Τον περασμένο Ιανουάριο υπεγράφη μία συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Βουλγαρίας, η οποία έχει αναχθεί σε πολιτικό πρόβλημα στην Σόφια και προκαλεί πονοκέφαλο στις Βρυξέλλες, όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ερευνά κατά πόσο ανοίγει ένα παράθυρο που θα επιτρέψει τη ροή ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ, την ώρα που το μπλοκ προσπαθεί να απεξαρτηθεί από τα ρωσικό ορυκτά καύσιμα.

Όλα νόμιμα και επωφελή

Η συμφωνία εγκρίθηκε από τη μεταβατική βουλγαρική κυβέρνηση, με την λογική της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας, αλλά η νέα κυβέρνηση στην Σόφια υποστηρίζει πως δεν θα έπρεπε να είχε υπογραφεί. Ωστόσο, η συμφωνία ισχύει και παρότι δεν έχουν δοθεί οι όροι στη δημοσιότητα, το Politico γράφει πως προβλέπει ότι η κρατική βουλγαρική εταιρία φυσικού αερίου Bulgargaz μπορεί να εισάγει 1,85 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου τον χρόνο, μέσω του  κόμβου Στράντζα-Μάλκοκλαρ, στα σύνορα με την Τουρκία.

Αυτό ισοδυναμεί με το 60% των ετήσιων αναγκών της Βουλγαρίας σε φυσικό αέριο. Η  Bulgargaz θα πληρώσει τέλη ύψους 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην τουρκική εταιρία φυσικού αερίου Botaş, σε διάστημα 13 χρόνων, ανεξάρτητα από το κατά πόσο θα κάνει χρήση των δυνατοτήτων που έχει βάση της συμφωνίας. Η συμφωνία δίνει επίσης πρόσβαση στην Botaş σε βουλγαρικούς αγωγούς, για να μπορεί να διαθέσει φυσικό αέριο σε καταναλωτές στην Βουλγαρία και σε γειτονικές χώρες, όπως η Ρουμανία, πληρώνοντας στην Bulgargaz τέλη ύψους 138 εκατομμυρίων ευρώ.

A new gas pact between Turkey and Bulgaria doesn't break EU law.

However, it has raised fears that it could allow more Russian gas into the EU, just as the bloc is trying to end those imports.https://t.co/SMUWFGDCqP

— POLITICOEurope (@POLITICOEurope) September 4, 2023

Η συμφωνία δεν παραβιάζει το ευρωπαϊκό δίκαιο, που προβλέπει ότι τα δικαιώματα μεταφοράς φυσικού αερίου υπόκεινται στη διαδικασία του ελεύθερου ανταγωνισμού, εφόσον η μεταφορά γίνεται εντός των ευρωπαϊκών συνόρων.  

Στην περίπτωση της συμφωνίας Βουλγαρίας- Τουρκίας εμπλέκεται όμως μία τρίτη χώρα- η Τουρκία και μάλιστα δίνονται δικαιώματα αποκλειστικής εκμετάλλευσης του δικτύου σε δύο εταιρίες που προφανώς επωφελούνται.

💥A multibillion-euro gas deal between Bulgaria and Turkey agreed earlier this year could offer a backdoor route for Russian gas into the EU.

That's prompting anxiety among diplomats, and drawing the attention of the Commission. w/@GabrielCSGavinhttps://t.co/BPQgWIVz2A

— Victor Jack (@victor__jack) September 4, 2023

Το θέμα που απασχολεί τις Βρυξέλλες είναι κατά πόσο η Ρωσία χρησιμοποιεί την συμφωνία αυτή και την Τουρκία, για να αυξήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου στην ΕΕ. Πριν από την επίθεση στην Ουκρανία η Ρωσία προμήθευε τις χώρες της ΕΕ με το 40% του φυσικού αερίου που χρειάζονται. Ποσοστό που μειώθηκε στο 8,4% , καθώς η ρωσική Gazprom πάγωσε τις συμφωνίες εξαγωγών με πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Πως η Τουρκία γίνεται ο «πολιορκητικός κριός» της Ρωσίας

Η Βουλγαρία μπορεί να εισάγει φυσικό αέριο από την Τουρκία, αλλά δεν μπορεί να γνωρίζει την προέλευσή του και θα μπορούσε να προέρχεται από την Ρωσία, που συνδέεται με την Τουρκία μέσω των αγωγών TurkStream, που περνούν από τη Μαύρη Θάλασσα. Η Botaş εισάγει φυσικό αέριο μέσω αγωγών από την Ρωσία, το Ιράν, το Αζερμπαϊτζάν και υγροποιημένο φυσικό αέριο από άλλες αγορές.

Η συμφωνία «μπορεί κάλλιστα να ανοίγει την πόρτα για το ρωσικό φυσικό αέριο» για να έρθει στην ΕΕ, λέει η Άουρα Σαμπάντους, αναλύτρια της εταιρίας ICIS.

Ο Πούτιν τροφοδοτεί τα όνειρα του Ερντογάν

Η βουλγαρική συμφωνία με την Τουρκία σηματοδοτεί ότι η ΕΕ μπορεί να μπαίνει «σε μία νέα φάση ρωσικού εμπορίου», πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι οι υψηλού επιπέδου ενεργειακές συμφωνίες με την Μόσχα αντικαθίστανται με έμμεσες εισαγωγές.

Τον περασμένο Οκτώβριο ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε ανακοινώσει ότι συμφώνησε με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντίμιρ Πούτιν, για τη μετατροπή της Τουρκίας σε «ενεργειακό κόμβο» από τον οποίο θα περνά το φυσικό αέριο προς την Ευρώπη.

«Αυτό είναι ένα όνειρο του Ερντογάν και η Άγκυρα δείχνει να πιστεύει ότι από την στιγμή που οι Ευρωπαίοι σταμάτησαν να αγοράζουν άμεσα ρωσικό φυσικό αέριο, υπάρχει μια ενδιαφέρουσα ευκαιρία να ενεργήσει ως μεσολαβητής», λέει ο Καντρί Ταστάν, ειδικός αναλυτής θεμάτων ενεργειακής πολιτικής στο αμερικανικό German Marshall Fund. Η προοπτική επανάληψης των εξαγωγών ορυκτών καυσίμων από την Μόσχα, εξυπηρετεί την Τουρκία, που περνά μια δύσκολη οικονομική περίοδο.

Διαβάστε επίσης:

Πούτιν: Η ουκρανική αντεπίθεση απέτυχε – «Σκληρό ροκ» για τα σιτηρά

Ο Ερντογάν επισκέφθηκε στο νοσοκομείο τον Τούρκο επιχειρηματία που τραυματίστηκε στην Λέρο

Ζώα και όνειρα: Αυτά είναι τα είδη που ονειρεύονται όπως ο άνθρωπος