχο, δημόσιο χώρο, υπερυψωμένο σε σχέση με την πολύβοη δραστηριότητα της πόλης. Ο περιβάλλων χώρος, που μελετήθηκε από το γραφείο των Βέλγων αρχιτεκτόνων τοπίου, Wirtz International, είναι πλούσιος σε υφές. Η διάταξη των νέων χαμηλών όγκων επιτρέπει τη φύτευση εμβληματικών δένδρων στην οροφή τους. Διαμορφωμένα πλατώματα και μονοπάτια στρωμένα με χαλίκι, εκτάσεις με γρασίδι, συστάδες πεύκων και κουκουναριών, αειθαλείς αριέςκαι μορφοποιημένη θαμνοειδής βλάστηση αποτελούν αναφορές στα πάρκα του 19ου αιώνα. Το πάρκο είναι προσβάσιμο από όλες τις κατευθύνσεις, ενώ μια εσωτερική, υποβαθμισμένη, αυλή στην καρδιά του συγκροτήματος ενοποιεί το παλιό και το νέο, δημιουργώντας έναν ευχάριστο χώρο για τους επισκέπτες του Μουσείου και τους κατοίκους της πόλης.

Βιωσιµότητα

Η στρατηγική αειφορίας υποστηρίζεται σε δύο διαφορετικές κατευθύνσεις: το νέο παράρτηµα του Μουσείου ως αρχιτεκτονική υψηλής µάζας, χαµηλής ενέργειας, ενισχυµένο µε πράσινο και δηµόσιες υποδοµές και ένα ιστορικό Μουσείο που αναζωογονείται και αναβαθµίζεται ήπια όσον αφορά τη χρήση ενέργειας, αξιοποιώντας το φυσικό κλίµα όπου είναι δυνατόν.

Ο σχεδιασµός αναδεικνύει το υπάρχον κτήριο του Μουσείου έτσι ώστε να µπορεί να παραµείνει ένα σαφές αστικό τοπόσηµο, το οποίο διαιωνίζει την ουσία και τη σπουδαιότητα του κτηρίου – σηµαντικός παράγοντας για την κοινωνική βιωσιµότητα του συνόλου. Ο εκτεταµένος κήπος στο δώµα ενισχύει το οικοσύστηµα της πόλης, µε τη νέα βλάστηση, τη σκιά και τη φυσική ψύξη στην ευρύτερη περιοχή. Ενισχύεται µε αυτό τον τρόπο το αστικό µικροκλίµα και µειώνονται οι επιδράσεις των αστικών θερµικών νησίδων, κάτι που είναι επιτακτική ανάγκη στο κέντρο της πόλης. Ο ενσωµατωµένος άνθρακας µειώνεται µε τη χρήση rammed earth, ενισχυµένο συµπιεσµένο χώµα (πηλός), η οποία έχει το πρόσθετο πλεονέκτηµα του φυσικού ελέγχου της υγρασίας στους εκθεσιακούς χώρους. Οι πυρήνες της κατασκευής που υποστηρίζουν τη δοµή της οροφής δηµιουργούν µεγάλα φρεάτια που επιτρέπουν στα ψηλά δέντρα να ριζώσουν και να αναπτυχθούν.

Μέσα στο µουσείο, µια νέα υποδοµή ηλεκτροµηχανολογικών εγκαταστάσεων θα κάνει το υπάρχον κτήριο πιο αποτελεσµατικό, µε µια στρατηγική υβριδικού αερισµού που συνδυάζει µηχανικό και φυσικό αερισµό, ανάλογα µε τις καιρικές συνθήκες. Τα µηχανικά συστήµατα θα αντλούν ενέργεια από ένα εναλλακτικό ηλεκτρικό σύστηµα και ανανεώσιµων πηγών, επιτρέποντας µια ανάπτυξη χωρίς ορυκτά καύσιµα.

Photos: ΥΠΠΟΑ / © Filippo Bolognese Images

Διαβάστε επίσης:

Σόφι Ιν΄τ Βελτ στα ελληνικά: Η δουλειά μας είναι να προστατεύουμε την ελληνική δημοκρατία για όλους (Video)

Κυριάκος Μητσοτάκης: Συνέντευξη την Πέμπτη στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ

Ανδρουλάκης για υποκλοπές: Δύο φορές ο κ. Μητσοτάκης άλλαξε τη νομοθεσία για να αποτρέψει τη νόμιμη ενημέρωση των στόχων