Η κρίση του ιδιωτικού χρέους αποτέλεσε έναν από τους βασικούς λόγους της οικονομικής κατάρρευσης της Ελλάδας, με στοιχεία μάλιστα ανθρωπιστικής κρίσης, που οδήγησε στη μνημονιακή περιπέτεια. Η κατάσταση αυτή δεν ήταν τυχαία, αλλά γέννημα θρέμμα μιας μακράς περιόδου καταστροφικών και ανεύθυνων πολιτικών από τον πάλαι ποτέ δικομματισμό, με την καθοριστική συμμετοχή του εγχώριου οικονομικού κατεστημένου, συμπεριλαμβανομένου του τραπεζικού συστήματος.

Στην Ελλάδα του σήμερα, την Ελλάδα 2.0 της Νέας Δημοκρατίας, το ιδιωτικό χρέος εξακολουθεί να αποτελεί βασικό πρόβλημα για την οικονομία και την κοινωνία, καθώς βρίσκεται ακόμα σε δυσθεώρητα ύψη. Σαν να μην έφτανε αυτό, τα τελευταία χρόνια έχει ανακύψει, με ιδιαίτερη ένταση, και η στεγαστική κρίση. Τα στοιχεία δείχνουν ότι 1 στα 2 νοικοκυριά πληρώνει πάνω από το 40% των εισοδημάτων του σε ενοίκιο ή στεγαστικό δάνειο, κοινόχρηστα, ρεύμα, νερό, θέρμανση-ψύξη ή, ακόμα χειρότερα, δυσκολεύεται έως αδυνατεί να καλύψει αυτές τις δαπάνες. Ο συνδυασμός δε της στεγαστικής κρίσης με την κρίση της ακρίβειας που αφορά σε ανελαστικές δαπάνες (τρόφιμα, μεταφορές κ.λπ.) δημιουργούν την κρίση του κόστους διαβίωσης. Γι’ αυτό και 6 στα 10 νοικοκυριά τελειώνουν τα μηνιαία εισοδήματά τους στις 19 ημέρες.

Η στεγαστική κρίση, όπως και η κρίση του ιδιωτικού χρέους και της ακρίβειας, είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών, καθώς και ενός συγκεκριμένου παραγωγικού -μόνο κατ’ ευφημισμό- μοντέλου, που στερείται πραγματικής αναπτυξιακής προοπτικής και παράγει μόνο τουριστικές και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και real estate· η συνταγή δηλαδή των 90s και 00s που οδήγησε στην απόλυτη καταστροφή. Η σημερινή κυβέρνηση είναι σαφές ότι παραμένει πιστή στο δόγμα αυτό, με απώτερο σκοπό την ιστορικά μεγαλύτερη αντίστροφη αναδιανομή του πλούτου των ελληνικών νοικοκυριών.

Στο σημείο που τέμνονται το ιδιωτικό χρέος και η κρίση στέγασης, βρίσκουμε και την όλη συζήτηση για τους πλειστηριασμούς. Ας σκεφτούμε για μια στιγμή, σε ένα περιβάλλον ακρίβειας, αύξησης των επιτοκίων, ραγδαίας αύξησης των ενοικίων και των λοιπών στεγαστικών δαπανών, ένα ευάλωτο νοικοκυριό να μένει αναπόφευκτα λίγο πίσω στις πληρωμές του και να ζει καθημερινά με τον κίνδυνο της απώλειας της στέγης του με πλειστηριασμό. Ας σκεφτούμε πόσοι συνάνθρωποί μας σήμερα είναι πραγματικά «στρατηγικοί κακοπληρωτές». Ας σκεφτούμε ακόμη, ότι τα περισσότερα ενυπόθηκα δάνεια είναι στα χέρια κερδοσκοπικών funds που αρνούνται να συζητήσουν, αρνούνται ακόμα και να ενημερώσουν και επωφελούνται από τον νέο πτωχευτικό της Κυβέρνησης για να κάνουν την κρίση ευκαιρία. Ας προσπαθήσουμε να σκεφτούμε, αυτό το νοικοκυριό, που θα χάσει το σπίτι του επειδή δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στο αυξημένο κόστος ζωής, την ώρα που ο πιστωτής του είναι ένα επιθετικό fund, που θα βρει σπίτι, σε τι κόστος και σε τι κατάσταση.

Να γιατί έχει ακόμα αξία η συζήτηση για τους πλειστηριασμούς. Γιατί η κανονικότητα του κυρίου Μητσοτάκη βρίσκεται μόνο στους κύκλους που αυτός κινείται. Για παράδειγμα, διαβάζουμε ότι στην Ισπανία, η σοσιαλιστική κυβέρνηση, υπό την πίεση της Αριστεράς, επέκτεινε την αναστολή πλειστηριασμών για ακόμα τέσσερα χρόνια για τα ευάλωτα νοικοκυριά, αντιλαμβανόμενη την διάσταση του προβλήματος. Στην Ελλάδα, που αναδεικνύεται και εδώ σε αρνητικό πρωταθλητή Ευρώπης, η κυβέρνηση έχει διαλέξει τον δρόμο των ισχυρών οικονομικών συμφερόντων.

Στη χώρα μας ισχύει από του 2020 ο νέος πτωχευτικός νόμος της Νέας Δημοκρατίας· ένα πλαίσιο κομμένο και ραμμένο για τις τράπεζες (αν όχι γραμμένο από αυτές), που κατάργησε κάθε έννοια προστασίας για τους ευάλωτους συμπολίτες μας. Ακόμα και ο πολυδιαφημισμένος Φορέας Απόκτησης Ακινήτων όχι μόνο δεν έχει δημιουργηθεί ακόμα, αλλά αποτελεί και μια κοροϊδία, γιατί αφαιρεί τα σπίτια του κόσμου και απαιτεί να από αυτόν να τα αγοράσει μετά από 12 χρόνια ενοικίων, στην νέα του εμπορική αξία. Ας προσπαθήσουμε να φανταστούμε ένα ευάλωτο νοικοκυριό που ζει με τον βασικό μισθό, να πρέπει επί 12 χρόνια να πληρώνει ενοίκιο στο σπίτι του και παράλληλα να μαζεύει το ποσό για να το αγοράσει από την αρχή!

Γι’ αυτό και η Νέα Αριστερά θα διεκδικήσει με την κοινωνία την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος και του ιδιωτικού χρέους και την αντιστροφή της πορείας αναδιανομής του πλούτου προς τα ανώτερα στρώματα. Θα προτείνει ένα νέο ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη ρύθμιση του ιδιωτικού χρέους και την προστασία της κύριας κατοικίας για όσους τη χρειάζονται. Ένα πλαίσιο που θα παράγει βιώσιμες και δίκαιες λύσεις: βιώσιμες γιατί θα αντιμετωπίζει με τρόπο ολιστικό αλλά και εξατομικευμένο τις ανάγκες των οφειλετών, και δίκαιο γιατί οφειλέτης και πιστωτής θα αντιμετωπίζονται από τον νόμο επί ίσοις όροις, αλλά και με την αναγκαία κοινωνική πρόνοια. Και φυσικά θα διεκδικήσει την άμεση κατάργηση του πτωχευτικού νόμου της Νέας Δημοκρατίας και την αναστολή των πλειστηριασμών μέχρι την θέσπιση του νέου προστατευτικού πλαισίου.

Διαβάστε επίσης:

Στον δρόμο για την Ευρώπη

Κεντροαριστερό κενό ηγεσίας

Τρέχουν με το… φάντασμα της αποχής