«Απέναντι στη μανία της φύσης κανένα μέτρο δεν θα είναι ποτέ αρκετό. Πολύ περισσότερο που το φετινό καλοκαίρι έχει απανωτούς έντονους καύσωνες, με υψηλότερες θερμοκρασίες, με μεγαλύτερη ξηρασία. Τα μεσογειακά μας δάση ήταν πάντα επιρρεπή στις πυρκαγιές».

Αυτά είπε ο πρωθυπουργός από το βήμα της Ολομέλειας της Βουλής για τα εν εξελίξει πύρινα μέτωπα, για να προσθέσει πως «βρισκόμαστε αυτή την στιγμή σε πόλεμο, προσανατολισμένοι αποκλειστικά στο μέτωπο της φωτιάς. Θα ξαναφτιάξουμε αυτά που χάσαμε. Θα αποζημιώσουμε αυτούς που χτυπήθηκαν».

Λόγια γεμάτα αοριστίες και ευχολόγια που υποδηλώνουν πως το κυβερνητικό επιτελείο αντιμετωπίζει μάλλον με ελαφρότητα όσα συμβαίνουν στη χώρα τις τελευταίες ημέρες.

Οι αριθμοί, όμως, είναι αποκαρδιωτικοί, καθώς με τα μέχρι στιγμής δεδομένα έχουν καεί: 116.000 στα Δερβενοχώρια, 12.000 στο Λουτράκι, 39.000 στο Νέο Κουβαρά και έως τη Δευτέρα 145.000 στρέμματα στη Ρόδο, 10.000 στρέμματα στην Κάρυστο, 20.000 στρέμματα στην Κέρκυρα.

Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι αντιλαμβάνονται οι πλέον αρμόδιοι φορείς το μέγεθος της περιβαλλοντικής, αλλά και κατ’ επέκταση της οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής. Ο φυσικός πλούτος δεν αναπληρώνεται σχεδόν ποτέ στο βαθμό που βίωσε την καταστροφή από την πύρινη λαίλαπα ή κι αν καταφέρει να επανακάμψει, σίγουρα ο ρυθμός αποκατάστασης –κυρίως μέσω των αναδασώσεων- είναι αργός και σε αρκετά μεταγενέστερο χρόνο υπάρχουν απτά αποτελέσματα.

Όσον αφορά τις περιουσίες που χάνονται; Αυτές πράγματι μπορούν αποκατασταθούν, με κόπο και πόνο και σε έναν βαθμό με την ανεπαρκή κρατική αρωγή, αλλά μπορούν να σταθούν τα σπίτια από μόνα τους; Μέσα σε ποιο περιβαλλοντικό πλαίσιο και πόσο προστατευμένα θα είναι σε κάποιο έντονο φαινόμενο βροχοπτώσεων, όπου ο κανόνας θέλει τις περιοχές που καίγονται το καλοκαίρι εν συνεχεία τις επόμενες περιόδους να βρίσκονται αντιμέτωπες με πλημμυρικά φαινόμενα ελλείψει αντιπλημμυρικών έργων.

Όλα αυτά δεν τα έχουν υπολογίσει στην κυβέρνηση αλλά και στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ένα υπουργείο που κινείται χωρίς σχέδιο, καθώς και με μια απίστευτη ταχύτητα απόδοσης ευθυνών σε τρίτους, βλέπε τοπική αυτοδιοίκηση. Στην τοπική αυτοδιοίκηση μπορούμε να χρεώσουμε πολλά (αδικαιολόγητες ολιγωρίες, κακοδιαχείριση πόρων), αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει «πλυντήριο» της εκκωφαντικής απουσίας της κεντρικής διοίκησης.

Με λίγα λόγια, οι καταστροφές που έχουν ήδη λάβει χώρα αλλά και αυτές που –είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο – πως θα ακολουθήσουν, μετατρέπουν το άλλοτε τουριστικό (και αναπτυξιακό) όνειρο του «ελληνικού καλοκαιριού» σε έναν εφιάλτη.

Είναι προφανές πως η Ελλάδα δεν διδάχθηκε τίποτα από την πανδημία, μια υγειονομική κρίση που πλήγωσε βαρύτατα την οικονομία. Αλλά, θα μπορούσε να πει κανείς πως μια επιδημική κρίση είναι κάτι το αναπάντεχο, το απρόβλεπτο. Δεν ισχύει, ωστόσο, και στην περίπτωση της κλιματικής κρίσης. Η κλιματική κρίση είναι ένα εν εξελίξει φαινόμενο, ένα φαινόμενο το οποίο θα μας ακολουθεί για πολλές δεκαετίες.

Συνεπώς, πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες προσαρμογές και να δοθεί – επιτέλους- βάρος στην πρόληψη. Κανένας σοβαρός πολίτης δεν θα κατηγορήσει την οποιαδήποτε κυβέρνηση για τους μελλοντικούς και μεγάλης διάρκειας καύσωνες, αλλά καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να κρύβεται – όπως η τωρινή ελληνική κυβέρνηση– πίσω από την κλιματική κρίση που αργοπορημένα την «ανακάλυψε» και ακόμη πιο επιπόλαια και ερασιτεχνικά την ερμήνευσε.

Το μέλλον του ελληνικού τουρισμού ή του «ελληνικού καλοκαιριού» είναι άμεσα συνδεδεμένο με την Πολιτική Προστασία και τη διαχείριση κρίσεων και φυσικών καταστροφών. Αυτό, λοιπόν, προϋποθέτει καταρτισμένα άτομα σε θέσεις ευθύνης, άνοιγμα της οικονομικής στρόφιγγας για την πρόληψη και την περάτωση αντιπυρικών ζωνών (ή και αντιπλημμυρικών έργων), συνεχούς ελέγχους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση για την υλοποίηση των έργων εντός χρονοδιαγραμμάτων, ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού στους αρμόδιους φορείς και, φυσικά, λίστες εθελοντών καθώς αυτή η κρίση μας αφορά όλους και δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής για κανέναν μας.

Είναι πρόθυμη να κάνει κάτι από τα παραπάνω η κυβέρνηση; Σε αυτό το ερώτημα καλείται να απαντήσει άμεσα, γιατί δεν υπάρχει καθόλου χρόνος πλέον για χάσιμο…

*Ο Τάσος Παππάς είναι δημοσιογράφος

Διαβάστε επίσης:

Η ψήφος των αποδήμων!

Να ανοίξει ο δρόμος για ένα σύγχρονο κράτος στην υπηρεσία του πολίτη

Στα αποκαΐδια ενός διαρκούς εγκλήματος