Στο Φεστιβάλ των Καννών, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη, οι αίθουσες και οι ταινίες τους αποτελούν μόνον το ένα μέρος του. Το άλλο έχει να κάνει με τις αγοραπωλησίες των ταινιών, το μεταπρατικό κομμάτι, αυτό που προετοιμάζει την επόμενη κινηματογραφική σεζόν.

Τέλος, υπάρχουν τα γεγονότα τα οποία με τον τρόπο τους σχολιάζουν και προσπαθούν να παρέμβουν στα απανταχού πολιτικά τεκταινόμενα. Πολλές φορές, οι τρεις αυτοί τομείς βρίσκονται σε αλληλεπίδραση και τότε το Φεστιβάλ αποκτά την πλέον ενδιαφέρουσα έκφανσή του.

Όπως, για παράδειγμα, τα όσα συμβαίνουν στο marché – market- αγορά, μετά την τοποθέτηση του Ρόμπερτ ντε Νίρο, κατά τη βράβευση του, στην έναρξη των Καννών, όσον αφορά στην πρόθεση Τραμπ να επιβάλει υψηλούς δασμούς στις ταινίες που γυρίζονται εκτός Αμερικής. Η αβεβαιότητα για την επιβολή ή όχι των μέτρων δημιουργεί αστάθεια στο κινηματογραφικό αλισβερίσι. Δίπλα στα όσα τρέχουν στις κινηματογραφικές αίθουσες, οι συζητήσεις και οι προβλέψεις γύρω από τις προθέσεις του αμερικανού Προέδρου είναι αυτές οι οποίες μονοπωλούν τις συζητήσεις, αλλά και τα ανέκδοτα που κυκλοφορούν.

Τομ Κρουζ, και πάλι

Να, επίσης, μια ταινία παράδειγμα του τρόπου που έχει η κινηματογραφική βιομηχανία του Χόλυγουντ να κινητοποιεί το ενδιαφέρον-έστω και με εκτός του εδάφους του γυρίσματα. Πρόκειται, βέβαια, για τις όγδοες «Επικίνδυνες αποστολές», αφορμή για να επανεμφανισθεί ο πρωταγωνιστής Τομ Κρουζ, μετά από τρία έτη, στον κόκκινο διάδρομο του Παλέ ντε Φεστιβάλ.

Όσοι βρέθηκαν στο Φεστιβάλ προ τριετίας θα θυμούνται τον ντόρο που είχε ξεσηκώσει η παρουσία του πρωταγωνιστή Τομ Κρουζ, στην μετά σαράντα χρόνια επανεμφάνισή του στο «Top gun maverick». Η ταινία, παρά την καταγωγή της από τα χωράφια του εμπορικού -εμπορικότατου- σινεμά, κέρδισε το ενδιαφέρον του χώρου της λεγόμενης κουλτούρας, έκανε απόλυτο ρεκόρ εισπράξεων και προκάλεσε τη δήλωση του Στίβεν Σπίλμπεργκ περί ταινίας η οποία ανανέωσε και έσωσε την παγκόσμια κινηματογραφική βιομηχανία.

Τώρα ο Τομ Κρουζ σώζει -αν μη τι άλλο – την τιμή των Καννών (ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ πάντα τρέφεται από τους σταρ) και πείθει για μια ακόμη φορά τους παραδοσιακούς θιασώτες της έβδομης τέχνης να υποκλιθούν σε έναν σταρ: ανάγκασε το πιο δύστροπο κινηματογραφικό περιοδικό, τα γαλλικά Cahiers du cinema, να τον κάνουν εξώφυλλο. Το ότι το φιλμ σκηνοθετείται από τον μόνιμο συνεργάτη του Κρουζ, το Κρίστοφερ Μακ Κουόρι, στοιχειοθετεί έναν επιπλέον λόγο για την ενθουσιώδη υποδοχή του από το κοινό του Φεστιβάλ.

Η Γάζα έχει κι αυτή τη θέση της

Ένα τέτοιο καλλιτεχνικό, κοινωνικό, πολιτικό γεγονός (βάλτε τα σε όποια σειρά θέλετε…), τα γεγονότα του πλανήτη δεν το αφήνουν ποτέ αδιάφορο.

Μια ανοιχτή επιστολή σκηνοθετών και ηθοποιών υπενθυμίζει τα όσα συμβαίνουν στη Γάζα και την ανάγκη της τοποθέτησης της κινηματογραφικής βιομηχανίας σε αυτά: όχι σιωπή, αλλά δημόσια θέση είναι το πνεύμα της επιστολής, η οποία έχει κι ένα έμμεσο ελληνικό ενδιαφέρον. Τη συνυπογράφουν ο Κώστας Γαβράς και ο Γιώργος Λάνθιμος.

Το θέμα της Γάζας δεν έμεινε στα γραπτά, αλλά πέρασε και στα προφορικά, δια στόματος της προέδρου της Κριτικής Επιτροπής Ζιλιέτ Μπινός. Ζήτησε, με τη σειρά της, να σταματήσουν οι βομβαρδισμοί στην παλαιστινιακή λωρίδα και βρήκε «στήριξη» από ένα ντοκιμαντέρ το οποίο προβλήθηκε εκτός συναγωνισμού. Το «Βάλε την ψυχή σου στα χέρια και προχώρα» ( Put your soul in your hands and keep going) μας συστήνει την Φατίμα Χασούνα, μια φωτορεπόρτερ, προσωπική φίλη της σκηνοθέτιδας για δεκαπέντε χρόνια. Στη διαρκώς πυρακτωμένη περιοχή, μέσα από τα μάτια και την αφήγηση της Χασούνα, γνωρίζει ο θεατής τα όσα διαρκώς προκαλούν τις «εκρήξεις» στη Γάζα. Το εκτός συναγωνισμού ντοκιμαντέρ αποκτά μεγαλύτερη αξία μετά το θάνατο της κυριολεκτικά και μεταφορικά ηρωίδας.

Υπάρχουν και οι ταινίες…

Περνώντας στο εσωτερικό των κλειστών αιθουσών, εκεί τα κριτήρια είναι διαφορετικά, αν και όχι αδιάφορα για τις πολιτικές εξελίξεις. Αυτές είναι που έφεραν τον γνωστό Ουκρανό, «φεστιβαλικό», σκηνοθέτη Σεργκέι Λόζνιτσα, να στείλει στις Κάννες την ταινία «Δύο εισαγγελείς» για να θυμίσει τα όσα συνέβαιναν επί Σοβιετικής Ένωσης στην πατρίδα του.

Με μια καφκική, σκοτεινή και εσωστρεφή, διάθεση θέτει στο προσκήνιο δύο λειτουργούς της δικαιοσύνης, στα 1937, με τη γραφειοκρατία και την περιρρέουσα τρομοκρατία να στραγγαλίζουν τη διάθεσή τους για απονομή δικαίου. Οι δίκες της Μόσχας και οι εκτελέσεις δείχνουν τον επιλεγμένο δρόμο του τότε καθεστώτος.

Κι επειδή πάντα οι εκπλήξεις αποτελούν το αγαπημένο θήραμα του θεατή ενός φεστιβάλ, αυτές προς το παρόν εκπροσωπούνται στις Κάννες από τη Γερμανίδα Μάσκ Σιλίνσκι, με τη δεύτερη μόλις ταινία της. Με τον τίτλο «Ο ήχος της πτώσης» (Sound of falling) σκηνοθετεί μια ταινία για τη γυναικεία αφύπνιση, στη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα. Καθώς το έργο κινείται ανάμεσα στο όνειρο και στην πραγματικότητα, το ξύπνημα μιας ανήλικης θηλυκής συνείδησης, βρίσκεται στα όρια του ονείρου και του εφιάλτη.

Τον απαραίτητο τόνο χιούμορ στο δεκαήμερο των Καννών, πάντως, τον προσδίδει ο γνώριμος στο ελληνικό κοινό Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ ( είχε γυρίσει την ταινία του «Μετά τα μεσάνυχτα» στην Πελοπόννησο» ). Τώρα πραγματοποιεί μια διείσδυση στα εσώτερα κινηματογραφικά στρώματα, με τον τίτλο «Νουβέλ βαγκ». Λίγο πραγματικό, λίγο σε υποθετικό επίπεδο, το φιλμ «χώνεται» στα παρασκήνια των γυρισμάτων της αρχετυπικής ταινίας «Νουβέλ βαγκ» του Ζαν Λικ Γκοντάρ. Είναι η στιγμή της ανάφλεξης του ομώνυμου κινηματογραφικού ρεύματος, το οποίο άλλαξε τη μοίρα του ανά τον κόσμο σινεμά. Ένα «τότε», που λίγοι γνωρίζουν πόσο το κουβαλάει το «τώρα». Καλή ευκαιρία για τις φετινές Κάννες να θυμηθούν τα χρόνια που διαμόρφωναν την πρωτοπορία, στο κινηματογραφικό, αλλά και στο πολιτικό πεδίο.

Διαβάστε επίσης:

Πέθανε ο Morris, ο διάσημος αλιγάτορας από το «Happy Gilmore» – Η «καριέρα» στο Hollywood και το «αντίο» του Adam Sandler (videos)

Όταν η 15χρονη Κλαυδία είχε τραγουδήσει στο «Ελλάδα έχεις ταλέντο» (Video)

«All’s Fair»: Kim Kardashian, Naomi Watts και Niecy Nash-Betts πρωταγωνιστούν στη νέα νομική σειρά του Ryan Murphy (photos/video)