Στα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Μανουήλ Α’ Κομνηνού, σε μια ερημική ακτή της Προποντίδας, ο Σταυράκιος Κλαδάς αναθυμάται τη μακρόχρονη ζωή του. Νοτάριος και αντιγραφέας ο ίδιος όλα του τα χρόνια, έχοντας μεταγράψει εκατοντάδες συγγράμματα αγίων και ελλόγιμων ανδρών, αποφασίζει, ελεύθερος πια, να συντάξει τη δική του χρονογραφία.

Η γραφίδα του αφηγείται τη ζωή του, μια ιστορία εφηβικής μοναξιάς και χειρογράφων, μια περιδίνηση σε διανοητικά διλήμματα, διωγμούς, έρωτες και αγωνίες στην αυγή της δυναστείας των Κομνηνών στα τέλη του 11ου αιώνα. Η ζωή των απλών ανθρώπων κατά τη βασιλεία των Ρωμαίων, ο πολιτισμός του λόγου και της εικόνας, μα πάνω απ’ όλα η αφή της μνήμης. Όλη η αγωνία του ανθρώπου σε ένα βιβλίο, που δεν αφηγείται μόνο την αναζήτηση της ουράνιας βασιλείας, αλλά μνημονεύει και την επίγεια ζωή και τη χοϊκή ψυχή.

Μέσα από τις σελίδες του κατοπτρίζεται η Βυζαντινή Αυτοκρατορία την εποχή που πληθαίνουν οι απειλητικές οχιές από Ανατολή και Δύση. Στο μυθιστόρημα τον πρώτο λόγο δεν έχουν οι αυλικές συνωμοσίες και οι πολύνεκρες μάχες, αλλά το φως απ’ τα λυχνάρια των αντιγραφέων, που σκύβουν πάνω από τα συναξάρια των αγίων και τις διατριβές των γραμμάτων. Όμως στο κέντρο όλων βρίσκεται ο στίχος ενός αινιγματικού ποιήματος και μια γυναίκα, το εσώτερο ρούχο της ψυχής του ήρωα, το ένδυμα που υποκαθιστά το βασανιστικό ράσο.

Ισίδωρος Σγουρός   

Περί εαυτού ψυχής 

Εκδόσεις: Πατάκη                  

Σελ.: 748

Ο Ευσχημονίδης παιδί, Κωνσταντινοπουλίτη βιομηχάνου, δεν είχε καλά-καλά προλάβει να αναλάβει το εργοστάσιο υφασμάτων, όταν άρχισαν οι απελάσεις του ’64, με σαμποτάζ κι οργανωμένες ομάδες να εμποδίζουν τους εργάτες να δουλέψουν στου Ρωμιού. Ένα απόγευμα μετά το τένις, τον ειδοποίησαν ότι χάθηκε η περιουσία του. Ζήτησε από τον οδηγό του να τον αφήσει στο αεροδρόμιο, και λίγες ώρες αργότερα προσγειώθηκε στο Ελληνικό στα λευκά, σορτσάκι, μπλούζα, κάλτσες και αθλητικά παπούτσια, και μόνη αποσκευή μια ξύλινη ρακέτα Dunlop. Χωρίς δραχμές, με λίγες τούρκικες λίρες, έφτασε στους συγγενείς του στο Φάληρο, στην καρότσα τρίκυκλου.

Σ’ ένα από τα τελευταία δρομολόγια του πλοίου από τη νότια Αφρική προς το νησί της Αγίας Ελένης, τόπο εξορίας του Ναπολέοντα, ο “Ναύαρχος” Αντώνης Μάρκελλος, χρεοκοπημένος το 2017 τσιμεντοβιομήχανος, αφηγείται τις ιστορίες ανθρώπων που συνδέθηκαν με τις τύχες της ναυαγισμένης πια εταιρείας του. Τις πέντε μέρες του ταξιδιού, ταυτίζει με παιγνιώδη διάθεση πολλούς από τους τωρινούς συνεπιβάτες του με πρόσωπα του παρελθόντος του και εξιστορεί βίους με ειρωνικό τέλος. Στόχος του, να καταγραφεί το χρονικό της εταιρείας με πρότυπο ένα αρχαίο κινέζικο αντίστοιχο, όπου αυτοτελείς μικροπλοκές δίνουν αποφθεγματικά ένα πανόραμα κατασταλαγμένης σοφίας. Οι προσωπικές ιστορίες ανόδου και πτώσης των ανθρώπων γύρω από μια κορυφαία ελληνική βιομηχανία απηχούν απολαυστικά τη μεγάλη ιστορία του κλυδωνισμού της οικονομίας, της πολιτικής και της χώρας τα τελευταία εκατό χρόνια.

Φαίδων Ταμβακάκης 

Το τελευταίο ποστάλι        

Εκδόσεις: Εστία                     

Σελ.: 368

Στην ανατολή του 21ου αιώνα ο Αλέξανδρος, ο ήρωας του βιβλίου, προσλαμβάνεται από μία μεγάλη εταιρεία ενδυμάτων που καταρρέει. Μάταια προσπαθεί να εφαρμόσει όσα έμαθε στις οικονομικές επιστήμες. Την ίδια στιγμή, όμως, μπαίνει στη ζωή του ένας μεγάλος έρωτας, η Δανάη. Καλείται να τη διεκδικήσει στην άλλη άκρη της Γης, στο Μπουένος Άιρες, όπου κατέφυγε ξαφνικά για οικογενειακούς λόγους.

Παίρνει το πρώτο αεροπλάνο και τρέχει πίσω της. Θα μπορούσε να πάει και περπατώντας ακόμα! Θα καταφέρει να αντέξει στις νέες συνθήκες, αναγκασμένος να υποστεί στερήσεις και ταπεινώσεις μέχρι να κερδίσει τον έρωτα της ζωής του; Θα αντέξει μέσα στις φλόγες και στα πάθη της Λατινικής Αμερικής χωρίς να καεί; Πολλά από τα πρόσωπα που συναντάει παραπέμπουν σε ήρωες του μαγικού ρεαλισμού ή εμπλέκονται σε ενδιαφέρουσες σουρεαλιστικές ιστορίες. Στο βιβλίο εναλλάσσεται ο παθιασμένος έρωτας με το ανατρεπτικό χιούμορ. Ένας έρωτας που μηδενίζει τις αποστάσεις και τον χρόνο. Ποιος μπορεί, όμως, να τρέξει πιο γρήγορα από τη μοίρα του; 

Γιώργος Κλεφτογιώργος

Μη με ψάξεις στο Μπουένος Άιρες 

Εκδόσεις: Καστανιώτη

Σελ.:269

Όπως οι περισσότεροι από εμάς, που, μόλις ακούσουν τη λέξη Κλυταιμνήστρα, σκέφτονται έναν φόνο εκδίκησης, έτσι κι εγώ αναζήτησα να μεταφέρω σε ένα δικό μου μυθιστόρημα την ανάπτυξη του χαρακτήρα μιας γυναίκας που, για συγκεκριμένους λόγους, αποφασίζει να δολοφονήσει τον άνδρα της.

Αλλά πολύ σύντομα κατανόησα πως η πλέον τραγική στιγμή της Κλυταιμνήστρας, αυτή που την τοποθετεί στην εξέχουσα θέση που κατέχει στο πάνθεον των ηρωίδων του αρχαίου δράματος, δεν μπορεί να είναι τόσο ο φόνος που διέπραξε, όσο κυρίως η δολοφονία της από τον ίδιο της τον γιο.

Μια μάνα την ώρα που βλέπει το παιδί της να τη σκοτώνει – αυτή ήταν η Κλυταιμνήστρα που εγώ ήθελα να αναπλάσω.

Οπότε το μυθιστόρημά μου απέκτησε δύο διαχρονικούς θύτες, που όμως είναι τελικά και οι ίδιοι από τα χαρακτηριστικότερα θύματα όσων υπέκυψαν στη γοητεία της εξουσίας.
Μα αυτή, άλλωστε, δεν είναι και η κατάρα του οίκου των Ατρειδών; 

Οι σκιές της Κλυταιμνήστρας

Εκδόσεις: Πατάκης

Σελ.: 212

Χωρίς πυξίδα, με έλλειψη προσανατολισμού, με συνεχείς διαμάχες ανάμεσα στον κατακερματισμό και τη συνοχή – αυτή είναι η καθημερινότητα του μικρόκοσμου μιας αριστερής εφημερίδας.

Στις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα η Ευρώπη είναι σε νευρικό κλονισμό.

Η οικονομική κρίση, η πανδημία, οι πολιτικές εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα ελληνοτουρκικά, το μεταναστευτικό, όλα αυτά επηρεάζουν τις ανθρώπινες και συναδελφικές σχέσεις του μοναχικού Μορφίδη, της δραστήριας Νίκης, του παλαιοκομματικού Μπάρκα, του ισορροπιστή Πάλλη, του αντιεξουσιαστή Θοδωρή, του ανήσυχου Ανδρέα.

Οι ίδιοι μέσα από τις σχέσεις τους εξελίσσονται και αναμορφώνονται.

Σε αυτή την ταραγμένη περίοδο, περνώντας μέσα από προσωπικές ανατροπές και ζώντας στα απόνερα των πολιτικών ανακατατάξεων, οι ήρωες του βιβλίου ασυναίσθητα μεταπλάθονται και γλυκόπικρα ωριμάζουν.

Χριστίνα Πουλίδου

Χωρίς πυξίδα

Εκδόσεις: Μεταίχμιο

Σελ.: 368

Ένας τόπος ανάμεσα σε γη και ουρανό, οι τρεις μόνιμοι κάτοικοί του και ένας ολόκληρος αιώνας. Στο Πέτρινο 8 μια χελώνα που θέλει να διασχίσει ένα γκρεμισμένο γεφύρι, ένας αετός που επίμονα διαγράφει οχτάρια στον αέρα κι ένα φίδι που ισχυρίζεται πως όταν ο Όφις που έδωσε το μήλο στην Εύα παρακολουθούν τις αλλαγές και τους επισκέπτες που φέρνει ο χρόνος στο αινιγματικό αυτό μέρος.

Ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος περιπλανιέται με τα οράματα των ηρώων του 1821, Μικρασιάτες πρόσφυγες αναζητούν μια νέα ζωή με μοναδική περιουσία λίγα σπόρια, ένας αντάρτης του Εμφυλίου προσπαθεί να ολοκληρώσει πάση θυσία την αποστολή του, τα φασιστάκια του Μεταξά στήνουν την κατασκήνωσή τους, και ένας κιτς οικισμός χτίζεται επί απριλιανής χούντας για να φιλοξενήσει το καλοκαίρι τις κυρίες των αξιωματικών. Ανάμεσά τους, ένας ποδηλάτης που μάταια αναζητά κάτι.

Μιχάλης Φακίνος 

Το πέτρινο 8

Εκδόσεις: Καστανιώτη

Σελ.: 194

Διαβάστε επίσης:

Βιβλίο: « Το Στέμμα των Αυγών» – Τερπνό και πικρό ανάγνωσμα

Βιβλίο: Ένα σκοτεινό δωμάτιο 1967-1974

Βιβλίο: Η Αθήνα τον 19ο αιώνα