Αιφνιδιάστηκαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες βλέποντας τους αγρότες να πολιορκούν την έδρα της ΕΕ όπου γινόταν η έκτακτη σύνοδος, αλλά αυτό μάλλον δείχνει πως δεν έχουν και πολύ επαφή με την πραγματικότητα. Γιατί όπως χαρακτηριστικά γράφει το Politico, το μπαρούτι ήταν στεγνό και χρειαζόταν μόνο μια σπίθα για να ξεσπάσει η φωτιά.

Οι αγρότες σε όλη την ΕΕ υφίστανται εδώ και χρόνια τις συνέπειες της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και επωμίζονται τα βάρη από την αποκαλούμενη «πράσινη μετάβαση» και την κλιματική κρίση, τις συνέπειες από την εκμετάλλευση των προϊόντων τους από τις πανίσχυρες εταιρίες λιανικής, την ώρα που εισάγονται αφειδώς φτηνότερα αγροτικά προϊόντα από τρίτες χώρες, είναι δέσμιοι του υψηλού κόστους των πρώτων υλών που διαθέτουν οι αγροχημικές βιομηχανίες και πληρώνουν πανάκριβα τα καύσιμα και το ηλεκτρικό ρεύμα, κάτι που επιβαρύνει το κόστος παραγωγής και είναι αποτέλεσμα των πολιτικών επιλογών που έκαναν οι Βρυξέλλες μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία επιδείνωσε προσωρινά την κατάσταση, αφού αποδείχτηκαν υπερβολικοί οι φόβοι για ελλείψεις βασικών ειδών, όπως τα σιτηρά. Η αγορά σήμερα έχει επάρκεια, αλλά οι τιμές παρέμειναν στα ύψη, όπου οδηγούνται από την απροκάλυπτη κερδοσκοπία των τραστ εμπορίας και λιανικής πώλησης αγροτικών προϊόντων.

Τα αιτήματα των αγροτών

Έτσι οι Ευρωπαίοι παραγωγοί βγήκαν στους δρόμους και την αρχή έκαναν οι Πολωνοί, με δίωρους αποκλεισμούς των συνόρων, για να φτάσουμε στις μαζικές κινητοποιήσεις των αγροτών με τρακτέρ στην Γερμανία και την Γαλλία.

Οι περισσότεροι διαμαρτύρονται για το υψηλό κόστος παραγωγής και τη μείωση των εισοδημάτων τους και προειδοποιούν ότι αν δεν προστατευθεί ο πρωτογενής τομέας, τότε η Ευρώπη θα πεινάσει.

Αλλά τα αιτήματα των αγροτών διαφέρουν από χώρα σε χώρα.

Στην Γερμανία διαμαρτύρονται για την απόφαση της κυβέρνησης να περικόψει τις επιδοτήσεις στο αγροτικό πετρέλαιο.

Στην Γαλλία ο κύριος λόγος διαμαρτυρίας είναι οι συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου που συνάπτει η ΕΕ και κυρίως οι εκείνες με τις χώρες της λατινικής Αμερικής και με την Ουκρανία, που θεωρείται ότι ενθαρρύνουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό σε βάρος των Ευρωπαίων γιατί επιτρέπεται η εισαγωγή στην ΕΕ προϊόντων που δεν υφίστανται τους ίδιους κανόνες παραγωγής που ισχύουν στην ΕΕ.

Μεταξύ των αιτημάτων που προβάλλουν οι αγρότες υπάρχουν αρκετά κοινά, όπως το κόστος των καυσίμων και η κατάρρευση των τιμών που εξασφαλίζουν οι αγρότες για τα προϊόντα τους. Κάτι που δεν φαίνεται στο ράφι, όπου οι καταναλωτές πληρώνουν χρυσά τα προϊόντα που οι παραγωγοί πωλούν έναντι πινακίου φακής.

Τον πιο ογκώδη φάκελο με αιτήματα έχουν οι Βέλγοι και οι Γάλλοι αγρότες, που βάζουν στο τραπέζι τον αθέμιτο ανταγωνισμό με εισαγωγές φτηνών προϊόντων, το υψηλό κόστος παραγωγής, τις πληρωμές από την ΚΑΠ και το αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ στο πλαίσιο της «πράσινης μετάβασης» – που τελικά την πληρώνει ο πρωτογενής τομέας. Οι Βέλγοι διαμαρτύρονται και για τους περιορισμούς στη χρήση φυτοφαρμάκων, καθώς θέλουν να χαλαρώσουν τα μέτρα για να αυξήσουν την παραγωγή με χημικά.

Οι Έλληνες παραγωγοί προτάσσουν τα προβλήματα του υψηλού κόστους της ενέργειας και του αργού ρυθμού πληρωμών της ΚΑΠ.

Ένα μείζον ζήτημα είναι βεβαίως οι χαμηλές τιμές των προϊόντων που παίρνει ο παραγωγός. Σύμφωνα με τη Eurostat, σε έντεκα χώρες της ΕΕ οι τιμές έπεσαν κατά περίπου 10% από το 2022 στο 2023. Μόνο στην Ελλάδα και την Κύπρο παρατηρήθηκε αντίθετη τάση, δηλαδή αύξηση, καθώς συνέβαλε στη βελτίωση της εικόνας η αύξηση των τιμών του ελαιολάδου.

Το πολιτικό παιχνίδι πίσω από τα τρακτέρ

Μπροστά στον κίνδυνο να υποχρεωθούν να εγκαταλείψουν τα χωράφια τους οι αγρότες βγήκαν στους δρόμους και αιφνιδίασαν τους πολιτικούς ηγέτες, παρότι ο αγροτικός κλάδος είναι μάλλον συντηρητικών πολιτικών απόψεων και δεν φημίζεται για τη ριζοσπαστικότητά του.

Βλέποντας τις ποιοτικές αναλύσεις για τον τρόπο με τον οποίον ψηφίζουν οι διάφορες επαγγελματικές ομάδες στις χώρες της ΕΕ διαπιστώνουμε πως οι αγρότες παραδοσιακά ψηφίζουν κεντροδεξιά και δεξιά κόμματα. Οι περισσότεροι ηγέτες στο συμβούλιο που έγινε στις Βρυξέλλες, είδαν στους δρόμους τους δικούς του ψηφοφόρους, στους οποίους άλλα είχαν υποσχεθεί κι άλλα έδωσαν. Μπορούν να ελπίζουν πως η οργή τους θα εκτονωθεί στην ευρωκάλπη, και στις εθνικές εκλογές τα πράγματα θα … φτιάξουν. Γιατί οι αγρότες τελικά θα ξαναμπούν στο μαντρί, όπως τουλάχιστον θέλουν να ελπίζουν οι συντηρητικοί πολιτικοί ηγέτες.

Πάντως στην παρούσα συγκυρία τα κόμματα που βρίσκονται δεξιότερα της δεξιάς στο πολιτικό φάσμα σπεύδουν να εκφράσουν την συμπαράστασή τους στους αγρότες, αφού έρχονται εκλογές… Αυτό γίνεται συστηματικά από το ακροδεξιό νεοναζιστικό μόρφωμα AfD στην Γερμανία και από την ρατσιστική ακροδεξιά της Λεπέν στη Γαλλία, που φρόντισαν να στείλουν στελέχη τους στα μπλόκα.
Πρώτος και καλύτερος σε αυτή την πασαρέλα ο Βίκτορ Όρμπαν, ο οποίος αφού έκανε «κωλοτούμπα» και συναίνεσε να σταλεί μια γενναία βοήθεια στην Ουκρανία για να συνεχίσει τον πόλεμο, βγήκε στους δρόμους για λίγα πλάνα και δυο φωτογραφίες δίπλα στους αγρότες που διαδήλωναν στο κέντρο των Βρυξελλών.

Τα δύσκολα μπροστά για Μακρόν και Σολτς

Οι 27 ηγέτες ελπίζουν ότι οι αγροτικές κινητοποιήσεις θα εκτονωθούν μέχρι να συγκληθεί και πάλι το συμβούλιο και ότι δεν θα δουν τις … ενοχλητικές εικόνες με τα τρακτέρ μπροστά στην έδρα της ΕΕ. Όμως κάποιοι ηγέτες σε εθνικό επίπεδο δεν θα ξεμπερδέψουν εύκολα.

Στην Γαλλία, ο νέος πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ ανακοίνωσε ότι από φέτος θα διατίθενται 150 εκατομμύρια ευρώ σε μέτρα φορολογικής ελάφρυνσης των αγροτών και την αναστολή των μέτρων για την χρήση παρασιτοκτόνων στην παραγωγή. Δηλαδή έκλεισε το μάτι στους αγρότες επιτρέποντάς τους να χρησιμοποιούν όπως θέλουν τα χημικά παρασιτοκτόνα και τους υποσχέθηκε μια έμμεση ένεση ρευστότητας από τις φορολογικές ελαφρύνσεις.

Τα μέτρα ευνοούν κυρίως τους μεγάλους παραγωγούς, αλλά η ουσία είναι ότι ο πρόεδρος Μακρόν έστειλε –μέσω του Ατάλ- ένα μήνυμα στα μπλόκα: ότι θέλει να πέσουν οι τόνοι, με κάθε τρόπο. Έτσι ο πρωθυπουργός Ατάλ υποσχέθηκε νομοθετικές πρωτοβουλίες για την προστασία των αγροτών από τον άγριο πόλεμο τιμών που υφίστανται λόγω της διελκυστίνδας διανομέων και πωλήσεων λιανικής.

Στη Γερμανία, ο καγκελάριος Σολτς δεν μπορεί να κοιμάται καθόλου ήσυχος, αφού όλη η χώρα βρίσκεται σε απεργιακό κλοιό και μετά τους αγρότες, κατεβαίνουν σε απεργίες ή στάσεις εργασίας οι μηχανοδηγοί των τραίνων, οι εργαζόμενοι σε αστικές συγκοινωνίες και αεροδρόμια, ακόμα και οι γιατροί. Για σήμερα Παρασκευή προγραμματίζονται στάσεις εργασίας στις αστικές συγκοινωνίες σε όλα τα γερμανικά κρατίδια και αναμένονται δυσκολίες στον ευρύτερο δημόσιο τομέα από τις κινητοποιήσεις του συνδικάτου των δημοσίων υπαλλήλων.

Το…φιλικό χτύπημα στην πλάτη

Κατά τα άλλα, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διαβεβαίωσε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε τις ανησυχίες των αγροτών, αλλά υπενθύμισε «τον ουσιαστικό ρόλο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής», δηλαδή αυτού ακριβώς του πλαισίου που οι αγρότες το θεωρούν αναποτελεσματικό.

Οι αγρότες δεν έδειξαν να πείθονται από τη διαβεβαίωση της προέδρου της Κομισιόν ότι «θα παρακολουθεί την κατάσταση», αναγνωρίζοντας ότι τα ευρωπαϊκά προϊόντα δέχονται μεγάλο ανταγωνισμό από την παγκόσμια αγορά. Οι παραδοχές αυτές ακούγονται περίπου σαν φιλικό χτύπημα στην πλάτη των αγροτών για να τους κλείσουν τα μάτια.

Διότι – όπως είπε η κυρία φον ντερ Λάιεν – ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ διαθέτει περίπου 390 δισεκατομμύρια ευρώ… Το ποσό ακούγεται υψηλό, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι , αν σκεφτούμε ότι στο χθεσινό συμβούλιο οι ηγέτες της ΕΕ αποφάσισαν να αποδεσμεύσουν βοήθεια στην Ουκρανία ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ- και πρόκειται για το τελευταίο από τα πακέτα βοήθειας στο Κίεβο…

Διαβάστε επίσης:

Γαλλία: Νέο μέτωπο για τον Μακρόν, μετά τους αγρότες – Εκπαιδευτικοί «βράζουν» για την υπουργό Παιδείας, που εκθείασε τα ιδιωτικά σχολεία

«Εφιαλτική» πρόβλεψη από τον ΠΟΥ: Το 2050 ο αριθμός των καρκινοπαθών θα έχει αυξηθεί κατά 77%

Forbes: Ο Μπάιντεν εξοπλίζει την Ελλάδα ώστε εκείνη να εξοπλίσει την Ουκρανία