Η χθεσινή συζήτηση στη Βουλή επί της κυβερνητικής πρότασης για σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής για 10 πολιτικά πρόσωπα στην υπόθεση της Novartis εκτιμάται ότι ήταν η κορύφωση της πολιτικής όξυνσης που ενέσκηψε στο πολιτικό σκηνικό από τις αρχές Φεβρουαρίου, οπότε η δικογραφία διαβιβάστηκε από την Εισαγγελία Διαφθοράς στη Βουλή μέσω του υπουργού Δικαιοσύνης.

Μετά τις κόντρες στο κοινοβουλευτικό επίπεδο πλέον η υπόθεση παίρνει τον δρόμο των κλειστών συνεδριάσεων στην επιτροπή – μόλις αυτή συσταθεί –, οπότε θεωρείται πως το πιθανότερο είναι οι τόνοι να πέσουν.

Η προσπάθεια της κυβέρνησης εν όψει της χθεσινής ολοήμερης και εξαντλητικής διαδικασίας ήταν να αναδείξει ότι σκάνδαλο υπάρχει, ευθύνες υπάρχουν και θα αποδοθούν, αλλά με ψυχραιμία και νηφαλιότητα και χωρίς κυνήγι μαγισσών. Τις προηγούμενες μέρες η κυβερνητική ρητορική επικεντρώθηκε στη στηλίτευση της στάσης της Ν.Δ. ως στάσης συγκάλυψης της υπόθεσης και στο να αντικρούσει τις κατηγορίες ότι χειρίζεται την υπόθεση με μικροπολιτικά κίνητρα, προκειμένου δηλαδή να εξοντώσει τους πολιτικούς της αντιπάλους.

Δεδομένης της παραγραφής του αδικήματος της απιστίας, αλλά και των αδικημάτων της δωροδοκίας και δωροληψίας, εφόσον αυτά διαπιστώνεται ότι τελέστηκαν κατά τη διάρκεια των καθηκόντων των εμπλεκόμενων πολιτικών προσώπων και, τέλος, δεδομένου ότι το αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες εμπίπτει στην αρμοδιότητα της τακτικής Δικαιοσύνης, η γενική εκτίμηση είναι ότι η διάρκεια της Προανακριτικής θα είναι σχετικά σύντομη και στη συνέχεια ο φάκελος θα επιστραφεί στην Εισαγγελία.

Από την άλλη, το πρωθυπουργικό επιτελείο έχει να συνυπολογίσει τις εσωκομματικές ενστάσεις για τη διαχείριση του ζητήματος και τους υψηλούς τόνους, τα κρίσιμα και πιεστικά μέτωπα στα εθνικά ζητήματα, ειδικά σε σχέση με την Τουρκία, αλλά και την κρίσιμη φάση των διαπραγματεύσεων για την έξοδο από το πρόγραμμα.

Όχι στη σκανδαλολογία

Το κλίμα αποστάσεων και διαφωνιών για τους κεντρικούς χειρισμούς τα πρώτα εικοσιτετράωρα που, σύμφωνα με διαρροές, καταγραφόταν στις κυβερνητικές συσκέψεις, πλέον αποτυπώνεται και σε δημόσιες τοποθετήσεις. Ενδεικτικό το κείμενο που υπογράφει ο βουλευτής Β’ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ και βασικό στέλεχος της εσωκομματικής τάσης των 53 Χριστόφορος Παπαδόπουλος (από κοινού με τον διδάκτορα Κοινωνιολογίας Βασίλη Ρόγγα). Στο κείμενο αυτό, μεταξύ άλλων ασκείται κριτική στη θέση που εξέφρασε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός στην Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ στις 12 Φεβρουαρίου, ότι η χώρα κατέληξε στη χρεοκοπία «και εξαιτίας των πρακτικών διασπάθισης δημοσίου χρήματος αλλά και μιας εκτεταμένης πολιτικής κουλτούρας ανοχής στη διαφθορά». Η θέση αυτή, υποστηρίζουν οι δύο συγγραφείς του κειμένου, «αίρει το βασικό ιδεολογικό και οικονομικό επιχείρημα με το οποίο επιλεχθήκαμε από την κοινωνία» για «τη χωρικά ανισόμετρη καπιταλιστική ανάπτυξη στον χώρο της Ευρώπης» και την «υπερχρέωση των χωρών του Νότου» ως «εργαλείο του πλεονασματικού Βορρά».Τελικά, «τα μνημόνια αποτελούν επιβολή που δεν έχει να κάνει μόνο με τη διαφθορά, αλλά με τη νεοφιλελεύθερη ηγεμονία και τον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας στον δεδομένο χρόνο και χρόνο», αναφέρεται. Καταθέτουν επίσης την ένστασή τους ως προς την ανάδειξη ως διαχωριστικής γραμμής από τον παλαιό δικομματισμό του προφίλ της καθαρής από σκάνδαλα πολιτικής δύναμης (καθότι αυτονόητο για αριστερό κόμμα) και επισημαίνουν την ανάγκη στο τέλος της τετραετίας «να μπορούμε να πούμε (…) πως δημιουργήσαμε τις συνθήκες να γίνουν ασφαλείς, δημιουργικές και με προοπτική οι ζωές των πολλών».

Επίσης, με συνέντευξή του στα «Νέα» του σαββατοκύριακου, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ξυδάκης τάσσεται κατά της «τυφλής πόλωσης», ενώ απευθύνει και μια έμμεση προειδοποίηση προς το οικείο στρατόπεδο: «Ας έχουμε κατά νου ότι κάπου στο ημίφως πανηγυρίζουν όσοι προσδοκούν κέρδη από τη γενικευμένη απαξίωση του πολιτικού συστήματος».

Πιέσεις για την προληπτική γραμμή

Στο μεταξύ, όλο αυτό το διάστημα αποστάσεις φαίνεται να τηρεί από την πολιτική αντιπαράθεση για τη Νovartis ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. Άλλωστε το οικονομικό επιτελείο φαίνεται να το απασχολεί περισσότερο πώς θα υπηρετηθεί καλύτερα ο στρατηγικός στόχος της εξόδου από το πρόγραμμα τον προσεχή Αύγουστο με την κυβέρνηση να βρίσκεται στη φάση κρίσιμων τελικών διαπραγματεύσεων. Η πολιτική και κατά συνέπεια οικονομική ομαλότητα είναι το κλειδί σε αυτή την πορεία για το οικονομικό επιτελείο, που καλείται να υπερασπιστεί ότι η Ελλάδα μπορεί να σταθεί στις δικές της δυνάμεις μετά το τέλος του προγράμματος, με το μαξιλάρι των δοκιμαστικών εξόδων και την τελική διευθέτηση του χρέους.

Οι πιέσεις στο παρασκήνιο για την «επέκταση» του προγράμματος με τη λεγόμενη προληπτική πιστωτική γραμμή προκαλεί εκνευρισμό στο οικονομικό επιτελείο, όπως φάνηκε στο επεισόδιο Ντράγκι – Τσακαλώτου στο Eurogroup της Δευτέρας. Μιλώντας χθες στο Ευρωκοινοβούλιο ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ αναφέρθηκε στους λόγους της διαφωνίας με Ντράγκι και Ρέγκλινγκ τη Δευτέρα, λέγοντας ότι ήταν υπερβολικά απαισιόδοξοι για την πρόσφατη έκδοση του 7ετούς ομολόγου και πολύ αυστηροί στο θέμα των πλειστηριασμών.

Όσο για την προληπτική πιστωτική γραμμή, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, αφού σημείωσε πως η Ελλάδα έχει οικοδομήσει σημαντική αξιοπιστία τα τελευταία 2,5 χρόνια, πρόσθεσε ότι κατά την εκτίμησή του μια προληπτική πιστωτική γραμμή δεν προσδίδει περισσότερη αξιοπιστία σε μία χώρα. «Μάλλον περνάει το αντίθετο μήνυμα στις αγορές», ανέφερε, ότι δηλαδή «δεν εμπιστευόμαστε την Eλλάδα». Ανέφερε επίσης ότι ένας λόγος για τον οποίο δεν είναι «οπαδός» της προληπτικής γραμμής είναι ότι αυτή αποτελεί υποκατάστατο και όχι συμπλήρωμα του cash buffer, του «μαξιλαριού ασφαλείας».