Προβληματισμό στην τοπική κοινωνία, σε επιστήμονες και σε αρχαιολόγους έχει προκαλέσει η σκέψη για την εγκατάσταση τελεφερίκ στην Μονεμβασιά.

Ούτως ή άλλως η σναμονή της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) βάζει προσωρινά
«φρένο» στην υλοποίηση των έργων.

Με προσφυγές που εκδικάστηκαν στις 25 Σεπτεμβρίου, οι δύο Σύλλογοι Φίλων Μονεμβασίας, η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ), η Europa Nostra, καθώς και πολίτες της
περιοχής, ζήτησαν την ακύρωση ή τουλάχιστον την αναστολή των έργων, τονίζοντας ότι πρέπει να προηγηθεί η έκδοση μιας συνολικής μελέτης από τον αρμόδιο φορέα του Υπουργείου Πολιτισμού.

Σύμφωνα με δημοσιευμα της Εφσυν η βασική τους επιχειρηματολογία εστιάζει στο ότι δεν είναι δυνατόν να ξεκινούν αποσπασματικά παρεμβάσεις χωρίς να υπάρχει μια ενιαία θεώρηση και αξιολόγηση όλων των παραμέτρων: αρχαιολογικών, ιστορικών, περιβαλλοντικών, πολεοδομικών.

Οι προσφυγές στηρίχθηκαν και σε γνωμοδότηση της Europa Nostra, η οποία είχε επισημάνει
ήδη από το 2021 –και πιο πρόσφατα το 2023– την ανάγκη να υπάρξει συνολικός σχεδιασμός για την προστασία και ανάδειξη της Μονεμβασιάς.

Η Europa Nostra και οι σύμμαχοί της προειδοποιούν ότι η αποσπασματική εκτέλεση έργων εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ακεραιότητα του μνημείου και για την αυθεντικότητα του τοπίου.

Υπενθυμίζεται ότι η Μονεμβασιά έχει ενταχθεί στον κατάλογο των 7 πιο απειλούμενων μνημείων της Ευρώπης (Europe’s 7 Most Endangered Monuments 2025), ενώ οι μελέτες που έχουν παρουσιαστεί δείχνουν σοβαρές επιφυλάξεις και ζητήματα προς διευκρίνιση.

Η ίδια η Europa Nostra, σε πλήρη συνεργασία με την τοπική κοινωνία, αρχαιολόγους, εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και άλλους φορείς, υπογραμμίζει ότι το ζητούμενο δεν είναι η στασιμότητα, αλλά η σωστή ιεράρχηση προτεραιοτήτων και η συνολική προστασία του τόπου.

Μεταξύ των προτάσεων που κατατέθηκαν περιλαμβάνονται:

• Συνολική μελέτη φέρουσας ικανότητας της περιοχής.
• Προστασία μη ανασκαμμένων αρχαιολογικών τμημάτων και αποφυγή επεμβάσεων που
  μπορεί να τα βλάψουν.
• Ανάδειξη του τοπίου με ήπιες, μη παρεμβατικές μεθόδους.
• Εξερεύνηση της δυνατότητας εγγραφής της Μονεμβασιάς στον κατάλογο της UNESCO.
• Εξασφάλιση συμμετοχής ανεξάρτητων επιστημονικών φορέων, ώστε να διασφαλίζεται η
  διαφάνεια.
• Προτεραιότητα σε παρεμβάσεις που αφορούν την ασφάλεια και τη βελτίωση της
  ποιότητας ζωής των κατοίκων.
• Ειδική μέριμνα για άτομα με περιορισμένη κινητικότητα.
• Δημιουργία τεχνικών προτάσεων με χαμηλότερο αντίκτυπο, πριν από οποιαδήποτε
  εκτέλεση έργου.
• Διασφάλιση της δημοσιότητας και της πρόσβασης όλων των σχετικών μελετών, ώστε να
  υπάρχει πλήρης διαφάνεια, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για δημόσια χρηματοδότηση.
  
• Παράλληλα, νέες εκθέσεις Ευρωπαίων εμπειρογνωμόνων υπογράμμισαν ότι το
  προτεινόμενο έργο, αν προχωρήσει όπως έχει, κινδυνεύει να αλλοιώσει ανεπανόρθωτα το
• τοπίο και να εμποδίσει τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Τονίζεται ότι η Μονεμβασιά δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται απλώς ως ένα ακόμη τουριστικό προϊόν, αλλά ως μοναδικό μνημείο παγκόσμιας σημασίας που απαιτεί προσεκτική διαχείριση.

Η Έκθεση υποδεικνύει συγκεκριμένα μέτρα: αποκατάσταση παλαιών μονοπατιών, ήπιες λύσεις κινητικότητας, βελτίωση της καθημερινής ζωής των κατοίκων, ενίσχυση του τοπικού χαρακτήρα της περιοχής. Προτείνεται επίσης να εξεταστούν εναλλακτικές λύσεις χαμηλού κόστους και μικρότερης κλίμακας, που θα ενσωματώνουν καλύτερα το μνημείο στην καθημερινότητα χωρίς να το υποβαθμίζουν.

Η Μονεμβασιά, όπως τονίζεται από την ΕΛΛΕΤ, την Europa Nostra και άλλους επιστημονικούς και πολιτιστικούς φορείς, αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα βυζαντινής και μεσαιωνικής κληρονομιάς της Ελλάδας, με αδιάκοπη ιστορική συνέχεια και ιδιαίτερη πολιτιστική αξία. Ως εκ τούτου, η διαχείρισή της πρέπει να γίνεται με τρόπο που θα διαφυλάσσει την αυθεντικότητα και θα ενισχύει την τοπική κοινωνία.

Η τελική γραμμή των εμπειρογνωμόνων είναι ξεκάθαρη: η Μονεμβασιά δεν είναι απλώς ένας ακόμη προορισμός, αλλά ένα ζωντανό μνημείο παγκόσμιας σημασίας, το οποίο πρέπει να προστατευθεί με όραμα, συνέπεια και σεβασμό.

Διαβάστε επίσης

Κρήτη: Πατέρας και γιος πίσω από την αιματηρή επίθεση στα δύο αδέρφια – Αναζητούνται από την αστυνομία

Γυναικοκτονία Γαρυφαλλιάς στην Πάτρα: Φωτογραφικά ντοκουμέντα από τον άγριο ξυλοδαρμό της στο πάρκινγκ του ξενοδοχείου

Καιρός: Έρχονται καταιγίδες και πτώση θερμοκρασίας – Για έντονα φαινόμενα προειδοποιούν οι μετεωρολόγοι