Ένα ζωτικής σημασίας σύστημα ωκεάνιων ρευμάτων μπορεί να καταρρεύσει σε λίγες δεκαετίες αν συνεχιστεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, και όπως προειδοποιούν οι επιστήμονες, αυτό θα είναι καταστροφικό για το παγκόσμιο κλίμα και «θα επηρεάσει την ζωή κάθε κατοίκου στον πλανήτη».

Η νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature, αναφέρει ότι το Μεσημβρινό Σύστημα Κυκλοτερών Ρευμάτων του Ατλαντικού, μέρος του οποίου είναι το Ρεύμα του Κόλπου, μπορεί να καταρρεύσει στο διάστημα από το 2025 ως το 2050.

Τι είναι και γιατί μας αφορά το σύστημα AMOC

Το Μεσημβρινό Σύστημα Κυκλοτερών Ρευμάτων του Ατλαντικού (AMOC) είναι ένα μεγάλο σύστημα ωκεάνιων ρευμάτων που μεταφέρουν θερμά ύδατα από τους τροπικούς προς τα βόρεια, στον βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, όπου τα νερά ψύχονται, και στη συνέχεια βυθίζεται στον ωκεανό για κατευθυνθεί προς τα νότια. Αποτελεί τμήμα μίας «παγκόσμιας ταινίας μεταφοράς» που μετακινεί τα νερά των ωκεανών και συμβάλλει στην ρύθμιση της ανόδου της στάθμης των θαλασσών, μέχρι και στο εύρος των θερμοκρασιών στην Ευρώπη.

Οι επιστήμονες λένε ότι το σημείο καμπής για την ισορροπία αυτού του συστήματος είναι αβέβαιο και οι μετρήσεις των ρευμάτων αυτή την στιγμή δεν δείχνουν τάση σημαντικής αλλαγής. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος, αντιθέτως εκφράζονται φόβοι ότι η κατάρρευση του συστήματος μπορεί να συμβεί ταχύτερα από ό,τι πίστευαν ως τώρα.

Ο κίνδυνος κατάρρευσης του συστήματος αυτού μπορεί να οδηγήσει σε πιο σφοδρούς χειμώνες, στην αύξηση της στάθμης των θαλασσών στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ και στην αλλαγή των μουσώνων στους τροπικούς.

Εδώ και χρόνια οι επιστήμονες προειδοποιούν για την αστάθεια, καθώς επιδεινώνεται η κλιματική κρίση και απειλεί την ισορροπία των θερμοκρασιών και της αλμυρότητας στις θάλασσες, από την οποία εξαρτάται η ισχύς αυτών των ρευμάτων. Καθώς αυξάνεται η θερμοκρασία των ωκεανών και λιώνουν οι πάγοι, στους ωκεανούς εισρέουν περισσότερα γλυκά νερά και μειώνεται η πυκνότητα του νερού, με συνέπεια να μην μπορούν να καταβυθιστούν τα ρεύματα στους ωκεανούς και έτσι να σταματά η λειτουργία του συστήματος της «παγκόσμιας ταινίας μεταφοράς».

Κάτι τέτοιο συνέβη πριν από 12.000 χρόνια, όταν λόγω της απορρύθμισης της «παγκόσμιας ταινίας μεταφοράς» στο βόρειο ημισφαίριο ανέβηκαν οι θερμοκρασίες κατά 10-15 βαθμούς Κελσίου μέσα σε μία δεκαετία.

Καμπανάκι κινδύνου από τους επιστήμονες

Η κατάρρευση του συστήματος «θα επηρεάσει κάθε άτομο στον πλανήτη – είναι τόσο σημαντικό», δήλωσε ο Πίτερ ντε Μενοκάλ, πρόεδρος του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole.

Το 2019 η έκθεση του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή, των Ηνωμένων Εθνών, ανέφερε ότι το σύστημα των ωκεάνιων ρευμάτων θα εξασθενήσει αυτόν τον αιώνα, αλλά δεν θεωρούσε πιθανή την κατάρρευσή του πριν από το 2100.

Ωστόσο η νέα μελέτη είναι πολύ πιο ανησυχητική, αφού από το 2004, όταν άρχισε η συγκέντρωση δεδομένων για το σύστημα των ωκεάνιων ρευμάτων, η κατάσταση δείχνει να επιδεινώνεται με μεγάλη ταχύτητα εξαιτίας ανθρωπογενών παραγόντων, που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη.

«Είναι πραγματικά τρομακτικό. Δεν είναι κάτι που το καταγράφεις σε μια έκθεση ελαφρά τη καρδία», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Πίτερ Ντίτλεβσεν, καθηγητής κλιματικής φυσικής στο πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης και ένας από τους συντάκτες της μελέτης.

«Μέχρι τώρα δεν είχαμε χρονοδιάγραμμα. Με τη νέα μελέτη έχουμε νέες αναλύσεις που επικεντρώνονται στο πότε θα συμβεί το σημείο καμπής», τόνισε ο Πίτερ ντε Μενοκάλ, επισημαίνοντας ότι η πρόβλεψη για κατάρρευση γύρω στο 2050 «προκαλεί συναγερμό δεδομένων των παγκόσμιων συνεπειών που θα έχει ένα τέτοιο γεγονός».

Διαβάστε επίσης:

ΗΠΑ: Αστυνομικοί σώζουν κακοποιημένα παιδιά μέσα από κλουβιά (videos/photo)

Ρωσία: Γιατί η Μόσχα αλλάζει το νομικό πλαίσιο για την υποχρεωτική στράτευση

Αλβανία: Το μεγάλο στοίχημα του Αυλώνα και η προοπτική τουριστικής έκρηξης (videos)