Η Ρωσία κάλυπτε ιστορικά περίπου το 30% της κατανάλωσης φυσικού αερίου της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου μέσω αγωγών.

Αυτές οι εξαγωγές έχουν ήδη μειωθεί κατά 75%. Εάν η Μόσχα κλείσει τη στρόφιγγα εντελώς, θα παγώσουν οι Ευρωπαίοι μέχρι θανάτου τον χειμώνα, όπως προειδοποιούσαν οι Ρώσοι προπαγανδιστές; Σύμφωνα με τους Financial Times, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτό δεν θα συμβεί. Για την ακρίβεια, φαίνεται πως η Ευρώπη είναι πλέον πολύ πιο ικανή να διαχειριστεί την κατάσταση από ό,τι πίστευαν ακόμα και οι πιο απαισιόδοξοι.

Μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής ζήτησης φυσικού αερίου αφορά τη θέρμανση. Εάν οι Ευρωπαίοι απλώς χαμηλώσουν τους θερμοστάτες στα σπίτια τους κατά μέσο όρο κατά 3 C – δηλαδή έως τους 19 C αυτόν τον χειμώνα – αυτό θα μπορούσε να κάνει μεγάλη διαφορά.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτίμησε σε μια έκθεση τον περασμένο Μάρτιο ότι μια μείωση κατά 1 βαθμό Κελσίου θα εξοικονομούσε 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στη ζήτηση της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ας εξετάσουμε λοιπόν το αποτέλεσμα που θα είχε μια μείωση κατά 3 βαθμούς, εστιάζοντας σε αναλυτικά δεδομένα από εννέα ευρωπαϊκές χώρες: Τη Γερμανία, τη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, την Αυστρία, την Τσεχία και τη Σλοβακία. Το 2021, αυτές οι χώρες αντιπροσώπευαν το 69% της ζήτησης σε Ε.Ε. και Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι αυξανόμενες εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου και η στροφή της βιομηχανίας στη χρήση περισσότερου πετρελαίου μείωσαν μεγάλο μέρος του ελλείμματος του 2023 που προκλήθηκε από την απώλεια των ρωσικών εισαγωγών. Μια μείωση στους 19 βαθμούς κατά μέσο όρο θα έλυνε τα 2/3 του υπολειπόμενου ελλείμματος για αυτές τις εννέα χώρες. Και αν συνοδευόταν από μια μείωση κατά 5% στη χρήση ρεύματος το έλλειμμα θα εξαφανιζόταν.

Πόσο δύσκολη θα ήταν μια μείωση της εσωτερικής θερμοκρασίας κατά 3 βαθμούς; Θα απαιτούσε μόνο τη μείωση των θερμοκρασιών που άγγιζαν τους 22 βαθμούς σε επίπεδα που έχουν ισχύσει ξανά στην πρόσφατη ιστορία.

Μικρή «ταλαιπωρία», μεγάλο το διακύβευμα 

Μια μελέτη του 1982 διαπίστωσε ότι η μέση θερμοκρασία εσωτερικών χώρων στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν περίπου 16 βαθμοί Κελσίου το 1978. Μια άλλη έρευνα του 1996 από το βρετανικό υπουργείο Περιβάλλοντος, Μεταφορών και Περιφερειών, βρήκε ότι οι εσωτερικές θερμοκρασίες ήταν γύρω στους 18 βαθμούς κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Κατά συνέπεια, οι 19 βαθμοί Κελσίου δεν είναι και μεγάλο τίμημα, δεδομένων όσων διακυβεύονται λόγω της στάσης που διατηρεί η Μόσχα.

Επιπροσθέτως, η «ταλαιπωρία» θα διαρκέσει μόνο δύο χρόνια, καθώς η Ευρώπη θα εφοδιάζεται με μεγαλύτερες ποσότητες LNG, αυξάνοντας παράλληλα την παραγωγή ηλιακής και αιολικής ενέργειας.

Οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές χώρες αναμένεται να μειωθούν από 103 δισ. κυβικά μέτρα το 2021 σε 42 δισ. κυβικά μέτρα το 2022 – θα μειωθούν δηλαδή κατά 61 δισ. κυβικά μέτρα. Ας υποθέσουμε ότι μηδενίζονται από τον Οκτώβριο και μετά.

Οι προμήθειες αυτές θα αναπληρωθούν εν μέρει από εισαγωγές LNG, οι οποίες θα προέρχονται από άλλες χώρες. Αυτές οι προμήθειες έχουν αυξηθεί πολύ περισσότερο από ό,τι περιμέναν πριν από λίγους μήνες ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας και άλλοι αναλυτές.

Για το 2022, οι χώρες της Ευρώπης αναμένεται να εισάγουν 41 δισ. κυβικά μέτρα περισσότερο LNG συγκριτικά με άλλες χώρες σε σχέση με το 2021, καλύπτοντας το 67% της μείωσης των εισαγωγών από τη Ρωσία.

Την ίδια ώρα, η ενεργειακή μεταστροφή της βιομηχανίας έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες των περισσότερων αναλυτών. Ειδικότερα, ο βιομηχανικός τομέας στην Ευρώπη έχει ήδη μετατρέψει το 35% της κατανάλωσης φυσικού αερίου σε πετρέλαιο. Τα επόμενα χρόνια, σημαντική αναμένεται να είναι η συνεισφορά της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας.

Αυτό ωστόσο αναμένεται να μην είναι αρκετό για να αποφευχθούν οι ελλείψεις φυσικού αερίου στο μέλλον. Αν δεν μειωθεί ακόμα περισσότερο η ζήτηση, η Ευρώπη αναμένεται να αντιμετωπίσει το 2023 έλλειμμα φυσικού αερίου περίπου 28 δισ. κυβικών μέτρων.

Μέτρα ανακούφισης έλαβαν Ε.Ε. και Βρετανία

Προκειμένου να αποφευχθεί η κοινωνική αναταραχή, οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. και του Ηνωμένου Βασιλείου επέλεξαν να προστατεύσουν τους καταναλωτές από το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου. Ως αποτέλεσμα, δεν θα πρέπει να περιμένουμε σημαντική πτώση στη ζήτηση, εκτός εάν πραγματοποιηθούν εκτεταμένες καμπάνιες ευαισθητοποίησης των καταναλωτών σχετικά με τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας, όπως η μείωση στους θερμοστάτες.

Οι επόμενοι έξι μήνες είναι κρίσιμοι. Εάν η Ευρώπη μπορέσει να πράξει ό,τι χρειάζεται για να μειώσει τη ζήτηση, θα έχει αποδείξει ότι είναι πιο ανθεκτική από όσο πιστεύαμε, αλλά και ότι μπορεί να ζήσει χωρίς το ρωσικό αέριο.

Αυτό θα φέρει πτώση των τιμών, καθώς η κατάσταση θα εκτονώνεται χρόνο με τον χρόνο. Πέρα από τα έσοδα 100 δισ. δολαρίων από τις εξαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη, η Ρωσία δεν θα μπορεί να εκβιάζει τις ευρωπαϊκές χώρες με όπλο την ενέργεια.

Διαβάστε επίσης:

Μπλίνκεν: Η Δύση δεν θα αναγνωρίσει ποτέ τα δημοψηφίσματα στην Ουκρανία- Προειδοποίηση Στόλτενμπεργκ για πυρηνικά

Απήγαγαν τρεις χιμπατζήδες στο Κονγκό και ζητούν λύτρα: Έστειλαν βίντεο-απόδειξη ότι είναι ζωντανοί

Απύθμενο θράσος του πρίγκιπα Τζορτζ: «Ο πατέρας μου θα γίνει βασιλιάς, καλύτερα να προσέχετε» είπε σε συμμαθητές του