Λέτα Σεμαντένι

Ταμανγκούρ

Μετάφραση: Τέο Βότσος

Εκδόσεις: Loggia

Σελ.: 132

Πρώτο μυθιστόρημα της Σεμαντένι, το «Ταμανγκούρ», έχει μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες και το 2016 απέσπασε το Ελβετικό Βραβείο Λογοτεχνίας. Η Λέτα Σεμαντένι γράφει ποίηση στα γερμανικά και στα ραιτορομανικά και, πολύ πρόσφατα, τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας 2023 από την Ελβετική Συνομοσπονδία για το σύνολο του έργου της. Και είναι ιδιαίτερη η χαρά που μια τέτοια ιδιαίτερη λογοτεχνική φωνή μπορούμε να την απολαύσουμε «ακούγοντάς» την και διαβάζοντάς την στη γλώσσα μας. Μια φωνή εξόχως ποιητική, που διαχέεται και ψιθυρίζει στις σελίδες του σαγηνευτικού «Ταμανγκούρ». Ο τόπος και ο χρόνος εδώ δεν έχουν σημασία.

Σημασία έχουν η ονειρική ατμόσφαιρα και η ελκυστική αφήγηση, το ύφος, η δομή και η πλοκή, που δεν είναι οι συνηθισμένες δομή και πλοκή ενός ακόμα πεζογραφικού έργου.

Τα μικρά κεφάλαια με τις αριθμημένες «μινιατούρες» στο «Ταμανγκούρ» αρχικά γράφτηκαν ως πεζοποιήματα που τελικά, κατόπιν εκδοτικής πρότασης, ενώθηκαν το ένα με το άλλο και το αποτέλεσμα είναι θαυμάσιο και πρωτότυπο.

Εδώ λοιπόν δεν έχουμε να κάνουμε με ένα μυθιστόρημα ανατροπών, παθών και έντασης, αλλά με ένα «αθόρυβο» μυθιστόρημα ιδεών, καρδιάς και μνήμης. Πρωταγωνιστούν η καθημερινότητα σε ένα ελβετικό χωριό ανάμεσα στα βουνά, τα απλά πράγματα, ένα γεύμα, ένα όνειρο, μια λέξη και μια σκέψη που στην αφήγηση της Σεμαντένι αποκτούν άλλο νόημα, άλλη διάσταση και αξία. Κι εκεί, δίπλα στα απλά και στα καθημερινά, πρωταγωνιστούν η γιαγιά και το παιδί (ένα κορίτσι) χωρίς ονόματα, χωρίς ηλικία, που ζουν μαζί – μαζί τους και ο σκύλος Τσαν – και χτίζουν ένα κάστρο αγάπης και τρυφερότητας η μια για την άλλη χωρίς να λείπει ο αέρας των εντάσεων, που ενίοτε κάνει τα μικρά παράθυρά του να τρίζουν.

Η απώλεια στο «Ταμανγκούρ» δεν είναι το κυρίαρχο θέμα, υπάρχει όμως έντονα στο φόντο και προκαλεί μια γλυκιά θλίψη και μια βαθιά συγκίνηση. Ό,τι συνέβη πριν περιγράφεται με τόνο συγκρατημένο, απλά, ποιητικά, χωρίς τη χρήση τεχνητών δραματικών εξάρσεων αλλά αληθινά κι ονειρικά μαζί, όπως τα φέρνει στη μνήμη του ένα / το παιδί, που έχει συγκρατήσει εικόνες και ήχους που του προκαλούν αμηχανία, εσωστρέφεια και φέρνουν ένα σμήνος από γκρίζα σύννεφα και μια υγρασία στην ψυχή του. Κυρίαρχο θέμα είναι η ζωή που συνεχίζεται. Με τις ομορφιές της, το μέλι και το μαχαίρι της, τις θάλασσες και τα βουνά της, το ζεστό ψωμί της, το εδώ και το εκεί της, το πάντα και το ποτέ της, την αγάπη που χαμογελάει πίσω από νοτισμένο νυχτερινό τζάμι, την αυθάδεια των ονείρων της.

Διαβάστε επίσης:

Βιβλία: Οι προτάσεις της εβδομάδας

Βιβλίο: Ο πυρηνικός εφιάλτης είναι εδώ!

Βιβλίο: Οι προτάσεις της εβδομάδας