Μετά από μήνες επιμονής και εμποδίων στην προσπάθεια της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε τη Δευτέρα ότι θα δώσει το «πράσινο φως». Αυτή η «ξαφνική» μεταστροφή άφησε πολλούς να αναρωτιούνται τι ήταν αυτό που τον έκανε να αλλάξει γνώμη.

Δύο πηγές εξοικειωμένες με τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Τουρκίας και των δυτικών συμμάχων της, είπαν στο Middle East Eye ότι υπήρξαν δύο κύριοι παράγοντες που έπεισαν τον Ερντογάν.

Πρώτον, η κυβέρνηση Μπάιντεν αποφάσισε να «παίξει μπάλα» με την κυβέρνηση του Ερντογάν μετά τις εκλογές στην Τουρκία, οι οποίες εδραίωσαν την εξουσία του Τούρκου προέδρου για άλλα πέντε χρόνια.

Μετά από ένα συγχαρητήριο μετεκλογικό τηλεφώνημα με τον Ερντογάν, ο Μπάιντεν είπε ανοιχτά στα μέσα ενημέρωσης ότι θα μπορούσε να ικανοποιήσει το αίτημα της Τουρκίας για συμφωνία με μαχητικά αεροσκάφη F-16 αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εάν η Άγκυρα εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Αρκετές τηλεφωνικές επικοινωνίες και συναντήσεις μεταξύ ανώτατων Τούρκων αξιωματούχων και Αμερικανών ομολόγων τους – συμπεριλαμβανομένων των υπουργών Εξωτερικών, των επικεφαλής συμβούλων και των αρχηγών των μυστικών υπηρεσιών – κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με το αίτημα των F-16.

Μια ξεχωριστή πηγή είπε στο ίδιο μέσο, ότι η συμφωνία περιλαμβάνει 40 νέα αεροσκάφη και κιτ για την αναβάθμιση 79 F-16 του υπάρχοντος στόλου της Τουρκίας, καθώς και περισσότερους από 900 πυραύλους αέρος-αέρος και 800 βόμβες.

Το δεύτερο ζήτημα που έπεισε τον Ερντογάν ήταν, ότι ο Καναδάς συμφώνησε να άρει το εμπάργκο όπλων κατά της Τουρκίας, είπαν αξιωματούχοι.

Η Οτάβα επέβαλε αρχικά εμπάργκο ως απάντηση στη στρατιωτική επίθεση της Τουρκίας στη βόρεια Συρία το 2019. Υπαναχώρησε εν μέρει από αυτήν την απόφαση τον Ιούνιο του 2020 και ενέκρινε την πώληση οπτικών drones μετά από συνομιλίες υψηλού επιπέδου με την Τουρκία.

Ωστόσο, ο Καναδάς ανέστειλε τις στρατιωτικές εξαγωγές μετά από βίντεο που έδειχναν τη χρήση καναδικής κατασκευής οπτικών Wescam σε drones στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ τον Οκτώβριο του 2020, όπου η Τουρκία υποστήριζε τα στρατεύματα του Αζερμπαϊτζάν κατά των αρμενικών δυνάμεων.

Προηγουμένως, η Τουρκία βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό σε προηγμένα οπτικά drone που παράγονται από τον Καναδά.

Η Σουηδία εξοργίζει τον Ερντογάν

Ενώ αυτές οι συμφωνίες έβαιναν προς ολοκλήρωση, η Σουηδία έλαβε μια σειρά μέτρων για να καθησυχάσει τον Ερντογάν, όπως η καταδίκη ενός υποστηρικτή του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), η έναρξη ερευνών κατά της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και η στενή συνεργασία με τις τουρκικές υπηρεσίες ασφαλείας για τη δημιουργία γραφείου παρακολούθησης στη Σουηδία για τη δραστηριότητα ανθρώπων που συνδέονται με την κουρδική ένοπλες ομάδες.

Ο Ερντογάν ήταν κοντά στο να δώσει το «πράσινο φως».

Αλλά ξαφνικά οι σουηδικές αρχές επέτρεψαν σε έναν διαδηλωτή να κάψει το Κοράνι στη Στοκχόλμη την πρώτη ημέρα του Eid al-Adha, αιφνιδιάζοντας την τουρκική κυβέρνηση. Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα, χρειάστηκαν τέσσερις ημέρες για να καταδικάσει η Στοκχόλμη την κίνηση.

Οι αξιωματούχοι είπαν ότι το όλο περιστατικό εξόργισε τον Ερντογάν, έναν ευσεβή μουσουλμάνο που κατηγορεί τη Δύση για διπλά μέτρα και σταθμά όσον αφορά την ελευθερία του λόγου και τη θρησκεία.

Και μετά το περασμένο Σαββατοκύριακο ο Ερντογάν υπέβαλε ένα πρόσθετο αίτημα κατά τη διάρκεια μιας τηλεφωνικής συνομιλίας με τον Μπάιντεν: οι κορυφαίοι ηγέτες και χώρες της ΕΕ θα πρέπει να εκδώσουν δηλώσεις υποστήριξης για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την αναβίωση των ενταξιακών συνομιλιών που έχουν «παγώσει» εδώ και χρόνια.

Η πηγή είπε ότι ο Μπάιντεν εξεπλάγη ευχάριστα από τα σχόλια του Ερντογάν για την αναβίωση της διαδικασίας της ΕΕ και του είπε τηλεφωνικά ότι ως γερουσιαστής έπαιξε καθοριστικό ρόλο όταν η κυβέρνηση Κλίντον ενθάρρυνε την Ευρωπαϊκή Ένωση να δεχτεί την Τουρκία. «Θέλω να βοηθήσω», είπε ο Μπάιντεν στον Ερντογάν.

Τη Δευτέρα, η Σουηδία δήλωσε ότι θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των διαδικασιών αίτησης βίζας.

Ο Ερντογάν συναντήθηκε επίσης με τον Πρόεδρο της ΕΕ Σαρλ Μισέλ, ο οποίος υποσχέθηκε να προετοιμάσει μια έκθεση για την κατάσταση των σχέσεων Τουρκίας-ΕΕ.

Τελικά ήρθε η απόφαση του Ερντογάν να εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας.

Δεν είναι αμέσως σαφές εάν ο Ερντογάν εξασφάλισε κάποιες δεσμεύσεις από τον Γερμανό πρωθυπουργό Όλαφ Σολτς ή τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν σχετικά με την ένταξη στην ΕΕ την Τρίτη στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους. Όμως ο Σολτς είπε ότι θα συζητήσει τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ με τον Τούρκο πρόεδρο κατά τη διάρκεια διμερούς συνάντησης στο περιθώριο της συνόδου κορυφής.

Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τετάρτη ότι η Ουάσιγκτον θα προχωρήσει με τη μεταφορά μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία σε συνεννόηση με το Κογκρέσο.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, Μπομπ Μενέντεζ, βασικός παράγοντας που εμπόδιζε το αίτημα της Άγκυρας για F-16, είπε επίσης τη Δευτέρα ότι υπήρχε προσωρινή «ανάπαυλα» στην «επιθετικότητα της Τουρκίας εναντίον των γειτόνων της» και είπε ότι βρίσκεται σε συνομιλίες με τον Μπάιντεν.

Οι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι ο Μπάιντεν δεν θα δυσκολευτεί να περάσει την πώληση μέσω του Κογκρέσου αφού το τουρκικό κοινοβούλιο επικυρώσει την υποψηφιότητα της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ την επόμενη εβδομάδα. Η αμερικανική κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρησει μια πώληση F-35 στην Ελλάδα από κοινού με την αγορά F-16 της Τουρκίας για να ικανοποιήσει τους σκεπτικιστές στο Κογκρέσο.

Σημειωτέον, η Άγκυρα βαδίζει επίσης προσεκτικά στις σχέσεις της με την Αθήνα, αποφασίζοντας πρόσφατα να ξεκινήσουν από κοινού μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Διαβάστε επίσης:

Περίσσεψαν οι φιλοφρονήσεις στη συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν

Ξανανοίγει η μυστηριώδης υπόθεση εξαφάνισης της Εμμανουέλας Ορλάντι στο Βατικανό

Καλιφόρνια: Τα UFO αποδείχτηκαν… φωτοβολίδες – Όταν Αμερικανοί πεζοναύτες είδαν ένα «άγνωστο αντικείμενο»