«Υπάρχει μια νοοτροπία “ή αυτοί ή εμείς” στην κάλυψη των μέσων ενημέρωσης. Τελικά, είναι πολύ δύσκολο για τους Ισραηλινούς δημοσιογράφους να δείξουν τι κάνει το Ισραήλ σε όλη του την ωμότητα χωρίς να το πλαισιώσουν με άλλους τρόπους», περιγράφει ο  Ισπανός δημοσιογράφος Αντόνιο Πίτα.

Ο Αντόνιο Πίτα, είναι ανταποκριτής της El Pais στη Μέση Ανατολή και περιγράφει την επικρατούσα συνθήκη στο μιντιακό τοπίο του Ισραήλ στο πλαίσιο έρευνας που έκανε το Ινστιτούτο Reuters για τη Μελέτητης Δημοσιογραφίαςτης Οξφόρδης διερευνώντας την κάλυψη της επιχείρησης αφανισμού των Παλαιστινίων από το Ισραήλ στη Γάζα.

«Οι άνθρωποι εκτίθενται σε βαθιά μιλιταριστικές, βαθιά εθνικιστικές αφηγήσεις και αυτό ισχύει για ένα ευρύ φάσμα, από τη σιωνιστική κεντροαριστερά έως την ακροδεξιά», σημειώνει μεταξύ άλλων ο Πίτα. «Αυτή  η αφήγηση βασίζεται σε ένα είδος αυτοδικαίωσης. Σκέφτονται: “Ο κόσμος δεν μας καταλαβαίνει”. Ποτέ δεν αμφισβητούν τις δικές τους ενέργειες».

Καθώς τα κυρίαρχα ισραηλινά τηλεοπτικά κανάλια αγνοούν τα δεινά των κατοίκων της Γάζας, υπάρχουν κάποια μέσα ενημέρωσης τα οποία αποκαλύπτουν την παρακολούθηση, τη βία και τα εγκλήματα πολέμου.

Από το 2022, το Ισραήλ έχει πέσει από την 86η στην 112η θέση στον Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου της RSF. Από τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, περίπου 200 δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα από τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) και η χώρα βιώνει αυξημένη λογοκρισία των μέσων ενημέρωσης, κυβερνητικά μποϊκοτάζ και περιορισμούς της συντακτικής ανεξαρτησίας.

Ο εθνικισμός κυριαρχεί στην ισραηλινή τηλεόραση και τα δεινά των Παλαιστινίων συχνά αγνοούνται, σημειώνει το ερευνητικό ινστιτούτο επικαλούμενο σχετική έρευνα του διακεκριμένου δημοσιογράφου Νταβίντ Λερνερ.

Πρόσφατα άρθρα από διεθνή μέσα ενημέρωσης όπως η Guardian και η El País έχουν περιγράψει ένα οικοσύστημα ειδήσεων που καθοδηγείται από επιθετικό εθνικισμό και επίσημες αφηγήσεις, το οποίο, με λίγες εξαιρέσεις, παραλείπει να αναφέρει τα μαρτύρια των κατοίκων της Γάζας και των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη.

Παρά την παγκόσμια αντίδραση ενάντια στις δεκάδες χιλιάδες απώλειες που προκάλεσε η βομβιστική εκστρατεία του Ισραήλ, οι περισσότεροι Ισραηλινοί φαίνεται να είναι ικανοποιημένοι με την κάλυψη των ειδήσεων για τη σύγκρουση. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση του aChord Center του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ έδειξε ότι το 64% των Ισραηλινών θεωρεί ότι η κάλυψη των εγχώριων μέσων ενημέρωσης για τη Γάζα ήταν ισορροπημένη και δεν απαιτούσε ευρύτερη κάλυψη των τραγικών γεγονότων.

Ακόμη και ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ Εχούντ Ολμέρτ το δήλωσε ρητά στον Νταβίντ Λερνερ: «Η ισραηλινή τηλεόραση και τα μέσα ενημέρωσης δεν δείχνουν τίποτα από τη Γάζα».

Εντούτοις μικρότερου βεληνεκούς ειδησεογραφικοί οργανισμοί έχουν καλύψει τον πόλεμο με κριτικό πνεύμα, αλλά η επίδρασή τους είναι συχνά περιορισμένη και δεν φτάνει στο ευρύ κοινό όπως η αντίστοιχη των τηλεοπτικών σταθμών.

Ο Ισραηλινός δημοσιογράφος Ορέν Περσίκο,  συντάκτης του «The Seventh Eye», ενός ανεξάρτητου ισραηλινού ιστότοπου αφιερωμένου στη ανεξάρτητη δημοσιογραφία και την ελευθερία του Τύπου περιγράφει ότι το ισραηλινό τοπίο των μέσων ενημέρωσης δέχεται μεγάλη επίθεση από την κυβέρνηση. Κάθε μέσο ενημέρωσης που δεν λειτουργεί ως «πλήρες προπαγανδιστικό εργαλείο» για τον πρωθυπουργό Νετανιάχου θεωρείται «εχθρός» ή «προδότης» και υπόκειται σε κυρώσεις, κλείσιμο ή προσπάθειες μετατροπής του σε προπαγανδιστικό μέσο.

Το περιοδικό +972 και το αδελφό εβραίοφωνο ειδησεογραφικό σάιτ Local Call, έχουν δημοσιεύσει σημαντικές έρευνες με εύρος από τις επιχειρήσεις παρακολούθησης του Ισραήλ  που έχουν ως αντικείμενο το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και τις παλαιστινιακές οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα έως την εξέταση του τρόπου με τον οποίο ο στρατός χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη για να δημιουργεί στόχους για δολοφονίες στη Γάζα, αναφέρει το ινστιτούτο Reutersστην έρευνα του την οποία «έτρεξε» η Παναμέζα δημοσιογράφος Γκρέτελ Καν.

Το ιντερνετικό περιοδικό Hamakom Hachi Ham Bagehenom, ένα όνομα που μπορεί να μεταφραστεί στα αγγλικά ως «Το πιο καυτό μέρος της κόλασης», εμπνευσμένο από φράση του Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ με προέλευση από την «Κόλαση» του Δάντη που λέει ότι «το πιο καυτό μέρος της κόλασης είναι προορισμένο για όσους παραμένουν ουδέτεροι σε περιόδους μεγάλων ηθικών συγκρούσεων», δίνει το πλαίσιο στο οποίο λειτουργεί το ηλεκτρονικό έντυπο.

Ο αρχισυντάκτης του, Ντορ Ζόμερ, μιλώντας στην συνάδελφο του ερευνητικού ιδρύματος περιγράφει την απροθυμία της πλειονότητας των δημοσιογράφων και του κοινού να δείξουν οποιαδήποτε συμπάθεια προς την άλλη πλευρά λόγω του εθνικού τραύματος της 7ης Οκτωβρίου.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι στο στρατό ή στην εφεδρεία του ή έχουν μέλη της οικογένειάς τους στο IDF», είπε ο Ζόμερ. «Αν ακούσουν ότι αυτό που κάνουν οι σύζυγοι ή οι πατέρες τους στη Γάζα είναι εγκλήματα πολέμου, δεν θα συνεχίσουν να παρακολουθούν». Και επίσης σημειώνει ότι καθώς πολλοί από τους τηλεοπτικούς σταθμούς της πατρίδας του έχουν εμπορικές συμφωνίες, η οποιαδήποτε κριτική στην κυβέρνηση θα μπορούσε να ωθήσει το κοινό να σταματήσει να τα παρακολουθεί και να στραφεί σε κανάλια με απροκάλυπτη εθνικιστική ρητορική, όπως το Channel14.

Η έρευνα του Ινστιτούτου Reuters για την κατάσταση στα ΜΜΕ του Ισραήλ εδώ.

Διαβάστε επίσης

ΣΚΑΪ: Από την 1η Σεπτεμβρίου στη «μάχη» της τηλεθέασης η Τατιάνα Στεφανίδου με την εκπομπή «Power talk»

Κατερίνα Καραβάτου: Συγκινήθηκε στον άερα όταν ευχήθηκε «χρόνια πολλά» στον Κρατερό Κατσούλη (video)

Frank Caprio: Πέθανε «ο πιο καλός δικαστής στον κόσμο» (videos)